Entrepôt de données ANPERSANA

Lettre de Pierre d’Etchevers à Pierre Detchevers

Dublin Core

Titre

Lettre de Pierre d’Etchevers à Pierre Detchevers

Autre forme de titre

Pierre d’Etcheversen gutuna Pierre Detcheversi

Créateur

Etchevers, Pierre d’

Contributeur

Lamikiz, Xabier (photographie numérique) / Padilla-Moyano, Manuel (transcription de la lettre) / Videgain, Charles (transcription de la lettre)

Éditeur

CNRS IKER (UMR 5478)

Date

16.03.1757

Date de disponibilité

01.10.2016

Date de création

01.07.2016

Type

manuscrit

Format

PDF

Étendue de la ressource, taille, durée

2 fichiers (fac-similé 4 p., 4087 Ko et transcription 3 p., 202 Ko)

Langue

basque

Source

L'original est conservé à Londres dans les archives de l'Amirauté britannique (HCA 30/264/2).

Sujet

philologie
correspondance
dialectologie
labourdin
famille
vie domestique

Description

Un homme du Labourd écrit à son frère vivant à Louisbourg au Canada. La lettre, convoyée par un bateau parti de Bayonne, fut saisie durant la traversée par la marine anglaise en 1757.

Résumé

Pierre d’Etchevers écrit à son frère Pierre Detchevers. Salutations de la famille. L’auteur annonce avoir eu une fille alors qu’il voulait un garçon et s’en remet à la volonté de Dieu. Il a reçu du récipiendaire deux lettres et pensait le voir de retour au pays avant même la lettre. Il signale la construction de bateaux corsaires à Bayonne et Saint-Jean-de-Luz, sur ses propres plans et trois ou quatre beaux bateaux sur des plans des services royaux. Il est en train d’en faire construire trois petits et un grand à son compte, de 18 pièces (canons) dans les chantiers navals. Il enjoint son frère de retourner au pays où il lui trouvera du travail et des bénéfices. Il espère que son frère n’a plus d’amour là-bas. Il lui envoie par le fils de Picun des vêtements et chaussures de la part de ses parents. Lui-même lui envoie une barrique de vin de Navarre, et Tulikun lui offre un petit barril d’eau-de-vie et un jambon de la part de son épouse (de l’auteur). Il souhaite son retour en réussissant son voyage. Salutations de tous. Il lui enverra une autre lettre avec Tulikun.

Couverture spatiale

Ciboure
Louisbourg

Couverture temporelle

18e siècle

Droits

Domaine public

Droit d'accès

Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux Archives nationales de l'Amirauté britannique pour la permission de publier les images numériques.

Licence

Paternité - Pas d'utilisation commerciale - Partage selon les Conditions Initiales [CC] [BY] [NC] [SA]

Texte Item Type Metadata

Texte

A bertsioa

<29.1r> 64
A Monsieur / Monsieur Pierre detchevers / Mtre charpantie de navire / A Lisbourque

<29.2r> Fait a Siboure le 16 mars 1757

/ Ene anaya maitea harcen dut libertate Çury / by leroren Escribatçeco Eta denbora berean / gure osasunaren beria gastiatceco osasuna /5 dugu famila Çureac Eta Eneac Ceinac baitire / Çure Eta Ene aita Eta ama Eta areba / ganeracoan Ene familan Ere osasuna dugu / gustiec Eta Jaincoac Eman daucu fruitu bat / bainan satifationecoa jcatecotx semebat /10 galdeguiten nuben bainan aguery de Etcela / Conbeny alababat Eman dautçu Jaincoac / bainan hura asquy perfesiyonatuba / Causitcen Caicu Jaincoary Esquerac / anaya Ercibitu ditut by letra oray /15 bat Eta lehenago berçe bat Ceinac / axeguin eguin baitçaucun Çure berien / aditçeaq osasunaren partetic Eta uste / nuben asqueneco letra beraren plaçan / Çerory jchusico Cintudala hemen /20 bainan aguery da Etçela Conbeny

<29.2v> hanitx dire trabailu handiac francian / vncy Eguiten particularquy bayonan / Eta donibanen Ere bay Ecen donbanen / Eguin ditut nic neronec Corsuçaleac /5 nere planarecin bat bayonaco Eta / berçeric hirur Edo lau asquy uncy galantac / Eregueren Constricturaren planaren ganean / Eta oray Ere baditut hirur Chume / chantierean hasiac Eta handibat badut /10 hasibehara Ene Contuco Eguiteco Ceinac / 18 peça muntatuco baicitu / anaya desiratu Jcatu dut hanitxetan / Çuben byen hemen Jçatea Çeren / Çerbaiten Jrabasteco bide onac baitire /15 Eta Esparanca dut Estucula horco / amodioric Jçaren guehiago Eta / Eretiratuco Çarela ahalic lasterena / Çure familarat ganeracoan Estautcut / berceric gomendatcen Çure Jaincoary /20 Jaraiquitcea baicic Eta harc / lagunduco Çaitu

<29.3r> anaya Egorcen dautcute aitac Eta / amac picunen semiarequin Çerbait / aldateco galca maripolisa athora mara / galcerdy Eta Çapata Eta Ene partes Emanen /5 dautçu martin filisen semeac Cintal / Erdico baril bat nafar Eta tulicunec / emaanen dausquitcu baril Çhume bat / agorient Eta urdajaspibat Ene Esposaren / partes Eta estucu gutci plenytu behar /10 Ceren Cerory hanat galdeguiten baitcaitugu / Eta hala Eregusituco duçu Eretiratcea / Çure familarat Eta haynitx axeguin / Eguinen duçu horen Eguitea / ganeracoan salutatcen Çaitut aitas /15 amas arebas Eta Çure ahaide gusties / Eta Ene Emasteac hanitx desira handia / du Çure Jchusteco ganeracoan guelditcen / nais Çure Cerbitcary bihotx ones / Çure anaya pierre Detchevers /20 tulicunequin Erecebituco ducu berce / letra bat Enea Eta hartan / Escribatuco dauquitcut berce / Chehetasunac

B bertsioa

<29.1r> 64
A Monsieur Monsieur Pierre d'Etchevers, maitre charpantie de navire a Lisbourque.

<29.2r> Fait a Ciboure le 16 mars 1757.

Ene anaia maitea, hartzen dut libertate zuri bi lerroren eskribatzeko, eta denbora berean gure osasunaren berria gaztiatzeko. Osasuna dugu famila zureak eta eneak, zeinak baitire zure eta ene aita eta ama eta arreba. Ganerakoan, ene familan ere osasuna dugu guztiek. Eta Jainkoak eman dauku fruitu bat, bainan satifationekoa izatekotz seme bat galdegiten nuben, bainan ageri de etzela konbeni: alaba bat eman dautzu Jainkoak, bainan hura aski perfezijonatuba kausitzen zaiku Jainkoari eskerrak. Anaia, erzibitu ditut bi letra: orai bat eta lehenago bertze bat, zeinak atsegin egin baitzaukun zure berrien aditzeak osasunaren partetik. Eta uste nuben azkeneko letra beraren plazan zerori ikhusiko zintudala hemen, bainan ageri da etzela konbeni.

<29.2v> Hanitz dire trabailu handiak Frantzian, untzi egiten, partikularki Baionan, eta Donibanen ere bai, ezen Donibanen egin ditut nik neronek korsuzaleak nere planarekin, bat Baionako eta bertzerik hirur edo lau aski untzi galantak, Erregeren konstrikturaren planaren ganean. Eta orai ere baditut hirur xume xantierean hasiak, eta handi bat badut hasi beharra ene kontuko egiteko, zeinak 18 peza muntatuko baikitu. Anaia, desiratu izatu dut hanitzetan zuben bien hemen izatea, zeren zerbaiten irabazteko bide onak baitire. Eta esparantza dut eztuzula horko amodiorik izaren gehiago, eta erretiratuko zarela ahalik lasterrena zure familarat. Ganerakoan eztautzut bertzerik gomendatzen, zure Jainkoari jarraikitzea baizik, eta hark lagunduko zaitu.

<29.3r> Anaia, egortzen dautzute aitak eta amak Picunen semiarekin zerbait aldatzeko: galtza, maripolisa, athorra, marra, galtzerdi eta zapata. Eta ene partez emanen dautzu Martin Filisen semeak kintal erdiko barril bat nafar, eta Tulikunek emanen dauzkitzu barril xume bat agorient eta urdaiazpi bat, ene esposaren partez. Eta eztuzu guzti plenitu behar, zeren zerori honat galdegiten baitzaitugu, eta hala erregusituko duzu erretiratzea zure familarat, eta hainitz atsegin eginen duzu horren egitea. Ganerakoan, salutatzen zaitut aitaz, amaz, arrebaz eta zure ahaide gustiez. Eta ene emazteak hanitz desira handia du zure ikhusteko. Ganerakoan, gelditzen naiz zure zerbitzari. Bihotz onez, zure anaia Pierre d'Etchevers. Tulikunekin errezebituko duzu bertze letra bat enea, eta hartan eskribatuko dauzkitzut bertze xehetasunak.

Oharrak

2r:11 dautçu : daucu espero dugu; bestenaz dautzu forma inplikatibo edo besarkatzaile gisa interpreta liteke. 2v:3 donbanen : horrela. 2v:11 baicitu : baikitu irakurri behar da, eta baititu ulertu; cf. baiqitu (15, 2v). 3r:3 aldateco : irakur aldatceco. 3r:9 gutci : posible da gutci, zentzurik ez duena, zein gucti ‘guztiz’ irakurtzea; bigarrena hobesten dugu. 3v:10 hanat : irakur honat. 3v:22 dauquitcut : horrela.

Géolocalisation

Citer ce document

Etchevers, Pierre d’, “Lettre de Pierre d’Etchevers à Pierre Detchevers,” Entrepôt de données ANPERSANA, consulté le 28 mars 2024, https://anpersana-prod.univ-pau.fr/items/show/110.