2
30
127
-
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/5248acef6cf603008bed72d64334342d.png
51f5d9e6e34172b1ea759850619e97cf
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/fcdea37e0290ff506f2ebb3763790444.pdf
d92fc5136699a95c5a9dbd6096d134e7
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/6b330c13675463ea5452146782e1e33e.pdf
705828ec8eba33a8a6db34213d8d4310
PDF Text
Text
Data : 1757/3/29
Non idatzia : Sara
Igorlea : Marie Ditourriague
Hartzailea : Estebe de Echegaray
Lotura : ama-semeak
Helmuga : Louisbourg
A bertsioa
<47.2v> 96
La presante ce sera / randue a estebe /
de echegaray de sare / a presant
aloisbourq / a Louis bourq
<47.2r> A sare ce 29 de mars 1757
/ ene seme maitia
/ escribacendarocout letra hau couri
nere / osasounarern marqaceqo
ceinetan ona /5 baitout nere famila
gouciareqin bati[an] /
desiracennouque couria hala balix /
aita maitiareqin batian erecibi[tou] /
tout coubeq egori gouciaq couben
erep[ousta] / batian oungi pena
senticendout coubeq ene /10 letrariq es
erecibiceas estaene falta / haur maitia
esta ouciriq partitou non / estoudan
escribatou ene familaren / beriaq
damou dout ceren estoucoun /
erecibitou coure letren erepoustaq /15
aditou dout ene seme maitia aitaq
eman
<47.1r> caitoubela toqi onbatian otoy
obedicacou / coure aita marqatou
darot asqo gauca / behar cindouqiela
eta ecin fagoreriq / egin ene haur
maitia penca cacoube /5 couq eta aitaq
cerpenetan ahal naitequen / nahi
coubei palacer egin gauca goucies / eta
ecin egin oray marqacen toudan nex /
baiciq egorcen dar[ocou]t baril bat
ceinetan / betri harispeqoareqin
labordaregoleta /10 ceinetan baitire
ourdaiaspibat louqainqa / pagabat
gasnabat belhar goutibat marsans /
handiareqin gorcen darosqicout
aitarencant / eta courecat galcerdi
parebana athorabat / courecat capata
pare bana christoa hadiqosep (†) /15
chanichonenen coletan bayonatiq aitari
B bertsioa
<47.2v> 96
La presante ce sera randue a Estebe de
Echegaray de Sare, a presant a
Loisbourq. A Louisbourq.
<47.2r> A Sare, ce 29 de mars 1757.
Ene seme maitia,
Eskribatzen darozut letra hau zuri nere
osasunaren markatzeko, zeinetan ona
baitut nere famila guziarekin batian ;
desiratzen nuke zuria hala balitz aita
maitiarekin batian. Errezibitu tut
zubek egorri guziak, zuben errepusta
batian ungi pena sentitzen dut zubek
ene letrarik ez errezibitzeaz. Ezta ene
falta, haur maitia : ezta untzirik partitu,
non ez tudan eskribatu ene familaren
berriak. Damu dut, zeren eztuzun
errezibitu zure letren errepustak. Aditu
dut, ene seme maitia, aitak eman
<47.1r> zaitubela toki on batian. Otoi,
obedizazu zure aita. Markatu darot
asko gauza behar zindukiela, eta ezin
fagorerik egin. Ene haur maitia, pentsa
zazube zuk eta aitak zer penetan ahal
naiteken, nahi zubei palazer egin gauza
guziez, eta ezin egin orai markatzen
tudanetz baizik. Egortzen darozut
barril bat, zeinetan Betri
Harispekoarekin Labordaren goleta,
zeinetan baitire urdaiazpi bat, lukainka
paga bat, gazna bat, belhar guti bat.
Marsans handiarekin gortzen
darozkitzut aitarentzat eta zuretzat
galtzerdi pare bana, athorra bat
zuretzat, zapata pare bana, Kristoa
hadikosep (†) Chanichonenen koletan
Baionatik. Aitari errozu nola marka
�erocou / nola marqa carotanegorceqo
12 libera / cholat ene oustes
hiriarteqin egori ouste / nitouben
bainan bordelen gelditou da
<47.1v> hortaraqox egorcen diosqat
ganisoneqin / bayonatiq oungi
precotioniaq hartouriq / parti caistecte
ene maitiaq gerla handi / baten
aparanciaq dire hemen angelesq /5
hartou touste saratarceinbait oray ere
/ gouardia emocoube coben boroubei
eichoqoq / aitarochiq mila goraici
mondou huntouariq / goaten caigou
coure aitarochiq elordiqoq / mila
gorainci coure anaja mastaneq goraicic
/10 bayonan da canonier bethi
galdiareqin / coure anaya arebeq
milagorainci geldicen / naic coure ama
maitia
/ Marie ditouriage
/ besarqacacou coure aita ene /15
partes milia gorainci diodala
zarotan egortzeko 12 libera xokolat ;
ene ustez Hiriartekin egorri uste
nituben, bainan Bordelen gelditu da,
<47.1v> hortarakotz egortzen diozkat
Ganisonekin Baionatik, ungi
prekozioniak harturik. Parti zaiztezte,
ene maitiak, gerla handi baten
aparantziak dire hemen. Angelesek
hartu tuzte saratar zeinbait ; orai ere
guardia emozube zuben burubei.
Etxekok, aitarotxik mila goraintzi,
mundu huntarik goaten zaigu. Zure
aitarotxik Elordikok mila goraintzi.
Zure anaia Mastanek goraintzik ;
Baionan da kanonier, bethi galdiarekin.
Zure anaia-arrebek mila goraintzi.
Gelditzen naiz zure ama maitia,
Marie Ditourriague.
Besarkazazu zure aita ene partez, milia
goraintzi diodala.
2r :11 ouciriq : irakur bedi ounciriq. 1r :9 labordaregoleta : Labordaren goleta
(untzi mota bat). 1r :12 aitarencant : irakur bedi aitarentçat. 1r :17 cholat :
chocolat. 1v :6 eichoqoq : ‘etxeko(e)k’ proposatzen dugu.
�
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettres en basque du navire <em>Le Dauphin </em>(1757)
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
<em>Le Dauphin </em>itsasontziko euskarazko gutunak (1757)
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Arcocha-Scarcia, Aurélie
Denis, Gwendal
Lamikiz, Xabier
Talec, Jean-Philippe
Videgain, Charles
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
La Maison des Sciences de l'Homme d'Aquitaine appuie ce travail dans le cadre du quinquennal recherche 2016-2020.
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
1757
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
98 fichiers (fac-similés, et transcriptions de 49 lettres)
Language
A language of the resource
basque
Source
A related resource from which the described resource is derived
Fac-similés produits avec un appareil photographique
Subject
The topic of the resource
bateau
commerce, communications, transports
correspondance
mer
famille
guerre de sept ans
basque (langue)
histoire du Pays basque
transport maritime
linguistique
Description
An account of the resource
La collection regroupe 49 lettres privées rédigées en 1757 par des habitants du Labourd (province du Pays Basque près de Bayonne et Saint-Jean-de-Luz) à destination de résidents à Louisbourg (Canada). Des études ultérieures permettront d'approfondir les contextes historique, sociolinguistique, littéraire et linguistique de cette documentation.
Abstract
A summary of the resource.
La collection <em>Le Dauphin</em> rassemble des éléments d'une correspondance privée du 18ème siècle faisant partie des archives de l'Amirauté Britannique à Londres. Elles sont rédigées en dialecte basque labourdin et sont un témoignage nouveau de l'état de langue de ce parler, en 1757 dans le Labourd Côtier (autour de Saint-Jean-de-Luz). Les textes de ces lettres n'ont pas de prétention littéraire et complètent utilement les documents fournis par les œuvres littéraires.<br /><br />Ces lettres ont été rédigées en début 1757 par des habitants du Labourd à destination essentiellement de parents résidant à Louisbourg. Le bateau qui les transportait, appelé <em>Le Dauphin</em>, muni d'une commission de guerre et de commerce, quitta Bayonne le 4 avril 1757 mais fut arraisonné par des bâtiments de la marine anglaise avec les lettres qui étaient à bord.<br /><br />Xabier Lamikiz, lors de ses travaux de thèse sur le commerce atlantique au 18ème siècle a eu le mérite de trouver ces documents en langue basque qui n'avaient pas fait l'objet de traitement particulier. Nous en donnons une version diplomatique et une version modernisée.
Table Of Contents
A list of subunits of the resource.
Liste des lettres<br />--<br />1. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/82">Lettre de Martin (Pierre) de Arrunde à Martin de Arrunde. Urrugne</a>.<br />2. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/83">Lettre de Marie d'Etcheverry à Pierre Daguerre. Hendaye</a>.<br />3. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/84">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Patchiqu de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />4. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/85">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Martin Josepe de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />5. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/86">Lettre de Catalin Lalanne à Esteben Gourdo. Sare</a>.<br />6. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/87">Lettre de Maria de Molleres à Bitor & Bernat de Farandiret</a>.<br />7. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/88">Lettre de Miguel Harismendy à Bernard Harismendy. Sare</a>.<br />8. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/89">Lettre de Maria de Bortairay à Joannis Hiribarren. Ascain</a>.<br />9. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/90">Lettre de Gaçina Diyarz à Joannes Hiraburu. Hendaye</a>.<br />10. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/91">Lettre de Martin Borda à Andreco Borda. Sare</a>.<br />11. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/92">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />12. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/93">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />13. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/94">Lettre de Joanna de Salla à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />14. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/95">Lettre de Martin Durruitz à Domingo Durruitz. Sare</a>.<br />15. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/96">Lettre de Joanna de Castillou à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />16. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/97">Lettre de Joanes de Matet à Joannes de Matet. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />17. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/98">Lettre de ? à Bernat Haroqui</a>.<br />18. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/99">Lettre de Maria de Lamarq à Bernat de Lupoy. Guéthary</a>.<br />19. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/100">Lettre de Joannes d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />20. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/101">Lettre de Marie Darburu à Marie (Duhalde) Harboure. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />21. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/102">Lettre de Jean Lafitte Bourguignon à Joanis Lafitte Bourguignon. Ciboure</a>.<br />22. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/103">Lettre de Joanna de Bidart à Joannes d'Etcheto. Sare</a>.<br />23. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/104">Lettre de Piarres d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />24. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/105">Lettre de Betri d'Etcheberry à Joannes Etcheberry. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />25. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/106">Lettre de Martin d'Etchart à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />26. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/107">Lettre de Cathalin Marie Berrogain à Catherine Laborde. Bayonne</a>.<br />27. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/108">Lettre de Marittipo de Subiet à Laurens Perusqui. Ascain</a>.<br />28. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/109">Lettre de Cathalina Ithurriague à Gabriel Ithurriague. Ciboure</a>.<br />29. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/110">Lettre de Pierre d'Etchevers à Pierre d'Etchevers. Ciboure</a>.<br />30. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/111">Lettre de Martin Larralde à Saint Martin de Duronia Mirande. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />31. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/112">Lettre de Katalin Duat à Pierre Latiga. Bidart</a>.<br />32. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/113">Lettre de Maria de Saint Martin à Joanis Diharce. Ciboure</a>.<br />33. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/114">Lettre de Betry Daguerre à Martincho Daguerre. Guéthary</a>.<br />34. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/115">Lettre de Terecha Labadia à Joanis Dupui. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />35. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/116">Lettre de Catharine Desclaus à Martin de Heuty. Guéthary</a>.<br />36a. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/117">Lettre de Gachina Saint Pée koinata à Catherine Gelos. Ascain</a>.<br />36b. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/118">Lettre de Pierre Etchegaray à Catherine (veuve de) Gelos. Ascain</a>.<br />37. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/119">Lettre de Gana Haurra de Fumat à Adrien Salla. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />38. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/120">Lettre de Joana Duhalde à Janne Castillou. Guéthary</a>.<br />39. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/121">Lettre de Haraneder à Pierre Echegoyen. Urrugne</a>.<br />40. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/122">Lettre de David Borrotra à Martin Borrotra. Ahetze</a>.<br />41. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/123">Lettre de Machume Basterreche à Esteben Lafontaine. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />42. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/124">Lettre de Sabadina de Clauset Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />43. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/125">Lettre de Joana Aprendisdeguy à Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />44. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/126">Lettre de Gracianne Gorte à Gracian Goute. Bidart</a>.<br />45. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/127">Lettre de Estonta Durquiet à Martin Durquiet. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />46. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/128">Lettre de Maria de Bordachipi à Pierre Lahitun. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />47. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/129">Lettre de Marie d'Iturriague à Estebe de Echegaray. Sare</a>.<br />48. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/130">Lettre de Joannes Larralde à Betry Larralde. Ahetze</a>.<br />49. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/131">Lettre de Francha Barrere à Pierre Hayete</a>.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Pays basque (France)
Labourd
Bayonne
Louisbourg
Ingonish (Niganiche)
Labrador
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale [CC] [BY] [NC]
Relation
A related resource
Othoi çato etchera : le Dauphin itsasontziko euskarazko gutunak (1757). <em>Lapurdum</em>, numéro spécial 2. 2015. Disponible sur : <<a href="https://lapurdum.revues.org/2528" target="_blank" rel="noopener">https://lapurdum.revues.org/2528</a>> (consulté le 1.02.2017)
ELOSEGI Xabier. <em>Le dauphin : 1757ko gutuneriari buruzko osagarriak eta gogoetak, "othoi çato etchera"</em>. Bilbao : Euskaltzaindia, 2019 (Iker 36). Disponible : <<a href="https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf" target="_blank" rel="noopener">https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf</a>>
1757an lapurteraz idatzitako gutun batzuk topatu dituzte Londresen. Berria. 2016-04-26. Disponible : <<a href="http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm" target="_blank" rel="noopener">http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm</a>> (consulté le 1.07.2016)
XVIII. mendean euskaraz idatzitako gutunak topatu dituzte Londresen. EITB. 2015-05-13.<br />Disponible : <<a href="http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia" target="_blank" rel="noopener">http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia</a>> (consulté le 1.07.2016)
DELOBEL Pantxika. Insolite : cinquante lettres en basque datant de 1757 découvertes à Londres. <em>Sud Ouest</em> [en ligne]. 28.04.2016. Disponible sur : <<a href="http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php" target="_blank" rel="noopener">http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php</a>> (consulté le 1.07.2016)
Provenance
A statement of any changes in ownership and custody of the resource since its creation that are significant for its authenticity, integrity, and interpretation. The statement may include a description of any changes successive custodians made to the resource.
Archives nationales du Royaume-Uni (TNA), série Haute Cour de l'Amirauté (HCA) <a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560" target="_blank" rel="noopener">30/264/2</a>
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.02.2017
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux <a title="Open government licence" href="http://www.nationalarchives.gov.uk/doc/open-government-licence/version/3/" target="_blank" rel="noopener">Archives nationales de l'Amirauté britannique</a> qui nous a autorisé à utiliser, publier, et diffuser les images numériques des lettres.
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12</a>
Texte
A resource consisting primarily of words for reading. Examples include books, letters, dissertations, poems, newspapers, articles, archives of mailing lists. Note that facsimiles or images of texts are still of the genre Text.
Text
Any textual data included in the document
<p><strong>A bertsioa</strong><br /><br /><47.2v> <em>96</em></p>
<p>La presante ce sera / randue a estebe / de echegaray de sare / a presant aloisbourq / a Louis bourq</p>
<p><47.2r> A sare ce 29 de mars 1757</p>
<p>/ ene seme maitia</p>
<p>/ escribacendarocout letra hau couri nere / osasounarern marqaceqo ceinetan ona /<sup>5</sup> baitout nere famila gouciareqin bati[an] / desiracennouque couria hala balix / aita maitiareqin batian erecibi[tou] / tout coubeq egori gouciaq couben erep[ousta] / batian oungi pena senticendout coubeq ene /<sup>10</sup> letrariq es erecibiceas estaene falta / haur maitia esta ouciriq partitou non / estoudan escribatou ene familaren / beriaq damou dout ceren estoucoun / erecibitou coure letren erepoustaq /<sup>15</sup> aditou dout ene seme maitia aitaq eman</p>
<p><47.1r> caitoubela toqi onbatian otoy obedicacou / coure aita marqatou darot asqo gauca / behar cindouqiela eta ecin fagoreriq / egin ene haur maitia penca cacoube /<sup>5</sup> couq eta aitaq cerpenetan ahal naitequen / nahi coubei palacer egin gauca goucies / eta ecin egin oray marqacen toudan nex / baiciq egorcen dar[ocou]t baril bat ceinetan / betri harispeqoareqin labordaregoleta /<sup>10</sup> ceinetan baitire ourdaiaspibat louqainqa / pagabat gasnabat belhar goutibat marsans / handiareqin gorcen darosqicout aitarencant / eta courecat galcerdi parebana athorabat / courecat capata pare bana christoa hadiqo<sub>sep</sub> (†) /<sup>15</sup> chanichonenen coletan bayonatiq aitari erocou / nola marqa carotanegorceqo 12 libera / cholat ene oustes hiriarteqin egori ouste / nitouben bainan bordelen gelditou da <47.1v> hortaraqox egorcen diosqat ganisoneqin / bayonatiq oungi precotioniaq hartouriq / parti caistecte ene maitiaq gerla handi / baten aparanciaq dire hemen angelesq /<sup>5</sup> hartou touste saratarceinbait oray ere / gouardia emocoube coben boro<sup>u</sup>bei eichoqoq / aitarochiq mila goraici mondou huntouariq / goaten caigou coure aitarochiq elordiqoq / mila gorainci coure anaja mastaneq goraicic /<sup>10</sup> bayonan da canonier bethi galdiareqin / coure anaya arebeq milagorainci geldicen / naic coure ama maitia</p>
<p>/ Marie ditouriage</p>
/ besarqacacou coure aita ene /<sup>15</sup> partes milia gorainci diodala<br /><br />
<p><strong>B bertsioa</strong></p>
<p><47.2v> <em>96</em></p>
<p>La presante ce sera randue a Estebe de Echegaray de Sare, a presant a Loisbourq. A Louisbourq.</p>
<p><47.2r> A Sare, ce 29 de mars 1757.</p>
<p>Ene seme maitia,</p>
<p>Eskribatzen darozut letra hau zuri nere osasunaren markatzeko, zeinetan ona baitut nere famila guziarekin batian ; desiratzen nuke zuria hala balitz aita maitiarekin batian. Errezibitu tut zubek egorri guziak, zuben errepusta batian ungi pena sentitzen dut zubek ene letrarik ez errezibitzeaz. Ezta ene falta, haur maitia : ezta untzirik partitu, non ez tudan eskribatu ene familaren berriak. Damu dut, zeren eztuzun errezibitu zure letren errepustak. Aditu dut, ene seme maitia, aitak eman</p>
<p><47.1r> zaitubela toki on batian. Otoi, obedizazu zure aita. Markatu darot asko gauza behar zindukiela, eta ezin fagorerik egin. Ene haur maitia, pentsa zazube zuk eta aitak zer penetan ahal naiteken, nahi zubei palazer egin gauza guziez, eta ezin egin orai markatzen tudanetz baizik. Egortzen darozut barril bat, zeinetan Betri Harispekoarekin Labordaren goleta, zeinetan baitire urdaiazpi bat, lukainka paga bat, gazna bat, belhar guti bat. Marsans handiarekin gortzen darozkitzut aitarentzat eta zuretzat galtzerdi pare bana, athorra bat zuretzat, zapata pare bana, Kristoa hadiko<sub>sep</sub> (†) Chanichonenen koletan Baionatik. Aitari errozu nola marka zarotan egortzeko 12 libera xokolat ; ene ustez Hiriartekin egorri uste nituben, bainan Bordelen gelditu da, <47.1v> hortarakotz egortzen diozkat Ganisonekin Baionatik, ungi prekozioniak harturik. Parti zaiztezte, ene maitiak, gerla handi baten aparantziak dire hemen. Angelesek hartu tuzte saratar zeinbait ; orai ere guardia emozube zuben burubei. Etxekok, aitarotxik mila goraintzi, mundu huntarik goaten zaigu. Zure aitarotxik Elordikok mila goraintzi. Zure anaia Mastanek goraintzik ; Baionan da kanonier, bethi galdiarekin. Zure anaia-arrebek mila goraintzi. Gelditzen naiz zure ama maitia,</p>
<p>Marie Ditourriague.</p>
Besarkazazu zure aita ene partez, milia goraintzi diodala.<br /><br /><strong>Oharrak</strong><br /><br />2r :11 ouciriq : irakur bedi <em>ounciriq</em>. 1r :9 labordaregoleta : <em>Labordaren goleta</em> (untzi mota bat). 1r :12 <em>aitarencant</em> : irakur bedi <em>aitarentçat</em>. 1r :17 <em>cholat </em>: <em>chocolat</em>. 1v :6 <em>eichoqoq</em> : ‘etxeko(e)k’ proposatzen dugu.
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettre de Marie Ditourriague à Estebe de Echegaray
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Ditourriague, Marie
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
29.03.1757
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
2 fichiers (fac-similé 4 p., 4372 Ko et transcription 2 p., 315 Ko)
Language
A language of the resource
basque
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.10.2016
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Source
A related resource from which the described resource is derived
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>L'original est conservé à Londres dans les archives de l'Amirauté britannique (<a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560">HCA 30/264/2</a>).</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
Subject
The topic of the resource
philologie
correspondance
dialectologie
labourdin
famille
vie domestique
transport maritime
bateau
commerce, communications, transports
guerre de sept ans
Description
An account of the resource
Une mère du Labourd écrit à son fils vivant à Louisbourg au Canada. La lettre, convoyée par un bateau parti de Bayonne, fut saisie durant la traversée par la marine anglaise en 1757.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Sare
Louisbourg
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux Archives nationales de l'Amirauté britannique pour la permission de publier les images numériques.
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale - Partage selon les Conditions Initiales [CC] [BY] [NC] [SA]
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<div class="element-text">
<div class="element-text"><a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/129">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/129</a></div>
</div>
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
Marie Ditourriagueren gutuna Estebe de Echegarayri
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
Lamikiz, Xabier (photographie numérique) / Padilla-Moyano, Manuel (transcription de la lettre) / Videgain, Charles (transcription de la lettre)
Abstract
A summary of the resource.
Une mère, Marie Ditourriague (Marie Ithurriague/Dithurbide), écrit à son fils, Estebe de Echegaray. Les nouvelles de la famille sont bonnes. Elle a reçu sa lettre mais regrette que ses propres lettres ne soient pas parvenues à son fils alors qu’elle a remis une lettre dans chacun des bateaux qui sont partis. Elle a appris que son père a mis son fils dans une bonne situation et lui conseille de lui être obéissant. Elle lui envoie un barril avec Betri Harispe sur la goélette de Laborde, avec jambon, saucisses, fromage et tabac. Avec Marsans handia elle envoie pour lui et son père, des vêtements et chaussures. Kristoa handi est parti de Bayonne sur la goélette avec Chanichon eta elle a envoyé à son père 12 livres de chocolat avec Hiriart mais le chocolat est resté à Bordeaux et elle a donc envoyé du chocolat depuis Bayonne avec Ganison. Elle leur conseille de partir de là-bas car la guerre arrive, les Anglais ont pris plusieurs habitants de Sare, elle conseilel la prudence. Salutations de tous dont le grand-père Elordi, son frère Mastan, qui est canonnier à Bayonne. Elle lui demande d’embrasser son père et de le saluer mille fois.
18e siècle
commerce
correspondance
dialectologie
guerre de sept ans
labourdin
langue régionale
lettre
milieu familial
navire
océan Atlantique
philologie
transports
vie domestique
-
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/1f5320bb12ea11c38ef92d27f3da897c.png
658d919e9cea7a597be9f878c2ceaf6f
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/031256e698e63f90ea1c939ba20c9fae.pdf
6fc391dd60a0c6545a5e3ee8e21960f7
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/5193e2b56a0b44e4b0decf45ab6108e5.pdf
f2e4b23f13af6c5c260a6aef20963b03
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettre 2 : transcription
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/6056ec2aa1d2308924376687a3ae66b8.xml
71566710e951e16676b7b452419c56ea
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettres en basque du navire <em>Le Dauphin </em>(1757)
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
<em>Le Dauphin </em>itsasontziko euskarazko gutunak (1757)
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Arcocha-Scarcia, Aurélie
Denis, Gwendal
Lamikiz, Xabier
Talec, Jean-Philippe
Videgain, Charles
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
La Maison des Sciences de l'Homme d'Aquitaine appuie ce travail dans le cadre du quinquennal recherche 2016-2020.
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
1757
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
98 fichiers (fac-similés, et transcriptions de 49 lettres)
Language
A language of the resource
basque
Source
A related resource from which the described resource is derived
Fac-similés produits avec un appareil photographique
Subject
The topic of the resource
bateau
commerce, communications, transports
correspondance
mer
famille
guerre de sept ans
basque (langue)
histoire du Pays basque
transport maritime
linguistique
Description
An account of the resource
La collection regroupe 49 lettres privées rédigées en 1757 par des habitants du Labourd (province du Pays Basque près de Bayonne et Saint-Jean-de-Luz) à destination de résidents à Louisbourg (Canada). Des études ultérieures permettront d'approfondir les contextes historique, sociolinguistique, littéraire et linguistique de cette documentation.
Abstract
A summary of the resource.
La collection <em>Le Dauphin</em> rassemble des éléments d'une correspondance privée du 18ème siècle faisant partie des archives de l'Amirauté Britannique à Londres. Elles sont rédigées en dialecte basque labourdin et sont un témoignage nouveau de l'état de langue de ce parler, en 1757 dans le Labourd Côtier (autour de Saint-Jean-de-Luz). Les textes de ces lettres n'ont pas de prétention littéraire et complètent utilement les documents fournis par les œuvres littéraires.<br /><br />Ces lettres ont été rédigées en début 1757 par des habitants du Labourd à destination essentiellement de parents résidant à Louisbourg. Le bateau qui les transportait, appelé <em>Le Dauphin</em>, muni d'une commission de guerre et de commerce, quitta Bayonne le 4 avril 1757 mais fut arraisonné par des bâtiments de la marine anglaise avec les lettres qui étaient à bord.<br /><br />Xabier Lamikiz, lors de ses travaux de thèse sur le commerce atlantique au 18ème siècle a eu le mérite de trouver ces documents en langue basque qui n'avaient pas fait l'objet de traitement particulier. Nous en donnons une version diplomatique et une version modernisée.
Table Of Contents
A list of subunits of the resource.
Liste des lettres<br />--<br />1. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/82">Lettre de Martin (Pierre) de Arrunde à Martin de Arrunde. Urrugne</a>.<br />2. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/83">Lettre de Marie d'Etcheverry à Pierre Daguerre. Hendaye</a>.<br />3. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/84">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Patchiqu de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />4. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/85">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Martin Josepe de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />5. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/86">Lettre de Catalin Lalanne à Esteben Gourdo. Sare</a>.<br />6. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/87">Lettre de Maria de Molleres à Bitor & Bernat de Farandiret</a>.<br />7. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/88">Lettre de Miguel Harismendy à Bernard Harismendy. Sare</a>.<br />8. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/89">Lettre de Maria de Bortairay à Joannis Hiribarren. Ascain</a>.<br />9. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/90">Lettre de Gaçina Diyarz à Joannes Hiraburu. Hendaye</a>.<br />10. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/91">Lettre de Martin Borda à Andreco Borda. Sare</a>.<br />11. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/92">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />12. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/93">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />13. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/94">Lettre de Joanna de Salla à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />14. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/95">Lettre de Martin Durruitz à Domingo Durruitz. Sare</a>.<br />15. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/96">Lettre de Joanna de Castillou à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />16. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/97">Lettre de Joanes de Matet à Joannes de Matet. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />17. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/98">Lettre de ? à Bernat Haroqui</a>.<br />18. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/99">Lettre de Maria de Lamarq à Bernat de Lupoy. Guéthary</a>.<br />19. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/100">Lettre de Joannes d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />20. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/101">Lettre de Marie Darburu à Marie (Duhalde) Harboure. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />21. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/102">Lettre de Jean Lafitte Bourguignon à Joanis Lafitte Bourguignon. Ciboure</a>.<br />22. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/103">Lettre de Joanna de Bidart à Joannes d'Etcheto. Sare</a>.<br />23. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/104">Lettre de Piarres d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />24. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/105">Lettre de Betri d'Etcheberry à Joannes Etcheberry. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />25. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/106">Lettre de Martin d'Etchart à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />26. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/107">Lettre de Cathalin Marie Berrogain à Catherine Laborde. Bayonne</a>.<br />27. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/108">Lettre de Marittipo de Subiet à Laurens Perusqui. Ascain</a>.<br />28. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/109">Lettre de Cathalina Ithurriague à Gabriel Ithurriague. Ciboure</a>.<br />29. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/110">Lettre de Pierre d'Etchevers à Pierre d'Etchevers. Ciboure</a>.<br />30. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/111">Lettre de Martin Larralde à Saint Martin de Duronia Mirande. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />31. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/112">Lettre de Katalin Duat à Pierre Latiga. Bidart</a>.<br />32. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/113">Lettre de Maria de Saint Martin à Joanis Diharce. Ciboure</a>.<br />33. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/114">Lettre de Betry Daguerre à Martincho Daguerre. Guéthary</a>.<br />34. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/115">Lettre de Terecha Labadia à Joanis Dupui. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />35. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/116">Lettre de Catharine Desclaus à Martin de Heuty. Guéthary</a>.<br />36a. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/117">Lettre de Gachina Saint Pée koinata à Catherine Gelos. Ascain</a>.<br />36b. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/118">Lettre de Pierre Etchegaray à Catherine (veuve de) Gelos. Ascain</a>.<br />37. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/119">Lettre de Gana Haurra de Fumat à Adrien Salla. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />38. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/120">Lettre de Joana Duhalde à Janne Castillou. Guéthary</a>.<br />39. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/121">Lettre de Haraneder à Pierre Echegoyen. Urrugne</a>.<br />40. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/122">Lettre de David Borrotra à Martin Borrotra. Ahetze</a>.<br />41. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/123">Lettre de Machume Basterreche à Esteben Lafontaine. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />42. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/124">Lettre de Sabadina de Clauset Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />43. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/125">Lettre de Joana Aprendisdeguy à Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />44. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/126">Lettre de Gracianne Gorte à Gracian Goute. Bidart</a>.<br />45. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/127">Lettre de Estonta Durquiet à Martin Durquiet. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />46. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/128">Lettre de Maria de Bordachipi à Pierre Lahitun. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />47. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/129">Lettre de Marie d'Iturriague à Estebe de Echegaray. Sare</a>.<br />48. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/130">Lettre de Joannes Larralde à Betry Larralde. Ahetze</a>.<br />49. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/131">Lettre de Francha Barrere à Pierre Hayete</a>.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Pays basque (France)
Labourd
Bayonne
Louisbourg
Ingonish (Niganiche)
Labrador
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale [CC] [BY] [NC]
Relation
A related resource
Othoi çato etchera : le Dauphin itsasontziko euskarazko gutunak (1757). <em>Lapurdum</em>, numéro spécial 2. 2015. Disponible sur : <<a href="https://lapurdum.revues.org/2528" target="_blank" rel="noopener">https://lapurdum.revues.org/2528</a>> (consulté le 1.02.2017)
ELOSEGI Xabier. <em>Le dauphin : 1757ko gutuneriari buruzko osagarriak eta gogoetak, "othoi çato etchera"</em>. Bilbao : Euskaltzaindia, 2019 (Iker 36). Disponible : <<a href="https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf" target="_blank" rel="noopener">https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf</a>>
1757an lapurteraz idatzitako gutun batzuk topatu dituzte Londresen. Berria. 2016-04-26. Disponible : <<a href="http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm" target="_blank" rel="noopener">http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm</a>> (consulté le 1.07.2016)
XVIII. mendean euskaraz idatzitako gutunak topatu dituzte Londresen. EITB. 2015-05-13.<br />Disponible : <<a href="http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia" target="_blank" rel="noopener">http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia</a>> (consulté le 1.07.2016)
DELOBEL Pantxika. Insolite : cinquante lettres en basque datant de 1757 découvertes à Londres. <em>Sud Ouest</em> [en ligne]. 28.04.2016. Disponible sur : <<a href="http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php" target="_blank" rel="noopener">http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php</a>> (consulté le 1.07.2016)
Provenance
A statement of any changes in ownership and custody of the resource since its creation that are significant for its authenticity, integrity, and interpretation. The statement may include a description of any changes successive custodians made to the resource.
Archives nationales du Royaume-Uni (TNA), série Haute Cour de l'Amirauté (HCA) <a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560" target="_blank" rel="noopener">30/264/2</a>
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.02.2017
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux <a title="Open government licence" href="http://www.nationalarchives.gov.uk/doc/open-government-licence/version/3/" target="_blank" rel="noopener">Archives nationales de l'Amirauté britannique</a> qui nous a autorisé à utiliser, publier, et diffuser les images numériques des lettres.
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12</a>
Texte
A resource consisting primarily of words for reading. Examples include books, letters, dissertations, poems, newspapers, articles, archives of mailing lists. Note that facsimiles or images of texts are still of the genre Text.
Text
Any textual data included in the document
<strong>A bertsioa</strong><br /><br /><02.1r> 65<br />A Monsieur / Monsieur Pierre Daguere / A Louisburque.<br /><br /><02.2r> Ahenday 4e de fevrier 1757<br /><br />/ Ene seme maitija<br /><br />/ Escrivacendisut Bilerro hauq surymarquaceratemateco / Estatu miserable Baitan qaucicenais Erresivitudut sure /5 Lettra Ere han iqussydut sure Berrijaq Baignan / Esnaibessala martineq eta huncija galdudute Berris Ere / horraçu Desiradu arrequinservait icendusu mariqatania / assareda sure contra Estyossula Lettrabat Eguinlau / hurtehuntan alababat badusu iduridubena perfeq /10 Etorryqoda horat Baquija Eguitendenian Jduriquicen / Du Emendiq harat orroitu saren Baigno obequy / orroituçu sarella guissona hor laster aberestenomendira / Suceresa?adusugaihona (†) horsure Lettra Ematen / Dossuna arren conseluvaq hunguy artasu sure annaya /15 Bessela Esagusasu deusit Egorceco dusunian horren / ganat adresasu adisquide handibatdugu Etacontu / horre hunguy Eguignedu ganes pellobaitaco ganda / Corsurat sure gorrancijaq Emandijosagu banuque / sury servait gastijaceco icenda Berceoquasionebat /20 ganesen Berririq Estugu deusit jaquiten Badusu / gastijasasu apachappanaq gorrancy harengalsardy / gorrijaq nontusu ganachume assareda surecontra / Merrisidu sureganiq gusama Ere Bai<br />/24 Marie d Eceverry<br /><br />[marjinean idatzia] / haucuquouaq gorrancy Donqocheq Eguigndu Lettrahau<br /><br /><strong>B bertsioa</strong><br /><br /><02.1r> 65<br />A Monsieur Monsieur Pierre Daguerre. A Louisburque.<br /><br /><02.2r> A Henday, 4e de fevrier, 1757.<br /><br />Ene seme maitija,<br /><br />Eskribatzen dizut bi lerro hauk zuri markatzerat emateko estatu miserable batian kausitzen naiz. Errezibitu dut zure letra ere; han ikusi dut zure berrijak, baiñan ez nai bezala. Martinek eta hunzija galdu dute berriz ere, horra zu, desira du arekin zerbait izanen duzu. Marikatania asarre da zure kontra, eztiozula letra bat egin lau hurte huntan. Alaba bat baduzu iduri dubena perfek; etorriko da horrat bakija egiten denian, idurikitzen du. Emendik harat oroitu zaren baiño obeki oroitu zu zarela gizona. Hor laster aberesten omen dira; zuk ere sa?a duzu gai hona (†). Hor zure letra ematen dozunaren konselubak hungi artzazu, zure anaia bezela ezaguzazu; deusit egortzeko duzunian horrenganat adrezazu, adiskide handi bat dugu eta kontu horre hungi eguiñe du. Ganes Pellobaitako gan da korsurat; zure gorantzijak eman dijotzagu. Banuke zuri zerbait gaztijatzeko; izanen da bertze okasione bat. Ganesen berririk eztugu, deusit jakiten baduzu gaztijazazu. Apa Xapanak goranzi, haren galzardi gorrijak non tuzu? Gana Xume asarre da zure kontra, merisi du zureganik; gusama ere bai.<br /><br />Marie d'Etcheverry.<br /><br />Hauzukuak gorantzi. Don Qochek egiñ du letra hau<br /><br /><strong>Oharrak</strong><br /><br />2r:4 Baitan : batian irakurri behar. 7 icendusu : izanen duzu ulertzen dugu; cf. icenda Berceoquasionebat (19. lerro). 14 artasu : (h)artzazu ulertu behar da.
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettre de Marie d’Etcheverry [greffier/scribe : Don Qoche] à Pierre Daguerre
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
04.02.1757
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
XML
Language
A language of the resource
basque
Subject
The topic of the resource
philologie
correspondance
dialectologie
labourdin
famille
vie domestique
Description
An account of the resource
Une mère habitant au Labourd écrit à son fils vivant à Louisbourg au Canada. La lettre, convoyée par un bateau parti de Bayonne, fut saisie durant la traversée par la marine anglaise en 1757.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Hendaye
Louisbourg
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale - Partage selon les Conditions Initiales [CC] [BY] [NC] [SA]
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Etcheverry, Marie d’
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
Marie d’Etcheverryren gutuna Pierre Daguerreri
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/83">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/83</a>
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.10.2016
Date Created
Date of creation of the resource.
01.10.2016
Extent
The size or duration of the resource.
3 fichiers (fac-similé 2 p., 2100 Ko; transcription 2 p., 196 Ko; encodage TEI, 12 Ko)
Source
A related resource from which the described resource is derived
L'original est conservé à Londres dans les archives de l'Amirauté britannique (<a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560">TNA, HCA 30/264/2</a>).
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux Archives nationales de l'Amirauté britannique pour la permission de publier les images numériques.
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
Lamikiz, Xabier (photographie numérique) / Padilla-Moyano, Manuel (transcription de la lettre) / Videgain, Charles (transcription de la lettre)
Abstract
A summary of the resource.
L’auteure, Marie d’Etcheverry mère du récipiendaire, Pierre Daguerre, signale son état misérable. Martin a perdu son bateau, Marikatania et d’autres parents sont fâchés de ne pas avoir de nouvelles. Le récipiendaire a une fille parfaite et il lui reproche son peu d’attention pour sa fille. La rumeur court que les gens partis à Louisbourg s’enrichissent. Ganes Pellobaitako est en course. Elle salue Xapanak et demande où sont les chausses rouges qu’elle a envoyées.
Is Part Of
A related resource in which the described resource is physically or logically included.
Documentation conservée à Archives de la High Court of Admiralty and colonial Vice-Admiralty courts (Londres)
18e siècle
commerce
communications
correspondance
dialectologie
guerre de sept ans
labourdin
langue régionale
lettre
messagerie
milieu familial
navire
océan Atlantique
philologie
transports
vie domestique
-
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/6ffa68d252993df7ea2c7f888af7cb48.png
35ed0db9cc7df4f13d746a8804cac0bc
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/27859a5b793be25d11bb294bbd03edf3.pdf
e0617693694ada9a8a8db113a557d2c5
PDF Text
Text
���
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/3697804fc006998f45cbd24c6cf2178e.pdf
6d47d59612c2dbe40b7bb7cadf26e83d
PDF Text
Text
12 [11.aren kopia]
Data: 1757/3/1
Non idatzia: Sempere
Igorlea: Maria Dihitx
Hartzailea: Haurra Maria Hiriart
Lotura: ama-alabak
Helmuga: Louisbourg
A bertsioa
B bertsioa
<12.1r> 75
La presente soit / Rendüe a
haurramaria / hiriart Basquesse /
demurant presentement / Louis Bourg /
A Louis bourg
<12.1r> 75
La presente soit rendüe a Haurra Maria
Hiriart, basquesse, demurant
presentement Louisbourg. A
Louisbourg.
<12.2r> à St pée le 1re mars 1757
<12.2r> À St. Pée, le 1re mars 1757.
/ Ene alaba maitea
Ene alaba maitea,
/ jçatu dugu ohore jqusteco çuq
monsieur / diharci vicarioari
jsquiribatujçatu dioçun /5 Letrea
ceinetan marquatcen baitcinioen /
seigarren aldia cindubela eta datatuba /
baitcen goanden abendoaren hamaseian
/ bai eta guerorrec ere errecibitu dugu
cure / letra hainits placer hartu dugu
çure ossasun /10 ossasunas eta cure
berri onen jaquiteas guq / ere bada
presentean ossasuna dugu famila guciac
/ jaincoari esquerrac gure
orhoitçapençat jgorcen / darotçut
çapata parebat martin pillisen /
semearequin eta desiratcen nuque
hemed /15 hemendic joan cinen
sentimendu beretan / causitcen bacine
othoisten caitut cure / fideltasuna
guardatceas etahortic nihoratere / es
Izatu dugu ohore ikusteko zuk
Monsieur Diharci, bikarioari, iskiribatu
izatu diozun letra, zeinetan markatzen
baitzinioen seigarren aldia zindubela
eta datatuba baitzen goan den
abendoaren hamaseian, bai eta gerorrek
ere errezibitu dugu zure letra. Hainitz
plazer hartu dugu zure osasunaz eta
zure berri onen jakiteaz. Guk ere, bada,
presentean osasuna dugu famila guziak
Jainkoari eskerrak. Gure
orhoitzapentzat igortzen darotzut
zapata pare bat Martin Pillisen
semearekin. Eta desiratzen nuke
hemendik joan zinen sentimendu
beretan kausitzen bazine. Othoizten
zaitut zure fideltasuna guardatzeaz eta
hortik nihorat ere ez airatzeaz, ezen
bertzetan ere bada zerbait eskasia.
�airatceas ecen bertcetan ere bada
cerbait / escasia
<12.2v> eta badaquisu Cembat
Samurtasun duben / amabatec bere
umen aldera desiratcen nuqu / nuque
hainits cure jqustea baldin jaincac /
eguitenbadu gracia baquearen eguiteco
/5 eta badaquiçu orobat ume batec
badubela / obligacionea buraso baten
obeditceco, beras / hortaracots othoits
eguiten darotçut neure / ahal gucias
guerla hunec dirabeino / horegoteas eta
guero baquea eguiten den /10 pontutic
etçherat erretiratceas / horra cer othois
dudan çuri eguiteco eta / desiratcen
nuque entçuna banins ene / othoiscean
guelditcen naicelaric cure / ama maitea
/ eta fidella bihots samurres /15 bethea
/ maria d'ihitx
<12.2v> Eta badakizu zenbat
samurtasun duben ama batek bere
umen aldera: desiratzen nuke hainitz
zure ikustea, baldin Jainkoak egiten
badu grazia bakearen egiteko. Eta
badakizu orobat ume batek badubela
obligazionea buraso baten obeditzezo.
Beraz, hortarakotz othoitz egiten
darotzut, neure ahal guziaz, gerla
hunek dirabeino hor egoteaz, eta gero,
bakea egiten den pontutik, etxerat
erretiratzeaz. Horra zer othoitz dudan
zuri egiteko, eta desiratzen nuke
entzuna banintz ene othoitzean,
gelditzen naizelarik zure ama maitea
eta fidela, bihotz samurrez bethea.
Maria d'Ihitz.
2v:3 jaincac : jaincoac irakurri behar da. Cf. jaincac 11, 2v:3.
�
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettres en basque du navire <em>Le Dauphin </em>(1757)
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
<em>Le Dauphin </em>itsasontziko euskarazko gutunak (1757)
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Arcocha-Scarcia, Aurélie
Denis, Gwendal
Lamikiz, Xabier
Talec, Jean-Philippe
Videgain, Charles
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
La Maison des Sciences de l'Homme d'Aquitaine appuie ce travail dans le cadre du quinquennal recherche 2016-2020.
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
1757
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
98 fichiers (fac-similés, et transcriptions de 49 lettres)
Language
A language of the resource
basque
Source
A related resource from which the described resource is derived
Fac-similés produits avec un appareil photographique
Subject
The topic of the resource
bateau
commerce, communications, transports
correspondance
mer
famille
guerre de sept ans
basque (langue)
histoire du Pays basque
transport maritime
linguistique
Description
An account of the resource
La collection regroupe 49 lettres privées rédigées en 1757 par des habitants du Labourd (province du Pays Basque près de Bayonne et Saint-Jean-de-Luz) à destination de résidents à Louisbourg (Canada). Des études ultérieures permettront d'approfondir les contextes historique, sociolinguistique, littéraire et linguistique de cette documentation.
Abstract
A summary of the resource.
La collection <em>Le Dauphin</em> rassemble des éléments d'une correspondance privée du 18ème siècle faisant partie des archives de l'Amirauté Britannique à Londres. Elles sont rédigées en dialecte basque labourdin et sont un témoignage nouveau de l'état de langue de ce parler, en 1757 dans le Labourd Côtier (autour de Saint-Jean-de-Luz). Les textes de ces lettres n'ont pas de prétention littéraire et complètent utilement les documents fournis par les œuvres littéraires.<br /><br />Ces lettres ont été rédigées en début 1757 par des habitants du Labourd à destination essentiellement de parents résidant à Louisbourg. Le bateau qui les transportait, appelé <em>Le Dauphin</em>, muni d'une commission de guerre et de commerce, quitta Bayonne le 4 avril 1757 mais fut arraisonné par des bâtiments de la marine anglaise avec les lettres qui étaient à bord.<br /><br />Xabier Lamikiz, lors de ses travaux de thèse sur le commerce atlantique au 18ème siècle a eu le mérite de trouver ces documents en langue basque qui n'avaient pas fait l'objet de traitement particulier. Nous en donnons une version diplomatique et une version modernisée.
Table Of Contents
A list of subunits of the resource.
Liste des lettres<br />--<br />1. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/82">Lettre de Martin (Pierre) de Arrunde à Martin de Arrunde. Urrugne</a>.<br />2. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/83">Lettre de Marie d'Etcheverry à Pierre Daguerre. Hendaye</a>.<br />3. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/84">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Patchiqu de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />4. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/85">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Martin Josepe de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />5. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/86">Lettre de Catalin Lalanne à Esteben Gourdo. Sare</a>.<br />6. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/87">Lettre de Maria de Molleres à Bitor & Bernat de Farandiret</a>.<br />7. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/88">Lettre de Miguel Harismendy à Bernard Harismendy. Sare</a>.<br />8. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/89">Lettre de Maria de Bortairay à Joannis Hiribarren. Ascain</a>.<br />9. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/90">Lettre de Gaçina Diyarz à Joannes Hiraburu. Hendaye</a>.<br />10. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/91">Lettre de Martin Borda à Andreco Borda. Sare</a>.<br />11. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/92">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />12. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/93">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />13. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/94">Lettre de Joanna de Salla à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />14. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/95">Lettre de Martin Durruitz à Domingo Durruitz. Sare</a>.<br />15. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/96">Lettre de Joanna de Castillou à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />16. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/97">Lettre de Joanes de Matet à Joannes de Matet. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />17. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/98">Lettre de ? à Bernat Haroqui</a>.<br />18. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/99">Lettre de Maria de Lamarq à Bernat de Lupoy. Guéthary</a>.<br />19. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/100">Lettre de Joannes d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />20. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/101">Lettre de Marie Darburu à Marie (Duhalde) Harboure. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />21. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/102">Lettre de Jean Lafitte Bourguignon à Joanis Lafitte Bourguignon. Ciboure</a>.<br />22. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/103">Lettre de Joanna de Bidart à Joannes d'Etcheto. Sare</a>.<br />23. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/104">Lettre de Piarres d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />24. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/105">Lettre de Betri d'Etcheberry à Joannes Etcheberry. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />25. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/106">Lettre de Martin d'Etchart à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />26. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/107">Lettre de Cathalin Marie Berrogain à Catherine Laborde. Bayonne</a>.<br />27. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/108">Lettre de Marittipo de Subiet à Laurens Perusqui. Ascain</a>.<br />28. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/109">Lettre de Cathalina Ithurriague à Gabriel Ithurriague. Ciboure</a>.<br />29. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/110">Lettre de Pierre d'Etchevers à Pierre d'Etchevers. Ciboure</a>.<br />30. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/111">Lettre de Martin Larralde à Saint Martin de Duronia Mirande. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />31. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/112">Lettre de Katalin Duat à Pierre Latiga. Bidart</a>.<br />32. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/113">Lettre de Maria de Saint Martin à Joanis Diharce. Ciboure</a>.<br />33. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/114">Lettre de Betry Daguerre à Martincho Daguerre. Guéthary</a>.<br />34. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/115">Lettre de Terecha Labadia à Joanis Dupui. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />35. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/116">Lettre de Catharine Desclaus à Martin de Heuty. Guéthary</a>.<br />36a. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/117">Lettre de Gachina Saint Pée koinata à Catherine Gelos. Ascain</a>.<br />36b. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/118">Lettre de Pierre Etchegaray à Catherine (veuve de) Gelos. Ascain</a>.<br />37. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/119">Lettre de Gana Haurra de Fumat à Adrien Salla. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />38. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/120">Lettre de Joana Duhalde à Janne Castillou. Guéthary</a>.<br />39. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/121">Lettre de Haraneder à Pierre Echegoyen. Urrugne</a>.<br />40. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/122">Lettre de David Borrotra à Martin Borrotra. Ahetze</a>.<br />41. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/123">Lettre de Machume Basterreche à Esteben Lafontaine. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />42. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/124">Lettre de Sabadina de Clauset Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />43. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/125">Lettre de Joana Aprendisdeguy à Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />44. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/126">Lettre de Gracianne Gorte à Gracian Goute. Bidart</a>.<br />45. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/127">Lettre de Estonta Durquiet à Martin Durquiet. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />46. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/128">Lettre de Maria de Bordachipi à Pierre Lahitun. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />47. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/129">Lettre de Marie d'Iturriague à Estebe de Echegaray. Sare</a>.<br />48. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/130">Lettre de Joannes Larralde à Betry Larralde. Ahetze</a>.<br />49. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/131">Lettre de Francha Barrere à Pierre Hayete</a>.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Pays basque (France)
Labourd
Bayonne
Louisbourg
Ingonish (Niganiche)
Labrador
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale [CC] [BY] [NC]
Relation
A related resource
Othoi çato etchera : le Dauphin itsasontziko euskarazko gutunak (1757). <em>Lapurdum</em>, numéro spécial 2. 2015. Disponible sur : <<a href="https://lapurdum.revues.org/2528" target="_blank" rel="noopener">https://lapurdum.revues.org/2528</a>> (consulté le 1.02.2017)
ELOSEGI Xabier. <em>Le dauphin : 1757ko gutuneriari buruzko osagarriak eta gogoetak, "othoi çato etchera"</em>. Bilbao : Euskaltzaindia, 2019 (Iker 36). Disponible : <<a href="https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf" target="_blank" rel="noopener">https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf</a>>
1757an lapurteraz idatzitako gutun batzuk topatu dituzte Londresen. Berria. 2016-04-26. Disponible : <<a href="http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm" target="_blank" rel="noopener">http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm</a>> (consulté le 1.07.2016)
XVIII. mendean euskaraz idatzitako gutunak topatu dituzte Londresen. EITB. 2015-05-13.<br />Disponible : <<a href="http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia" target="_blank" rel="noopener">http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia</a>> (consulté le 1.07.2016)
DELOBEL Pantxika. Insolite : cinquante lettres en basque datant de 1757 découvertes à Londres. <em>Sud Ouest</em> [en ligne]. 28.04.2016. Disponible sur : <<a href="http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php" target="_blank" rel="noopener">http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php</a>> (consulté le 1.07.2016)
Provenance
A statement of any changes in ownership and custody of the resource since its creation that are significant for its authenticity, integrity, and interpretation. The statement may include a description of any changes successive custodians made to the resource.
Archives nationales du Royaume-Uni (TNA), série Haute Cour de l'Amirauté (HCA) <a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560" target="_blank" rel="noopener">30/264/2</a>
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.02.2017
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux <a title="Open government licence" href="http://www.nationalarchives.gov.uk/doc/open-government-licence/version/3/" target="_blank" rel="noopener">Archives nationales de l'Amirauté britannique</a> qui nous a autorisé à utiliser, publier, et diffuser les images numériques des lettres.
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12</a>
Texte
A resource consisting primarily of words for reading. Examples include books, letters, dissertations, poems, newspapers, articles, archives of mailing lists. Note that facsimiles or images of texts are still of the genre Text.
Text
Any textual data included in the document
<strong>A bertsioa</strong><br /><br /><12.1r> 75<br />La presente soit / Rendüe a haurramaria / hiriart Basquesse / demurant presentement / Louis Bourg / A Louis bourg<br /><br /><12.2r> à St pée le 1re mars 1757<br /><br />/ Ene alaba maitea<br /><br />/ jçatu dugu ohore jqusteco çuq monsieur / diharci vicarioari jsquiribatujçatu dioçun /5 Letrea ceinetan marquatcen baitcinioen / seigarren aldia cindubela eta datatuba / baitcen goanden abendoaren hamaseian / bai eta guerorrec ere errecibitu dugu cure / letra hainits placer hartu dugu çure ossasun /10 ossasunas eta cure berri onen jaquiteas guq / ere bada presentean ossasuna dugu famila guciac / jaincoari esquerrac gure orhoitçapençat jgorcen / darotçut çapata parebat martin pillisen / semearequin eta desiratcen nuque hemed /15 hemendic joan cinen sentimendu beretan / causitcen bacine othoisten caitut cure / fideltasuna guardatceas etahortic nihoratere / es airatceas ecen bertcetan ere bada cerbait / escasia <br /><br /><12.2v> eta badaquisu Cembat Samurtasun duben / amabatec bere umen aldera desiratcen nuqu / nuque hainits cure jqustea baldin jaincac / eguitenbadu gracia baquearen eguiteco /5 eta badaquiçu orobat ume batec badubela / obligacionea buraso baten obeditceco, beras / hortaracots othoits eguiten darotçut neure / ahal gucias guerla hunec dirabeino / horegoteas eta guero baquea eguiten den /10 pontutic etçherat erretiratceas / horra cer othois dudan çuri eguiteco eta / desiratcen nuque entçuna banins ene / othoiscean guelditcen naicelaric cure / ama maitea / eta fidella bihots samurres /15 bethea <br />/ maria d'ihitx<br /><br /><strong>B bertsioa</strong><br /><br /><12.1r> 75<br />La presente soit rendüe a Haurra Maria Hiriart, basquesse, demurant presentement Louisbourg. A Louisbourg.<br /><br /><12.2r> À St. Pée, le 1re mars 1757.<br /><br />Ene alaba maitea,<br /><br />Izatu dugu ohore ikusteko zuk Monsieur Diharci, bikarioari, iskiribatu izatu diozun letra, zeinetan markatzen baitzinioen seigarren aldia zindubela eta datatuba baitzen goan den abendoaren hamaseian, bai eta gerorrek ere errezibitu dugu zure letra. Hainitz plazer hartu dugu zure osasunaz eta zure berri onen jakiteaz. Guk ere, bada, presentean osasuna dugu famila guziak Jainkoari eskerrak. Gure orhoitzapentzat igortzen darotzut zapata pare bat Martin Pillisen semearekin. Eta desiratzen nuke hemendik joan zinen sentimendu beretan kausitzen bazine. Othoizten zaitut zure fideltasuna guardatzeaz eta hortik nihorat ere ez airatzeaz, ezen bertzetan ere bada zerbait eskasia.<br /><br /><12.2v> Eta badakizu zenbat samurtasun duben ama batek bere umen aldera: desiratzen nuke hainitz zure ikustea, baldin Jainkoak egiten badu grazia bakearen egiteko. Eta badakizu orobat ume batek badubela obligazionea buraso baten obeditzezo. Beraz, hortarakotz othoitz egiten darotzut, neure ahal guziaz, gerla hunek dirabeino hor egoteaz, eta gero, bakea egiten den pontutik, etxerat erretiratzeaz. Horra zer othoitz dudan zuri egiteko, eta desiratzen nuke entzuna banintz ene othoitzean, gelditzen naizelarik zure ama maitea eta fidela, bihotz samurrez bethea. <br />Maria d'Ihitz.<br /><br /><strong>Oharra</strong><br /><br />2v:3 jaincac : jaincoac irakurri behar da. Cf. jaincac 11, 2v:3.
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettre de Maria Dihitx à Maria Hiriart
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Dihitx, Maria
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
01.03.1757
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
2 fichiers (fac-similé 3 p., 3289 Ko et transcription 2 p., 238 Ko)
Language
A language of the resource
basque
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.10.2016
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Source
A related resource from which the described resource is derived
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>L'original est conservé à Londres dans les archives de l'Amirauté britannique (<a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560">HCA 30/264/2</a>).</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
Subject
The topic of the resource
philologie
correspondance
dialectologie
labourdin
famille
vie domestique
Description
An account of the resource
Une mère du Labourd écrit à sa fille vivant à Louisbourg au Canada. La lettre, convoyée par un bateau parti de Bayonne, fut saisie durant la traversée par la marine anglaise en 1757.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Saint-Pée-sur-Nivelle
Louisbourg
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux Archives nationales de l'Amirauté britannique pour la permission de publier les images numériques.
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale - Partage selon les Conditions Initiales [CC] [BY] [NC] [SA]
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/93">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/93</a>
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
Maria Dihitxen gutuna Maria Hiriarti
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
Lamikiz, Xabier (photographie numérique) / Padilla-Moyano, Manuel (transcription de la lettre) / Videgain, Charles (transcription de la lettre)
Abstract
A summary of the resource.
La lettre est une copie de la lettre 12. Maria Dihix (Dihins) à Haurra Maria Hiriart.
Is Version Of
A related resource of which the described resource is a version, edition, or adaptation. Changes in version imply substantive changes in content rather than differences in format.
Copie de la lettre 12 : <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/92">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/92</a>
18e siècle
commerce
communications
correspondance
dialectologie
guerre de sept ans
labourdin
langue régionale
lettre
messagerie
milieu familial
navire
océan Atlantique
philologie
transports
vie domestique
-
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/c2d3aa7367e5c464bfbf00ef9937003d.png
f13dfe29336294c914fd94ffbaaab4a1
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/e8ce3056106ea7eb7bb205f5f7f73c6c.pdf
01102567e8a319853d9baf4472e1d4a7
PDF Text
Text
���
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/7b27b9fd4f59c88d4e3d70cfd8fc3982.pdf
105c74d87f6dc138409b92281d5ed61f
PDF Text
Text
Data: 1757/3/1
Non idatzia: Sempere
Igorlea: Maria Dihitx
Hartzailea: Haurra Maria Hiriart
Lotura: ama-alabak
Helmuga: Louisbourg
A bertsioa
B bertsioa
<11.1r> 19
A Mademoiselle / Mademoiselle hiriart
/ Basquesse / A Louis Bourg
<11.1r> 19
A Mademoiselle Mademoiselle Hiriart,
basquesse. A Louisbourg.
<11.2r> A St pée le premier mars 1757
<11.2r> A St. Pée, le premier mars 1757.
/ Ene alaba maitea
Ene alaba maitea,
/ jçatu dugu ohore iqusteco çuq
monsieur / Diharci Vicarioari
jsquiribatu jçatu dioçun /5 Letra
ceinetan marquatcen baitcinioen /
seigarren aldia cindubela eta datatuba
baitcen / goanden abendoaren
hamaseian, bai eta guerorrec / ere
errecibitu dugu cure letra hainits placer
/ hartu dugu çure ossasunas eta cure
berri onen /10 jaquiteas guq ere bada
presentean ossasuna / dugu famila
guciac jaincoari esquerrac / gure
orhoitçapençat jgorcen darotçut çapata
/ parebat martin pillisen semearequin
eta / Desiratcen nuque hemedic joan
cinen sentimendu /15 beretan causitcen
bacine othoisten çaitut çure /
fideltasuna guardatceas eta hortic
nihorat ere / esairatceas ecen bertcetan
ere bada cerbait escasia
Izatu dugu ohore ikusteko zuk
Monsieur Diharci, bikarioari, iskiribatu
izatu diozun letra, zeinetan markatzen
baitzinioen seigarren aldia zindubela
eta datatuba baitzen goan den
abendoaren hamaseian, bai eta gerorrek
ere errezibitu dugu zure letra. Hainitz
plazer hartu dugu zure osasunaz eta
zure berri onen jakiteaz. Guk ere, bada,
presentean osasuna dugu famila guziak
Jainkoari eskerrak. Gure
orhoitzapentzat igortzen darotzut
zapata pare bat Martin Pillisen
semearekin, eta desiratzen nuke
hemendik joan zinen sentimendu
beretan kausitzen bazine. Othoizten
zaitut zure fideltasuna guardatzeaz eta
hortik nihorat ere ez airatzeaz, ezen
bertzetan ere bada zerbait eskasia.
<11.2v> eta badaqisu cembat samur
tasun duben / amabatec bere umen
<11.2v> Eta badakizu zenbat
samurtasun duben ama batek bere
�aldera desiratcen nuque / hainits çure
jqustea baldin jaincac eguiten badu /
gracia baquearen eguiteco eta
badaquiçu orobat /5 ume batec
badubela obligacionea buraso baten /
obeditceco, beras hortaracots othoits
eguiten / darotçut neure ahal gucias
guerla hunec / dirabeino hor egoteas
eta guero baquea eguiten den / pontutic
etçherat erretiratceas horra cer othoits
/10 Dudan çuri eguiteco eta desiratcen
nuque / entçuna banins ene othoisean /
guelditcen naicelaric cure ama maitea /
eta fidella bihots samurres / bethea
umen aldera: desiratzen nuke hainitz
zure ikustea, baldin Jainkoak egiten
badu grazia bakearen egiteko. Eta
badakizu, orobat, ume batek badubela
obligazionea buraso baten obeditzeko.
Beraz, hortarakotz othoitz egiten
darotzut, neure ahal guziaz, gerla
hunek dirabeino hor egoteaz, eta gero,
bakea egiten den pontutik etxerat
erretiratzeaz. Horra zer othoitz dudan
zuri egiteko, eta desiratzen nuke
entzuna banintz ene othoitzean,
gelditzen naizelarik zure ama maitea
eta fidela, bihotz samurrez bethea.
/15 Maria Dihitx
Maria Dihitz.
2r:14 hemedic : hemendic irakur bedi. 2v:3 jaincac : kopia hutsa den 12. gutunean ere horrela datza.
Jaincoac proposatzen dugu.
�
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettres en basque du navire <em>Le Dauphin </em>(1757)
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
<em>Le Dauphin </em>itsasontziko euskarazko gutunak (1757)
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Arcocha-Scarcia, Aurélie
Denis, Gwendal
Lamikiz, Xabier
Talec, Jean-Philippe
Videgain, Charles
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
La Maison des Sciences de l'Homme d'Aquitaine appuie ce travail dans le cadre du quinquennal recherche 2016-2020.
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
1757
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
98 fichiers (fac-similés, et transcriptions de 49 lettres)
Language
A language of the resource
basque
Source
A related resource from which the described resource is derived
Fac-similés produits avec un appareil photographique
Subject
The topic of the resource
bateau
commerce, communications, transports
correspondance
mer
famille
guerre de sept ans
basque (langue)
histoire du Pays basque
transport maritime
linguistique
Description
An account of the resource
La collection regroupe 49 lettres privées rédigées en 1757 par des habitants du Labourd (province du Pays Basque près de Bayonne et Saint-Jean-de-Luz) à destination de résidents à Louisbourg (Canada). Des études ultérieures permettront d'approfondir les contextes historique, sociolinguistique, littéraire et linguistique de cette documentation.
Abstract
A summary of the resource.
La collection <em>Le Dauphin</em> rassemble des éléments d'une correspondance privée du 18ème siècle faisant partie des archives de l'Amirauté Britannique à Londres. Elles sont rédigées en dialecte basque labourdin et sont un témoignage nouveau de l'état de langue de ce parler, en 1757 dans le Labourd Côtier (autour de Saint-Jean-de-Luz). Les textes de ces lettres n'ont pas de prétention littéraire et complètent utilement les documents fournis par les œuvres littéraires.<br /><br />Ces lettres ont été rédigées en début 1757 par des habitants du Labourd à destination essentiellement de parents résidant à Louisbourg. Le bateau qui les transportait, appelé <em>Le Dauphin</em>, muni d'une commission de guerre et de commerce, quitta Bayonne le 4 avril 1757 mais fut arraisonné par des bâtiments de la marine anglaise avec les lettres qui étaient à bord.<br /><br />Xabier Lamikiz, lors de ses travaux de thèse sur le commerce atlantique au 18ème siècle a eu le mérite de trouver ces documents en langue basque qui n'avaient pas fait l'objet de traitement particulier. Nous en donnons une version diplomatique et une version modernisée.
Table Of Contents
A list of subunits of the resource.
Liste des lettres<br />--<br />1. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/82">Lettre de Martin (Pierre) de Arrunde à Martin de Arrunde. Urrugne</a>.<br />2. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/83">Lettre de Marie d'Etcheverry à Pierre Daguerre. Hendaye</a>.<br />3. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/84">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Patchiqu de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />4. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/85">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Martin Josepe de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />5. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/86">Lettre de Catalin Lalanne à Esteben Gourdo. Sare</a>.<br />6. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/87">Lettre de Maria de Molleres à Bitor & Bernat de Farandiret</a>.<br />7. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/88">Lettre de Miguel Harismendy à Bernard Harismendy. Sare</a>.<br />8. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/89">Lettre de Maria de Bortairay à Joannis Hiribarren. Ascain</a>.<br />9. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/90">Lettre de Gaçina Diyarz à Joannes Hiraburu. Hendaye</a>.<br />10. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/91">Lettre de Martin Borda à Andreco Borda. Sare</a>.<br />11. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/92">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />12. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/93">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />13. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/94">Lettre de Joanna de Salla à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />14. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/95">Lettre de Martin Durruitz à Domingo Durruitz. Sare</a>.<br />15. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/96">Lettre de Joanna de Castillou à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />16. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/97">Lettre de Joanes de Matet à Joannes de Matet. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />17. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/98">Lettre de ? à Bernat Haroqui</a>.<br />18. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/99">Lettre de Maria de Lamarq à Bernat de Lupoy. Guéthary</a>.<br />19. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/100">Lettre de Joannes d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />20. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/101">Lettre de Marie Darburu à Marie (Duhalde) Harboure. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />21. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/102">Lettre de Jean Lafitte Bourguignon à Joanis Lafitte Bourguignon. Ciboure</a>.<br />22. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/103">Lettre de Joanna de Bidart à Joannes d'Etcheto. Sare</a>.<br />23. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/104">Lettre de Piarres d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />24. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/105">Lettre de Betri d'Etcheberry à Joannes Etcheberry. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />25. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/106">Lettre de Martin d'Etchart à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />26. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/107">Lettre de Cathalin Marie Berrogain à Catherine Laborde. Bayonne</a>.<br />27. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/108">Lettre de Marittipo de Subiet à Laurens Perusqui. Ascain</a>.<br />28. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/109">Lettre de Cathalina Ithurriague à Gabriel Ithurriague. Ciboure</a>.<br />29. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/110">Lettre de Pierre d'Etchevers à Pierre d'Etchevers. Ciboure</a>.<br />30. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/111">Lettre de Martin Larralde à Saint Martin de Duronia Mirande. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />31. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/112">Lettre de Katalin Duat à Pierre Latiga. Bidart</a>.<br />32. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/113">Lettre de Maria de Saint Martin à Joanis Diharce. Ciboure</a>.<br />33. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/114">Lettre de Betry Daguerre à Martincho Daguerre. Guéthary</a>.<br />34. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/115">Lettre de Terecha Labadia à Joanis Dupui. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />35. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/116">Lettre de Catharine Desclaus à Martin de Heuty. Guéthary</a>.<br />36a. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/117">Lettre de Gachina Saint Pée koinata à Catherine Gelos. Ascain</a>.<br />36b. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/118">Lettre de Pierre Etchegaray à Catherine (veuve de) Gelos. Ascain</a>.<br />37. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/119">Lettre de Gana Haurra de Fumat à Adrien Salla. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />38. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/120">Lettre de Joana Duhalde à Janne Castillou. Guéthary</a>.<br />39. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/121">Lettre de Haraneder à Pierre Echegoyen. Urrugne</a>.<br />40. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/122">Lettre de David Borrotra à Martin Borrotra. Ahetze</a>.<br />41. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/123">Lettre de Machume Basterreche à Esteben Lafontaine. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />42. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/124">Lettre de Sabadina de Clauset Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />43. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/125">Lettre de Joana Aprendisdeguy à Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />44. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/126">Lettre de Gracianne Gorte à Gracian Goute. Bidart</a>.<br />45. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/127">Lettre de Estonta Durquiet à Martin Durquiet. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />46. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/128">Lettre de Maria de Bordachipi à Pierre Lahitun. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />47. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/129">Lettre de Marie d'Iturriague à Estebe de Echegaray. Sare</a>.<br />48. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/130">Lettre de Joannes Larralde à Betry Larralde. Ahetze</a>.<br />49. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/131">Lettre de Francha Barrere à Pierre Hayete</a>.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Pays basque (France)
Labourd
Bayonne
Louisbourg
Ingonish (Niganiche)
Labrador
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale [CC] [BY] [NC]
Relation
A related resource
Othoi çato etchera : le Dauphin itsasontziko euskarazko gutunak (1757). <em>Lapurdum</em>, numéro spécial 2. 2015. Disponible sur : <<a href="https://lapurdum.revues.org/2528" target="_blank" rel="noopener">https://lapurdum.revues.org/2528</a>> (consulté le 1.02.2017)
ELOSEGI Xabier. <em>Le dauphin : 1757ko gutuneriari buruzko osagarriak eta gogoetak, "othoi çato etchera"</em>. Bilbao : Euskaltzaindia, 2019 (Iker 36). Disponible : <<a href="https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf" target="_blank" rel="noopener">https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf</a>>
1757an lapurteraz idatzitako gutun batzuk topatu dituzte Londresen. Berria. 2016-04-26. Disponible : <<a href="http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm" target="_blank" rel="noopener">http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm</a>> (consulté le 1.07.2016)
XVIII. mendean euskaraz idatzitako gutunak topatu dituzte Londresen. EITB. 2015-05-13.<br />Disponible : <<a href="http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia" target="_blank" rel="noopener">http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia</a>> (consulté le 1.07.2016)
DELOBEL Pantxika. Insolite : cinquante lettres en basque datant de 1757 découvertes à Londres. <em>Sud Ouest</em> [en ligne]. 28.04.2016. Disponible sur : <<a href="http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php" target="_blank" rel="noopener">http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php</a>> (consulté le 1.07.2016)
Provenance
A statement of any changes in ownership and custody of the resource since its creation that are significant for its authenticity, integrity, and interpretation. The statement may include a description of any changes successive custodians made to the resource.
Archives nationales du Royaume-Uni (TNA), série Haute Cour de l'Amirauté (HCA) <a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560" target="_blank" rel="noopener">30/264/2</a>
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.02.2017
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux <a title="Open government licence" href="http://www.nationalarchives.gov.uk/doc/open-government-licence/version/3/" target="_blank" rel="noopener">Archives nationales de l'Amirauté britannique</a> qui nous a autorisé à utiliser, publier, et diffuser les images numériques des lettres.
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12</a>
Texte
A resource consisting primarily of words for reading. Examples include books, letters, dissertations, poems, newspapers, articles, archives of mailing lists. Note that facsimiles or images of texts are still of the genre Text.
Text
Any textual data included in the document
<strong>A bertsioa</strong><br /><br /><11.1r> 19<br />A Mademoiselle / Mademoiselle hiriart / Basquesse / A Louis Bourg<br /><br /><11.2r> A St pée le premier mars 1757 <br /><br />/ Ene alaba maitea<br /><br />/ jçatu dugu ohore iqusteco çuq monsieur / Diharci Vicarioari jsquiribatu jçatu dioçun /5 Letra ceinetan marquatcen baitcinioen / seigarren aldia cindubela eta datatuba baitcen / goanden abendoaren hamaseian, bai eta guerorrec / ere errecibitu dugu cure letra hainits placer / hartu dugu çure ossasunas eta cure berri onen /10 jaquiteas guq ere bada presentean ossasuna / dugu famila guciac jaincoari esquerrac / gure orhoitçapençat jgorcen darotçut çapata / parebat martin pillisen semearequin eta / Desiratcen nuque hemedic joan cinen sentimendu /15 beretan causitcen bacine othoisten çaitut çure / fideltasuna guardatceas eta hortic nihorat ere / esairatceas ecen bertcetan ere bada cerbait escasia <br /><br /><11.2v> eta badaqisu cembat samur tasun duben / amabatec bere umen aldera desiratcen nuque / hainits çure jqustea baldin jaincac eguiten badu / gracia baquearen eguiteco eta badaquiçu orobat /5 ume batec badubela obligacionea buraso baten / obeditceco, beras hortaracots othoits eguiten / darotçut neure ahal gucias guerla hunec / dirabeino hor egoteas eta guero baquea eguiten den / pontutic etçherat erretiratceas horra cer othoits /10 Dudan çuri eguiteco eta desiratcen nuque / entçuna banins ene othoisean / guelditcen naicelaric cure ama maitea / eta fidella bihots samurres / bethea <br /><br />/15 Maria Dihitx<br /><br /><strong>B bertsioa</strong><br /><br /><11.1r> 19<br />A Mademoiselle Mademoiselle Hiriart, basquesse. A Louisbourg.<br /><br /><11.2r> A St. Pée, le premier mars 1757.<br /><br />Ene alaba maitea,<br /><br />Izatu dugu ohore ikusteko zuk Monsieur Diharci, bikarioari, iskiribatu izatu diozun letra, zeinetan markatzen baitzinioen seigarren aldia zindubela eta datatuba baitzen goan den abendoaren hamaseian, bai eta gerorrek ere errezibitu dugu zure letra. Hainitz plazer hartu dugu zure osasunaz eta zure berri onen jakiteaz. Guk ere, bada, presentean osasuna dugu famila guziak Jainkoari eskerrak. Gure orhoitzapentzat igortzen darotzut zapata pare bat Martin Pillisen semearekin, eta desiratzen nuke hemendik joan zinen sentimendu beretan kausitzen bazine. Othoizten zaitut zure fideltasuna guardatzeaz eta hortik nihorat ere ez airatzeaz, ezen bertzetan ere bada zerbait eskasia.<br /><br /><11.2v> Eta badakizu zenbat samurtasun duben ama batek bere umen aldera: desiratzen nuke hainitz zure ikustea, baldin Jainkoak egiten badu grazia bakearen egiteko. Eta badakizu, orobat, ume batek badubela obligazionea buraso baten obeditzeko. Beraz, hortarakotz othoitz egiten darotzut, neure ahal guziaz, gerla hunek dirabeino hor egoteaz, eta gero, bakea egiten den pontutik etxerat erretiratzeaz. Horra zer othoitz dudan zuri egiteko, eta desiratzen nuke entzuna banintz ene othoitzean, gelditzen naizelarik zure ama maitea eta fidela, bihotz samurrez bethea. <br /><br />Maria Dihitz.<br /><br /><strong>Oharrak</strong><br /><br />2r:14 hemedic : hemendic irakur bedi. 2v:3 jaincac : kopia hutsa den 12. gutunean ere horrela datza. Jaincoac proposatzen dugu.
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettre de Maria Dihitx à Maria Hiriart
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Dihitx, Maria
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
01.03.1757
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
2 fichiers (fac-similé 3 p., 2835 Ko et transcription 2 p., 194 Ko)
Language
A language of the resource
basque
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.10.2016
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Source
A related resource from which the described resource is derived
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>L'original est conservé à Londres dans les archives de l'Amirauté britannique (<a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560">HCA 30/264/2</a>).</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
Description
An account of the resource
Une mère du Labourd écrit à sa fille vivant à Louisbourg au Canada. La lettre, convoyée par un bateau parti de Bayonne, fut saisie durant la traversée par la marine anglaise en 1757.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Saint-Pée-sur-Nivelle
Louisbourg
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux Archives nationales de l'Amirauté britannique pour la permission de publier les images numériques.
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale - Partage selon les Conditions Initiales [CC] [BY] [NC] [SA]
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/92">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/92</a>
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
Maria Dihitxen gutuna Maria Hiriarti
Subject
The topic of the resource
philologie
correspondance
dialectologie
labourdin
famille
vie domestique
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
Lamikiz, Xabier (photographie numérique) / Padilla-Moyano, Manuel (transcription de la lettre) / Videgain, Charles (transcription de la lettre)
Abstract
A summary of the resource.
La mère, Maria Dihix (Dihins), écrit à sa fille, Haurra Maria Hiriart, qu’elle a reçu avec plaisir sa lettre par Monsieur Diharce le vicaire. Elle lui envoie des chaussures avec Martin Pillis. Elle lui recommande sagesse dans sa conduite. Elle le prie longuement de revenir dès que la guerre le permettra.
18e siècle
commerce
communications
correspondance
dialectologie
guerre de sept ans
labourdin
langue régionale
lettre
messagerie
milieu familial
navire
océan Atlantique
philologie
transports
vie domestique
-
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/e17007d536e31537a6cdaa036b81781a.png
fc03ef307aebd5235995b95a0312cfa6
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/1f22bd1d764e766587a5ef196f25294d.pdf
5d58ad08468b4d49168e51fb48983094
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/a6f09885cf0d47611ff23f9847f7643c.pdf
47bb75f6c6d42bd709e9d3afc3d44a80
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettres en basque du navire <em>Le Dauphin </em>(1757)
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
<em>Le Dauphin </em>itsasontziko euskarazko gutunak (1757)
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Arcocha-Scarcia, Aurélie
Denis, Gwendal
Lamikiz, Xabier
Talec, Jean-Philippe
Videgain, Charles
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
La Maison des Sciences de l'Homme d'Aquitaine appuie ce travail dans le cadre du quinquennal recherche 2016-2020.
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
1757
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
98 fichiers (fac-similés, et transcriptions de 49 lettres)
Language
A language of the resource
basque
Source
A related resource from which the described resource is derived
Fac-similés produits avec un appareil photographique
Subject
The topic of the resource
bateau
commerce, communications, transports
correspondance
mer
famille
guerre de sept ans
basque (langue)
histoire du Pays basque
transport maritime
linguistique
Description
An account of the resource
La collection regroupe 49 lettres privées rédigées en 1757 par des habitants du Labourd (province du Pays Basque près de Bayonne et Saint-Jean-de-Luz) à destination de résidents à Louisbourg (Canada). Des études ultérieures permettront d'approfondir les contextes historique, sociolinguistique, littéraire et linguistique de cette documentation.
Abstract
A summary of the resource.
La collection <em>Le Dauphin</em> rassemble des éléments d'une correspondance privée du 18ème siècle faisant partie des archives de l'Amirauté Britannique à Londres. Elles sont rédigées en dialecte basque labourdin et sont un témoignage nouveau de l'état de langue de ce parler, en 1757 dans le Labourd Côtier (autour de Saint-Jean-de-Luz). Les textes de ces lettres n'ont pas de prétention littéraire et complètent utilement les documents fournis par les œuvres littéraires.<br /><br />Ces lettres ont été rédigées en début 1757 par des habitants du Labourd à destination essentiellement de parents résidant à Louisbourg. Le bateau qui les transportait, appelé <em>Le Dauphin</em>, muni d'une commission de guerre et de commerce, quitta Bayonne le 4 avril 1757 mais fut arraisonné par des bâtiments de la marine anglaise avec les lettres qui étaient à bord.<br /><br />Xabier Lamikiz, lors de ses travaux de thèse sur le commerce atlantique au 18ème siècle a eu le mérite de trouver ces documents en langue basque qui n'avaient pas fait l'objet de traitement particulier. Nous en donnons une version diplomatique et une version modernisée.
Table Of Contents
A list of subunits of the resource.
Liste des lettres<br />--<br />1. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/82">Lettre de Martin (Pierre) de Arrunde à Martin de Arrunde. Urrugne</a>.<br />2. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/83">Lettre de Marie d'Etcheverry à Pierre Daguerre. Hendaye</a>.<br />3. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/84">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Patchiqu de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />4. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/85">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Martin Josepe de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />5. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/86">Lettre de Catalin Lalanne à Esteben Gourdo. Sare</a>.<br />6. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/87">Lettre de Maria de Molleres à Bitor & Bernat de Farandiret</a>.<br />7. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/88">Lettre de Miguel Harismendy à Bernard Harismendy. Sare</a>.<br />8. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/89">Lettre de Maria de Bortairay à Joannis Hiribarren. Ascain</a>.<br />9. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/90">Lettre de Gaçina Diyarz à Joannes Hiraburu. Hendaye</a>.<br />10. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/91">Lettre de Martin Borda à Andreco Borda. Sare</a>.<br />11. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/92">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />12. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/93">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />13. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/94">Lettre de Joanna de Salla à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />14. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/95">Lettre de Martin Durruitz à Domingo Durruitz. Sare</a>.<br />15. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/96">Lettre de Joanna de Castillou à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />16. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/97">Lettre de Joanes de Matet à Joannes de Matet. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />17. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/98">Lettre de ? à Bernat Haroqui</a>.<br />18. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/99">Lettre de Maria de Lamarq à Bernat de Lupoy. Guéthary</a>.<br />19. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/100">Lettre de Joannes d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />20. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/101">Lettre de Marie Darburu à Marie (Duhalde) Harboure. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />21. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/102">Lettre de Jean Lafitte Bourguignon à Joanis Lafitte Bourguignon. Ciboure</a>.<br />22. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/103">Lettre de Joanna de Bidart à Joannes d'Etcheto. Sare</a>.<br />23. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/104">Lettre de Piarres d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />24. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/105">Lettre de Betri d'Etcheberry à Joannes Etcheberry. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />25. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/106">Lettre de Martin d'Etchart à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />26. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/107">Lettre de Cathalin Marie Berrogain à Catherine Laborde. Bayonne</a>.<br />27. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/108">Lettre de Marittipo de Subiet à Laurens Perusqui. Ascain</a>.<br />28. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/109">Lettre de Cathalina Ithurriague à Gabriel Ithurriague. Ciboure</a>.<br />29. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/110">Lettre de Pierre d'Etchevers à Pierre d'Etchevers. Ciboure</a>.<br />30. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/111">Lettre de Martin Larralde à Saint Martin de Duronia Mirande. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />31. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/112">Lettre de Katalin Duat à Pierre Latiga. Bidart</a>.<br />32. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/113">Lettre de Maria de Saint Martin à Joanis Diharce. Ciboure</a>.<br />33. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/114">Lettre de Betry Daguerre à Martincho Daguerre. Guéthary</a>.<br />34. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/115">Lettre de Terecha Labadia à Joanis Dupui. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />35. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/116">Lettre de Catharine Desclaus à Martin de Heuty. Guéthary</a>.<br />36a. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/117">Lettre de Gachina Saint Pée koinata à Catherine Gelos. Ascain</a>.<br />36b. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/118">Lettre de Pierre Etchegaray à Catherine (veuve de) Gelos. Ascain</a>.<br />37. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/119">Lettre de Gana Haurra de Fumat à Adrien Salla. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />38. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/120">Lettre de Joana Duhalde à Janne Castillou. Guéthary</a>.<br />39. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/121">Lettre de Haraneder à Pierre Echegoyen. Urrugne</a>.<br />40. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/122">Lettre de David Borrotra à Martin Borrotra. Ahetze</a>.<br />41. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/123">Lettre de Machume Basterreche à Esteben Lafontaine. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />42. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/124">Lettre de Sabadina de Clauset Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />43. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/125">Lettre de Joana Aprendisdeguy à Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />44. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/126">Lettre de Gracianne Gorte à Gracian Goute. Bidart</a>.<br />45. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/127">Lettre de Estonta Durquiet à Martin Durquiet. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />46. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/128">Lettre de Maria de Bordachipi à Pierre Lahitun. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />47. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/129">Lettre de Marie d'Iturriague à Estebe de Echegaray. Sare</a>.<br />48. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/130">Lettre de Joannes Larralde à Betry Larralde. Ahetze</a>.<br />49. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/131">Lettre de Francha Barrere à Pierre Hayete</a>.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Pays basque (France)
Labourd
Bayonne
Louisbourg
Ingonish (Niganiche)
Labrador
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale [CC] [BY] [NC]
Relation
A related resource
Othoi çato etchera : le Dauphin itsasontziko euskarazko gutunak (1757). <em>Lapurdum</em>, numéro spécial 2. 2015. Disponible sur : <<a href="https://lapurdum.revues.org/2528" target="_blank" rel="noopener">https://lapurdum.revues.org/2528</a>> (consulté le 1.02.2017)
ELOSEGI Xabier. <em>Le dauphin : 1757ko gutuneriari buruzko osagarriak eta gogoetak, "othoi çato etchera"</em>. Bilbao : Euskaltzaindia, 2019 (Iker 36). Disponible : <<a href="https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf" target="_blank" rel="noopener">https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf</a>>
1757an lapurteraz idatzitako gutun batzuk topatu dituzte Londresen. Berria. 2016-04-26. Disponible : <<a href="http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm" target="_blank" rel="noopener">http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm</a>> (consulté le 1.07.2016)
XVIII. mendean euskaraz idatzitako gutunak topatu dituzte Londresen. EITB. 2015-05-13.<br />Disponible : <<a href="http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia" target="_blank" rel="noopener">http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia</a>> (consulté le 1.07.2016)
DELOBEL Pantxika. Insolite : cinquante lettres en basque datant de 1757 découvertes à Londres. <em>Sud Ouest</em> [en ligne]. 28.04.2016. Disponible sur : <<a href="http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php" target="_blank" rel="noopener">http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php</a>> (consulté le 1.07.2016)
Provenance
A statement of any changes in ownership and custody of the resource since its creation that are significant for its authenticity, integrity, and interpretation. The statement may include a description of any changes successive custodians made to the resource.
Archives nationales du Royaume-Uni (TNA), série Haute Cour de l'Amirauté (HCA) <a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560" target="_blank" rel="noopener">30/264/2</a>
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.02.2017
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux <a title="Open government licence" href="http://www.nationalarchives.gov.uk/doc/open-government-licence/version/3/" target="_blank" rel="noopener">Archives nationales de l'Amirauté britannique</a> qui nous a autorisé à utiliser, publier, et diffuser les images numériques des lettres.
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12</a>
Texte
A resource consisting primarily of words for reading. Examples include books, letters, dissertations, poems, newspapers, articles, archives of mailing lists. Note that facsimiles or images of texts are still of the genre Text.
Text
Any textual data included in the document
<p><strong>A bertsioa</strong></p>
<p><32.1r> <em>83</em></p>
<p>Lapresente serarendue / aJoanis Diharce, fils / de Charlesenea, dulieudascain / marinier apresent / A Louisbourg</p>
<p><32.2r> sibourele 19 mars 1757.</p>
<p>/ Ene seme Maitea</p>
<p>/ Errecibitu nuben çuc egorri dautaçun Lettra de / Changea, non demboraberean, Dirubac errecibitu /<sup>5</sup> bainituben, milla Esquer Darotçut, Jaincoa / otoistucodut Cure ossasunarençat, aitac etanic / ossasun onbat dugu Jaincoari Esquer, haurideec / ere bay, anaya premua, erregueren servitsuan / da vrte huntan, aditu dugu, Monsieur fagosse /<sup>10</sup> requin partitcera dohala, Louisbourquera goateco / aguian hor Elkar batuco duçube, Joaniz Eta / putico, Corsurat goanat dire, ahaide eta / etcheco adisquideac, ungui dire, milla gorainci / dautçugu aitac Eta nic, nais Çure ama /<sup>15</sup> samurra</p>
<p>/ Maria de Saint martin</p>
/ aitac otoisten çaitu / ahalic Lasterrena vnat ethorceas, alabaiñan / sahartuda, bota saharpare bat, Eta athorra bat egorcen /<sup>20</sup> dausquiçut Raimond Eistoquenecoarequin<br /><br />
<p><strong>B bertsioa</strong></p>
<p><32.1r> <em>83</em></p>
<p>La presente sera rendue a Joanis Diharce, fils de Charlesenea, du lieu d’Ascain, marinier a present a Louisbourg.</p>
<p><32.2r> Ciboure, le 19 mars 1757.</p>
<p>Ene seme maitea,</p>
<p>Errezibitu nuben zuk egorri dautazun letra de xanjea, non denbora berean dirubak errezibitu bainituben. Milla esker darotzut ; Jainkoa otoiztuko dut zure osasunarentzat. Aitak eta nik osasun on bat dugu Jainkoari esker, haurridek ere bai. Anaia premua Erregeren zerbitzuan da urte huntan. Aditu dugu Monsieur Fagosserekin partitzera dohala Louisbourquera goateko, agian hor elkar batuko duzube. Joaniz eta putiko korsurat goanat dire. Ahaide eta etxeko adiskideak ungi dire. Milla goraintzi dautzugu aitak eta nik. Naiz zure ama samurra,</p>
<p>Maria de Saint Martin.</p>
Aitak otoizten zaitu ahalik lasterrena unat ethortzeas, alabaiñan zahartu da. Bota zahar pare bat eta athorra bat egortzen dauzkitzut Raimond Eistokenekoarekin.
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettre de Maria de Saint Martin à Joanis Diharce, de Charlesenea du lieu d’Ascain Lotura
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Saint Martin, Maria de
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
19.03.1757
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
2 fichiers (fac-similé 2 p., 2243 Ko et transcription 2 p., 192 Ko)
Language
A language of the resource
basque
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.10.2016
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Source
A related resource from which the described resource is derived
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>L'original est conservé à Londres dans les archives de l'Amirauté britannique (<a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560">HCA 30/264/2</a>).</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
Subject
The topic of the resource
philologie
correspondance
dialectologie
labourdin
famille
vie domestique
Description
An account of the resource
Une mère du Labourd écrit à son fils vivant à Louisbourg au Canada. La lettre, convoyée par un bateau parti de Bayonne, fut saisie durant la traversée par la marine anglaise en 1757.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Ciboure
Louisbourg
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux Archives nationales de l'Amirauté britannique pour la permission de publier les images numériques.
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale - Partage selon les Conditions Initiales [CC] [BY] [NC] [SA]
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/113">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/113</a>
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
Maria de Saint Martinen gutuna Joanis Diharceri
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
Lamikiz, Xabier (photographie numérique) / Padilla-Moyano, Manuel (transcription de la lettre) / Videgain, Charles (transcription de la lettre)
Abstract
A summary of the resource.
La mère, Maria de Saint-Martin, écrit à son fils, Joanis Diharce, et lui dit que les nouvelles de sa famille sont bonnes. Le frère ainé est au service du Roi depuis un an et devrait aller à Louisbourg avec M. Fagosse. Joaniz et le jeune homme ( ?) sont à la course. Salutations, Le père fait savoir qu’il souhaite le retour le plus rapide au pays car lui-même vieillit. Elle envoie de vieilles bottes et une chemise avec Raimond Eistoekenea (auteure et récipiendaire sont d’Ascain et non de Ciboure).
18e siècle
commerce
communications
correspondance
dialectologie
guerre de sept ans
labourdin
langue régionale
lettre
messagerie
milieu familial
navire
océan Atlantique
philologie
transports
vie domestique
-
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/bc8e59b1204aae6ce15b3795a938e0e7.png
0d68eb42b3bf6405a2b43143d8974328
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/f2a5c19fd97a9f21cde0426858def88b.pdf
8df07a1dea9eb1edc326b446f1315467
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/6f9fdc9dd31f0337869832e4fa6fdfb0.pdf
5c30b47092dd3a5ef9a42fd8588c9131
PDF Text
Text
Data : 1757/2/20
Non idatzia : ?
Igorlea : Maria de Molleres [Etchegarayco Haurra Maria idazlari]
Hartzailea : Bitor & Bernat de Farandiret
Lotura : adiskideak
Helmuga : Louisbourg
A bertsioa
<06.1r> 69
presenteco lettra hau errendatuco / caio
laures tirun mariacoeneco / semeari
chanpartierari chebecat / eta harc
errendatuco du bitor /5 de Farandiret
edo bernat de / Farandiret anaia bata
edo / bercea ganat
<06.2r> Bitor de Farandiret eta Beinat
de Farandiret / eneadisquide maite
maitiac harcen dut libertate / cuei bi
lerroren eschribaceco jaquin deçaçuen /
amoreac gatic cuen aita eta amaren b
eta /5 arebaren ahaide eta adisquide
gucien berriac / gorainçi darotcue
gastigacen ossasuna on bat / dutela
desiraçen luquetela cuec hala bacind /
ute errecibitu dute cuec eguin letra
ungui / placer hartu baitute cuen
berrien adicias /10 aita eta ama hamar
urtes gastatu dire cuen / berrien adicias
orai desiracen tute luquete / ceboc cuen
berriequin icustias marchoaren /
lehenbicico jgandian eguin behartu bors
urte / hemendic partitu cinetela
gerostic esquara /15 hala satifatu nola
aurten jaincoac gracia / handiac eguiten
darosquicue eta estarotcue / batere
gutiago eguinen baldin ematen badi /
ocue satifacionea cuen aitari eta amari
cuen / jcustecoa ecen hurren dire
hagorandu cuec /20 beguis jcusi nahis
munduco ontasun guciac / baino
nahiago luquete cuec beguis jcusi guero
/ hilen badire ere hain ungui cuen
arebac / cuen jcusteco desira baluque
non uste balu / munduco tresoric
handienac guciac uts bai /25 lecaque
cuen jcusteco non bordele becain /
hurbil balis esbailuque batere herabe
urr / axa cuen jcusteco hambat
demboras jbiri / dire cuen berriac
B bertsioa
<06.1r> 69
Presenteko letra hau errendatuko zaio
Laures Tirun Mariakoeneko semeari,
xanpartierari xebekat (†), eta hark
errendatuko du Bitor de Farandiret edo
Bernat de Farandiret, anaia bata edo
bertzeaganat.
<06.2r> Bitor de Farandiret eta Beinat
de Farandiret, ene adiskide maitemaitiak, hartzen dut libertate zuei bi
lerroren eskribatzeko, jakin dezazuen
amoreak gatik zuen aita eta amaren, bai
eta arrebaren, ahaide eta adiskide
guzien berriak. Goraintzi darotzue,
gaztigatzen osasuna on bat dutela,
desiratzen luketela zuek hala bazindute.
Errezibitu dute zuek egin letra, ungi
plazer hartu baitute zuen berrien
aditziaz. Aita eta ama hamar urtez
gastatu dire zuen berrien aditziaz ; orai
desiratzen lukete zebok zuen berriekin
ikustiaz. Martxoaren lehenbiziko
igandian egin behar tu bortz urte
hemendik partitu zinetela. Geroztik
ezkara hala satifatu, nola aurten
Jainkoak grazia handiak egiten
darozkitzue, eta eztarotzue batere
gutiago eginen baldin ematen badiozue
satifazionea zuen aitari eta amari zuen
ikustekoa, ezen hurren dire hagorandu
zuek begiz ikusi nahiz : munduko
ontasun guziak baino nahiago lukete
zuek begiz ikusi, gero hilen badire ere.
Hain ungi zuen arrebak zuen ikusteko
desira baluke, non uste balu munduko
tresorik handienak, guziak utz bailezake
zuen ikusteko, non Bordele bezain
hurbil balitz ez bailuke batere herabe
urratsa zuen ikusteko. Hanbat denboraz
ibiri dire zuen berriak jakin nahiz ; hirur
urtez egin tuzte bortz letra, eta behin
�jaquin nahis hirur urtes / eguin tuste
bors letra eta behin ere cuenic /30 ecin
jcan bainan aurten comprenitu dute /
eguin tucuela cuec ere letrac arebac
<06.3r> goraici osaba eta jceba guciec
gorainci cusina / guciec gorainci
etchegaraico familia guciac / gorainci
erotaco falia guciac gorainci ague / reco
familia guciac gorainci camietaco /5
familia guciac gorainci andregaia
escondu / da hausteico cadetequin seme
handi bate / quin daude cuen arebac
eguin du hequien / esconca cuenac ere
eguina dago baldin dispo / sacen
bacarete bitor ene anaia maitia compre
/10 niaraci jcatu daut marinel batec hor
ha / bitacen carela bainan guciarequin
ere / behinere estut sinesi cergatic
espaicaoscat / capable cu guri damu
horren eguiteco / beinat ene bihos
maitia dio cure arrebac /15 baduela
hirur urte cure emaste gaia / bilatua
duela bethi dagoela hagorandua cu /
jcusi nahis bethi galdeguiten dioscala
cure / berriac eta bethi aguincen caituela
baldin / fraide eguin gogo espaducu
esconca trataça /20 le handi bat da hura
bainan berreric estu / eguiten hargatic
cuec eguiteco dauca hura / apa
landaburucoac mariac machume estebe
/ necoc gachina chume castienecoc
gaachic / guci guciec gorainci /25 bitor
eta beinat ene / adisquide eta hauco
maite maitiac gororaici / darotcuet
particularsqui nic letraren / eguiliac
gucien gainetic maria de molleres /
etchegaraico hauramariac eguina /30
oxailaren 20 an eguina 1757 / lapiceco
andregaiac gorainci mila mila
<06.3v> orai compreni cacue guc cuec
cein maite / caitustegun candela bat ere
erre guin / duen hunen eguitian berciac
/ liberticionian eta gu hunen / eguiten
ere zuenik ezin izan, bainan aurten
konprenitu dute egin tuzuela zuek ere
letrak. Arrebak
<06.3r> goraintzi, osaba eta izeba
guziek goraintzi, kusina guziek
goraintzi, Etchegaraiko familia guziak
goraintzi, Errotako familia guziak
goraintzi, Agerreko familia guziak
goraintzi, Kamietako familia guziak
goraintzi ; andregaia ezkondu da
Hausteiko Kadetekin, seme handi
batekin daude. Zuen arrebak egin du
hekien ezkontza ; zuenak ere egina
dago, baldin disposatzen bazarete. Bitor,
ene anaia maitia, konpreniarazi izatu
daut marinel batek hor habitatzen
zarela, bainan guziarekin ere behin ere
eztut sinetsi, zergatik ezpaitzaozkat
kapable zu guri damu horren egiteko.
Beinat, ene bihotz maitia, dio zure
arrebak baduela hirur urte zure
emaztegaia bilatua duela, bethi dagoela
hagorandua zu ikusi nahiz, bethi
galdegiten diozkala zure berriak eta
bethi agintzen zaituela, baldin fraide
egin gogo ezpaduzu. Ezkontza tratazale
handi bat da hura, bainan berrerik eztu
egiten, hargatik zuek egiteko dauka
hura. Apa Landaburukoak, Mariak,
Maxume Estebenekok, Gaxina Xume
Kastienekok, Gaaxik… Guzi-guziek
gorainzi. Bitor eta Beinat, ene adiskide
eta hauzo maite-maitiak, goraintzi
darotzuet partikularzki nik, letraren
egiliak, guzien gainetik, Maria de
Molleres. Etxegaraiko Haurra Mariak
egina. Otsailaren 20an egina, 1757.
Lapitzeko andregaiak goraintzi milamila.
<06.3v> Orai konpreni zazue guk zuek
zein maite zaituztegun : kandela bat ere
erre ginduen hunen egitian, bertziak
libertizionian eta gu hunen egiten.
3r :3 falia : familia irakurri behar da. 26 gororaici : gorain(t)ci.
�
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettres en basque du navire <em>Le Dauphin </em>(1757)
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
<em>Le Dauphin </em>itsasontziko euskarazko gutunak (1757)
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Arcocha-Scarcia, Aurélie
Denis, Gwendal
Lamikiz, Xabier
Talec, Jean-Philippe
Videgain, Charles
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
La Maison des Sciences de l'Homme d'Aquitaine appuie ce travail dans le cadre du quinquennal recherche 2016-2020.
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
1757
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
98 fichiers (fac-similés, et transcriptions de 49 lettres)
Language
A language of the resource
basque
Source
A related resource from which the described resource is derived
Fac-similés produits avec un appareil photographique
Subject
The topic of the resource
bateau
commerce, communications, transports
correspondance
mer
famille
guerre de sept ans
basque (langue)
histoire du Pays basque
transport maritime
linguistique
Description
An account of the resource
La collection regroupe 49 lettres privées rédigées en 1757 par des habitants du Labourd (province du Pays Basque près de Bayonne et Saint-Jean-de-Luz) à destination de résidents à Louisbourg (Canada). Des études ultérieures permettront d'approfondir les contextes historique, sociolinguistique, littéraire et linguistique de cette documentation.
Abstract
A summary of the resource.
La collection <em>Le Dauphin</em> rassemble des éléments d'une correspondance privée du 18ème siècle faisant partie des archives de l'Amirauté Britannique à Londres. Elles sont rédigées en dialecte basque labourdin et sont un témoignage nouveau de l'état de langue de ce parler, en 1757 dans le Labourd Côtier (autour de Saint-Jean-de-Luz). Les textes de ces lettres n'ont pas de prétention littéraire et complètent utilement les documents fournis par les œuvres littéraires.<br /><br />Ces lettres ont été rédigées en début 1757 par des habitants du Labourd à destination essentiellement de parents résidant à Louisbourg. Le bateau qui les transportait, appelé <em>Le Dauphin</em>, muni d'une commission de guerre et de commerce, quitta Bayonne le 4 avril 1757 mais fut arraisonné par des bâtiments de la marine anglaise avec les lettres qui étaient à bord.<br /><br />Xabier Lamikiz, lors de ses travaux de thèse sur le commerce atlantique au 18ème siècle a eu le mérite de trouver ces documents en langue basque qui n'avaient pas fait l'objet de traitement particulier. Nous en donnons une version diplomatique et une version modernisée.
Table Of Contents
A list of subunits of the resource.
Liste des lettres<br />--<br />1. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/82">Lettre de Martin (Pierre) de Arrunde à Martin de Arrunde. Urrugne</a>.<br />2. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/83">Lettre de Marie d'Etcheverry à Pierre Daguerre. Hendaye</a>.<br />3. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/84">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Patchiqu de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />4. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/85">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Martin Josepe de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />5. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/86">Lettre de Catalin Lalanne à Esteben Gourdo. Sare</a>.<br />6. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/87">Lettre de Maria de Molleres à Bitor & Bernat de Farandiret</a>.<br />7. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/88">Lettre de Miguel Harismendy à Bernard Harismendy. Sare</a>.<br />8. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/89">Lettre de Maria de Bortairay à Joannis Hiribarren. Ascain</a>.<br />9. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/90">Lettre de Gaçina Diyarz à Joannes Hiraburu. Hendaye</a>.<br />10. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/91">Lettre de Martin Borda à Andreco Borda. Sare</a>.<br />11. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/92">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />12. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/93">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />13. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/94">Lettre de Joanna de Salla à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />14. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/95">Lettre de Martin Durruitz à Domingo Durruitz. Sare</a>.<br />15. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/96">Lettre de Joanna de Castillou à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />16. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/97">Lettre de Joanes de Matet à Joannes de Matet. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />17. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/98">Lettre de ? à Bernat Haroqui</a>.<br />18. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/99">Lettre de Maria de Lamarq à Bernat de Lupoy. Guéthary</a>.<br />19. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/100">Lettre de Joannes d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />20. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/101">Lettre de Marie Darburu à Marie (Duhalde) Harboure. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />21. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/102">Lettre de Jean Lafitte Bourguignon à Joanis Lafitte Bourguignon. Ciboure</a>.<br />22. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/103">Lettre de Joanna de Bidart à Joannes d'Etcheto. Sare</a>.<br />23. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/104">Lettre de Piarres d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />24. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/105">Lettre de Betri d'Etcheberry à Joannes Etcheberry. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />25. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/106">Lettre de Martin d'Etchart à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />26. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/107">Lettre de Cathalin Marie Berrogain à Catherine Laborde. Bayonne</a>.<br />27. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/108">Lettre de Marittipo de Subiet à Laurens Perusqui. Ascain</a>.<br />28. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/109">Lettre de Cathalina Ithurriague à Gabriel Ithurriague. Ciboure</a>.<br />29. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/110">Lettre de Pierre d'Etchevers à Pierre d'Etchevers. Ciboure</a>.<br />30. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/111">Lettre de Martin Larralde à Saint Martin de Duronia Mirande. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />31. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/112">Lettre de Katalin Duat à Pierre Latiga. Bidart</a>.<br />32. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/113">Lettre de Maria de Saint Martin à Joanis Diharce. Ciboure</a>.<br />33. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/114">Lettre de Betry Daguerre à Martincho Daguerre. Guéthary</a>.<br />34. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/115">Lettre de Terecha Labadia à Joanis Dupui. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />35. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/116">Lettre de Catharine Desclaus à Martin de Heuty. Guéthary</a>.<br />36a. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/117">Lettre de Gachina Saint Pée koinata à Catherine Gelos. Ascain</a>.<br />36b. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/118">Lettre de Pierre Etchegaray à Catherine (veuve de) Gelos. Ascain</a>.<br />37. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/119">Lettre de Gana Haurra de Fumat à Adrien Salla. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />38. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/120">Lettre de Joana Duhalde à Janne Castillou. Guéthary</a>.<br />39. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/121">Lettre de Haraneder à Pierre Echegoyen. Urrugne</a>.<br />40. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/122">Lettre de David Borrotra à Martin Borrotra. Ahetze</a>.<br />41. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/123">Lettre de Machume Basterreche à Esteben Lafontaine. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />42. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/124">Lettre de Sabadina de Clauset Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />43. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/125">Lettre de Joana Aprendisdeguy à Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />44. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/126">Lettre de Gracianne Gorte à Gracian Goute. Bidart</a>.<br />45. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/127">Lettre de Estonta Durquiet à Martin Durquiet. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />46. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/128">Lettre de Maria de Bordachipi à Pierre Lahitun. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />47. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/129">Lettre de Marie d'Iturriague à Estebe de Echegaray. Sare</a>.<br />48. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/130">Lettre de Joannes Larralde à Betry Larralde. Ahetze</a>.<br />49. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/131">Lettre de Francha Barrere à Pierre Hayete</a>.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Pays basque (France)
Labourd
Bayonne
Louisbourg
Ingonish (Niganiche)
Labrador
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale [CC] [BY] [NC]
Relation
A related resource
Othoi çato etchera : le Dauphin itsasontziko euskarazko gutunak (1757). <em>Lapurdum</em>, numéro spécial 2. 2015. Disponible sur : <<a href="https://lapurdum.revues.org/2528" target="_blank" rel="noopener">https://lapurdum.revues.org/2528</a>> (consulté le 1.02.2017)
ELOSEGI Xabier. <em>Le dauphin : 1757ko gutuneriari buruzko osagarriak eta gogoetak, "othoi çato etchera"</em>. Bilbao : Euskaltzaindia, 2019 (Iker 36). Disponible : <<a href="https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf" target="_blank" rel="noopener">https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf</a>>
1757an lapurteraz idatzitako gutun batzuk topatu dituzte Londresen. Berria. 2016-04-26. Disponible : <<a href="http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm" target="_blank" rel="noopener">http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm</a>> (consulté le 1.07.2016)
XVIII. mendean euskaraz idatzitako gutunak topatu dituzte Londresen. EITB. 2015-05-13.<br />Disponible : <<a href="http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia" target="_blank" rel="noopener">http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia</a>> (consulté le 1.07.2016)
DELOBEL Pantxika. Insolite : cinquante lettres en basque datant de 1757 découvertes à Londres. <em>Sud Ouest</em> [en ligne]. 28.04.2016. Disponible sur : <<a href="http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php" target="_blank" rel="noopener">http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php</a>> (consulté le 1.07.2016)
Provenance
A statement of any changes in ownership and custody of the resource since its creation that are significant for its authenticity, integrity, and interpretation. The statement may include a description of any changes successive custodians made to the resource.
Archives nationales du Royaume-Uni (TNA), série Haute Cour de l'Amirauté (HCA) <a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560" target="_blank" rel="noopener">30/264/2</a>
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.02.2017
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux <a title="Open government licence" href="http://www.nationalarchives.gov.uk/doc/open-government-licence/version/3/" target="_blank" rel="noopener">Archives nationales de l'Amirauté britannique</a> qui nous a autorisé à utiliser, publier, et diffuser les images numériques des lettres.
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12</a>
Texte
A resource consisting primarily of words for reading. Examples include books, letters, dissertations, poems, newspapers, articles, archives of mailing lists. Note that facsimiles or images of texts are still of the genre Text.
Text
Any textual data included in the document
<strong>A bertsioa</strong><br />
<p><06.1r> <em>69</em></p>
<p>presenteco le<sup>t</sup>tra hau errendatuco / caio laures tirun mariacoeneco / semeari chanpartierari chebecat / eta harc errendatuco du bitor /<sup>5</sup> de Farandiret edo bernat de / Farandiret anaia bata edo / bercea ganat</p>
<p><06.2r> Bitor de Farandiret eta Beinat de Farandiret / eneadisquide maite maitiac harcen dut libertate / cuei bi lerroren eschribaceco jaquin deçaçuen / amoreac gatic cuen aita eta amaren b eta /<sup>5</sup> arebaren ahaide eta adisquide gucien berriac / gorainçi darotcue gastigacen ossasuna on bat / dutela desiraçen luquetela cuec hala bacind / ute errecibitu dute cuec eguin letra ungui / placer hartu baitute cuen berrien adicias /<sup>10</sup> aita eta ama hamar urtes gastatu dire cuen / berrien adicias orai desiracen tute luquete / ceboc cuen berriequin icustias marchoaren / lehenbicico jgandian eguin behartu bors urte / hemendic partitu cinetela gerostic esquara /<sup>15</sup> hala satifatu nola aurten jaincoac gracia / handiac eguiten darosquicue eta estarotcue / batere gutiago eguinen baldin ematen badi / ocue satifacionea cuen aitari eta amari cue<sup>n</sup> / jcustecoa ecen hurren dire hagorandu cuec /<sup>20</sup> beguis jcusi nahis munduco ontasun guciac / baino nahiago luquete cuec beguis jcusi guer<sup>o</sup> / hilen badire ere hain ungui cuen arebac / cuen jcusteco desira baluque non uste balu / munduco tresoric handienac guciac uts bai /<sup>25</sup> lecaque cuen jcusteco non bordele becain / hurbil balis esbailuque batere herabe urr / axa cuen jcusteco hambat demboras jbiri / dire cuen berriac jaquin nahis hirur urtes / eguin tuste bors letra eta behin ere cuenic /<sup>30</sup> ecin jcan bainan aurten comprenitu dut<sup>e</sup> / eguin tucuela cuec ere letrac arebac</p>
<p><06.3r> goraici osaba eta jceba guciec gorainci cusina / guciec gorainci etchegaraico familia guciac / gorainci erotaco falia guciac gorainci ague / reco familia guciac gorainci camietaco /<sup>5</sup> familia guciac gorainci andregaia escondu / da hausteico cadetequin seme handi bate / quin daude cuen arebac eguin du hequien / esconca cuenac ere eguina dago baldin dispo / sacen bacarete bitor ene anaia maitia compre /<sup>10</sup> niaraci jcatu daut marinel batec hor ha / bitacen carela bainan guciarequin ere / behinere estut sinesi cergatic espaicaosca<sup>t</sup> / capable cu guri damu horren eguiteco / beinat ene bihos maitia dio cure arrebac /<sup>15</sup> baduela hirur urte cure emaste gaia / bilatua duela bethi dagoela hagorandua cu / jcusi nahis bethi galdeguiten dioscala cu<sup>re</sup> / berriac eta bethi aguincen caituela baldin / fraide eguin gogo espaducu esconca trataça /<sup>20</sup> le handi bat da hura bainan berreric estu / eguiten hargatic cuec eguiteco dauca hura / apa landaburucoac mariac machume estebe / necoc gachina chume castienecoc gaachic / guci guciec gorainci /<sup>25</sup> bitor eta beinat ene / adisquide eta hauco maite maitiac gororaici / darotcuet particularsqui nic letraren / eguiliac gucien gainetic maria de molleres / etchegaraico hauramariac eguina /<sup>30</sup> oxailaren 20 an eguina 1757 / lapiceco andregaiac gorainci mila mila</p>
<06.3v> orai compreni cacue guc cuec cein maite / caitustegun candela bat ere erre guin / duen hunen eguitian berciac / liberticionian eta gu hunen / eguiten<br /><br /><strong>B bertsioa<br /></strong><br />
<p><06.1r> <em>69</em></p>
<p>Presenteko letra hau errendatuko zaio Laures Tirun Mariakoeneko semeari, xanpartierari xebekat (†), eta hark errendatuko du Bitor de Farandiret edo Bernat de Farandiret, anaia bata edo bertzeaganat.</p>
<p><06.2r> Bitor de Farandiret eta Beinat de Farandiret, ene adiskide maite-maitiak, hartzen dut libertate zuei bi lerroren eskribatzeko, jakin dezazuen amoreak gatik zuen aita eta amaren, bai eta arrebaren, ahaide eta adiskide guzien berriak. Goraintzi darotzue, gaztigatzen osasuna on bat dutela, desiratzen luketela zuek hala bazindute. Errezibitu dute zuek egin letra, ungi plazer hartu baitute zuen berrien aditziaz. Aita eta ama hamar urtez gastatu dire zuen berrien aditziaz ; orai desiratzen lukete zebok zuen berriekin ikustiaz. Martxoaren lehenbiziko igandian egin behar tu bortz urte hemendik partitu zinetela. Geroztik ezkara hala satifatu, nola aurten Jainkoak grazia handiak egiten darozkitzue, eta eztarotzue batere gutiago eginen baldin ematen badiozue satifazionea zuen aitari eta amari zuen ikustekoa, ezen hurren dire hagorandu zuek begiz ikusi nahiz : munduko ontasun guziak baino nahiago lukete zuek begiz ikusi, gero hilen badire ere. Hain ungi zuen arrebak zuen ikusteko desira baluke, non uste balu munduko tresorik handienak, guziak utz bailezake zuen ikusteko, non Bordele bezain hurbil balitz ez bailuke batere herabe urratsa zuen ikusteko. Hanbat denboraz ibiri dire zuen berriak jakin nahiz ; hirur urtez egin tuzte bortz letra, eta behin ere zuenik ezin izan, bainan aurten konprenitu dute egin tuzuela zuek ere letrak. Arrebak</p>
<p><06.3r> goraintzi, osaba eta izeba guziek goraintzi, kusina guziek goraintzi, Etchegaraiko familia guziak goraintzi, Errotako familia guziak goraintzi, Agerreko familia guziak goraintzi, Kamietako familia guziak goraintzi ; andregaia ezkondu da Hausteiko Kadetekin, seme handi batekin daude. Zuen arrebak egin du hekien ezkontza ; zuenak ere egina dago, baldin disposatzen bazarete. Bitor, ene anaia maitia, konpreniarazi izatu daut marinel batek hor habitatzen zarela, bainan guziarekin ere behin ere eztut sinetsi, zergatik ezpaitzaozkat kapable zu guri damu horren egiteko. Beinat, ene bihotz maitia, dio zure arrebak baduela hirur urte zure emaztegaia bilatua duela, bethi dagoela hagorandua zu ikusi nahiz, bethi galdegiten diozkala zure berriak eta bethi agintzen zaituela, baldin fraide egin gogo ezpaduzu. Ezkontza tratazale handi bat da hura, bainan berrerik eztu egiten, hargatik zuek egiteko dauka hura. Apa Landaburukoak, Mariak, Maxume Estebenekok, Gaxina Xume Kastienekok, Gaaxik… Guzi-guziek gorainzi. Bitor eta Beinat, ene adiskide eta hauzo maite-maitiak, goraintzi darotzuet partikularzki nik, letraren egiliak, guzien gainetik, Maria de Molleres. Etxegaraiko Haurra Mariak egina. Otsailaren 20an egina, 1757. Lapitzeko andregaiak goraintzi mila-mila.</p>
<06.3v> Orai konpreni zazue guk zuek zein maite zaituztegun : kandela bat ere erre ginduen hunen egitian, bertziak libertizionian eta gu hunen egiten.<br /><br /><strong>Oharrak</strong><br /><br />3r :3 <em>falia</em> : <em>familia </em>irakurri behar da. 26 <em>gororaici</em> : <em>gorain(t)ci</em>.
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettre de Maria de Molleres [greffier : Etchegarayco Haurra Maria] à Bitor & Bernat de Farandiret
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Molleres, Maria de
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
20.02.1757
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
2 fichiers (fac-similé 4 p., 4338 Ko et transcription 2 p., 316 Ko)
Language
A language of the resource
basque
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.10.2016
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Source
A related resource from which the described resource is derived
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>L'original est conservé à Londres dans les archives de l'Amirauté britannique (<a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560">HCA 30/264/2</a>).</div>
</div>
</div>
</div>
Subject
The topic of the resource
philologie
correspondance
dialectologie
labourdin
famille
vie domestique
Description
An account of the resource
Une habitante du Labourd écrit à ses amis vivant à Louisbourg au Canada. La lettre, convoyée par un bateau parti de Bayonne, fut saisie durant la traversée par la marine anglaise en 1757.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Louisbourg
Pays basque (France)
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux Archives nationales de l'Amirauté britannique pour la permission de publier les images numériques.
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale - Partage selon les Conditions Initiales [CC] [BY] [NC] [SA]
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/87">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/87</a>
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
Maria de Molleresen gutuna Bitor & Bernat de Farandireti
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
Lamikiz, Xabier (photographie numérique) / Padilla-Moyano, Manuel (transcription de la lettre) / Videgain, Charles (transcription de la lettre)
Abstract
A summary of the resource.
L’auteure, Maria de Molleres, écrit à des amis, frères entre eux, Bittor et Bernat de Farandiret (Pharandiet/Darandiet). Le fait qu’ils aient écrit à leurs parents les a rajeunis de dix ans. Les frères sont partis depuis cinq ans et les parents souhaitent leur retour sans tarder tant ils sont attristés de leur absence. Leur sœur serait prête à aller très loin, jusque même Bordeaux pour les voir. Ils n’ont pas eu de réponse durant trois ans. La sœur a trouvé une fiancée idéale pour Beinat, l’un des frères. Salutations des proches et voisins. Pendant qu’elle rédigeait la lettre, et que les autres s’amusaient, l’auteure a fait brûler une chandelle à l’intention des deux récipiendaires.
18e siècle
commerce
communications
correspondance
dialectologie
guerre de sept ans
labourdin
langue régionale
lettre
messagerie
milieu familial
navire
océan Atlantique
philologie
transports
vie domestique
-
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/da51688f3285130ffea7834bc1aeec71.png
4838b75ca5696a6643cafe6be55cf7b1
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/fbdc7056779ed4a328a58e72436fab43.pdf
3b28e45e8e126ce6bf83343633b9a907
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/e4d4b6c2b34f6885ebc9ad831f242f99.pdf
211b6403e6a014fe264cfee092672d35
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettres en basque du navire <em>Le Dauphin </em>(1757)
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
<em>Le Dauphin </em>itsasontziko euskarazko gutunak (1757)
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Arcocha-Scarcia, Aurélie
Denis, Gwendal
Lamikiz, Xabier
Talec, Jean-Philippe
Videgain, Charles
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
La Maison des Sciences de l'Homme d'Aquitaine appuie ce travail dans le cadre du quinquennal recherche 2016-2020.
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
1757
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
98 fichiers (fac-similés, et transcriptions de 49 lettres)
Language
A language of the resource
basque
Source
A related resource from which the described resource is derived
Fac-similés produits avec un appareil photographique
Subject
The topic of the resource
bateau
commerce, communications, transports
correspondance
mer
famille
guerre de sept ans
basque (langue)
histoire du Pays basque
transport maritime
linguistique
Description
An account of the resource
La collection regroupe 49 lettres privées rédigées en 1757 par des habitants du Labourd (province du Pays Basque près de Bayonne et Saint-Jean-de-Luz) à destination de résidents à Louisbourg (Canada). Des études ultérieures permettront d'approfondir les contextes historique, sociolinguistique, littéraire et linguistique de cette documentation.
Abstract
A summary of the resource.
La collection <em>Le Dauphin</em> rassemble des éléments d'une correspondance privée du 18ème siècle faisant partie des archives de l'Amirauté Britannique à Londres. Elles sont rédigées en dialecte basque labourdin et sont un témoignage nouveau de l'état de langue de ce parler, en 1757 dans le Labourd Côtier (autour de Saint-Jean-de-Luz). Les textes de ces lettres n'ont pas de prétention littéraire et complètent utilement les documents fournis par les œuvres littéraires.<br /><br />Ces lettres ont été rédigées en début 1757 par des habitants du Labourd à destination essentiellement de parents résidant à Louisbourg. Le bateau qui les transportait, appelé <em>Le Dauphin</em>, muni d'une commission de guerre et de commerce, quitta Bayonne le 4 avril 1757 mais fut arraisonné par des bâtiments de la marine anglaise avec les lettres qui étaient à bord.<br /><br />Xabier Lamikiz, lors de ses travaux de thèse sur le commerce atlantique au 18ème siècle a eu le mérite de trouver ces documents en langue basque qui n'avaient pas fait l'objet de traitement particulier. Nous en donnons une version diplomatique et une version modernisée.
Table Of Contents
A list of subunits of the resource.
Liste des lettres<br />--<br />1. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/82">Lettre de Martin (Pierre) de Arrunde à Martin de Arrunde. Urrugne</a>.<br />2. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/83">Lettre de Marie d'Etcheverry à Pierre Daguerre. Hendaye</a>.<br />3. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/84">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Patchiqu de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />4. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/85">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Martin Josepe de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />5. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/86">Lettre de Catalin Lalanne à Esteben Gourdo. Sare</a>.<br />6. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/87">Lettre de Maria de Molleres à Bitor & Bernat de Farandiret</a>.<br />7. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/88">Lettre de Miguel Harismendy à Bernard Harismendy. Sare</a>.<br />8. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/89">Lettre de Maria de Bortairay à Joannis Hiribarren. Ascain</a>.<br />9. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/90">Lettre de Gaçina Diyarz à Joannes Hiraburu. Hendaye</a>.<br />10. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/91">Lettre de Martin Borda à Andreco Borda. Sare</a>.<br />11. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/92">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />12. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/93">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />13. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/94">Lettre de Joanna de Salla à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />14. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/95">Lettre de Martin Durruitz à Domingo Durruitz. Sare</a>.<br />15. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/96">Lettre de Joanna de Castillou à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />16. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/97">Lettre de Joanes de Matet à Joannes de Matet. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />17. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/98">Lettre de ? à Bernat Haroqui</a>.<br />18. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/99">Lettre de Maria de Lamarq à Bernat de Lupoy. Guéthary</a>.<br />19. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/100">Lettre de Joannes d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />20. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/101">Lettre de Marie Darburu à Marie (Duhalde) Harboure. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />21. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/102">Lettre de Jean Lafitte Bourguignon à Joanis Lafitte Bourguignon. Ciboure</a>.<br />22. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/103">Lettre de Joanna de Bidart à Joannes d'Etcheto. Sare</a>.<br />23. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/104">Lettre de Piarres d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />24. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/105">Lettre de Betri d'Etcheberry à Joannes Etcheberry. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />25. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/106">Lettre de Martin d'Etchart à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />26. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/107">Lettre de Cathalin Marie Berrogain à Catherine Laborde. Bayonne</a>.<br />27. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/108">Lettre de Marittipo de Subiet à Laurens Perusqui. Ascain</a>.<br />28. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/109">Lettre de Cathalina Ithurriague à Gabriel Ithurriague. Ciboure</a>.<br />29. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/110">Lettre de Pierre d'Etchevers à Pierre d'Etchevers. Ciboure</a>.<br />30. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/111">Lettre de Martin Larralde à Saint Martin de Duronia Mirande. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />31. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/112">Lettre de Katalin Duat à Pierre Latiga. Bidart</a>.<br />32. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/113">Lettre de Maria de Saint Martin à Joanis Diharce. Ciboure</a>.<br />33. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/114">Lettre de Betry Daguerre à Martincho Daguerre. Guéthary</a>.<br />34. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/115">Lettre de Terecha Labadia à Joanis Dupui. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />35. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/116">Lettre de Catharine Desclaus à Martin de Heuty. Guéthary</a>.<br />36a. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/117">Lettre de Gachina Saint Pée koinata à Catherine Gelos. Ascain</a>.<br />36b. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/118">Lettre de Pierre Etchegaray à Catherine (veuve de) Gelos. Ascain</a>.<br />37. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/119">Lettre de Gana Haurra de Fumat à Adrien Salla. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />38. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/120">Lettre de Joana Duhalde à Janne Castillou. Guéthary</a>.<br />39. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/121">Lettre de Haraneder à Pierre Echegoyen. Urrugne</a>.<br />40. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/122">Lettre de David Borrotra à Martin Borrotra. Ahetze</a>.<br />41. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/123">Lettre de Machume Basterreche à Esteben Lafontaine. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />42. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/124">Lettre de Sabadina de Clauset Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />43. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/125">Lettre de Joana Aprendisdeguy à Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />44. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/126">Lettre de Gracianne Gorte à Gracian Goute. Bidart</a>.<br />45. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/127">Lettre de Estonta Durquiet à Martin Durquiet. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />46. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/128">Lettre de Maria de Bordachipi à Pierre Lahitun. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />47. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/129">Lettre de Marie d'Iturriague à Estebe de Echegaray. Sare</a>.<br />48. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/130">Lettre de Joannes Larralde à Betry Larralde. Ahetze</a>.<br />49. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/131">Lettre de Francha Barrere à Pierre Hayete</a>.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Pays basque (France)
Labourd
Bayonne
Louisbourg
Ingonish (Niganiche)
Labrador
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale [CC] [BY] [NC]
Relation
A related resource
Othoi çato etchera : le Dauphin itsasontziko euskarazko gutunak (1757). <em>Lapurdum</em>, numéro spécial 2. 2015. Disponible sur : <<a href="https://lapurdum.revues.org/2528" target="_blank" rel="noopener">https://lapurdum.revues.org/2528</a>> (consulté le 1.02.2017)
ELOSEGI Xabier. <em>Le dauphin : 1757ko gutuneriari buruzko osagarriak eta gogoetak, "othoi çato etchera"</em>. Bilbao : Euskaltzaindia, 2019 (Iker 36). Disponible : <<a href="https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf" target="_blank" rel="noopener">https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf</a>>
1757an lapurteraz idatzitako gutun batzuk topatu dituzte Londresen. Berria. 2016-04-26. Disponible : <<a href="http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm" target="_blank" rel="noopener">http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm</a>> (consulté le 1.07.2016)
XVIII. mendean euskaraz idatzitako gutunak topatu dituzte Londresen. EITB. 2015-05-13.<br />Disponible : <<a href="http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia" target="_blank" rel="noopener">http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia</a>> (consulté le 1.07.2016)
DELOBEL Pantxika. Insolite : cinquante lettres en basque datant de 1757 découvertes à Londres. <em>Sud Ouest</em> [en ligne]. 28.04.2016. Disponible sur : <<a href="http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php" target="_blank" rel="noopener">http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php</a>> (consulté le 1.07.2016)
Provenance
A statement of any changes in ownership and custody of the resource since its creation that are significant for its authenticity, integrity, and interpretation. The statement may include a description of any changes successive custodians made to the resource.
Archives nationales du Royaume-Uni (TNA), série Haute Cour de l'Amirauté (HCA) <a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560" target="_blank" rel="noopener">30/264/2</a>
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.02.2017
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux <a title="Open government licence" href="http://www.nationalarchives.gov.uk/doc/open-government-licence/version/3/" target="_blank" rel="noopener">Archives nationales de l'Amirauté britannique</a> qui nous a autorisé à utiliser, publier, et diffuser les images numériques des lettres.
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12</a>
Texte
A resource consisting primarily of words for reading. Examples include books, letters, dissertations, poems, newspapers, articles, archives of mailing lists. Note that facsimiles or images of texts are still of the genre Text.
Text
Any textual data included in the document
<p><strong>A bertsioa</strong></p>
<p><18.1r> <em>124</em></p>
<p>Lapresente lettre soite / reandeue a Bernat / de Lupoy çhentiqa / a Louisbourg de Louis[bourg]</p>
<p><18.2r> fait aguethary, cé 10 Marz 1757</p>
<p>/ Enne seme maitea gastiaxen dauxut / milla gorainxy Estut Erreçibitu çure / ganiq aurten Es Letrariq Es çolament /<sup>5</sup> gorainxibat jçatu ditut 2tt ahex / Bordaganiq chanpeletaqo Eta Egorxen / dausquixut çhanpelaq çançingorrieneqo / jaunarequin</p>
/ gueldixen nais cure ama allargun /<sup>10</sup> gaçhoa çure çerbitçary mariade / Lamarq<br /><br />
<p><strong>B bertsioa</strong></p>
<p><18.1r> <em>124</em></p>
<p>La presente lettre soite reandeue a Bernat de Lupoy Chentiqa, a Louisbourg. De Louisbourg.</p>
<p><18.2r> Fait a Guethary, cé 10 Marz 1757.</p>
<p>Ene seme maitea, gaztiatzen dautzut milla goraintzi. Eztut errezibitu zureganik aurten ez letrarik ez solament goraintzi bat. Izatu ditut 2 libera Ahetz Bordaganik xanpeletako, eta egortzen dauzkitzut xanpelak Zanzingorrieneko jaunarekin.</p>
Gelditzen naiz zure ama alargun gaxoa, zure zerbitzari, Maria de Lamarq.
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettre de Maria de Lamarq à Bernat de Lupoy
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Lamarq, Maria de
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Language
A language of the resource
basque
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
10.03.1757
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.10.2016
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Extent
The size or duration of the resource.
2 fichiers (fac-similé 2 p., 2461 Ko et transcription 1 p., 187 Ko)
Source
A related resource from which the described resource is derived
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>L'original est conservé à Londres dans les archives de l'Amirauté britannique (<a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560">HCA 30/264/2</a>).</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
Subject
The topic of the resource
philologie
correspondance
dialectologie
labourdin
famille
vie domestique
Description
An account of the resource
Une mère habitant au Labourd écrit à son fils vivant à Louisbourg au Canada. La lettre, convoyée par un bateau parti de Bayonne, fut saisie durant la traversée par la marine anglaise en 1757.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Guéthary
Louisbourg
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux Archives nationales de l'Amirauté britannique pour la permission de publier les images numériques.
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale - Partage selon les Conditions Initiales [CC] [BY] [NC] [SA]
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/99">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/99</a>
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
Maria de Lamarqen gutuna Bernat de Lupoyri
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
Lamikiz, Xabier (photographie numérique) / Padilla-Moyano, Manuel (transcription de la lettre) / Videgain, Charles (transcription de la lettre)
Abstract
A summary of the resource.
La mère, Maria de Lamarq (Lamarque), écrit à son fils Bernat de Lupoy (Dupouy ou Dupuy), frère de celui cité en lettre 34) et lui dit n’avoir reçu aucune nouvelle de lui. Elle a reçu deux livres par Ahetz Borda en paiement de ses cordes à morue, et elle lui envoie d’autres cordes par le biais de Zanzingorrienea. Salutations.
18e siècle
commerce
communications
correspondance
dialectologie
guerre de sept ans
labourdin
langue régionale
lettre
messagerie
milieu familial
navire
océan Atlantique
philologie
transports
vie domestique
-
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/0269b6832c041a81f76cd69eceb81517.png
c91b0828584c32a813cfeee394d26f67
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/fe107dbfcc6875a4cb61cbbc78c6cce4.pdf
050a3ffb1a23a49a13a79abe78e8d44d
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/643f4c0d1822d3f9da67272510e9ad1e.pdf
f1ad611b512d08d8cecc0f5854f52046
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettres en basque du navire <em>Le Dauphin </em>(1757)
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
<em>Le Dauphin </em>itsasontziko euskarazko gutunak (1757)
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Arcocha-Scarcia, Aurélie
Denis, Gwendal
Lamikiz, Xabier
Talec, Jean-Philippe
Videgain, Charles
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
La Maison des Sciences de l'Homme d'Aquitaine appuie ce travail dans le cadre du quinquennal recherche 2016-2020.
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
1757
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
98 fichiers (fac-similés, et transcriptions de 49 lettres)
Language
A language of the resource
basque
Source
A related resource from which the described resource is derived
Fac-similés produits avec un appareil photographique
Subject
The topic of the resource
bateau
commerce, communications, transports
correspondance
mer
famille
guerre de sept ans
basque (langue)
histoire du Pays basque
transport maritime
linguistique
Description
An account of the resource
La collection regroupe 49 lettres privées rédigées en 1757 par des habitants du Labourd (province du Pays Basque près de Bayonne et Saint-Jean-de-Luz) à destination de résidents à Louisbourg (Canada). Des études ultérieures permettront d'approfondir les contextes historique, sociolinguistique, littéraire et linguistique de cette documentation.
Abstract
A summary of the resource.
La collection <em>Le Dauphin</em> rassemble des éléments d'une correspondance privée du 18ème siècle faisant partie des archives de l'Amirauté Britannique à Londres. Elles sont rédigées en dialecte basque labourdin et sont un témoignage nouveau de l'état de langue de ce parler, en 1757 dans le Labourd Côtier (autour de Saint-Jean-de-Luz). Les textes de ces lettres n'ont pas de prétention littéraire et complètent utilement les documents fournis par les œuvres littéraires.<br /><br />Ces lettres ont été rédigées en début 1757 par des habitants du Labourd à destination essentiellement de parents résidant à Louisbourg. Le bateau qui les transportait, appelé <em>Le Dauphin</em>, muni d'une commission de guerre et de commerce, quitta Bayonne le 4 avril 1757 mais fut arraisonné par des bâtiments de la marine anglaise avec les lettres qui étaient à bord.<br /><br />Xabier Lamikiz, lors de ses travaux de thèse sur le commerce atlantique au 18ème siècle a eu le mérite de trouver ces documents en langue basque qui n'avaient pas fait l'objet de traitement particulier. Nous en donnons une version diplomatique et une version modernisée.
Table Of Contents
A list of subunits of the resource.
Liste des lettres<br />--<br />1. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/82">Lettre de Martin (Pierre) de Arrunde à Martin de Arrunde. Urrugne</a>.<br />2. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/83">Lettre de Marie d'Etcheverry à Pierre Daguerre. Hendaye</a>.<br />3. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/84">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Patchiqu de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />4. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/85">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Martin Josepe de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />5. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/86">Lettre de Catalin Lalanne à Esteben Gourdo. Sare</a>.<br />6. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/87">Lettre de Maria de Molleres à Bitor & Bernat de Farandiret</a>.<br />7. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/88">Lettre de Miguel Harismendy à Bernard Harismendy. Sare</a>.<br />8. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/89">Lettre de Maria de Bortairay à Joannis Hiribarren. Ascain</a>.<br />9. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/90">Lettre de Gaçina Diyarz à Joannes Hiraburu. Hendaye</a>.<br />10. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/91">Lettre de Martin Borda à Andreco Borda. Sare</a>.<br />11. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/92">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />12. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/93">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />13. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/94">Lettre de Joanna de Salla à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />14. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/95">Lettre de Martin Durruitz à Domingo Durruitz. Sare</a>.<br />15. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/96">Lettre de Joanna de Castillou à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />16. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/97">Lettre de Joanes de Matet à Joannes de Matet. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />17. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/98">Lettre de ? à Bernat Haroqui</a>.<br />18. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/99">Lettre de Maria de Lamarq à Bernat de Lupoy. Guéthary</a>.<br />19. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/100">Lettre de Joannes d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />20. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/101">Lettre de Marie Darburu à Marie (Duhalde) Harboure. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />21. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/102">Lettre de Jean Lafitte Bourguignon à Joanis Lafitte Bourguignon. Ciboure</a>.<br />22. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/103">Lettre de Joanna de Bidart à Joannes d'Etcheto. Sare</a>.<br />23. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/104">Lettre de Piarres d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />24. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/105">Lettre de Betri d'Etcheberry à Joannes Etcheberry. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />25. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/106">Lettre de Martin d'Etchart à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />26. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/107">Lettre de Cathalin Marie Berrogain à Catherine Laborde. Bayonne</a>.<br />27. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/108">Lettre de Marittipo de Subiet à Laurens Perusqui. Ascain</a>.<br />28. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/109">Lettre de Cathalina Ithurriague à Gabriel Ithurriague. Ciboure</a>.<br />29. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/110">Lettre de Pierre d'Etchevers à Pierre d'Etchevers. Ciboure</a>.<br />30. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/111">Lettre de Martin Larralde à Saint Martin de Duronia Mirande. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />31. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/112">Lettre de Katalin Duat à Pierre Latiga. Bidart</a>.<br />32. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/113">Lettre de Maria de Saint Martin à Joanis Diharce. Ciboure</a>.<br />33. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/114">Lettre de Betry Daguerre à Martincho Daguerre. Guéthary</a>.<br />34. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/115">Lettre de Terecha Labadia à Joanis Dupui. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />35. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/116">Lettre de Catharine Desclaus à Martin de Heuty. Guéthary</a>.<br />36a. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/117">Lettre de Gachina Saint Pée koinata à Catherine Gelos. Ascain</a>.<br />36b. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/118">Lettre de Pierre Etchegaray à Catherine (veuve de) Gelos. Ascain</a>.<br />37. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/119">Lettre de Gana Haurra de Fumat à Adrien Salla. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />38. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/120">Lettre de Joana Duhalde à Janne Castillou. Guéthary</a>.<br />39. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/121">Lettre de Haraneder à Pierre Echegoyen. Urrugne</a>.<br />40. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/122">Lettre de David Borrotra à Martin Borrotra. Ahetze</a>.<br />41. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/123">Lettre de Machume Basterreche à Esteben Lafontaine. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />42. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/124">Lettre de Sabadina de Clauset Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />43. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/125">Lettre de Joana Aprendisdeguy à Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />44. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/126">Lettre de Gracianne Gorte à Gracian Goute. Bidart</a>.<br />45. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/127">Lettre de Estonta Durquiet à Martin Durquiet. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />46. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/128">Lettre de Maria de Bordachipi à Pierre Lahitun. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />47. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/129">Lettre de Marie d'Iturriague à Estebe de Echegaray. Sare</a>.<br />48. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/130">Lettre de Joannes Larralde à Betry Larralde. Ahetze</a>.<br />49. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/131">Lettre de Francha Barrere à Pierre Hayete</a>.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Pays basque (France)
Labourd
Bayonne
Louisbourg
Ingonish (Niganiche)
Labrador
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale [CC] [BY] [NC]
Relation
A related resource
Othoi çato etchera : le Dauphin itsasontziko euskarazko gutunak (1757). <em>Lapurdum</em>, numéro spécial 2. 2015. Disponible sur : <<a href="https://lapurdum.revues.org/2528" target="_blank" rel="noopener">https://lapurdum.revues.org/2528</a>> (consulté le 1.02.2017)
ELOSEGI Xabier. <em>Le dauphin : 1757ko gutuneriari buruzko osagarriak eta gogoetak, "othoi çato etchera"</em>. Bilbao : Euskaltzaindia, 2019 (Iker 36). Disponible : <<a href="https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf" target="_blank" rel="noopener">https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf</a>>
1757an lapurteraz idatzitako gutun batzuk topatu dituzte Londresen. Berria. 2016-04-26. Disponible : <<a href="http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm" target="_blank" rel="noopener">http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm</a>> (consulté le 1.07.2016)
XVIII. mendean euskaraz idatzitako gutunak topatu dituzte Londresen. EITB. 2015-05-13.<br />Disponible : <<a href="http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia" target="_blank" rel="noopener">http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia</a>> (consulté le 1.07.2016)
DELOBEL Pantxika. Insolite : cinquante lettres en basque datant de 1757 découvertes à Londres. <em>Sud Ouest</em> [en ligne]. 28.04.2016. Disponible sur : <<a href="http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php" target="_blank" rel="noopener">http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php</a>> (consulté le 1.07.2016)
Provenance
A statement of any changes in ownership and custody of the resource since its creation that are significant for its authenticity, integrity, and interpretation. The statement may include a description of any changes successive custodians made to the resource.
Archives nationales du Royaume-Uni (TNA), série Haute Cour de l'Amirauté (HCA) <a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560" target="_blank" rel="noopener">30/264/2</a>
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.02.2017
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux <a title="Open government licence" href="http://www.nationalarchives.gov.uk/doc/open-government-licence/version/3/" target="_blank" rel="noopener">Archives nationales de l'Amirauté britannique</a> qui nous a autorisé à utiliser, publier, et diffuser les images numériques des lettres.
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12</a>
Texte
A resource consisting primarily of words for reading. Examples include books, letters, dissertations, poems, newspapers, articles, archives of mailing lists. Note that facsimiles or images of texts are still of the genre Text.
Text
Any textual data included in the document
<strong>A bertsioa</strong><br /><br /><08.1r> 119<br />La Presante / soit rendu á / joannis hiribarren apresens / A Louisbourg<br /><br /><08.2r> Ene adisquide maitea<br /><br />/ Escribatcen dausquitçut bi lerro hauc çury / aditcerat emateco ene eta cure ezposaren ossasunaren / berry ceiñetan ossasuna baitugu çure haurrequin /5 batean dessiratcen nuque edo guinduque çurea hala / icatea, badaquiçu lau atorra nolla eman / nausquitçun eta sembat hetaz progoitchatu çaren / uste nuen oray baiño lehen satisfactua içanen / nintcella ceiñetan hamar escutu montatcen /10 baitute, nere nessesitateac huntarat obligatcen / nau, beras othoisten caitut lehenbicico c[omoditatean] / egotzaz egortceaz erran den hamar liuera escutuac hec, eta othoisten / caitut çure fammillarat erretira caitecin ecen çure emaste / gaichoa çure arribada noiz icañen duen gdago cerbait-/15 equin, salutatcen caitu cure andreac haide eta aquide / guiciec eta ni guelditcen naiz çure cussina maria de / bortairay servitçary ascainen oxaillaren 26an 1757an <br /><br /><strong>B bertsioa</strong><br /><br /><08.1r> 119<br />La presante soit rendu á Joannis Hiribarren, a presens a Louisbourg.<br /><br /><08.2r> Ene adiskide maitea,<br /><br />Eskribatzen dauzkitzut bi lerro hauk zuri aditzerat emateko ene eta zure esposaren osasunaren berri, zeiñetan osasuna baitugu zure haurrekin batean. Desiratzen nuke, edo ginduke, zurea hala izatea. Badakizu lau atorra nola eman nauzkitzun, eta zenbat hetaz progoitxatu zaren. Uste nuen orai baiño lehen satisfaktua izanen nintzela, zeiñetan hamar ezkutu montatzen baitute. Nere nezesitateak huntarat obligatzen nau; beraz, othoizten zaitut lehenbiziko komoditatean egortzeaz erran den hamar ezkutuak, eta othoizten zaitut zure famillarat erretira zaitezin, ezen zure emazte gaixoa zure arribada noiz izañen duen dago zerbaitekin. Salutatzen zaitu zure andreak, haide eta adiskide giziek, eta ni gelditzen naiz zure kusina, Maria de Bortairay, zerbitzari. Azkainen, otsaillaren 26an, 1757an.<br /><br /><strong>Oharrak</strong><br /><br />2r:12 liuera escutuac hec : lehenbiziko idatzaldian hamar liuera hec, baina gainidatziarekin hamar escutuac irakurri behar da. 15 aquide : adisquide irakur bedi. 16 guiciec : guciec irakur.
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettre de Maria de Bortairay à Joannis Hiribarren
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Bortairay, Maria de
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
26.02.1757
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
2 fichiers (fac-similé 3 p., 2388 Ko et transcription 2 p., 194 Ko)
Language
A language of the resource
basque
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.10.2016
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Source
A related resource from which the described resource is derived
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>L'original est conservé à Londres dans les archives de l'Amirauté britannique (<a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560">HCA 30/264/2</a>).</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
Subject
The topic of the resource
philologie
correspondance
dialectologie
labourdin
famille
vie domestique
Description
An account of the resource
Une femme du Labourd écrit à son cousin vivant à Louisbourg au Canada. La lettre, convoyée par un bateau parti de Bayonne, fut saisie durant la traversée par la marine anglaise en 1757.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Ascain
Louisbourg
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux Archives nationales de l'Amirauté britannique pour la permission de publier les images numériques.
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale - Partage selon les Conditions Initiales [CC] [BY] [NC] [SA]
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/88">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/88</a>
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
Maria de Bortairayren gutuna Joannis Hiribarreni
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
Lamikiz, Xabier (photographie numérique) / Padilla-Moyano, Manuel (transcription de la lettre) / Videgain, Charles (transcription de la lettre)
Abstract
A summary of the resource.
L’auteure, Maria de Bortayray, écrit à un ami Joannis Hiribarren, pour lui demander d’être remboursée au plus vite du montant des chemises qu’elle lui avait envoyées. Sa situation économique l’oblige à cette demande. Elle le prie aussi de rentrer au plus vite, tant sa femme en est impatiente.
18e siècle
commerce
communications
correspondance
dialectologie
guerre de sept ans
labourdin
langue régionale
lettre
messagerie
milieu familial
navire
océan Atlantique
philologie
transports
vie domestique
-
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/0405240c6d6af20a99188f93684d970f.png
0350d663d7c16e3cfea62118e94a9070
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/eca487a9d05d14ec5dcf90f0c3d39d58.pdf
9443cdc0f315802c88c632b6cd5d9a5b
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/bfc953d03266f2ae738f99cece580df6.pdf
9ef3ba784b2e70593f894917151e7a16
PDF Text
Text
Data : 1757/3/28
Non idatzia : Donibane Lohizune
Igorlea : Maria de Bordachipi
Hartzailea : Pierre Lahitun
Lotura : ama-semeak
Helmuga : Louisbourg
A bertsioa
<46.1r> 90
A Monsieur / Monsieur pier / Lahitun
den la navire / leroia / A louisbourque
<46.2r> Donibanen Eguina
marchoaren 28ean 1757ean
/ Ene ceme maitea escrjbacen
dausquiçut / bj lero curj marquaceco
gure ossasunaren berjjac /
ossasundugu jancoary esquer ceinetan
deçiratcen /5 baiquinduque curja
halabalix abustinnec çalu / tacen caitu
bere bjjox gusijas eta enbarqadanda /
[co]rxurat lixardj baitaco jaunarequin
baiionaco / barandire denbora
onarenbeiradaude ene haur / maitea
harcasu quraiie egundaino baino
boronda /10 te onetan da cure ossaba
cure alderat jancoac / eman dauqu
gero obligacjjonen pagatcecoa /
salutatcen çaitu gallantac ossasunadu
bere / familla gusijarequin jdurjquicen
nuben brestetic / cure partijadaco letra
çeinetan axeguin hartuco /15 bainuben
gasina chipjtonecoa enequindago /
nescato lafontenj emanen diioxoxu ene
eta chjpj / toren gorainxjjac estebenj
adjjaracico diiosu / jthurbouruco
nescachac gastiac haren diruben /
beira daudecela esconçeco eguindecala
fortu /20 hainix emastequi alargun
batec gastigacendu
<46.2v> ceina baita marja hirj berj eta
quraiie har / decala amac horj ethorj
orduco emastegaiia / billatuco diioela
ene ceme maite othoisten / çaitut hor
abuçatugabe lehen bai lehen /5
etcherat ethocias cure eguin ahalac
eguixu / jancoa çalborj ekarçen
çaitubenian chanja / tubac gare
moicorenrat estut berceric curj /
B bertsioa
<46.1r> 90
A Monsieur Monsieur Pier Lahitun, de
la navire Le Roia. A Louisbourque.
<46.2r> Donibanen egina, martxoaren
28ean, 1757ean.
Ene seme maitea, eskribatzen
dauzkitzut bi lerro zuri markatzeko
gure osasunaren berriak. Osasun dugu
Jankoari esker, zeinetan deziratzen
baikinduke zuria hala balitz. Abustinek
salutatzen zaitu bere bihotz guzijaz, eta
enbarkadan da kortsurat
Lizardibaitako jaunarekin. Baijonako
barran dire, denbora onaren beira
daude. Ene haur maitea, hartzazu
kuraije, egundaino baino borondate
onetan da zure osaba zure alderat.
Jankoak eman dauku gero
obligazijonen pagatzekoa. Salutatzen
zaitu Gallantak, osasuna du bere
familla guzijarekin. Idurikitzen nuben
Brestetik zure partijadako letra,
zeinetan atsegin hartuko bainuben.
Gasina Chipitonekoa enekin dago
neskato. Lafonteni emanen dijotzotzu
ene eta Chipitoren goraintzijak.
Estebeni adijaraziko dijozu
Ithurburuko neskatxak gaztiak haren
diruben beira daudezela, ezkontzeko
egin dezala fortuna hainitz. Emazteki
alargun batek gaztigatzen du,
<46.2v> zeina baita Maria Hiriberri, eta
kuraije har dezala, amak hori ethorri
orduko emaztegaija billatuko dijoela.
Ene seme maite, othoizten zaitut hor
abuzatu gabe lehenbailehen etxerat
ethortziaz ; zure eginahalak egitzu.
Jankoa salbori ekhartzen zaitubenian
xanjatubak gare Moikorenerat. Eztut
bertzerik zuri markatzeko. Deziratzen
�marcaçeco decjracen dauçut ossasuna
perfet / bat eta gueldjcen nais cure
cerbjcarj çure /10 ama fidela
/ marja de bordachipj
dautzut osasuna perfet bat, eta
gelditzen naiz zure zerbitzari. Zure
ama fidela,
Maria de Bordachipi.
2r :19 fortu : irakur bedi fortuna. 2v :5 ethocias : horrela. 2v :7 moicorenrat : irakur
Moicorenerat (etxe-izena da).
�
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettres en basque du navire <em>Le Dauphin </em>(1757)
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
<em>Le Dauphin </em>itsasontziko euskarazko gutunak (1757)
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Arcocha-Scarcia, Aurélie
Denis, Gwendal
Lamikiz, Xabier
Talec, Jean-Philippe
Videgain, Charles
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
La Maison des Sciences de l'Homme d'Aquitaine appuie ce travail dans le cadre du quinquennal recherche 2016-2020.
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
1757
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
98 fichiers (fac-similés, et transcriptions de 49 lettres)
Language
A language of the resource
basque
Source
A related resource from which the described resource is derived
Fac-similés produits avec un appareil photographique
Subject
The topic of the resource
bateau
commerce, communications, transports
correspondance
mer
famille
guerre de sept ans
basque (langue)
histoire du Pays basque
transport maritime
linguistique
Description
An account of the resource
La collection regroupe 49 lettres privées rédigées en 1757 par des habitants du Labourd (province du Pays Basque près de Bayonne et Saint-Jean-de-Luz) à destination de résidents à Louisbourg (Canada). Des études ultérieures permettront d'approfondir les contextes historique, sociolinguistique, littéraire et linguistique de cette documentation.
Abstract
A summary of the resource.
La collection <em>Le Dauphin</em> rassemble des éléments d'une correspondance privée du 18ème siècle faisant partie des archives de l'Amirauté Britannique à Londres. Elles sont rédigées en dialecte basque labourdin et sont un témoignage nouveau de l'état de langue de ce parler, en 1757 dans le Labourd Côtier (autour de Saint-Jean-de-Luz). Les textes de ces lettres n'ont pas de prétention littéraire et complètent utilement les documents fournis par les œuvres littéraires.<br /><br />Ces lettres ont été rédigées en début 1757 par des habitants du Labourd à destination essentiellement de parents résidant à Louisbourg. Le bateau qui les transportait, appelé <em>Le Dauphin</em>, muni d'une commission de guerre et de commerce, quitta Bayonne le 4 avril 1757 mais fut arraisonné par des bâtiments de la marine anglaise avec les lettres qui étaient à bord.<br /><br />Xabier Lamikiz, lors de ses travaux de thèse sur le commerce atlantique au 18ème siècle a eu le mérite de trouver ces documents en langue basque qui n'avaient pas fait l'objet de traitement particulier. Nous en donnons une version diplomatique et une version modernisée.
Table Of Contents
A list of subunits of the resource.
Liste des lettres<br />--<br />1. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/82">Lettre de Martin (Pierre) de Arrunde à Martin de Arrunde. Urrugne</a>.<br />2. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/83">Lettre de Marie d'Etcheverry à Pierre Daguerre. Hendaye</a>.<br />3. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/84">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Patchiqu de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />4. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/85">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Martin Josepe de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />5. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/86">Lettre de Catalin Lalanne à Esteben Gourdo. Sare</a>.<br />6. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/87">Lettre de Maria de Molleres à Bitor & Bernat de Farandiret</a>.<br />7. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/88">Lettre de Miguel Harismendy à Bernard Harismendy. Sare</a>.<br />8. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/89">Lettre de Maria de Bortairay à Joannis Hiribarren. Ascain</a>.<br />9. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/90">Lettre de Gaçina Diyarz à Joannes Hiraburu. Hendaye</a>.<br />10. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/91">Lettre de Martin Borda à Andreco Borda. Sare</a>.<br />11. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/92">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />12. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/93">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />13. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/94">Lettre de Joanna de Salla à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />14. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/95">Lettre de Martin Durruitz à Domingo Durruitz. Sare</a>.<br />15. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/96">Lettre de Joanna de Castillou à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />16. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/97">Lettre de Joanes de Matet à Joannes de Matet. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />17. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/98">Lettre de ? à Bernat Haroqui</a>.<br />18. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/99">Lettre de Maria de Lamarq à Bernat de Lupoy. Guéthary</a>.<br />19. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/100">Lettre de Joannes d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />20. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/101">Lettre de Marie Darburu à Marie (Duhalde) Harboure. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />21. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/102">Lettre de Jean Lafitte Bourguignon à Joanis Lafitte Bourguignon. Ciboure</a>.<br />22. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/103">Lettre de Joanna de Bidart à Joannes d'Etcheto. Sare</a>.<br />23. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/104">Lettre de Piarres d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />24. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/105">Lettre de Betri d'Etcheberry à Joannes Etcheberry. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />25. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/106">Lettre de Martin d'Etchart à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />26. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/107">Lettre de Cathalin Marie Berrogain à Catherine Laborde. Bayonne</a>.<br />27. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/108">Lettre de Marittipo de Subiet à Laurens Perusqui. Ascain</a>.<br />28. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/109">Lettre de Cathalina Ithurriague à Gabriel Ithurriague. Ciboure</a>.<br />29. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/110">Lettre de Pierre d'Etchevers à Pierre d'Etchevers. Ciboure</a>.<br />30. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/111">Lettre de Martin Larralde à Saint Martin de Duronia Mirande. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />31. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/112">Lettre de Katalin Duat à Pierre Latiga. Bidart</a>.<br />32. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/113">Lettre de Maria de Saint Martin à Joanis Diharce. Ciboure</a>.<br />33. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/114">Lettre de Betry Daguerre à Martincho Daguerre. Guéthary</a>.<br />34. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/115">Lettre de Terecha Labadia à Joanis Dupui. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />35. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/116">Lettre de Catharine Desclaus à Martin de Heuty. Guéthary</a>.<br />36a. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/117">Lettre de Gachina Saint Pée koinata à Catherine Gelos. Ascain</a>.<br />36b. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/118">Lettre de Pierre Etchegaray à Catherine (veuve de) Gelos. Ascain</a>.<br />37. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/119">Lettre de Gana Haurra de Fumat à Adrien Salla. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />38. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/120">Lettre de Joana Duhalde à Janne Castillou. Guéthary</a>.<br />39. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/121">Lettre de Haraneder à Pierre Echegoyen. Urrugne</a>.<br />40. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/122">Lettre de David Borrotra à Martin Borrotra. Ahetze</a>.<br />41. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/123">Lettre de Machume Basterreche à Esteben Lafontaine. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />42. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/124">Lettre de Sabadina de Clauset Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />43. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/125">Lettre de Joana Aprendisdeguy à Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />44. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/126">Lettre de Gracianne Gorte à Gracian Goute. Bidart</a>.<br />45. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/127">Lettre de Estonta Durquiet à Martin Durquiet. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />46. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/128">Lettre de Maria de Bordachipi à Pierre Lahitun. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />47. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/129">Lettre de Marie d'Iturriague à Estebe de Echegaray. Sare</a>.<br />48. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/130">Lettre de Joannes Larralde à Betry Larralde. Ahetze</a>.<br />49. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/131">Lettre de Francha Barrere à Pierre Hayete</a>.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Pays basque (France)
Labourd
Bayonne
Louisbourg
Ingonish (Niganiche)
Labrador
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale [CC] [BY] [NC]
Relation
A related resource
Othoi çato etchera : le Dauphin itsasontziko euskarazko gutunak (1757). <em>Lapurdum</em>, numéro spécial 2. 2015. Disponible sur : <<a href="https://lapurdum.revues.org/2528" target="_blank" rel="noopener">https://lapurdum.revues.org/2528</a>> (consulté le 1.02.2017)
ELOSEGI Xabier. <em>Le dauphin : 1757ko gutuneriari buruzko osagarriak eta gogoetak, "othoi çato etchera"</em>. Bilbao : Euskaltzaindia, 2019 (Iker 36). Disponible : <<a href="https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf" target="_blank" rel="noopener">https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf</a>>
1757an lapurteraz idatzitako gutun batzuk topatu dituzte Londresen. Berria. 2016-04-26. Disponible : <<a href="http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm" target="_blank" rel="noopener">http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm</a>> (consulté le 1.07.2016)
XVIII. mendean euskaraz idatzitako gutunak topatu dituzte Londresen. EITB. 2015-05-13.<br />Disponible : <<a href="http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia" target="_blank" rel="noopener">http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia</a>> (consulté le 1.07.2016)
DELOBEL Pantxika. Insolite : cinquante lettres en basque datant de 1757 découvertes à Londres. <em>Sud Ouest</em> [en ligne]. 28.04.2016. Disponible sur : <<a href="http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php" target="_blank" rel="noopener">http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php</a>> (consulté le 1.07.2016)
Provenance
A statement of any changes in ownership and custody of the resource since its creation that are significant for its authenticity, integrity, and interpretation. The statement may include a description of any changes successive custodians made to the resource.
Archives nationales du Royaume-Uni (TNA), série Haute Cour de l'Amirauté (HCA) <a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560" target="_blank" rel="noopener">30/264/2</a>
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.02.2017
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux <a title="Open government licence" href="http://www.nationalarchives.gov.uk/doc/open-government-licence/version/3/" target="_blank" rel="noopener">Archives nationales de l'Amirauté britannique</a> qui nous a autorisé à utiliser, publier, et diffuser les images numériques des lettres.
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12</a>
Texte
A resource consisting primarily of words for reading. Examples include books, letters, dissertations, poems, newspapers, articles, archives of mailing lists. Note that facsimiles or images of texts are still of the genre Text.
Text
Any textual data included in the document
<p><strong>A bertsioa</strong></p>
<p><46.1r> <em>90</em></p>
<p>A Monsieur / Monsieur pier / Lahitun den la navire / leroia / A louisbourque</p>
<p><46.2r> Donibanen Eguina marchoaren 28ean 1757ean</p>
<p>/ Ene ceme maitea escrjbacen dausquiçut / bj lero curj marquaceco gure ossasunaren berjjac / ossasundugu jancoary esquer ceinetan deçiratcen /<sup>5</sup> baiquinduque curja halabalix abustinnec çalu / tacen caitu bere bjjox gusijas eta enbarqadanda / [co]rxurat lixardj baitaco jaunarequin baiionaco / barandire denbora onarenbeiradaude ene haur / maitea harcasu quraiie egundaino baino boronda /<sup>10</sup> te onetan da cure ossaba cure alderat jancoac / eman dauqu gero obligacjjonen pagatcecoa / salutatcen çaitu gallantac ossasunadu bere / familla gusijarequin jdurjquicen nuben brestetic / cure partijadaco letra çeinetan axeguin hartuco /<sup>15</sup> bainuben gasina chipjtonecoa enequindago / nescato lafontenj emanen diioxoxu ene eta chjpj / toren gorainxjjac estebenj adjjaracico diiosu / jthurbouruco nescachac gastiac haren diruben / beira daudecela esconçeco eguindecala fortu /<sup>20</sup> hainix emastequi alargun batec gastigacendu</p>
<p><46.2v> ceina baita marja hirj berj eta quraiie har / decala amac horj ethorj orduco emastegaiia / billatuco diioela ene ceme maite othoisten / çaitut hor abuçatugabe lehen bai lehen /<sup>5</sup> etcherat ethocias cure eguin ahalac eguixu / jancoa çalborj ekarçen çaitubenian chanja / tubac gare moicorenrat estut berceric curj / marcaçeco decjracen dauçut ossasuna perfet / bat eta gueldjcen nais cure cerbjcarj çure /<sup>10</sup> ama fidela</p>
/ marja de bordachipj<br /><br />
<p><strong>B bertsioa</strong></p>
<p><46.1r> 90</p>
<p>A Monsieur Monsieur Pier Lahitun, de la navire Le Roia. A Louisbourque.</p>
<p><46.2r> Donibanen egina, martxoaren 28ean, 1757ean.</p>
<p>Ene seme maitea, eskribatzen dauzkitzut bi lerro zuri markatzeko gure osasunaren berriak. Osasun dugu Jankoari esker, zeinetan deziratzen baikinduke zuria hala balitz. Abustinek salutatzen zaitu bere bihotz guzijaz, eta enbarkadan da kortsurat Lizardibaitako jaunarekin. Baijonako barran dire, denbora onaren beira daude. Ene haur maitea, hartzazu kuraije, egundaino baino borondate onetan da zure osaba zure alderat. Jankoak eman dauku gero obligazijonen pagatzekoa. Salutatzen zaitu Gallantak, osasuna du bere familla guzijarekin. Idurikitzen nuben Brestetik zure partijadako letra, zeinetan atsegin hartuko bainuben. Gasina Chipitonekoa enekin dago neskato. Lafonteni emanen dijotzotzu ene eta Chipitoren goraintzijak. Estebeni adijaraziko dijozu Ithurburuko neskatxak gaztiak haren diruben beira daudezela, ezkontzeko egin dezala fortuna hainitz. Emazteki alargun batek gaztigatzen du,</p>
<p><46.2v> zeina baita Maria Hiriberri, eta kuraije har dezala, amak hori ethorri orduko emaztegaija billatuko dijoela. Ene seme maite, othoizten zaitut hor abuzatu gabe lehenbailehen etxerat ethortziaz ; zure eginahalak egitzu. Jankoa salbori ekhartzen zaitubenian xanjatubak gare Moikorenerat. Eztut bertzerik zuri markatzeko. Deziratzen dautzut osasuna perfet bat, eta gelditzen naiz zure zerbitzari. Zure ama fidela,</p>
Maria de Bordachipi.<br /><br /><strong>Oharrak</strong><br /><br />2r :19 <em>fortu </em>: irakur bedi <em>fortuna</em>. 2v :5 <em>ethocias </em>: horrela. 2v :7 <em>moicorenrat</em> : irakur <em>Moicorenerat</em> (etxe-izena da).
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettre de Maria de Bordachipi à Pierre Lahitun
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Bordachipi, Maria de
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
28.03.1757
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
2 fichiers (fac-similé 3 p., 3335 Ko et transcription 2 p., 311 Ko)
Language
A language of the resource
basque
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.10.2016
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Source
A related resource from which the described resource is derived
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>L'original est conservé à Londres dans les archives de l'Amirauté britannique (<a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560">HCA 30/264/2</a>).</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
Subject
The topic of the resource
philologie
correspondance
dialectologie
labourdin
famille
vie domestique
Description
An account of the resource
Une mère du Labourd écrit à son fils vivant à Louisbourg au Canada. La lettre, convoyée par un bateau parti de Bayonne, fut saisie durant la traversée par la marine anglaise en 1757.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Saint-Jean-de-Luz
Louisbourg
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux Archives nationales de l'Amirauté britannique pour la permission de publier les images numériques.
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale - Partage selon les Conditions Initiales [CC] [BY] [NC] [SA]
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<div class="element-text"><a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/128">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/128</a></div>
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
Maria de Bordachipiren gutuna Pierre Lahituni
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
Lamikiz, Xabier (photographie numérique) / Padilla-Moyano, Manuel (transcription de la lettre) / Videgain, Charles (transcription de la lettre)
Abstract
A summary of the resource.
La mère Maria de Bordachipi (Marie Martine Bordachipi), écrit à son fils Pier Lahitun (Pierre Lahiton). La famille va bien. Salutations de tous dont Abustin qui est parti en course avec Lizardi et attend le beau temps à la barre de Bayonne. L’oncle est en bonne disposition mais il faut le payer. Elle aurait aimé avoir des nouvelles de Pier lorsqu’il avait quitté Brest. Gasina Chipiton est servante avec elle-même (Maria). Elle dit à son fils que les jeunes filles de Ithurburu attendent son argent et qu’il fasse fortune pour se marier. Une femme veuve, Maria Hiriberri lui conseille le courage et lui trouvera une fiancée dès son retour. La mère recommande à son fils de ne pas perdre son temps là-bas et de revenir vite sain et sauf grâce à Dieu. Elle a déménagé à Moirkorena. Salutations.
18e siècle
commerce
correspondance
dialectologie
guerre de sept ans
labourdin
langue régionale
lettre
milieu familial
navire
océan Atlantique
philologie
transports
vie domestique
-
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/5d2f149d7f48e5486d75ec2ab96af485.PNG
506fd0833d3222ed7f0e60f587b46eb1
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/58ec421db248c6e67b16c34b3204b335.pdf
bb11b84e632781b9484d1b7313406975
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/5e2a4d105060fca4d03207495a0d69cd.pdf
7da74b630685b788d45a3a9672231339
PDF Text
Text
Data : 1757/3/13
Non idatzia : Donibane Lohizune
Igorlea : Mari Darburu
Hartzailea : Marie Harboure
Lotura : ama-alabak
Helmuga : Louisbourg
A bertsioa
<20.1r> 27
A Mademoyselle / Mademoyselle Marie
harboure duhalde / demeurent ches
Monsieur de Laborde / Trezorier Du
roy / Louizbourq
<20.2r> Donibanen eguina marxoanen
13
/ Ene haur maitea estinat faltatu nahi
hiri / ene berijac marcatu gabe cenac
eraten baitun / estunala aspaldijon
gure beriric jcatu hanbat /5 gastoago
gurexat nic eguin dausquinat beti /
unsi gusietan letrac eta hic es jsatu
estun / beras ene faltaric egori dinat
bat lanxecanetuin / bersea hire cusina
defuntubarequin cenac etori / baixen
miselequin bajonarat gasoa eta egori
/10 naunan harequin berajnquin
mantalina angelet / acoa ungi fina bere
eribana eta siricubarequin / cenac hire
matantac churunecoac cuxan sartu /
omen baixuben eta berce bi letra
patineneco / siburuco premubarequin
cenac egun angeletaran /15 baita gasoa
Ene haur maitea badin hilhunen /
hogoy eta sejean exetit partitu hinxela
egundano / hirur urte egundano
estinat jsatu oren laurden / baten
erepausuric basaquinat gusijac ene /
faltat direla cenac ene becatubac
handijac /20 baitire banan esparanxa
dinat jeancoac / misericordia jsanen
dubela nitas cergatit / ene uste gusijan
ungi harcen tinat eta / adixen
tugunaren arabera estela posible /
salbaxea hemen non estugun becatuba
/25 purgaxen beras esparanxan nijagon
/ jencoac estausquidala bi pena
emanen / ene haur maitea dominica
comentuban / esquibas cuxaturic
B bertsioa
<20.1r> 27
A Mademoyselle Mademoyselle Marie
Harboure, demeurent ches Monsieur
de Laborde, trezorier du Roy.
Louizbourq.
<20.2r> Donibanen egina, martxoanen
13.
Ene haur maitea, eztinat faltatu nahi
hiri ene berrijak markatu gabe, zenak
erraten baitun eztunala aspaldijon gure
berririk izatu ; hanbat gastoago
guretzat. Nik egin dauzkinat beti untzi
guzietan letrak, eta hik ez izatu. Eztun,
beraz, ene faltarik. Egorri dinat bat
Lantzekaneturekin, bertzea hire kusina
defuntubarekin, zenak etorri baitzen
Miselekin Baionarat, gasoa, eta egorri
naunan harekin berainkin mantalina
Angeletakoa ungi fina, bere erribana
eta zirikubarekin, zenak hire matantak
Xurunekoak kutxan sartu omen
baitzuben ; eta bertze bi letra
Patineneko Ziburuko premubarekin,
zenak egun Angeletarran baita, gasoa.
Ene haur maitea, badin hil hunen hogoi
eta seiean etxetit partitu hintzela
egundano hirur urte. Egundano eztinat
izatu oren laurden baten errepausurik.
Bazakinat guzijak ene faltat direla,
zenak ene bekatubak handijak baitire,
banan esparantza dinat Jenkoak
miserikordia izanen dubela nitaz,
zergatit ene uste guzijan ungi hartzen
tinat, eta aditzen tugunaren arabera
eztela posible salbatzea hemen, non
eztugun bekatuba purgatzen. Beraz,
esparantzan nijagon Jenkoak
eztauzkidala bi pena emanen. Ene haur
maitea, Dominika komentuban ezkibaz
kutsaturik etxerat etorri zijaetanen.
�exerat etori sijaetanen / ganxen hirur
jlabeteren buruco marascas /30 eta ni
gaixarequin eta gabearequin anaja /
bisentec jcusiric ene sangrin handija /
hamabors libera eman sitinan bere /
bartetit saflenxat eta orano hanix /
behar aita laurenxec aituric ene
<20.2v> dolore handijac exerat etori
sixaitanen / bera bere pesunan gaisoa
esqueletaric / hela ganincenenean
hura nonxare ene / afijutu gasoa
harxasu curaje jsanen dut /5 nic çure
habraren sendaxecoa beharden /
gusija emansinan asquenean paruca
eta / sapela eta galderdi pare berijac
eta begui / suri baitacoec neroni ganic
sapata pareberijac / eta bi atora olal
pesatit hec pagaxe cotan /10 aita
laurenxec gastijaxen daun gorainxi /
eta jeancoari gomendaxen habela eta /
letra bat eguin diosanala falta gabe /
anaja bisentet ere bai gorainxi mila
mila / eta otoisten haute nitas oroit
hadiela /15 jencoac benedicatuco
habela ene haur maitea / ene haur
maitea badaqun ganis exerat / nola
etoricen sarpan borsoseqin eta
esquijes / esquebias betea bisajarano
presune exiru nan (†) / besala exaquinat
bisiric nola egotu /20 ninxen hura jcusi
nubenean gasoa / eta neronj jop besala
asdipat gabe / egundano besala aita
laurenxec / aituric hurere sendarasi
sinan beharden / gusija emanic cenac
bijac gosta baitire /25 larogoy libera
pasaturic eta nirijere / socolotat eta
masapanac eta biscoxac / gaisoac
egorcen sijauquidan denboratit
denborara / seculan estinan pagatuco
haren borondatea / bisi naisseno
banan sendubec asco hortaco eguit- /30
en diten diten salbaxeco eta hura
halacoa dun / ene haur maitea
ganisona ganxunan / corxura eta
angelesec harturic exatu sistenen /
espanijarat lisibona eratendioten portu
/ batera senac gasoa etori baixen ones
Gan tzen hirur ilabeteren buruko
marraskaz, eta ni gaitzarekin eta
gabearekin. Anaia Bisentek ikusirik ene
sangrin handija hamabortz libera eman
zitinan bere bartetit saflentzat, eta
orano hanitz behar. Aita Laurentzek
aiturik ene
<20.2v> dolore handijak etxerat etorri
zitzaitanen bera bere pesunan, gaisoa
eskeletarik, eta gan nintzenean, hura :
“Non tzare, ene afijitu gasoa ? Hartzazu
kuraie, izanen dut nik zure habraren
sendatzekoa behar den guzija”. Eman
zinan azkenean parruka eta sapela eta
galderdi pare berrijak ; eta
Begizuribaitakoek neroni ganik zapata
pare berrijak eta bi atorra, oihal pezatit
hek pagatzekotan. Aita Laurentzek
gaztijatzen daun goraintzi, eta Jenkoari
gomendatzen habela, eta letra bat egin
diozanala falta gabe. Anaia Bisentet ere
bai goraintzi mila-mila, eta otoizten
haute nitaz oroit hadiela, Jenkoak
benedikatuko habela, ene haur maitea.
Ene haur maitea, badakin Ganis etxerat
nola etorri zen sarpan bortz sosekin
eta ezkebiaz betea bisajarano, presune
etzirunan (†) bezala ; etzakinat bizirik
nola egotu nintzen hura ikusi
nubenean, gasoa ! Eta neroni, Jop
bezala, asdipat gabe… Egundano
bezala, aita Laurentzek aiturik hur’ere
sendarazi zinan behar den guzija
emanik, zenak bijak gosta baitire
larogoi libera pasaturik. Eta nirijere
sokolotat eta mazapanak eta biskotxak
gaisoak egortzen zijaukidan denboratit
denborara ; sekulan eztinan pagatuko
haren borondatea bizi naizeno. Banan
sendubek asko hortako egiten diten
salbatzeko, eta hura halakoa dun. Ene
haur maitea, Ganis ona gan tzunan
kortsura, eta angelesek harturik etxatu
ziztenen Espanijarat, Lisibona erraten
dioten portu batera, zenak gasoa etorri
baitzen onez berrehun lekoatan bere
lagunekin pilala triste batean. Etzunan
hura ikustea
�/35 berehun lecoatan bere lagunequin /
pilala trjste batean exunan hura jcustea
<20.3r> baisic berxe miraculuric bulus
gorija huren / egundano besala
candeguiletaco jaunarequin / eguin
sunan gasoa eraten sautalaric jea /
hemen cer eguinen ene sangrinaxen
miserija /5 huntan eta beti sor egujten
ene haur maitea / conxarat ateratu
bela eguiteco eta adi ene / haur maitea
costara santabarraco aroca ganera /
gusijec exitu gerostit jeancoac espacatu
/ etea bergina ama maiteac aiseago
condaxen /10 daunat pasatududan
bano ene trublea / ene haur maitea
orai beris gan sijaitan / bajonatit badin
partitu dela hogoy eta / sorsiegun
estinat deusere beriric hemenxe /
nijagon jeancoaren esparanxan harc
plaser /15 duben gusiaren erebixeco
ene haur maitea / dominjca abijatu
sijaitan harcere gan behar / dubela
corsura aita grafleti eraten sijon /
duacola maseterearj minxaxera
hardesala / corxura minxatu dubenean
bajex gogotit /20 ere beras harequin
sioan gasoa orai laster / ene ama
maitea gurexat estuxu asqui arebac /
egorxen tuben diru gusijac eta cerori
miserija / hortan asajatu behar dut nic
ere çure lagunxera / ene haur maitea
jsatu tinat behin hirur /25 hogoy libera
eta berxe behin larogoy libera /
estauquinat gastijaxen ene sangrin
gusijac / cergatit hi urrun baitaut eta
badinat hire / behara jeancoac usten
nabeno ene haur / maitea begui suri
baitaco marilantat /30 perxecutatuba
nijalabin jcaten dudala / diruba franco
hire ganic eta paga desadala / edo hi
gastija haren pagaxeco hic egorxeas /
badacinala dirubac eman sauquinala
gurexat / fantesijan sastuba dun letra
eguin dautela /35 eta hic es erepustaric
eguin nic pacaxen / tinat gusijac
jencoac nahi baitu horla
<20.3v> estebenic gorainxi mila eta
egorxen dau / bileta bat letra hunen
<20.3r> baizik bertze mirakulurik,
buluzgorrija hurren ! Egundano bezala,
Kandegiletako jaunarekin egin zunan
gasoa, erraten zautalarik jea hemen zer
eginen ene sangrinatzen miserija
huntan, eta beti zor egiten. Ene haur
maitea, Kontxarat ateratu bela egiteko
eta adi, ene haur maitea, kostara
Santabarrako arroka ganera guzijek
etsitu geroztit Jenkoak espakatu, eta
Berjina ama maiteak aiseago
kondatzen daunat pasatu dudan bano
ene trublea. Ene haur maitea, orai
berriz gan zijaitan Baionatit ; badin
partitu dela hogoi eta zortzi egun.
Eztinat deusere berririk ; hementxe
nijagon, Jenkoaren esparantzan, hark
plazer duben guziaren errezibitzeko,
ene haur maitea. Dominika abijatu
zijaitan hark ere gan behar dubela
kortsura. Aita Grafleti erraten zijon
duakola masetereari mintzatzera, har
dezala kortsura. Mintzatu dubenean
baietz gogotit ere, beraz harekin zioan
gasoa : “Orai laster, ene ama maitea,
guretzat eztutzu aski. Arrebak egortzen
tuben diru guzijak eta zerori miserija
hortan, asaiatu behar dut nik ere zure
laguntzera”. Ene haur maitea, izatu
tinat behin hirur hogoi libera, eta
bertze behin larogoi libera. Eztauzkinat
gaztijatzen ene sangrin guzijak, zergatit
hi urrun baitaut eta badinat hire
beharra Jenkoak uzten nabeno. Ene
haur maitea, Begizuribaitako
Marilantat pertsekutatuba nijalabin,
izaten dudala diruba franko hireganik,
eta paga dezadala edo hi gaztija haren
pagatzeko hik egortzeaz, badakinala
dirubak eman zaukinala guretzat.
Fantesijan sastuba dun letra egin
dautela, eta hik ez errepustarik egin
nik pakatzen tinat guzijak, Jenkoak
nahi baitu horla.
<20.3v> Estebenik goraintzi mila, eta
egortzen dau bileta bat letra hunen
�barnean lahitunen / semijarenxat eran
dionasala pagamendu / hori eguin
disosala sor justuba duben besala /5
ene haur maitea ganisec eta ganabrac /
jcatu diten disputa ganabrac aitu
dubela / esconxen haisela toqui
gusijetan eta / ganisec esex eta nic
eman dinat bacea / jeaincoas landan ni
ama naisela eta /10 nic jeacin behar
dudala lehenic eta / orduban jacinen
dutela jea hala den / es ala bai jeancoac
eracuxico daun cer eguin / eta bergina
maiteac aguijan ene otojxa / aditucodin
ene har maitea hiri cer jspira /15
gorainxi osaba sastiluri mila damu
dudala / haren afesioneas gusijac
jeancoac uquitu / nahi gaitubela haren
familac osasuna / dubela ene haur
maiteac gorainxi granganec / eta
ganisec eran sijautanen hire
gorainxijac /20 emateco falta gabe
dominjnicac ere gorainxi / mila mila
eta jeancoari gomenda disinala /
ganabrac ere mila mila gorainxi eta /
ganeraco ahaideta adisquide gusijec /
ene haur maite maitea geldixen naun
/25 hire ama mait maitea tombarano /
mari darburu / ene haur maitea
enaquinan nola eman / mila saspi
ehunac
barnean, Lahitunen semijarentzat,
erran dionazala pagamendu hori egin
dizozala, zor justuba duben bezala. Ene
haur maitea, Ganisek eta Ganabrak
izatu diten disputa, Ganabrak aitu
dubela ezkontzen haizela toki
guzijetan, eta Ganisek ezetz, eta nik
eman dinat bakea, Jainkoaz landan ni
ama naizela, eta nik jakin behar dudala
lehenik, eta orduban jakinen dutela jea
hala den. Ez ala bai, Jenkoak erakutsiko
daun zer egin, eta Berjina maiteak
agijan ene otoitza adituko din, ene haur
maitea, hiri zer ispira. Goraintzi osaba
Sastiluri, mila damu dudala, haren
afezioneaz guzijak Jenkoak ukitu nahi
gaitubela ; haren familak osasuna
dubela. Ene haur maiteak, goraintzi
Granganek eta Ganisek, erran
zijautanen hire goraintzijak emateko
falta gabe. Dominikak ere goraintzi
mila-mila, eta Jenkoari gomenda
dizinala. Ganabrak ere mila-mila
goraintzi, eta ganerako ahaide eta
adiskide guzijek. Ene haur maitemaitea, gelditzen naun hire ama maitmaitea tonbarano. Mari Darburu. Ene
haur maitea, enakinan nola eman mila
zazpi ehunak.
1r duhalde : beste esku batek idatzia. 2r :7 lanxecanetuin : irakur bedi
Lanxecaneturequin (antroponimo bat). 2v :3 ganincenenean : irakur gan
nintzenean. hela : irakur eta. 2v :4 afijutu : aflijitu espero genuke. 2v :9 olal : irakur
oihal. 2v :16 badaqun : badaquin. 2v :21 asdibat : uler bedi ardit bat ; ardit ‘balio
txikiko sos bat’. Cf. sastuba ‘sartua’ (3r : 34). 2v :30 diten diten : duplografia. 3r :9
etea : irakur eta. 3r :15 erebixeco : irakur errezibitzeko. 3v :1 dau ‘daun’. 3v :14
har : irakur haur. 3v :20 dominjnicac : duplugrafia ; irakur Dominicac.
�
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettres en basque du navire <em>Le Dauphin </em>(1757)
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
<em>Le Dauphin </em>itsasontziko euskarazko gutunak (1757)
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Arcocha-Scarcia, Aurélie
Denis, Gwendal
Lamikiz, Xabier
Talec, Jean-Philippe
Videgain, Charles
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
La Maison des Sciences de l'Homme d'Aquitaine appuie ce travail dans le cadre du quinquennal recherche 2016-2020.
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
1757
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
98 fichiers (fac-similés, et transcriptions de 49 lettres)
Language
A language of the resource
basque
Source
A related resource from which the described resource is derived
Fac-similés produits avec un appareil photographique
Subject
The topic of the resource
bateau
commerce, communications, transports
correspondance
mer
famille
guerre de sept ans
basque (langue)
histoire du Pays basque
transport maritime
linguistique
Description
An account of the resource
La collection regroupe 49 lettres privées rédigées en 1757 par des habitants du Labourd (province du Pays Basque près de Bayonne et Saint-Jean-de-Luz) à destination de résidents à Louisbourg (Canada). Des études ultérieures permettront d'approfondir les contextes historique, sociolinguistique, littéraire et linguistique de cette documentation.
Abstract
A summary of the resource.
La collection <em>Le Dauphin</em> rassemble des éléments d'une correspondance privée du 18ème siècle faisant partie des archives de l'Amirauté Britannique à Londres. Elles sont rédigées en dialecte basque labourdin et sont un témoignage nouveau de l'état de langue de ce parler, en 1757 dans le Labourd Côtier (autour de Saint-Jean-de-Luz). Les textes de ces lettres n'ont pas de prétention littéraire et complètent utilement les documents fournis par les œuvres littéraires.<br /><br />Ces lettres ont été rédigées en début 1757 par des habitants du Labourd à destination essentiellement de parents résidant à Louisbourg. Le bateau qui les transportait, appelé <em>Le Dauphin</em>, muni d'une commission de guerre et de commerce, quitta Bayonne le 4 avril 1757 mais fut arraisonné par des bâtiments de la marine anglaise avec les lettres qui étaient à bord.<br /><br />Xabier Lamikiz, lors de ses travaux de thèse sur le commerce atlantique au 18ème siècle a eu le mérite de trouver ces documents en langue basque qui n'avaient pas fait l'objet de traitement particulier. Nous en donnons une version diplomatique et une version modernisée.
Table Of Contents
A list of subunits of the resource.
Liste des lettres<br />--<br />1. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/82">Lettre de Martin (Pierre) de Arrunde à Martin de Arrunde. Urrugne</a>.<br />2. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/83">Lettre de Marie d'Etcheverry à Pierre Daguerre. Hendaye</a>.<br />3. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/84">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Patchiqu de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />4. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/85">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Martin Josepe de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />5. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/86">Lettre de Catalin Lalanne à Esteben Gourdo. Sare</a>.<br />6. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/87">Lettre de Maria de Molleres à Bitor & Bernat de Farandiret</a>.<br />7. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/88">Lettre de Miguel Harismendy à Bernard Harismendy. Sare</a>.<br />8. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/89">Lettre de Maria de Bortairay à Joannis Hiribarren. Ascain</a>.<br />9. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/90">Lettre de Gaçina Diyarz à Joannes Hiraburu. Hendaye</a>.<br />10. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/91">Lettre de Martin Borda à Andreco Borda. Sare</a>.<br />11. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/92">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />12. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/93">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />13. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/94">Lettre de Joanna de Salla à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />14. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/95">Lettre de Martin Durruitz à Domingo Durruitz. Sare</a>.<br />15. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/96">Lettre de Joanna de Castillou à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />16. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/97">Lettre de Joanes de Matet à Joannes de Matet. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />17. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/98">Lettre de ? à Bernat Haroqui</a>.<br />18. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/99">Lettre de Maria de Lamarq à Bernat de Lupoy. Guéthary</a>.<br />19. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/100">Lettre de Joannes d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />20. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/101">Lettre de Marie Darburu à Marie (Duhalde) Harboure. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />21. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/102">Lettre de Jean Lafitte Bourguignon à Joanis Lafitte Bourguignon. Ciboure</a>.<br />22. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/103">Lettre de Joanna de Bidart à Joannes d'Etcheto. Sare</a>.<br />23. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/104">Lettre de Piarres d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />24. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/105">Lettre de Betri d'Etcheberry à Joannes Etcheberry. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />25. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/106">Lettre de Martin d'Etchart à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />26. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/107">Lettre de Cathalin Marie Berrogain à Catherine Laborde. Bayonne</a>.<br />27. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/108">Lettre de Marittipo de Subiet à Laurens Perusqui. Ascain</a>.<br />28. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/109">Lettre de Cathalina Ithurriague à Gabriel Ithurriague. Ciboure</a>.<br />29. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/110">Lettre de Pierre d'Etchevers à Pierre d'Etchevers. Ciboure</a>.<br />30. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/111">Lettre de Martin Larralde à Saint Martin de Duronia Mirande. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />31. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/112">Lettre de Katalin Duat à Pierre Latiga. Bidart</a>.<br />32. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/113">Lettre de Maria de Saint Martin à Joanis Diharce. Ciboure</a>.<br />33. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/114">Lettre de Betry Daguerre à Martincho Daguerre. Guéthary</a>.<br />34. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/115">Lettre de Terecha Labadia à Joanis Dupui. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />35. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/116">Lettre de Catharine Desclaus à Martin de Heuty. Guéthary</a>.<br />36a. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/117">Lettre de Gachina Saint Pée koinata à Catherine Gelos. Ascain</a>.<br />36b. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/118">Lettre de Pierre Etchegaray à Catherine (veuve de) Gelos. Ascain</a>.<br />37. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/119">Lettre de Gana Haurra de Fumat à Adrien Salla. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />38. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/120">Lettre de Joana Duhalde à Janne Castillou. Guéthary</a>.<br />39. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/121">Lettre de Haraneder à Pierre Echegoyen. Urrugne</a>.<br />40. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/122">Lettre de David Borrotra à Martin Borrotra. Ahetze</a>.<br />41. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/123">Lettre de Machume Basterreche à Esteben Lafontaine. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />42. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/124">Lettre de Sabadina de Clauset Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />43. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/125">Lettre de Joana Aprendisdeguy à Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />44. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/126">Lettre de Gracianne Gorte à Gracian Goute. Bidart</a>.<br />45. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/127">Lettre de Estonta Durquiet à Martin Durquiet. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />46. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/128">Lettre de Maria de Bordachipi à Pierre Lahitun. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />47. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/129">Lettre de Marie d'Iturriague à Estebe de Echegaray. Sare</a>.<br />48. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/130">Lettre de Joannes Larralde à Betry Larralde. Ahetze</a>.<br />49. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/131">Lettre de Francha Barrere à Pierre Hayete</a>.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Pays basque (France)
Labourd
Bayonne
Louisbourg
Ingonish (Niganiche)
Labrador
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale [CC] [BY] [NC]
Relation
A related resource
Othoi çato etchera : le Dauphin itsasontziko euskarazko gutunak (1757). <em>Lapurdum</em>, numéro spécial 2. 2015. Disponible sur : <<a href="https://lapurdum.revues.org/2528" target="_blank" rel="noopener">https://lapurdum.revues.org/2528</a>> (consulté le 1.02.2017)
ELOSEGI Xabier. <em>Le dauphin : 1757ko gutuneriari buruzko osagarriak eta gogoetak, "othoi çato etchera"</em>. Bilbao : Euskaltzaindia, 2019 (Iker 36). Disponible : <<a href="https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf" target="_blank" rel="noopener">https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf</a>>
1757an lapurteraz idatzitako gutun batzuk topatu dituzte Londresen. Berria. 2016-04-26. Disponible : <<a href="http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm" target="_blank" rel="noopener">http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm</a>> (consulté le 1.07.2016)
XVIII. mendean euskaraz idatzitako gutunak topatu dituzte Londresen. EITB. 2015-05-13.<br />Disponible : <<a href="http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia" target="_blank" rel="noopener">http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia</a>> (consulté le 1.07.2016)
DELOBEL Pantxika. Insolite : cinquante lettres en basque datant de 1757 découvertes à Londres. <em>Sud Ouest</em> [en ligne]. 28.04.2016. Disponible sur : <<a href="http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php" target="_blank" rel="noopener">http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php</a>> (consulté le 1.07.2016)
Provenance
A statement of any changes in ownership and custody of the resource since its creation that are significant for its authenticity, integrity, and interpretation. The statement may include a description of any changes successive custodians made to the resource.
Archives nationales du Royaume-Uni (TNA), série Haute Cour de l'Amirauté (HCA) <a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560" target="_blank" rel="noopener">30/264/2</a>
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.02.2017
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux <a title="Open government licence" href="http://www.nationalarchives.gov.uk/doc/open-government-licence/version/3/" target="_blank" rel="noopener">Archives nationales de l'Amirauté britannique</a> qui nous a autorisé à utiliser, publier, et diffuser les images numériques des lettres.
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12</a>
Texte
A resource consisting primarily of words for reading. Examples include books, letters, dissertations, poems, newspapers, articles, archives of mailing lists. Note that facsimiles or images of texts are still of the genre Text.
Text
Any textual data included in the document
<p><strong>A bertsioa</strong></p>
<p><20.1r> <em>27</em></p>
<p>A Mademoyselle / Mademoyselle Marie harboure <sub>duhalde </sub>/ demeurent ches Monsieur de Laborde / Trezorier Du roy / Louizbourq</p>
<p><20.2r> Donibanen eguina marxoanen 13</p>
<p>/ Ene haur maitea estinat faltatu nahi hiri / ene berijac marcatu gabe cenac eraten baitun / estunala aspaldijon gure beriric jcatu hanbat /<sup>5</sup> gastoago gurexat nic eguin dausquinat beti / unsi gusietan letrac eta hic es jsatu estun / beras ene faltaric egori dinat bat lanxecanetu<sup>in</sup> / bersea hire cusina defuntubarequin cenac etori / baixen miselequin bajonarat gasoa eta egori /<sup>10</sup> naunan harequin berajnquin mantalina angelet / acoa ungi fina bere eribana eta siricubarequin / cenac hire matantac churunecoac cuxan sartu / omen baixuben eta berce bi letra patineneco / siburuco premubarequin cenac egun angeletaran /<sup>15</sup> baita gasoa Ene haur maitea badin hilhunen / hogoy eta sejean exetit partitu hinxela egundano / hirur urte egundano estinat jsatu oren laurden / baten erepausuric basaquinat gusijac ene / faltat direla cenac ene becatubac handijac /<sup>20</sup> baitire banan esparanxa dinat jeancoac / misericordia jsanen dubela nitas cergatit / ene uste gusijan ungi harcen tinat eta / adixen tugunaren arabera estela posible / salbaxea hemen non estugun becatuba /<sup>25</sup> purgaxen beras esparanxan nijagon / jencoac estausquidala bi pena emanen / ene haur maitea dominica comentuban / esquibas cuxaturic exerat etori sijaetanen / ganxen hirur jlabeteren buruco marascas /<sup>30</sup> eta ni gaixarequin eta gabearequin anaja / bisentec jcusiric ene sangrin handija / hamabors libera eman sitinan bere / bartetit saflenxat eta orano hanix / behar aita laurenxec aituric ene</p>
<p><20.2v> dolore handijac exerat etori sixaitanen / bera bere pesunan gaisoa esqueletaric / hela ganincenenean hura nonxare ene / afijutu gasoa harxasu curaje jsanen dut /<sup>5</sup> nic çure habraren sendaxecoa beharden / gusija emansinan asquenean paruca eta / sapela eta galderdi pare berijac eta begui / suri baitacoec neroni ganic sapata pareberijac / eta bi atora olal pesatit hec pagaxe cotan /<sup>10</sup> aita laurenxec gastijaxen daun gorainxi / eta jeancoari gomendaxen habela eta / letra bat eguin diosanala falta gabe / anaja bisentet ere bai gorainxi mila mila / eta otoisten haute nitas oroit hadiela /<sup>15</sup> jencoac benedicatuco habela ene haur ma<sup>itea</sup> / ene haur maitea badaqun ganis exerat / nola etoricen sarpan borsoseqin eta esquijes / esquebias betea bisajarano presune exiru <sup>nan</sup> (†) / besala exaquinat bisiric nola egotu /<sup>20</sup> ninxen hura jcusi nubenean gasoa / eta neronj jop besala asdipat gabe / egundano besala aita laurenxec / aituric hurere sendarasi sinan beharden / gusija emanic cenac bijac gosta baitire /<sup>25</sup> larogoy libera pasaturic eta nirijere / socolotat eta masapanac eta biscoxac / gaisoac egorcen sijauquidan denboratit denborara / seculan estinan pagatuco haren borondatea / bisi naisseno banan sendubec asco hortaco eguit- /<sup>30</sup> en diten diten salbaxeco eta hura halacoa dun / ene haur maitea ganisona ganxunan / corxura eta angelesec harturic exatu sistenen / espanijarat lisibona eratendioten portu / batera senac gasoa etori baixen ones /<sup>35</sup> berehun lecoatan bere lagunequin / pilala trjste batean exunan hura jcustea</p>
<p><20.3r> baisic berxe miraculuric bulus gorija huren / egundano besala candeguiletaco jaunarequin / eguin sunan gasoa eraten sautalaric jea / hemen cer eguinen ene sangrinaxen miserija /<sup>5</sup> huntan eta beti sor egujten ene haur maitea / conxarat ateratu bela eguiteco eta adi ene / haur maitea costara santabarraco aroca ganer<sup>a</sup> / gusijec exitu gerostit jeancoac espacatu / etea bergina ama maiteac aiseago condaxen /<sup>10</sup> daunat pasatududan bano ene trublea / ene haur maitea orai beris gan sijaitan / bajonatit badin partitu dela hogoy eta / sorsiegun estinat deusere beriric hemenxe / nijagon jeancoaren esparanxan harc plaser /<sup>15</sup> duben gusiaren erebixeco ene haur maitea / dominjca abijatu sijaitan harcere gan behar / dubela corsura aita grafleti eraten sijon / duacola maseterearj minxaxera hardesala / corxura minxatu dubenean bajex gogotit /<sup>20</sup> ere beras harequin sioan gasoa orai laster / ene ama maitea gurexat estuxu asqui arebac / egorxen tuben diru gusijac eta cerori miserija / hortan asajatu behar dut nic ere çure lagunx<sup>era</sup> / ene haur maitea jsatu tinat behin hirur /<sup>25</sup> hogoy libera eta berxe behin larogoy libera / estauquinat gastijaxen ene sangrin gusijac / cergatit hi urrun baitaut eta badinat hire / behara jeancoac usten nabeno ene haur / maitea begui suri baitaco marilantat /<sup>30</sup> perxecutatuba nijalabin jcaten dudala / diruba franco hire ganic eta paga desadala / edo hi gastija haren pagaxeco hic egorxeas / badacinala dirubac eman sauquinala gurexat / fantesijan sastuba dun letra eguin dautela /<sup>35</sup> eta hic es erepustaric eguin nic pacaxen / tinat gusijac jencoac nahi baitu horla</p>
<20.3v> estebenic gorainxi mila eta egorxen dau / bileta bat letra hunen barnean lahitunen / semijarenxat eran dionasala pagamendu / hori eguin disosala sor justuba duben besala /<sup>5</sup> ene haur maitea ganisec eta ganabrac / jcatu diten disputa ganabrac aitu dubela / esconxen haisela toqui gusijetan eta / ganisec esex eta nic eman dinat bacea / jeaincoas landan ni ama naisela eta /<sup>10</sup> nic jeacin behar dudala lehenic eta / orduban jacinen dutela jea hala den / es ala bai jeancoac eracuxico daun cer eguin / eta bergina maiteac aguijan ene otojxa / aditucodin ene har maitea hiri cer jspira /<sup>15</sup> gorainxi osaba sastiluri mila damu dudala / haren afesioneas gusijac jeancoac uquitu / nahi gaitubela haren familac osasuna / dubela ene haur maiteac gorainxi granganec / eta ganisec eran sijautanen hire gorainxijac /<sup>20</sup> emateco falta gabe dominjnicac ere gorainxi / mila mila eta jeancoari gomenda disinala / ganabrac ere mila mila gorainxi eta / ganeraco ahaideta adisquide gusijec / ene haur maite maitea geldixen naun /<sup>25</sup> hire ama mait maitea tombarano / mari darburu / ene haur maitea enaquinan nola eman / mila saspi ehunac<br /><br />
<p><strong>B bertsioa</strong></p>
<p><20.1r> <em>27</em></p>
<p>A Mademoyselle Mademoyselle Marie Harboure, demeurent ches Monsieur de Laborde, trezorier du Roy. Louizbourq.</p>
<p><20.2r> Donibanen egina, martxoanen 13.</p>
<p>Ene haur maitea, eztinat faltatu nahi hiri ene berrijak markatu gabe, zenak erraten baitun eztunala aspaldijon gure berririk izatu ; hanbat gastoago guretzat. Nik egin dauzkinat beti untzi guzietan letrak, eta hik ez izatu. Eztun, beraz, ene faltarik. Egorri dinat bat Lantzekaneturekin,bertzea hire kusina defuntubarekin, zenak etorri baitzen Miselekin Baionarat, gasoa, eta egorri naunan harekin berainkin mantalina Angeletakoa ungi fina, bere erribana eta zirikubarekin, zenak hire matantak Xurunekoak kutxan sartu omen baitzuben ; eta bertze bi letra Patineneko Ziburuko premubarekin, zenak egun Angeletarran baita, gasoa. Ene haur maitea, badin hil hunen hogoi eta seiean etxetit partitu hintzela egundano hirur urte. Egundano eztinat izatu oren laurden baten errepausurik. Bazakinat guzijak ene faltat direla, zenak ene bekatubak handijak baitire, banan esparantza dinat Jenkoak miserikordia izanen dubela nitaz, zergatit ene uste guzijan ungi hartzen tinat, eta aditzen tugunaren arabera eztela posible salbatzea hemen, non eztugun bekatuba purgatzen. Beraz, esparantzan nijagon Jenkoak eztauzkidala bi pena emanen. Ene haur maitea, Dominika komentuban ezkibaz kutsaturik etxerat etorri zijaetanen. Gan tzen hirur ilabeteren buruko marraskaz, eta ni gaitzarekin eta gabearekin. Anaia Bisentek ikusirik ene sangrin handija hamabortz libera eman zitinan bere bartetit saflentzat, eta orano hanitz behar. Aita Laurentzek aiturik ene</p>
<p><20.2v> dolore handijak etxerat etorri zitzaitanen bera bere pesunan, gaisoa eskeletarik, eta gan nintzenean, hura : “Non tzare, ene afijitu gasoa ? Hartzazu kuraie, izanen dut nik zure habraren sendatzekoa behar den guzija”. Eman zinan azkenean parruka eta sapela eta galderdi pare berrijak ; eta Begizuribaitakoek neroni ganik zapata pare berrijak eta bi atorra, oihal pezatit hek pagatzekotan. Aita Laurentzek gaztijatzen daun goraintzi, eta Jenkoari gomendatzen habela, eta letra bat egin diozanala falta gabe. Anaia Bisentet ere bai goraintzi mila-mila, eta otoizten haute nitaz oroit hadiela, Jenkoak benedikatuko habela, ene haur maitea. Ene haur maitea, badakin Ganis etxerat nola etorri zen sarpan bortz sosekin eta ezkebiaz betea bisajarano, presune etzirunan (†) bezala ; etzakinat bizirik nola egotu nintzen hura ikusi nubenean, gasoa ! Eta neroni, Jop bezala, asdipat gabe… Egundano bezala, aita Laurentzek aiturik hur’ere sendarazi zinan behar den guzija emanik, zenak bijak gosta baitire larogoi libera pasaturik. Eta nirijere sokolotat eta mazapanak eta biskotxak gaisoak egortzen zijaukidan denboratit denborara ; sekulan eztinan pagatuko haren borondatea bizi naizeno. Banan sendubek asko hortako egiten diten salbatzeko, eta hura halakoa dun. Ene haur maitea, Ganis ona gan tzunan kortsura, eta angelesek harturik etxatu ziztenen Espanijarat, Lisibona erraten dioten portu batera, zenak gasoa etorri baitzen onez berrehun lekoatan bere lagunekin pilala triste batean. Etzunan hura ikustea</p>
<p><20.3r> baizik bertze mirakulurik, buluzgorrija hurren ! Egundano bezala, Kandegiletako jaunarekin egin zunan gasoa, erraten zautalarik jea hemen zer eginen ene sangrinatzen miserija huntan, eta beti zor egiten. Ene haur maitea, Kontxarat ateratu bela egiteko eta adi, ene haur maitea, kostara Santabarrako arroka ganera guzijek etsitu geroztit Jenkoak espakatu, eta Berjina ama maiteak aiseago kondatzen daunat pasatu dudan bano ene trublea. Ene haur maitea, orai berriz gan zijaitan Baionatit ; badin partitu dela hogoi eta zortzi egun. Eztinat deusere berririk ; hementxe nijagon, Jenkoaren esparantzan, hark plazer duben guziaren errezibitzeko, ene haur maitea. Dominika abijatu zijaitan hark ere gan behar dubela kortsura. Aita Grafleti erraten zijon duakola masetereari mintzatzera, har dezala kortsura. Mintzatu dubenean baietz gogotit ere, beraz harekin zioan gasoa : “Orai laster, ene ama maitea, guretzat eztutzu aski. Arrebak egortzen tuben diru guzijak eta zerori miserija hortan, asaiatu behar dut nik ere zure laguntzera”. Ene haur maitea, izatu tinat behin hirur hogoi libera, eta bertze behin larogoi libera. Eztauzkinat gaztijatzen ene sangrin guzijak, zergatit hi urrun baitaut eta badinat hire beharra Jenkoak uzten nabeno. Ene haur maitea, Begizuribaitako Marilantat pertsekutatuba nijalabin, izaten dudala diruba franko hireganik, eta paga dezadala edo hi gaztija haren pagatzeko hik egortzeaz, badakinala dirubak eman zaukinala guretzat. Fantesijan sastuba dun letra egin dautela, eta hik ez errepustarik egin nik pakatzen tinat guzijak, Jenkoak nahi baitu horla.</p>
<20.3v> Estebenik goraintzi mila, eta egortzen dau bileta bat letra hunen barnean, Lahitunen semijarentzat, erran dionazala pagamendu hori egin dizozala, zor justuba duben bezala. Ene haur maitea, Ganisek eta Ganabrak izatu diten disputa, Ganabrak aitu dubela ezkontzen haizela toki guzijetan, eta Ganisek ezetz, eta nik eman dinat bakea, Jainkoaz landan ni ama naizela, eta nik jakin behar dudala lehenik, eta orduban jakinen dutela jea hala den. Ez ala bai, Jenkoak erakutsiko daun zer egin, eta Berjina maiteak agijan ene otoitza adituko din, ene haur maitea, hiri zer ispira. Goraintzi osaba Sastiluri, mila damu dudala, haren afezioneaz guzijak Jenkoak ukitu nahi gaitubela ; haren familak osasuna dubela. Ene haur maiteak, goraintzi Granganek eta Ganisek, erran zijautanen hire goraintzijak emateko falta gabe. Dominikak ere goraintzi mila-mila, eta Jenkoari gomenda dizinala. Ganabrak ere mila-mila goraintzi, eta ganerako ahaide eta adiskide guzijek. Ene haur maite-maitea, gelditzen naun hire ama mait-maitea tonbarano. Mari Darburu. Ene haur maitea, enakinan nola eman mila zazpi ehunak.<br /><br /><strong>Oharrak</strong><br /><br />1r <em>duhalde</em> : beste esku batek idatzia. 2r :7 <em>lanxecanetu<sup>in</sup> </em>: irakur bedi <em>Lanxecaneturequin</em> (antroponimo bat). 2v :3 <em>ganincenenean</em> : irakur <em>gan nintzenean</em>.<em> hela </em>: irakur <em>eta</em>. 2v :4 <em>afijutu </em>: <em>aflijitu </em>espero genuke. 2v :9 <em>olal</em> : irakur <em>oihal</em>. 2v :16 <em>badaqun</em> : <em>badaquin</em>. 2v :21 <em>asdibat</em> : uler bedi <em>ardit bat ;</em> <em>ardit</em> ‘balio txikiko sos bat’. Cf. <em>sastuba </em>‘sartua’ (3r : 34). 2v :30 <em>diten diten </em>: duplografia. 3r :9 <em>etea </em>: irakur <em>eta.</em> 3r :15 <em>erebixeco</em> : irakur <em>errezibitzeko</em>. 3v :1 <em>dau </em>‘daun’. 3v :14 <em>har</em> : irakur <em>haur</em>. 3v :20 <em>dominjnicac</em> : duplugrafia ; irakur <em>Dominicac</em>.
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettre de Mari Darburu à Marie Harboure
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Darburu, Mari
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
13.03.1757
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
2 fichiers (fac-similé 6 p., 6407 Ko et transcription 4 p., 329 Ko)
Language
A language of the resource
basque
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.10.2016
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Source
A related resource from which the described resource is derived
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>L'original est conservé à Londres dans les archives de l'Amirauté britannique (<a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560">HCA 30/264/2</a>).</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
Subject
The topic of the resource
philologie
correspondance
dialectologie
labourdin
famille
vie domestique
Description
An account of the resource
Une mère du Labourd écrit à sa fille vivant à Louisbourg au Canada. La lettre, convoyée par un bateau parti de Bayonne, fut saisie durant la traversée par la marine anglaise en 1757.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Saint-Jean-de-Luz
Louisbourg
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux Archives nationales de l'Amirauté britannique pour la permission de publier les images numériques.
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale - Partage selon les Conditions Initiales [CC] [BY] [NC] [SA]
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/101">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/101</a>
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
Mari Darbururen gutuna Marie Harboureri
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
Lamikiz, Xabier (photographie numérique) / Padilla-Moyano, Manuel (transcription de la lettre) / Videgain, Charles (transcription de la lettre)
Abstract
A summary of the resource.
La mère, Mari Harburu, écrit à sa fille, Marie Harboure (sans doute Duhalde), une longue lettre et lui dit lui avoir envoyé une lettre pour elle par chaque bateau, par Lantzekanea, par une cousine défunte depuis lors, qui était venue à Bayonne avec Misel, lettres que sa fille ne semble pas avoir reçues. Elle lui a envoyé aussi des vêtements dans la caisse de Xurunea, et deux lettres avec le fils de Patinenea de Ciboure, lequel est pris par les Anglais. La mère rappelle à sa fille qu’elle est partie depuis trois ans et elle ne passe pas un quart d’heure sans penser à elle et demande aide à Dieu. Dominika a eu une maladie au couvent, et le frère de l’auteur Bisente lui a donné de l’argent. Le père Laurentz aussi, qui lui transmet ses salutations. Ganis est rentré à la maison dans un triste état et pauvre alors qu’elle-même est comme Job, sans un sou. Ganis était en course, il fut pris par les Anglais, débarqué à Lisbonne d’où il est revenu à pied quasi nu. Un bateau dans la baie Concha s’est jeté sur Santabarra (Barbara ?) sans qu’il y ait eu de victimes, par miracle. Dominika est parti, disant qu’il irait à la course, par l’intermédiaire du père Grafle pour gagner un peu d’argent pour sa mère (l’auteure). Celle-ci se dit persécutée d’autant plus que sa fille ne répond pas à ses demandes. Ganis et Ganabra se sont disputés sur le fait d’avoir entendu qu’elle (la récipiendaire) allait se marier. L’auteure déclare être la seule à devoir connaître ce qui est vrai. Dieu et la Sainte Vierge aideront sa fille à décider au mieux. Salutations diverses, à l’oncle Sastilu, et salutations de Grangan, Ganis, Dominika, Ganabra.
18e siècle
commerce
communications
correspondance
dialectologie
guerre de sept ans
labourdin
langue régionale
lettre
messagerie
milieu familial
navire
océan Atlantique
philologie
transports
vie domestique
-
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/6840cb9e9557c4c275d642b6abefc9ac.png
93399dcf60b51d9e21d956f26fc5789e
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/4cf84460fcb636c96fc3a5f729e40682.pdf
d708f81769b090fc6d675a57ac7036f1
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/c7dcff453dd6b3588c7e3de7388220c6.pdf
4c49b1cf00eab1d4cde95c4559629d90
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettres en basque du navire <em>Le Dauphin </em>(1757)
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
<em>Le Dauphin </em>itsasontziko euskarazko gutunak (1757)
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Arcocha-Scarcia, Aurélie
Denis, Gwendal
Lamikiz, Xabier
Talec, Jean-Philippe
Videgain, Charles
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
La Maison des Sciences de l'Homme d'Aquitaine appuie ce travail dans le cadre du quinquennal recherche 2016-2020.
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
1757
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
98 fichiers (fac-similés, et transcriptions de 49 lettres)
Language
A language of the resource
basque
Source
A related resource from which the described resource is derived
Fac-similés produits avec un appareil photographique
Subject
The topic of the resource
bateau
commerce, communications, transports
correspondance
mer
famille
guerre de sept ans
basque (langue)
histoire du Pays basque
transport maritime
linguistique
Description
An account of the resource
La collection regroupe 49 lettres privées rédigées en 1757 par des habitants du Labourd (province du Pays Basque près de Bayonne et Saint-Jean-de-Luz) à destination de résidents à Louisbourg (Canada). Des études ultérieures permettront d'approfondir les contextes historique, sociolinguistique, littéraire et linguistique de cette documentation.
Abstract
A summary of the resource.
La collection <em>Le Dauphin</em> rassemble des éléments d'une correspondance privée du 18ème siècle faisant partie des archives de l'Amirauté Britannique à Londres. Elles sont rédigées en dialecte basque labourdin et sont un témoignage nouveau de l'état de langue de ce parler, en 1757 dans le Labourd Côtier (autour de Saint-Jean-de-Luz). Les textes de ces lettres n'ont pas de prétention littéraire et complètent utilement les documents fournis par les œuvres littéraires.<br /><br />Ces lettres ont été rédigées en début 1757 par des habitants du Labourd à destination essentiellement de parents résidant à Louisbourg. Le bateau qui les transportait, appelé <em>Le Dauphin</em>, muni d'une commission de guerre et de commerce, quitta Bayonne le 4 avril 1757 mais fut arraisonné par des bâtiments de la marine anglaise avec les lettres qui étaient à bord.<br /><br />Xabier Lamikiz, lors de ses travaux de thèse sur le commerce atlantique au 18ème siècle a eu le mérite de trouver ces documents en langue basque qui n'avaient pas fait l'objet de traitement particulier. Nous en donnons une version diplomatique et une version modernisée.
Table Of Contents
A list of subunits of the resource.
Liste des lettres<br />--<br />1. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/82">Lettre de Martin (Pierre) de Arrunde à Martin de Arrunde. Urrugne</a>.<br />2. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/83">Lettre de Marie d'Etcheverry à Pierre Daguerre. Hendaye</a>.<br />3. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/84">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Patchiqu de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />4. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/85">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Martin Josepe de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />5. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/86">Lettre de Catalin Lalanne à Esteben Gourdo. Sare</a>.<br />6. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/87">Lettre de Maria de Molleres à Bitor & Bernat de Farandiret</a>.<br />7. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/88">Lettre de Miguel Harismendy à Bernard Harismendy. Sare</a>.<br />8. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/89">Lettre de Maria de Bortairay à Joannis Hiribarren. Ascain</a>.<br />9. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/90">Lettre de Gaçina Diyarz à Joannes Hiraburu. Hendaye</a>.<br />10. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/91">Lettre de Martin Borda à Andreco Borda. Sare</a>.<br />11. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/92">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />12. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/93">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />13. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/94">Lettre de Joanna de Salla à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />14. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/95">Lettre de Martin Durruitz à Domingo Durruitz. Sare</a>.<br />15. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/96">Lettre de Joanna de Castillou à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />16. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/97">Lettre de Joanes de Matet à Joannes de Matet. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />17. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/98">Lettre de ? à Bernat Haroqui</a>.<br />18. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/99">Lettre de Maria de Lamarq à Bernat de Lupoy. Guéthary</a>.<br />19. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/100">Lettre de Joannes d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />20. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/101">Lettre de Marie Darburu à Marie (Duhalde) Harboure. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />21. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/102">Lettre de Jean Lafitte Bourguignon à Joanis Lafitte Bourguignon. Ciboure</a>.<br />22. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/103">Lettre de Joanna de Bidart à Joannes d'Etcheto. Sare</a>.<br />23. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/104">Lettre de Piarres d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />24. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/105">Lettre de Betri d'Etcheberry à Joannes Etcheberry. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />25. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/106">Lettre de Martin d'Etchart à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />26. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/107">Lettre de Cathalin Marie Berrogain à Catherine Laborde. Bayonne</a>.<br />27. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/108">Lettre de Marittipo de Subiet à Laurens Perusqui. Ascain</a>.<br />28. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/109">Lettre de Cathalina Ithurriague à Gabriel Ithurriague. Ciboure</a>.<br />29. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/110">Lettre de Pierre d'Etchevers à Pierre d'Etchevers. Ciboure</a>.<br />30. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/111">Lettre de Martin Larralde à Saint Martin de Duronia Mirande. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />31. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/112">Lettre de Katalin Duat à Pierre Latiga. Bidart</a>.<br />32. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/113">Lettre de Maria de Saint Martin à Joanis Diharce. Ciboure</a>.<br />33. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/114">Lettre de Betry Daguerre à Martincho Daguerre. Guéthary</a>.<br />34. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/115">Lettre de Terecha Labadia à Joanis Dupui. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />35. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/116">Lettre de Catharine Desclaus à Martin de Heuty. Guéthary</a>.<br />36a. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/117">Lettre de Gachina Saint Pée koinata à Catherine Gelos. Ascain</a>.<br />36b. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/118">Lettre de Pierre Etchegaray à Catherine (veuve de) Gelos. Ascain</a>.<br />37. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/119">Lettre de Gana Haurra de Fumat à Adrien Salla. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />38. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/120">Lettre de Joana Duhalde à Janne Castillou. Guéthary</a>.<br />39. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/121">Lettre de Haraneder à Pierre Echegoyen. Urrugne</a>.<br />40. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/122">Lettre de David Borrotra à Martin Borrotra. Ahetze</a>.<br />41. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/123">Lettre de Machume Basterreche à Esteben Lafontaine. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />42. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/124">Lettre de Sabadina de Clauset Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />43. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/125">Lettre de Joana Aprendisdeguy à Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />44. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/126">Lettre de Gracianne Gorte à Gracian Goute. Bidart</a>.<br />45. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/127">Lettre de Estonta Durquiet à Martin Durquiet. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />46. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/128">Lettre de Maria de Bordachipi à Pierre Lahitun. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />47. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/129">Lettre de Marie d'Iturriague à Estebe de Echegaray. Sare</a>.<br />48. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/130">Lettre de Joannes Larralde à Betry Larralde. Ahetze</a>.<br />49. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/131">Lettre de Francha Barrere à Pierre Hayete</a>.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Pays basque (France)
Labourd
Bayonne
Louisbourg
Ingonish (Niganiche)
Labrador
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale [CC] [BY] [NC]
Relation
A related resource
Othoi çato etchera : le Dauphin itsasontziko euskarazko gutunak (1757). <em>Lapurdum</em>, numéro spécial 2. 2015. Disponible sur : <<a href="https://lapurdum.revues.org/2528" target="_blank" rel="noopener">https://lapurdum.revues.org/2528</a>> (consulté le 1.02.2017)
ELOSEGI Xabier. <em>Le dauphin : 1757ko gutuneriari buruzko osagarriak eta gogoetak, "othoi çato etchera"</em>. Bilbao : Euskaltzaindia, 2019 (Iker 36). Disponible : <<a href="https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf" target="_blank" rel="noopener">https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf</a>>
1757an lapurteraz idatzitako gutun batzuk topatu dituzte Londresen. Berria. 2016-04-26. Disponible : <<a href="http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm" target="_blank" rel="noopener">http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm</a>> (consulté le 1.07.2016)
XVIII. mendean euskaraz idatzitako gutunak topatu dituzte Londresen. EITB. 2015-05-13.<br />Disponible : <<a href="http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia" target="_blank" rel="noopener">http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia</a>> (consulté le 1.07.2016)
DELOBEL Pantxika. Insolite : cinquante lettres en basque datant de 1757 découvertes à Londres. <em>Sud Ouest</em> [en ligne]. 28.04.2016. Disponible sur : <<a href="http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php" target="_blank" rel="noopener">http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php</a>> (consulté le 1.07.2016)
Provenance
A statement of any changes in ownership and custody of the resource since its creation that are significant for its authenticity, integrity, and interpretation. The statement may include a description of any changes successive custodians made to the resource.
Archives nationales du Royaume-Uni (TNA), série Haute Cour de l'Amirauté (HCA) <a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560" target="_blank" rel="noopener">30/264/2</a>
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.02.2017
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux <a title="Open government licence" href="http://www.nationalarchives.gov.uk/doc/open-government-licence/version/3/" target="_blank" rel="noopener">Archives nationales de l'Amirauté britannique</a> qui nous a autorisé à utiliser, publier, et diffuser les images numériques des lettres.
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12</a>
Texte
A resource consisting primarily of words for reading. Examples include books, letters, dissertations, poems, newspapers, articles, archives of mailing lists. Note that facsimiles or images of texts are still of the genre Text.
Text
Any textual data included in the document
<strong>A bertsioa</strong><br /><br /><41.1r> 74<br />La Presante soit rendue / A. Estében Lafontaine / fils deSt. Jean deLuz / aLoüis Bourg<br /><br /><41.2r> A Saint Jean de Luz le 24. mars 1757<br /><br />/ Neuré semé maitia<br /><br />/ Satis fatuba Jçan ondoan çuc asquén Eguin letras / nolha sindoasen Louis bourquerat partitcerat /5 occationnia favorable atcemanic Escribatcen / darosquit çut Bilerro hauc cury satisfatcerat Emaiteco / neuré ossasuna çuré ahaide guciequin batian ceinac / Desirat cen Bainuqué presenteco huneq hala aurqhy / Bacintça; othoistén saitut hortic lastér Jlquitcerat /10 Eguiçu Ecén Badaquit lechou horrec cér ondorïo duben / Eta nic Esdut Bertcé Errecurtçaric Baiciq curé Esparança / Jaincoa othoistucodut arren Eman diesaçun hunat / Ethortcéco chedia Eta Exajetaric Libraturic didan / Cure Jcusteco axeguina Guelditcenais cure amá<br />/15 Machumé Bastereche<br /><br />/ Cure ahaidé amatchic Eta guciec milla goraintcy / halaber Danchochouric Eta cure adisquidé guciec<br /><br /><strong>B bertsioa</strong><br /><br /><41.1r> 74<br />La presante soit rendue a Estében Lafontaine, fils de Saint Jean de Luz. A Loüisbourg.<br /><br /><41.2r> A Saint Jean de Luz, le 24 mars 1757.<br /><br />Neure seme maitia,<br /><br />Satisfatuba izan ondoan zuk azken egin letraz, nolha zindoazen Louisbourqerat partitzerat, okasionia faborable atzemanik, eskribatzen darozkitzut bi lerro hauk zuri satisfatzerat emaiteko neure osasuna zure ahaide guziekin batian, zeinak desiratzen bainuke presenteko hunek hala aurkhi bazintza. Othoizten zaitut, hortik laster ilkhitzerat egizu, ezen badakit lekhu horrek zer ondorio duben, eta nik ez dut bertze errezurtzarik baizik zure esparantza. Jainkoa othoiztuko dut, arren eman diezazun hunat ethortzeko xedia eta, etsaietarik libraturik, didan zure ikusteko atsegina. Gelditzen naiz zure ama,<br /><br />Machume Basterreche.<br /><br />Zure ahaide, amatxik eta guziek milla goraintzi; halaber Dantxoxurik eta zure adiskide guziek.
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettre de Machume Basterreche à Esteben Lafontaine
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Basterreche, Machume
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
24.03.1757
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
2 fichiers (fac-similé 2 p., 2305 Ko et transcription 2 p., 192 Ko)
Language
A language of the resource
basque
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.10.2016
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Source
A related resource from which the described resource is derived
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>L'original est conservé à Londres dans les archives de l'Amirauté britannique (<a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560">HCA 30/264/2</a>).</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
Subject
The topic of the resource
philologie
correspondance
dialectologie
labourdin
famille
vie domestique
Description
An account of the resource
Une mère du Labourd écrit à son fils vivant à Louisbourg au Canada. La lettre, convoyée par un bateau parti de Bayonne, fut saisie durant la traversée par la marine anglaise en 1757.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Saint-Jean-de-Luz
Louisbourg
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux Archives nationales de l'Amirauté britannique pour la permission de publier les images numériques.
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale - Partage selon les Conditions Initiales [CC] [BY] [NC] [SA]
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/123">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/123</a>
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
Machume Basterrechen gutuna Esteben Lafontaineri
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
Lamikiz, Xabier (photographie numérique) / Padilla-Moyano, Manuel (transcription de la lettre) / Videgain, Charles (transcription de la lettre)
Abstract
A summary of the resource.
La mère, Machume Basterreche (Marie ou Machume Bastres), écrit à son fils Esteben Lafontaine (Etienne Lafontaine), et dit avoir reçu sa lettre dans laquelle il lui dit aller à Louisbourg. Elle lui recommande de rentrer vite car elle n’a d’autre ressource que lui. Elle prie Dieu qu’il puisse le faire en échappant aux ennemis. Salutations de tous dont Dantxoxuri.
18e siècle
commerce
correspondance
dialectologie
guerre de sept ans
labourdin
langue régionale
lettre
milieu familial
navire
océan Atlantique
philologie
transports
vie domestique
-
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/8106c4db0547dc458f5cc8a97dcdb36f.png
e35fe27b045e2fa265facf72bee8a7cd
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/50bb1c6ab065d08af4f567f2b36de1bd.pdf
574759446873c93a8bf9033a0c5bca8e
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/fe32bf95bf8ce4de91e73b38dd0758c7.pdf
61a3413069c01e6bcbd8dc9dcdbe7d40
PDF Text
Text
Data : 1757/3/23
Non idatzia : Urruña
Igorlea : Haraneder apeza
Hartzailea : Pierre Echegoyen
Lotura : osaba-ilobak
Helmuga : Louisbourg
A bertsioa
<39.2v> 112
La presente soit rendue / a pierre
echegoyen demeurant / a louis bourc.
/ A Louisbourc.
<39.1r> Ene hilloba maitea
/ uste nuben aditu dembora gucietan
Çutaz / guicon beharden becalaco bat
hicaren ciñela. / bizquitartean
contrarioa aditçen dut ; ainitc /5 gare
doloratuac ; Çutazco gaucen aditçiaz /
ez dut dudatçen Compania gaistoen
effetu batçuec / direla horiec
Çorigaitçez hiçan Çarela herri / hortan
bainan Cer eguin prentian ? errepa /
ratçerat enxaiatu behar da iraganaren
/10 oraino gastea Çare hortaracotc en
haur / maitea, moyenic hoberena Çait
alde hunta / rat passatçea ; ethortcen
baçare borondate / on batez betea ;
enxaiatuco gare Gaucen /
erremediatçerat ; eta guc hiçaren dugu
/15 çure alderaco bihotç eçagutu
daucuçuna / ez deçaçula beraz falta
ethortcetic çure
<39.1v> anaiarequin bertçe alde
salvamenduaz / çinçinez pensatu
beharda. ez dut uste hor / hambat
ongui eguin ahal deitequen ; M /
iriberri amaren dioscatçu ene
erespetuac. /5 eta hiçatu nituela hirur
ogoi libera mar / çans çenarenac ;
bainan aditu nuela / oraino gueiago ere
baçela ; othoisten dudala / deusic
baldin badu egortçeaz çerbait funx /
oneco guiconequin ; lehen bai lehen.
erranden /10 marçans çenaren
humeren alchatceco. egui / tçu gauca
Guciac funx onez ; horren desira / eta
esparantçarequin guelditçen naiz. /
considerationerequin / ene hilloba
B bertsioa
<39.2v> 112
La presente soit rendue a Pierre
Echegoyen, demeurant a Louisbourc.
A Louisbourc.
<39.1r> Ene hilloba maitea,
Uste nuben aditu denbora guzietan
zutaz gizon behar den bezalako bat
hizaren ziñela. Bizkitartean kontrarioa
aditzen dut ; ainitz gare doloratuak
zutazko gauzen aditziaz. Ez dut
dudatzen konpania gaiztoen efetu
batzuek direla horiek ; zorigaitzez
hizan zarela herri hortan. Bainan zer
egin presentian ? Erreparatzerat
entsaiatu behar da iraganaren, oraino
gaztea zare. Hortarakotz, ene haur
maitea, moienik hoberena zait alde
huntarat pasatzea. Ethortzen bazare
borondate on batez betea, entsaiatuko
gare gauzen erremediatzerat, eta guk
hizaren dugu zure alderako bihotz
ezagutu daukuzuna. Ez dezazula, beraz,
falta ethortzetik zure
<39.1v> anaiarekin. Bertze alde,
salbamenduaz zin-zinez pentsatu
behar da : ez dut uste hor hanbat ongi
egin ahal deiteken. M. Iriberriri emaren
diozkatzu ene errespetuak, eta hizatu
nituela hirurogoi libera Marçans
zenarenak, bainan aditu nuela oraino
geiago ere bazela ; othoizten dudala,
deusik baldin badu, egortzeaz zerbait
funts oneko gizonekin, lehenbailehen,
erran den Marçans zenaren humeren
altxatzeko. Egitzu gauza guziak funts
onez. Horren desira eta
esparantzarekin gelditzen naiz,
konsiderazionerekin, ene hilloba
�maitea. /15 çure cervitçari humilla / eta
obedienta. / Haraneder apeça
/ A Urrugne / le 23 mars 1757 /20 çure
amarochi handisqui hicustea
desiratçen / caituenac eta gure haurra
mariac eguiten daus
<39.2r> quitçute bere conplimenduac
maitea, zure zerbitzari humilla eta
obedienta,
Haraneder apeza.
A Urrugne, le 23 mars 1757. Zure
amarotxi handizki hikustea desiratzen
zaituenak eta gure Haurra Mariak
egiten dauzkitzute
<39.2r> bere konplimenduak.
1r :8 prentian : irakur bedi presentian. 1v :4 iriberri : iriberriri behar luke. amaren :
irakur emaren.
�
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettres en basque du navire <em>Le Dauphin </em>(1757)
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
<em>Le Dauphin </em>itsasontziko euskarazko gutunak (1757)
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Arcocha-Scarcia, Aurélie
Denis, Gwendal
Lamikiz, Xabier
Talec, Jean-Philippe
Videgain, Charles
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
La Maison des Sciences de l'Homme d'Aquitaine appuie ce travail dans le cadre du quinquennal recherche 2016-2020.
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
1757
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
98 fichiers (fac-similés, et transcriptions de 49 lettres)
Language
A language of the resource
basque
Source
A related resource from which the described resource is derived
Fac-similés produits avec un appareil photographique
Subject
The topic of the resource
bateau
commerce, communications, transports
correspondance
mer
famille
guerre de sept ans
basque (langue)
histoire du Pays basque
transport maritime
linguistique
Description
An account of the resource
La collection regroupe 49 lettres privées rédigées en 1757 par des habitants du Labourd (province du Pays Basque près de Bayonne et Saint-Jean-de-Luz) à destination de résidents à Louisbourg (Canada). Des études ultérieures permettront d'approfondir les contextes historique, sociolinguistique, littéraire et linguistique de cette documentation.
Abstract
A summary of the resource.
La collection <em>Le Dauphin</em> rassemble des éléments d'une correspondance privée du 18ème siècle faisant partie des archives de l'Amirauté Britannique à Londres. Elles sont rédigées en dialecte basque labourdin et sont un témoignage nouveau de l'état de langue de ce parler, en 1757 dans le Labourd Côtier (autour de Saint-Jean-de-Luz). Les textes de ces lettres n'ont pas de prétention littéraire et complètent utilement les documents fournis par les œuvres littéraires.<br /><br />Ces lettres ont été rédigées en début 1757 par des habitants du Labourd à destination essentiellement de parents résidant à Louisbourg. Le bateau qui les transportait, appelé <em>Le Dauphin</em>, muni d'une commission de guerre et de commerce, quitta Bayonne le 4 avril 1757 mais fut arraisonné par des bâtiments de la marine anglaise avec les lettres qui étaient à bord.<br /><br />Xabier Lamikiz, lors de ses travaux de thèse sur le commerce atlantique au 18ème siècle a eu le mérite de trouver ces documents en langue basque qui n'avaient pas fait l'objet de traitement particulier. Nous en donnons une version diplomatique et une version modernisée.
Table Of Contents
A list of subunits of the resource.
Liste des lettres<br />--<br />1. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/82">Lettre de Martin (Pierre) de Arrunde à Martin de Arrunde. Urrugne</a>.<br />2. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/83">Lettre de Marie d'Etcheverry à Pierre Daguerre. Hendaye</a>.<br />3. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/84">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Patchiqu de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />4. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/85">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Martin Josepe de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />5. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/86">Lettre de Catalin Lalanne à Esteben Gourdo. Sare</a>.<br />6. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/87">Lettre de Maria de Molleres à Bitor & Bernat de Farandiret</a>.<br />7. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/88">Lettre de Miguel Harismendy à Bernard Harismendy. Sare</a>.<br />8. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/89">Lettre de Maria de Bortairay à Joannis Hiribarren. Ascain</a>.<br />9. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/90">Lettre de Gaçina Diyarz à Joannes Hiraburu. Hendaye</a>.<br />10. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/91">Lettre de Martin Borda à Andreco Borda. Sare</a>.<br />11. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/92">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />12. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/93">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />13. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/94">Lettre de Joanna de Salla à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />14. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/95">Lettre de Martin Durruitz à Domingo Durruitz. Sare</a>.<br />15. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/96">Lettre de Joanna de Castillou à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />16. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/97">Lettre de Joanes de Matet à Joannes de Matet. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />17. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/98">Lettre de ? à Bernat Haroqui</a>.<br />18. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/99">Lettre de Maria de Lamarq à Bernat de Lupoy. Guéthary</a>.<br />19. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/100">Lettre de Joannes d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />20. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/101">Lettre de Marie Darburu à Marie (Duhalde) Harboure. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />21. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/102">Lettre de Jean Lafitte Bourguignon à Joanis Lafitte Bourguignon. Ciboure</a>.<br />22. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/103">Lettre de Joanna de Bidart à Joannes d'Etcheto. Sare</a>.<br />23. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/104">Lettre de Piarres d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />24. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/105">Lettre de Betri d'Etcheberry à Joannes Etcheberry. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />25. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/106">Lettre de Martin d'Etchart à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />26. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/107">Lettre de Cathalin Marie Berrogain à Catherine Laborde. Bayonne</a>.<br />27. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/108">Lettre de Marittipo de Subiet à Laurens Perusqui. Ascain</a>.<br />28. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/109">Lettre de Cathalina Ithurriague à Gabriel Ithurriague. Ciboure</a>.<br />29. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/110">Lettre de Pierre d'Etchevers à Pierre d'Etchevers. Ciboure</a>.<br />30. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/111">Lettre de Martin Larralde à Saint Martin de Duronia Mirande. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />31. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/112">Lettre de Katalin Duat à Pierre Latiga. Bidart</a>.<br />32. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/113">Lettre de Maria de Saint Martin à Joanis Diharce. Ciboure</a>.<br />33. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/114">Lettre de Betry Daguerre à Martincho Daguerre. Guéthary</a>.<br />34. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/115">Lettre de Terecha Labadia à Joanis Dupui. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />35. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/116">Lettre de Catharine Desclaus à Martin de Heuty. Guéthary</a>.<br />36a. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/117">Lettre de Gachina Saint Pée koinata à Catherine Gelos. Ascain</a>.<br />36b. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/118">Lettre de Pierre Etchegaray à Catherine (veuve de) Gelos. Ascain</a>.<br />37. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/119">Lettre de Gana Haurra de Fumat à Adrien Salla. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />38. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/120">Lettre de Joana Duhalde à Janne Castillou. Guéthary</a>.<br />39. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/121">Lettre de Haraneder à Pierre Echegoyen. Urrugne</a>.<br />40. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/122">Lettre de David Borrotra à Martin Borrotra. Ahetze</a>.<br />41. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/123">Lettre de Machume Basterreche à Esteben Lafontaine. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />42. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/124">Lettre de Sabadina de Clauset Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />43. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/125">Lettre de Joana Aprendisdeguy à Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />44. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/126">Lettre de Gracianne Gorte à Gracian Goute. Bidart</a>.<br />45. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/127">Lettre de Estonta Durquiet à Martin Durquiet. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />46. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/128">Lettre de Maria de Bordachipi à Pierre Lahitun. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />47. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/129">Lettre de Marie d'Iturriague à Estebe de Echegaray. Sare</a>.<br />48. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/130">Lettre de Joannes Larralde à Betry Larralde. Ahetze</a>.<br />49. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/131">Lettre de Francha Barrere à Pierre Hayete</a>.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Pays basque (France)
Labourd
Bayonne
Louisbourg
Ingonish (Niganiche)
Labrador
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale [CC] [BY] [NC]
Relation
A related resource
Othoi çato etchera : le Dauphin itsasontziko euskarazko gutunak (1757). <em>Lapurdum</em>, numéro spécial 2. 2015. Disponible sur : <<a href="https://lapurdum.revues.org/2528" target="_blank" rel="noopener">https://lapurdum.revues.org/2528</a>> (consulté le 1.02.2017)
ELOSEGI Xabier. <em>Le dauphin : 1757ko gutuneriari buruzko osagarriak eta gogoetak, "othoi çato etchera"</em>. Bilbao : Euskaltzaindia, 2019 (Iker 36). Disponible : <<a href="https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf" target="_blank" rel="noopener">https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf</a>>
1757an lapurteraz idatzitako gutun batzuk topatu dituzte Londresen. Berria. 2016-04-26. Disponible : <<a href="http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm" target="_blank" rel="noopener">http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm</a>> (consulté le 1.07.2016)
XVIII. mendean euskaraz idatzitako gutunak topatu dituzte Londresen. EITB. 2015-05-13.<br />Disponible : <<a href="http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia" target="_blank" rel="noopener">http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia</a>> (consulté le 1.07.2016)
DELOBEL Pantxika. Insolite : cinquante lettres en basque datant de 1757 découvertes à Londres. <em>Sud Ouest</em> [en ligne]. 28.04.2016. Disponible sur : <<a href="http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php" target="_blank" rel="noopener">http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php</a>> (consulté le 1.07.2016)
Provenance
A statement of any changes in ownership and custody of the resource since its creation that are significant for its authenticity, integrity, and interpretation. The statement may include a description of any changes successive custodians made to the resource.
Archives nationales du Royaume-Uni (TNA), série Haute Cour de l'Amirauté (HCA) <a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560" target="_blank" rel="noopener">30/264/2</a>
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.02.2017
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux <a title="Open government licence" href="http://www.nationalarchives.gov.uk/doc/open-government-licence/version/3/" target="_blank" rel="noopener">Archives nationales de l'Amirauté britannique</a> qui nous a autorisé à utiliser, publier, et diffuser les images numériques des lettres.
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12</a>
Texte
A resource consisting primarily of words for reading. Examples include books, letters, dissertations, poems, newspapers, articles, archives of mailing lists. Note that facsimiles or images of texts are still of the genre Text.
Text
Any textual data included in the document
<p><strong>A bertsioa</strong></p>
<p><39.2v> <em>112</em></p>
<p>La presente soit rendue / a pierre echegoyen demeurant / a louis bourc.</p>
<p>/ A Louisbourc.</p>
<p><39.1r> Ene hilloba maitea</p>
<p>/ uste nuben aditu dembora gucietan Çutaz / guicon beharden becalaco bat hicaren ciñela. / bizquitartean contrarioa aditçen dut ; ainitc /<sup>5</sup> gare doloratuac ; Çutazco gaucen aditçiaz / ez dut dudatçen Compania gaistoen effetu batçuec / direla horiec Çorigaitçez hiçan Çarela herri / hortan bainan Cer eguin prentian ? errepa / ratçerat enxaiatu behar da iraganaren /<sup>10</sup> oraino gastea Çare hortaracotc en haur / maitea, moyenic hoberena Çait alde hunta / rat passatçea ; ethortcen baçare borondate / on batez betea ; enxaiatuco gare Gaucen / erremediatçerat ; eta guc hiçaren dugu /<sup>15</sup> çure alderaco bihotç eçagutu daucuçuna / ez deçaçula beraz falta ethortcetic çure</p>
<p><39.1v> anaiarequin bertçe alde salvamenduaz / çinçinez pensatu beharda. ez dut uste hor / hambat ongui eguin ahal deitequen ; M / iriberri amaren dioscatçu ene erespetuac. /<sup>5</sup> eta hiçatu nituela hirur ogoi libera mar / çans çenarenac ; bainan aditu nuela / oraino gueiago ere baçela ; othoisten dudala / deusic baldin badu egortçeaz çerbait funx / oneco guiconequin ; lehen bai lehen. erranden /<sup>10</sup> marçans çenaren humeren alchatceco. egui / tçu gauca Guciac funx onez ; horren desira / eta esparantçarequin guelditçen naiz. / considerationerequin / ene hilloba maitea. /<sup>15</sup> çure cervitçari humilla / eta obedienta. / Haraneder apeça</p>
/ A Urrugne / le 23 mars 1757 /<sup>20</sup> çure amarochi handisqui hicustea desiratçen / caituenac eta gure haurra mariac eguiten daus <39.2r> quitçute bere conplimenduac<br /><br />
<p><strong>B bertsioa</strong></p>
<p><39.2v> <em>112</em></p>
<p>La presente soit rendue a Pierre Echegoyen, demeurant a Louisbourc.</p>
<p>A Louisbourc.</p>
<p><39.1r> Ene hilloba maitea,</p>
<p>Uste nuben aditu denbora guzietan zutaz gizon behar den bezalako bat hizaren ziñela. Bizkitartean kontrarioa aditzen dut ; ainitz gare doloratuak zutazko gauzen aditziaz. Ez dut dudatzen konpania gaiztoen efetu batzuek direla horiek ; zorigaitzez hizan zarela herri hortan. Bainan zer egin presentian ? Erreparatzerat entsaiatu behar da iraganaren, oraino gaztea zare. Hortarakotz, ene haur maitea, moienik hoberena zait alde huntarat pasatzea. Ethortzen bazare borondate on batez betea, entsaiatuko gare gauzen erremediatzerat, eta guk hizaren dugu zure alderako bihotz ezagutu daukuzuna. Ez dezazula, beraz, falta ethortzetik zure</p>
<p><39.1v> anaiarekin. Bertze alde, salbamenduaz zin-zinez pentsatu behar da : ez dut uste hor hanbat ongi egin ahal deiteken. M. Iriberriri emaren diozkatzu ene errespetuak, eta hizatu nituela hirurogoi libera Marçans zenarenak, bainan aditu nuela oraino geiago ere bazela ; othoizten dudala, deusik baldin badu, egortzeaz zerbait funts oneko gizonekin, lehenbailehen, erran den Marçans zenaren humeren altxatzeko. Egitzu gauza guziak funts onez. Horren desira eta esparantzarekin gelditzen naiz, konsiderazionerekin, ene hilloba maitea, zure zerbitzari humilla eta obedienta,</p>
<p>Haraneder apeza.</p>
A Urrugne, le 23 mars 1757. Zure amarotxi handizki hikustea desiratzen zaituenak eta gure Haurra Mariak egiten dauzkitzute <39.2r> bere konplimenduak.<br /><br /><strong>Oharrak</strong><br /><br />1r :8 <em>prentian</em> : irakur bedi <em>presentian</em>. 1v :4 <em>iriberri </em>: <em>iriberriri </em>behar luke. <em>amaren </em>: irakur <em>emaren</em>.
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettre de l'abbé Haraneder à Pierre Echegoyen
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Haraneder (abbé)
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
23.03.1757
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
2 fichiers (fac-similé 4 p., 4800 Ko et transcription 2 p., 310 Ko)
Language
A language of the resource
basque
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.10.2016
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Source
A related resource from which the described resource is derived
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>L'original est conservé à Londres dans les archives de l'Amirauté britannique (<a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560">HCA 30/264/2</a>).</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
Subject
The topic of the resource
philologie
correspondance
dialectologie
labourdin
famille
vie domestique
Description
An account of the resource
Un abbé du Labourd écrit à son neveu vivant à Louisbourg au Canada. La lettre, convoyée par un bateau parti de Bayonne, fut saisie durant la traversée par la marine anglaise en 1757.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Urrugne
Louisbourg
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux Archives nationales de l'Amirauté britannique pour la permission de publier les images numériques.
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale - Partage selon les Conditions Initiales [CC] [BY] [NC] [SA]
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/121">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/121</a>
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
Apez Haranederen gutuna Pierre Echegoyeni
Is Part Of
A related resource in which the described resource is physically or logically included.
Documentation conservée à Archives de la High Court of Admiralty and colonial Vice-Admiralty courts (Londres)
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
Lamikiz, Xabier (photographie numérique) / Padilla-Moyano, Manuel (transcription de la lettre) / Videgain, Charles (transcription de la lettre)
Abstract
A summary of the resource.
L’abbé Haraneder écrit à son neveu, Pierre Hirigoyen, et le réprimande pour son inconduite qu’il impute à la mauvaise compagnie et l’adjure de se reprendre, et ce en revenant au pays qui est le meilleur moyen de réparer ses erreurs. Il y sera reçu de bon cœur. Qu’il pense donc à son salut. L’abbé lui demande de saluer M Iriberri. Il a reçu 60 livres de feu Marçans mais a entendu dire qu’il y davantage (à recevoir) pour élever l’enfant de Marçans. Salutations. Sa grand-mère a grand désir de le revoir. Salutations de Haurra Maria.
18e siècle
commerce
communications
correspondance
dialectologie
guerre de sept ans
labourdin
langue régionale
lettre
messagerie
milieu familial
navire
océan Atlantique
philologie
transports
vie domestique
-
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/b976a825a461405e5796b4e2097dd654.png
631f2e1f9092df27e9b6c06f7e3b43fa
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/c0dc8ff99dfc4612b9466ceed4ed4a0b.pdf
506af13dbd5e549be228c88adc77ad10
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/48f8abbc917d4ea040bfa592e829df46.pdf
6caa0c45d28dc066bf36a9cea05d2450
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettres en basque du navire <em>Le Dauphin </em>(1757)
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
<em>Le Dauphin </em>itsasontziko euskarazko gutunak (1757)
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Arcocha-Scarcia, Aurélie
Denis, Gwendal
Lamikiz, Xabier
Talec, Jean-Philippe
Videgain, Charles
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
La Maison des Sciences de l'Homme d'Aquitaine appuie ce travail dans le cadre du quinquennal recherche 2016-2020.
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
1757
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
98 fichiers (fac-similés, et transcriptions de 49 lettres)
Language
A language of the resource
basque
Source
A related resource from which the described resource is derived
Fac-similés produits avec un appareil photographique
Subject
The topic of the resource
bateau
commerce, communications, transports
correspondance
mer
famille
guerre de sept ans
basque (langue)
histoire du Pays basque
transport maritime
linguistique
Description
An account of the resource
La collection regroupe 49 lettres privées rédigées en 1757 par des habitants du Labourd (province du Pays Basque près de Bayonne et Saint-Jean-de-Luz) à destination de résidents à Louisbourg (Canada). Des études ultérieures permettront d'approfondir les contextes historique, sociolinguistique, littéraire et linguistique de cette documentation.
Abstract
A summary of the resource.
La collection <em>Le Dauphin</em> rassemble des éléments d'une correspondance privée du 18ème siècle faisant partie des archives de l'Amirauté Britannique à Londres. Elles sont rédigées en dialecte basque labourdin et sont un témoignage nouveau de l'état de langue de ce parler, en 1757 dans le Labourd Côtier (autour de Saint-Jean-de-Luz). Les textes de ces lettres n'ont pas de prétention littéraire et complètent utilement les documents fournis par les œuvres littéraires.<br /><br />Ces lettres ont été rédigées en début 1757 par des habitants du Labourd à destination essentiellement de parents résidant à Louisbourg. Le bateau qui les transportait, appelé <em>Le Dauphin</em>, muni d'une commission de guerre et de commerce, quitta Bayonne le 4 avril 1757 mais fut arraisonné par des bâtiments de la marine anglaise avec les lettres qui étaient à bord.<br /><br />Xabier Lamikiz, lors de ses travaux de thèse sur le commerce atlantique au 18ème siècle a eu le mérite de trouver ces documents en langue basque qui n'avaient pas fait l'objet de traitement particulier. Nous en donnons une version diplomatique et une version modernisée.
Table Of Contents
A list of subunits of the resource.
Liste des lettres<br />--<br />1. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/82">Lettre de Martin (Pierre) de Arrunde à Martin de Arrunde. Urrugne</a>.<br />2. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/83">Lettre de Marie d'Etcheverry à Pierre Daguerre. Hendaye</a>.<br />3. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/84">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Patchiqu de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />4. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/85">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Martin Josepe de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />5. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/86">Lettre de Catalin Lalanne à Esteben Gourdo. Sare</a>.<br />6. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/87">Lettre de Maria de Molleres à Bitor & Bernat de Farandiret</a>.<br />7. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/88">Lettre de Miguel Harismendy à Bernard Harismendy. Sare</a>.<br />8. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/89">Lettre de Maria de Bortairay à Joannis Hiribarren. Ascain</a>.<br />9. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/90">Lettre de Gaçina Diyarz à Joannes Hiraburu. Hendaye</a>.<br />10. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/91">Lettre de Martin Borda à Andreco Borda. Sare</a>.<br />11. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/92">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />12. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/93">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />13. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/94">Lettre de Joanna de Salla à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />14. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/95">Lettre de Martin Durruitz à Domingo Durruitz. Sare</a>.<br />15. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/96">Lettre de Joanna de Castillou à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />16. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/97">Lettre de Joanes de Matet à Joannes de Matet. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />17. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/98">Lettre de ? à Bernat Haroqui</a>.<br />18. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/99">Lettre de Maria de Lamarq à Bernat de Lupoy. Guéthary</a>.<br />19. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/100">Lettre de Joannes d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />20. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/101">Lettre de Marie Darburu à Marie (Duhalde) Harboure. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />21. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/102">Lettre de Jean Lafitte Bourguignon à Joanis Lafitte Bourguignon. Ciboure</a>.<br />22. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/103">Lettre de Joanna de Bidart à Joannes d'Etcheto. Sare</a>.<br />23. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/104">Lettre de Piarres d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />24. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/105">Lettre de Betri d'Etcheberry à Joannes Etcheberry. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />25. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/106">Lettre de Martin d'Etchart à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />26. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/107">Lettre de Cathalin Marie Berrogain à Catherine Laborde. Bayonne</a>.<br />27. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/108">Lettre de Marittipo de Subiet à Laurens Perusqui. Ascain</a>.<br />28. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/109">Lettre de Cathalina Ithurriague à Gabriel Ithurriague. Ciboure</a>.<br />29. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/110">Lettre de Pierre d'Etchevers à Pierre d'Etchevers. Ciboure</a>.<br />30. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/111">Lettre de Martin Larralde à Saint Martin de Duronia Mirande. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />31. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/112">Lettre de Katalin Duat à Pierre Latiga. Bidart</a>.<br />32. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/113">Lettre de Maria de Saint Martin à Joanis Diharce. Ciboure</a>.<br />33. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/114">Lettre de Betry Daguerre à Martincho Daguerre. Guéthary</a>.<br />34. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/115">Lettre de Terecha Labadia à Joanis Dupui. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />35. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/116">Lettre de Catharine Desclaus à Martin de Heuty. Guéthary</a>.<br />36a. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/117">Lettre de Gachina Saint Pée koinata à Catherine Gelos. Ascain</a>.<br />36b. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/118">Lettre de Pierre Etchegaray à Catherine (veuve de) Gelos. Ascain</a>.<br />37. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/119">Lettre de Gana Haurra de Fumat à Adrien Salla. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />38. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/120">Lettre de Joana Duhalde à Janne Castillou. Guéthary</a>.<br />39. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/121">Lettre de Haraneder à Pierre Echegoyen. Urrugne</a>.<br />40. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/122">Lettre de David Borrotra à Martin Borrotra. Ahetze</a>.<br />41. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/123">Lettre de Machume Basterreche à Esteben Lafontaine. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />42. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/124">Lettre de Sabadina de Clauset Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />43. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/125">Lettre de Joana Aprendisdeguy à Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />44. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/126">Lettre de Gracianne Gorte à Gracian Goute. Bidart</a>.<br />45. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/127">Lettre de Estonta Durquiet à Martin Durquiet. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />46. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/128">Lettre de Maria de Bordachipi à Pierre Lahitun. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />47. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/129">Lettre de Marie d'Iturriague à Estebe de Echegaray. Sare</a>.<br />48. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/130">Lettre de Joannes Larralde à Betry Larralde. Ahetze</a>.<br />49. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/131">Lettre de Francha Barrere à Pierre Hayete</a>.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Pays basque (France)
Labourd
Bayonne
Louisbourg
Ingonish (Niganiche)
Labrador
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale [CC] [BY] [NC]
Relation
A related resource
Othoi çato etchera : le Dauphin itsasontziko euskarazko gutunak (1757). <em>Lapurdum</em>, numéro spécial 2. 2015. Disponible sur : <<a href="https://lapurdum.revues.org/2528" target="_blank" rel="noopener">https://lapurdum.revues.org/2528</a>> (consulté le 1.02.2017)
ELOSEGI Xabier. <em>Le dauphin : 1757ko gutuneriari buruzko osagarriak eta gogoetak, "othoi çato etchera"</em>. Bilbao : Euskaltzaindia, 2019 (Iker 36). Disponible : <<a href="https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf" target="_blank" rel="noopener">https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf</a>>
1757an lapurteraz idatzitako gutun batzuk topatu dituzte Londresen. Berria. 2016-04-26. Disponible : <<a href="http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm" target="_blank" rel="noopener">http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm</a>> (consulté le 1.07.2016)
XVIII. mendean euskaraz idatzitako gutunak topatu dituzte Londresen. EITB. 2015-05-13.<br />Disponible : <<a href="http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia" target="_blank" rel="noopener">http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia</a>> (consulté le 1.07.2016)
DELOBEL Pantxika. Insolite : cinquante lettres en basque datant de 1757 découvertes à Londres. <em>Sud Ouest</em> [en ligne]. 28.04.2016. Disponible sur : <<a href="http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php" target="_blank" rel="noopener">http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php</a>> (consulté le 1.07.2016)
Provenance
A statement of any changes in ownership and custody of the resource since its creation that are significant for its authenticity, integrity, and interpretation. The statement may include a description of any changes successive custodians made to the resource.
Archives nationales du Royaume-Uni (TNA), série Haute Cour de l'Amirauté (HCA) <a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560" target="_blank" rel="noopener">30/264/2</a>
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.02.2017
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux <a title="Open government licence" href="http://www.nationalarchives.gov.uk/doc/open-government-licence/version/3/" target="_blank" rel="noopener">Archives nationales de l'Amirauté britannique</a> qui nous a autorisé à utiliser, publier, et diffuser les images numériques des lettres.
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12</a>
Texte
A resource consisting primarily of words for reading. Examples include books, letters, dissertations, poems, newspapers, articles, archives of mailing lists. Note that facsimiles or images of texts are still of the genre Text.
Text
Any textual data included in the document
<p><strong>A bertsioa</strong></p>
<p><31.1r> <em>[160.11]</em></p>
<p>Lapresent Letre soit / Rendue apierre Latiga / de Louis bourc / a Louis Bourc</p>
<p><31.2r> Bydarten eguina Mars 17 1757</p>
<p>/ Ene esposmaitea estu faltatu nahiican / Lehen bicico ocasionehuntan Curi ene eta / ene famillaren beriac gastiatu gabe /<sup>5</sup> ama jaincoac ereman daut eta aita hartan / Candelas Ceinatuba dut bertce familla / gucia Vngui gare presentean desiratcennuque / halabacine Cuc egori letra gainda eta belanais (†)/ eta bi letra erecebitutut behar orduban /<sup>10</sup> eguin dautcut anitz Letra eta Cuc esbatere / erecebitu esta ene falta hanitz penadut / Cuc prometatu Mecac emandut eta orai / hanitz pena dut deusic ecin egoria nihorc / esdaut hartunahi berdin galdubac direla /<sup>15</sup> berac dohacila salba edo Damna eguitentut / Biltra bentan bat espada bertcea aguiian</p>
<31.2v> aribatucodela gelditcennais Cure espos / fidel maite Katalin Duat nic oyerec / eta aitac eta Cusinac Milla ama / cahara Cure jcaba jaincoac hautatudu /<sup>5</sup> piarres estut hemen ematen deus / gehetasunic batere Berdin Letrahauc / aribatcen badire guconec eraredautcute / jaincoac Dicula fin ona Cure ahaide / eta hauco eta adisquide guciec Milla /<sup>10</sup> gorainci oyer Dyratcaba<br /><br />
<p><strong>B bertsioa</strong></p>
<p><31.1r> <em>[160.11]</em></p>
<p>La present letre soit rendue a Pierre Latiga, de Louisbourc. A Louisbourc.</p>
<p><31.2r> Bidarten egina, mars 17, 1757.</p>
<p>Ene espos maitea, eztut faltatu nahi izan lehenbiziko okasione huntan zuri ene eta ene famillaren berriak gaztiatu gabe. Ama Jainkoak ereman daut, eta aita hartan kandelaz zeinatuba dut. Bertze familla guzia ungi gare presentean ; desiratzen nuke hala bazine. Zuk egorri letra gain da, eta belanais (†). Eta bi letra errezebitu tut behar orduban. Egin dautzut anitz letra eta zuk ez batere errezebitu. Ezta ene falta, hanitz pena dut. Zuk prometatu mezak eman dut, eta orai hanitz pena dut deusik ezin egorria. Nihork ez daut hartu nahi, berdin galdubak direla ; berak dohazila salba edo damna. Egiten tut bi letra, bentan bat ezpada bertzea agijan</p>
<31.2v> arribatuko dela. Gelditzen naiz zure espos fidel maite, Katalin Duat. Nik, Oierek, eta aitak eta kusinak milla goraintzi. Ama zaharra, zure izaba, Jainkoak hautatu du. Piarres, eztut hemen ematen deus xehetasunik batere, berdin letra hauk arribatzen badire gizonek errare dautzute. Jainkoak dizula fin ona. Zure ahaide eta hauzo eta adiskide guziek milla goraintzi. Oier Dyratçabal.<br /><br /><strong>Oharrak</strong> <br /><br />2r :9 <em>belanais</em> : menturaz <em>be(i)la nais </em>‘haiduru naiz’, bainan ez da testuinguruarekin ezkontzen. 2r :16 <em>biltra</em> : <em>bi letra </em>irakur bedi. <em>bentan bat </em>: horrela ikusten dugu, baina zentzua ‘bietan bat’ da. 2v :3 <em>Milla </em>: zerbaiten falta da, seguruenik <em>goraintci</em>. 2v :7 <em>guconec </em>: irakur <em>guiçonec</em>.2v :10 <em>Dyratcaba </em>: irakur <em>Dyratçabal</em>.
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettre de Katalin Duat [greffier Oyer Diratçabal] à Pierre Latiga
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Duat, Katalin
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
17.03.1757
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Language
A language of the resource
basque
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.10.2016
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Extent
The size or duration of the resource.
2 fichiers (fac-similé 3 p., 3627 Ko et transcription 1 p.,314 Ko)
Source
A related resource from which the described resource is derived
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>L'original est conservé à Londres dans les archives de l'Amirauté britannique (<a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560">HCA 30/264/2</a>).</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
Subject
The topic of the resource
philologie
correspondance
dialectologie
labourdin
famille
vie domestique
Description
An account of the resource
Une femme du Labourd écrit à son mari vivant à Louisbourg au Canada. La lettre, convoyée par un bateau parti de Bayonne, fut saisie durant la traversée par la marine anglaise en 1757.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Bidart
Louisbourg
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux Archives nationales de l'Amirauté britannique pour la permission de publier les images numériques.
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale - Partage selon les Conditions Initiales [CC] [BY] [NC] [SA]
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/112">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/112</a>
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
Katalin Duaten gutuna Pierre Latigari
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
Lamikiz, Xabier (photographie numérique) / Padilla-Moyano, Manuel (transcription de la lettre) / Videgain, Charles (transcription de la lettre)
Abstract
A summary of the resource.
L’épouse, Katalin Duat (Catherine Douat) écrit à son mari, Pierre Latiga (Pierre Lartigue). Elle a perdu sa mère. Elle a reçu plusieurs lettres de son mari mais sait que les lettres envoyées par elle ne sont pas parvenues à son mari. Elle a fait dire les messes avec l’argent que son mari lui a promis. Mais personne ne veut rien lui prendre (parle-t-elle de lettres de change non acceptées ? qu’ils soient sauvés ou damnés ! Salutations de tous, de son père, sa cousine, Oier, voisins et amis. Dieu a emporté sa vieille mère. La lettre est signée par Oier Dyracaba (en fait Iratçabal), sans doute dictée par Katalin Doat épouse du mari Pierre Latiga.
18e siècle
commerce
communications
correspondance
dialectologie
guerre de sept ans
labourdin
langue régionale
lettre
messagerie
milieu familial
navire
océan Atlantique
philologie
transports
vie domestique
-
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/dc3043a697d4bd4f7c39c599bd036717.png
6a6b9c49eb4d9cbf72df0fb3be4ca267
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/2aee3d43ed3c99374ef2b108e8330f22.pdf
5874695e713a85d93e6ee9f695d8941f
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/e040bff06c6d51374f24c96da2e2e3a9.pdf
a66406ccfd849829a2037511dcc4f5b4
PDF Text
Text
Data : 1757/4/1
Non idatzia : Ahetze
Igorlea : Joannes Larralde
Hartzailea : Betry Larralde
Lotura : aita-semeak
Helmuga : Iganis ( = Niganiche)
A bertsioa
<48.1r> 87
Lapresente Lettre / soit Rendue A /
Monsieur Betry / Larralde qui lest /
apresent Jganis a terneube / Á Jnanis
<48.2r> Fait ahetx le 1 avril 1757
/ Enez semaiz maitea harcendout
livertatez / souri by Leroren
Jscribatceco Eta denbora berean /
henbego berrien gastiatcequo
ossasounadougou /5 Jaincoary Esquer
desiratcen guidouque sourez / hala
balis goureaz besala / ounguida arebca
domins senara corsoubandou /
Eguintoutez hirour presa serbaiten
Esparança / Doutez anaya biác
Espaniandirez. /10 ossasounarequin
direz areba mariatoac / mila goraincy
gousien partes ossasounadougou /
amac milla goraincy sou Jqusy nahis /
sangrignean dagoela / ahaidez Eta
adisquidez gousiez goraincy /15
aguereco semeary mila goraincy berez
familac / amac Eta ahaidez gousiec. /
aguereco bianayac corsouban direz /
Corsouçalec serbait Eguiten doutez
/ sourez servitçari guelditcen nais /20
Enez semay maitéa sou
Jcusiateragnoco / chagrignian Joannez
Larralde
B bertsioa
<48.1r> 87
La presente lettre soit rendue a
Monsieur Betry Larralde, qui lest a
present Iganis, a Terneube. Á Inanis.
<48.2r> Fait a Ahetz, le 1 avril 1757.
Ene seme maitea, hartzen dut libertate
zuri bi lerroren iskribatzeko, eta
denbora berean hebengo berrien
gaztiatzeko. Osasuna dugu Jainkoari
esker ; desiratzen ginduke zure hala
balitz, gurea bezala. Ungi da, arrebak
Domins senarra korsuban du. Egin tute
hirur presa, zerbaiten esparantza dute.
Anaia biak Espanian dire, osasunarekin
dire. Arreba Mariatoak mila goraintzi,
guzien partez osasuna dugu. Amak
milla goraintzi, zu ikusi nahiz
sangriñean dagoela. Ahaide eta
adiskide guziek goraintzi. Agerreko
semeari mila goraintzi bere familak,
amak eta ahaide guziek. Agerreko bi
anaiak korsuban dire ; korsuzalek
zerbait egiten dute.
Zure zerbitzari gelditzen naiz, ene
seme maitea, zu ikusi arterañoko
xagriñian. Joannez Larralde.
2r:4 henbego: irakur bedi hebengo. 2r:7 arebca: irakur arrebac.
�
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettres en basque du navire <em>Le Dauphin </em>(1757)
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
<em>Le Dauphin </em>itsasontziko euskarazko gutunak (1757)
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Arcocha-Scarcia, Aurélie
Denis, Gwendal
Lamikiz, Xabier
Talec, Jean-Philippe
Videgain, Charles
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
La Maison des Sciences de l'Homme d'Aquitaine appuie ce travail dans le cadre du quinquennal recherche 2016-2020.
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
1757
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
98 fichiers (fac-similés, et transcriptions de 49 lettres)
Language
A language of the resource
basque
Source
A related resource from which the described resource is derived
Fac-similés produits avec un appareil photographique
Subject
The topic of the resource
bateau
commerce, communications, transports
correspondance
mer
famille
guerre de sept ans
basque (langue)
histoire du Pays basque
transport maritime
linguistique
Description
An account of the resource
La collection regroupe 49 lettres privées rédigées en 1757 par des habitants du Labourd (province du Pays Basque près de Bayonne et Saint-Jean-de-Luz) à destination de résidents à Louisbourg (Canada). Des études ultérieures permettront d'approfondir les contextes historique, sociolinguistique, littéraire et linguistique de cette documentation.
Abstract
A summary of the resource.
La collection <em>Le Dauphin</em> rassemble des éléments d'une correspondance privée du 18ème siècle faisant partie des archives de l'Amirauté Britannique à Londres. Elles sont rédigées en dialecte basque labourdin et sont un témoignage nouveau de l'état de langue de ce parler, en 1757 dans le Labourd Côtier (autour de Saint-Jean-de-Luz). Les textes de ces lettres n'ont pas de prétention littéraire et complètent utilement les documents fournis par les œuvres littéraires.<br /><br />Ces lettres ont été rédigées en début 1757 par des habitants du Labourd à destination essentiellement de parents résidant à Louisbourg. Le bateau qui les transportait, appelé <em>Le Dauphin</em>, muni d'une commission de guerre et de commerce, quitta Bayonne le 4 avril 1757 mais fut arraisonné par des bâtiments de la marine anglaise avec les lettres qui étaient à bord.<br /><br />Xabier Lamikiz, lors de ses travaux de thèse sur le commerce atlantique au 18ème siècle a eu le mérite de trouver ces documents en langue basque qui n'avaient pas fait l'objet de traitement particulier. Nous en donnons une version diplomatique et une version modernisée.
Table Of Contents
A list of subunits of the resource.
Liste des lettres<br />--<br />1. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/82">Lettre de Martin (Pierre) de Arrunde à Martin de Arrunde. Urrugne</a>.<br />2. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/83">Lettre de Marie d'Etcheverry à Pierre Daguerre. Hendaye</a>.<br />3. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/84">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Patchiqu de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />4. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/85">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Martin Josepe de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />5. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/86">Lettre de Catalin Lalanne à Esteben Gourdo. Sare</a>.<br />6. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/87">Lettre de Maria de Molleres à Bitor & Bernat de Farandiret</a>.<br />7. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/88">Lettre de Miguel Harismendy à Bernard Harismendy. Sare</a>.<br />8. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/89">Lettre de Maria de Bortairay à Joannis Hiribarren. Ascain</a>.<br />9. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/90">Lettre de Gaçina Diyarz à Joannes Hiraburu. Hendaye</a>.<br />10. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/91">Lettre de Martin Borda à Andreco Borda. Sare</a>.<br />11. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/92">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />12. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/93">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />13. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/94">Lettre de Joanna de Salla à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />14. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/95">Lettre de Martin Durruitz à Domingo Durruitz. Sare</a>.<br />15. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/96">Lettre de Joanna de Castillou à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />16. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/97">Lettre de Joanes de Matet à Joannes de Matet. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />17. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/98">Lettre de ? à Bernat Haroqui</a>.<br />18. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/99">Lettre de Maria de Lamarq à Bernat de Lupoy. Guéthary</a>.<br />19. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/100">Lettre de Joannes d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />20. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/101">Lettre de Marie Darburu à Marie (Duhalde) Harboure. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />21. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/102">Lettre de Jean Lafitte Bourguignon à Joanis Lafitte Bourguignon. Ciboure</a>.<br />22. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/103">Lettre de Joanna de Bidart à Joannes d'Etcheto. Sare</a>.<br />23. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/104">Lettre de Piarres d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />24. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/105">Lettre de Betri d'Etcheberry à Joannes Etcheberry. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />25. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/106">Lettre de Martin d'Etchart à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />26. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/107">Lettre de Cathalin Marie Berrogain à Catherine Laborde. Bayonne</a>.<br />27. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/108">Lettre de Marittipo de Subiet à Laurens Perusqui. Ascain</a>.<br />28. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/109">Lettre de Cathalina Ithurriague à Gabriel Ithurriague. Ciboure</a>.<br />29. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/110">Lettre de Pierre d'Etchevers à Pierre d'Etchevers. Ciboure</a>.<br />30. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/111">Lettre de Martin Larralde à Saint Martin de Duronia Mirande. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />31. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/112">Lettre de Katalin Duat à Pierre Latiga. Bidart</a>.<br />32. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/113">Lettre de Maria de Saint Martin à Joanis Diharce. Ciboure</a>.<br />33. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/114">Lettre de Betry Daguerre à Martincho Daguerre. Guéthary</a>.<br />34. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/115">Lettre de Terecha Labadia à Joanis Dupui. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />35. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/116">Lettre de Catharine Desclaus à Martin de Heuty. Guéthary</a>.<br />36a. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/117">Lettre de Gachina Saint Pée koinata à Catherine Gelos. Ascain</a>.<br />36b. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/118">Lettre de Pierre Etchegaray à Catherine (veuve de) Gelos. Ascain</a>.<br />37. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/119">Lettre de Gana Haurra de Fumat à Adrien Salla. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />38. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/120">Lettre de Joana Duhalde à Janne Castillou. Guéthary</a>.<br />39. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/121">Lettre de Haraneder à Pierre Echegoyen. Urrugne</a>.<br />40. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/122">Lettre de David Borrotra à Martin Borrotra. Ahetze</a>.<br />41. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/123">Lettre de Machume Basterreche à Esteben Lafontaine. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />42. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/124">Lettre de Sabadina de Clauset Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />43. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/125">Lettre de Joana Aprendisdeguy à Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />44. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/126">Lettre de Gracianne Gorte à Gracian Goute. Bidart</a>.<br />45. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/127">Lettre de Estonta Durquiet à Martin Durquiet. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />46. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/128">Lettre de Maria de Bordachipi à Pierre Lahitun. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />47. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/129">Lettre de Marie d'Iturriague à Estebe de Echegaray. Sare</a>.<br />48. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/130">Lettre de Joannes Larralde à Betry Larralde. Ahetze</a>.<br />49. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/131">Lettre de Francha Barrere à Pierre Hayete</a>.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Pays basque (France)
Labourd
Bayonne
Louisbourg
Ingonish (Niganiche)
Labrador
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale [CC] [BY] [NC]
Relation
A related resource
Othoi çato etchera : le Dauphin itsasontziko euskarazko gutunak (1757). <em>Lapurdum</em>, numéro spécial 2. 2015. Disponible sur : <<a href="https://lapurdum.revues.org/2528" target="_blank" rel="noopener">https://lapurdum.revues.org/2528</a>> (consulté le 1.02.2017)
ELOSEGI Xabier. <em>Le dauphin : 1757ko gutuneriari buruzko osagarriak eta gogoetak, "othoi çato etchera"</em>. Bilbao : Euskaltzaindia, 2019 (Iker 36). Disponible : <<a href="https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf" target="_blank" rel="noopener">https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf</a>>
1757an lapurteraz idatzitako gutun batzuk topatu dituzte Londresen. Berria. 2016-04-26. Disponible : <<a href="http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm" target="_blank" rel="noopener">http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm</a>> (consulté le 1.07.2016)
XVIII. mendean euskaraz idatzitako gutunak topatu dituzte Londresen. EITB. 2015-05-13.<br />Disponible : <<a href="http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia" target="_blank" rel="noopener">http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia</a>> (consulté le 1.07.2016)
DELOBEL Pantxika. Insolite : cinquante lettres en basque datant de 1757 découvertes à Londres. <em>Sud Ouest</em> [en ligne]. 28.04.2016. Disponible sur : <<a href="http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php" target="_blank" rel="noopener">http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php</a>> (consulté le 1.07.2016)
Provenance
A statement of any changes in ownership and custody of the resource since its creation that are significant for its authenticity, integrity, and interpretation. The statement may include a description of any changes successive custodians made to the resource.
Archives nationales du Royaume-Uni (TNA), série Haute Cour de l'Amirauté (HCA) <a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560" target="_blank" rel="noopener">30/264/2</a>
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.02.2017
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux <a title="Open government licence" href="http://www.nationalarchives.gov.uk/doc/open-government-licence/version/3/" target="_blank" rel="noopener">Archives nationales de l'Amirauté britannique</a> qui nous a autorisé à utiliser, publier, et diffuser les images numériques des lettres.
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12</a>
Texte
A resource consisting primarily of words for reading. Examples include books, letters, dissertations, poems, newspapers, articles, archives of mailing lists. Note that facsimiles or images of texts are still of the genre Text.
Text
Any textual data included in the document
<p><strong>A bertsioa</strong></p>
<p><48.1r> <em>87</em></p>
<p>Lapresente Lettre / soit Rendue A / Monsieur Betry / Larralde qui lest / apresent Jganis a terneube / Á Jnanis</p>
<p><48.2r> Fait ahetx le 1 avril 1757</p>
<p>/ Enez semaiz maitea harcendout livertatez / souri by Leroren Jscribatceco Eta denbora berean / henbego berrien gastiatcequo ossasounadougou /<sup>5</sup> Jaincoary Esquer desiratcen guidouque sourez / hala balis goureaz besala / ounguida arebca domins senara corsoubandou / Eguintoutez hirour presa serbaiten Esparança / Doutez anaya biác Espaniandirez. /<sup>10</sup> ossasounarequin direz areba mariatoac / mila goraincy gousien partes ossasounadougou / amac milla goraincy sou Jqusy nahis / sangrignean dagoela / ahaidez Eta adisquidez gousiez goraincy /<sup>15</sup> aguereco semeary mila goraincy berez familac / amac Eta ahaidez gousiec. / aguereco bianayac corsouban direz / Corsouçalec serbait Eguiten doutez</p>
/ sourez servitçari guelditcen nais /<sup>20</sup> Enez semay maitéa sou Jcusiateragnoco / chagrignian Joannez Larralde<br /><br /><strong>B bertsioa<br /><br /></strong><48.1r> <em>87</em>
<p>La presente lettre soit rendue a Monsieur Betry Larralde, qui lest a present Iganis, a Terneube. Á Inanis.</p>
<p><48.2r> Fait a Ahetz, le 1 avril 1757.</p>
<p>Ene seme maitea, hartzen dut libertate zuri bi lerroren iskribatzeko, eta denbora berean hebengo berrien gaztiatzeko. Osasuna dugu Jainkoari esker ; desiratzen ginduke zure hala balitz, gurea bezala. Ungi da, arrebak Domins senarra korsuban du. Egin tute hirur presa, zerbaiten esparantza dute. Anaia biak Espanian dire, osasunarekin dire. Arreba Mariatoak mila goraintzi, guzien partez osasuna dugu. Amak milla goraintzi, zu ikusi nahiz sangriñean dagoela. Ahaide eta adiskide guziek goraintzi. Agerreko semeari mila goraintzi bere familak, amak eta ahaide guziek. Agerreko bi anaiak korsuban dire ; korsuzalek zerbait egiten dute.</p>
Zure zerbitzari gelditzen naiz, ene seme maitea, zu ikusi arterañoko xagriñian. Joannez Larralde.<br /><br /><strong>Oharrak</strong><br /><br />2r:4 <em>henbego</em>: irakur bedi <em>hebengo</em>. 2r:7 <em>arebca</em>: irakur <em>arrebac</em>.
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettre de Joannes Larralde à Betry Larralde
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Larralde, Joannes
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
01.04.1757
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
2 fichiers (fac-similé 2 p., 2143 Ko et transcription 1 p., 309 Ko)
Language
A language of the resource
basque
Description
An account of the resource
Un père habitant au Labourd écrit à son fils vivant à Ingonish (Niganiche) au Canada. La lettre, convoyée par un bateau parti de Bayonne, fut saisie durant la traversée par la marine anglaise en 1757.
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.10.2016
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Source
A related resource from which the described resource is derived
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>L'original est conservé à Londres dans les archives de l'Amirauté britannique (<a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560">HCA 30/264/2</a>).</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
Subject
The topic of the resource
philologie
correspondance
dialectologie
labourdin
famille
vie domestique
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Ahetze
Ingonish (Niganiche)
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux Archives nationales de l'Amirauté britannique pour la permission de publier les images numériques.
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale - Partage selon les Conditions Initiales [CC] [BY] [NC] [SA]
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text"><a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/130">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/130</a></div>
</div>
</div>
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
Joannes Larralderen gutuna Betry Larralderi
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
Lamikiz, Xabier (photographie numérique) / Padilla-Moyano, Manuel (transcription de la lettre) / Videgain, Charles (transcription de la lettre)
Abstract
A summary of the resource.
Le père, Joannes Larralde, écrit à son fils Betry Larralde qui est à Niganich. La famille va bien. Sa sœur Domins a son mari en course et ils ont fait trois prises. Deux frères sont en Espagne, en bonne santé Salutations de sa sœur Mariatoa, de sa mère qui est dans le chagrin à l’attendre. Saluts au fils d’Aguerre. Deux frères d’Aguerre sont en course. Salutations finales d’un père dans le chagrin.
18e siècle
commerce
correspondance
dialectologie
guerre de sept ans
labourdin
langue régionale
lettre
milieu familial
navire
océan Atlantique
philologie
transports
vie domestique
-
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/1e01ad4b8f97141b01584bbbe67072eb.png
1a44d1a0cb33dfbb009ffa654d83c5e6
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/a691a8d81a8346cf1186b36a5746dc37.pdf
dc900660e9398aed3c32347601420fd2
PDF Text
Text
��
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/96abc1966b1efc1690fa3c794f894d25.pdf
c6bfa8bce5b26c109234b10401d12e36
PDF Text
Text
Data: 1757/3/12
Non idatzia: Sara
Igorlea: Joannes d'Etcheverry
Hartzailea: Joannes d'Etcheverry
Lotura: aita-semeak
Helmuga: Louisbourg
A bertsioa
B bertsioa
<19.1r> 24
Monsieur / Monsieur Joannes D
Etcheverry / Marinier demeurant a
Louisbourq / pour Mieux dire fils de la
maison / de Maiteguenia de Sare a
present / a Louisbourq / Louisbourq
<19.1r> 24
Monsieur Monsieur Joannes
d'Etcheverry, marinier demeurant a
Louisbourq, pour mieux dire fils de la
maison de Maiteguenia de Sare, a
present a Louisbourq. Louisbourq.
<19.2r> Sare le 12m Mars 1757
<19.2r> Sare, le 12ème mars 1757.
/ Eneseme Maitea Errecibitudut çure
letra abenduaren / hogoi eta borcian
Eguina ceinac Marcatu baitarotçu /
çure ossassuna ona, guissaberian
ossassuna onbatean /5 caussitcen
baicare gubere Jaincoaresquer,
Errecibitu dugu / çure lettra chanja
919tt liberaco bat ceina placer han / dia
hartu baitut arribatu denean hainberce
arriscuren / ondoan, baldin harcen
baduçu deliberacioneriq etcherat /
Ethorceco francian barna harçaçu
mando gaztebat /10 lau urtetaco çure eta
çure bagaijen echarceco eta ustedut /
despendioac atheraco tutçun, amac
milla goraincy eta / cure haurridec eta
çure ahaidec eta adisquidec eta / hauço
guciec, finean guelditcen naiz çure aita
eguiazcua / eta fidella bicinaiceino
Ene seme maitea, errezibitu dut zure
letra abenduaren hogoi eta bortzian
egina, zeinak markatu baitarotzu zure
osasuna ona. Gisa berian, osasuna on
batean kausitzen baikare gu bere
Jainkoar’esker. Errezibitu dugu zure
letra xanja, 919 liberako bat zeina
plazer handia hartu baitut arribatu
denean, hainbertze arriskuren ondoan.
Baldin hartzen baduzu deliberazionerik
etxerat ethortzeko, Frantzian barna
hartzazu mando gazte bat lau urtetako,
zure eta zure bagajien ekhartzeko, eta
uste dut despendioak atherako tutzun.
Amak milla goraintzi, eta zure
haurridek eta zure ahaidek eta
adiskidek eta hauzo guziek. Finean,
gelditzen naiz zure aita egiazkua eta
fidela bizi naizeino.
/15 Joannes d'Etcheverry
Joannes d'Etcheverry.
�
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettres en basque du navire <em>Le Dauphin </em>(1757)
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
<em>Le Dauphin </em>itsasontziko euskarazko gutunak (1757)
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Arcocha-Scarcia, Aurélie
Denis, Gwendal
Lamikiz, Xabier
Talec, Jean-Philippe
Videgain, Charles
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
La Maison des Sciences de l'Homme d'Aquitaine appuie ce travail dans le cadre du quinquennal recherche 2016-2020.
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
1757
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
98 fichiers (fac-similés, et transcriptions de 49 lettres)
Language
A language of the resource
basque
Source
A related resource from which the described resource is derived
Fac-similés produits avec un appareil photographique
Subject
The topic of the resource
bateau
commerce, communications, transports
correspondance
mer
famille
guerre de sept ans
basque (langue)
histoire du Pays basque
transport maritime
linguistique
Description
An account of the resource
La collection regroupe 49 lettres privées rédigées en 1757 par des habitants du Labourd (province du Pays Basque près de Bayonne et Saint-Jean-de-Luz) à destination de résidents à Louisbourg (Canada). Des études ultérieures permettront d'approfondir les contextes historique, sociolinguistique, littéraire et linguistique de cette documentation.
Abstract
A summary of the resource.
La collection <em>Le Dauphin</em> rassemble des éléments d'une correspondance privée du 18ème siècle faisant partie des archives de l'Amirauté Britannique à Londres. Elles sont rédigées en dialecte basque labourdin et sont un témoignage nouveau de l'état de langue de ce parler, en 1757 dans le Labourd Côtier (autour de Saint-Jean-de-Luz). Les textes de ces lettres n'ont pas de prétention littéraire et complètent utilement les documents fournis par les œuvres littéraires.<br /><br />Ces lettres ont été rédigées en début 1757 par des habitants du Labourd à destination essentiellement de parents résidant à Louisbourg. Le bateau qui les transportait, appelé <em>Le Dauphin</em>, muni d'une commission de guerre et de commerce, quitta Bayonne le 4 avril 1757 mais fut arraisonné par des bâtiments de la marine anglaise avec les lettres qui étaient à bord.<br /><br />Xabier Lamikiz, lors de ses travaux de thèse sur le commerce atlantique au 18ème siècle a eu le mérite de trouver ces documents en langue basque qui n'avaient pas fait l'objet de traitement particulier. Nous en donnons une version diplomatique et une version modernisée.
Table Of Contents
A list of subunits of the resource.
Liste des lettres<br />--<br />1. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/82">Lettre de Martin (Pierre) de Arrunde à Martin de Arrunde. Urrugne</a>.<br />2. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/83">Lettre de Marie d'Etcheverry à Pierre Daguerre. Hendaye</a>.<br />3. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/84">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Patchiqu de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />4. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/85">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Martin Josepe de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />5. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/86">Lettre de Catalin Lalanne à Esteben Gourdo. Sare</a>.<br />6. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/87">Lettre de Maria de Molleres à Bitor & Bernat de Farandiret</a>.<br />7. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/88">Lettre de Miguel Harismendy à Bernard Harismendy. Sare</a>.<br />8. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/89">Lettre de Maria de Bortairay à Joannis Hiribarren. Ascain</a>.<br />9. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/90">Lettre de Gaçina Diyarz à Joannes Hiraburu. Hendaye</a>.<br />10. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/91">Lettre de Martin Borda à Andreco Borda. Sare</a>.<br />11. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/92">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />12. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/93">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />13. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/94">Lettre de Joanna de Salla à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />14. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/95">Lettre de Martin Durruitz à Domingo Durruitz. Sare</a>.<br />15. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/96">Lettre de Joanna de Castillou à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />16. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/97">Lettre de Joanes de Matet à Joannes de Matet. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />17. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/98">Lettre de ? à Bernat Haroqui</a>.<br />18. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/99">Lettre de Maria de Lamarq à Bernat de Lupoy. Guéthary</a>.<br />19. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/100">Lettre de Joannes d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />20. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/101">Lettre de Marie Darburu à Marie (Duhalde) Harboure. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />21. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/102">Lettre de Jean Lafitte Bourguignon à Joanis Lafitte Bourguignon. Ciboure</a>.<br />22. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/103">Lettre de Joanna de Bidart à Joannes d'Etcheto. Sare</a>.<br />23. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/104">Lettre de Piarres d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />24. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/105">Lettre de Betri d'Etcheberry à Joannes Etcheberry. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />25. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/106">Lettre de Martin d'Etchart à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />26. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/107">Lettre de Cathalin Marie Berrogain à Catherine Laborde. Bayonne</a>.<br />27. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/108">Lettre de Marittipo de Subiet à Laurens Perusqui. Ascain</a>.<br />28. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/109">Lettre de Cathalina Ithurriague à Gabriel Ithurriague. Ciboure</a>.<br />29. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/110">Lettre de Pierre d'Etchevers à Pierre d'Etchevers. Ciboure</a>.<br />30. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/111">Lettre de Martin Larralde à Saint Martin de Duronia Mirande. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />31. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/112">Lettre de Katalin Duat à Pierre Latiga. Bidart</a>.<br />32. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/113">Lettre de Maria de Saint Martin à Joanis Diharce. Ciboure</a>.<br />33. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/114">Lettre de Betry Daguerre à Martincho Daguerre. Guéthary</a>.<br />34. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/115">Lettre de Terecha Labadia à Joanis Dupui. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />35. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/116">Lettre de Catharine Desclaus à Martin de Heuty. Guéthary</a>.<br />36a. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/117">Lettre de Gachina Saint Pée koinata à Catherine Gelos. Ascain</a>.<br />36b. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/118">Lettre de Pierre Etchegaray à Catherine (veuve de) Gelos. Ascain</a>.<br />37. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/119">Lettre de Gana Haurra de Fumat à Adrien Salla. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />38. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/120">Lettre de Joana Duhalde à Janne Castillou. Guéthary</a>.<br />39. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/121">Lettre de Haraneder à Pierre Echegoyen. Urrugne</a>.<br />40. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/122">Lettre de David Borrotra à Martin Borrotra. Ahetze</a>.<br />41. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/123">Lettre de Machume Basterreche à Esteben Lafontaine. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />42. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/124">Lettre de Sabadina de Clauset Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />43. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/125">Lettre de Joana Aprendisdeguy à Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />44. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/126">Lettre de Gracianne Gorte à Gracian Goute. Bidart</a>.<br />45. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/127">Lettre de Estonta Durquiet à Martin Durquiet. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />46. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/128">Lettre de Maria de Bordachipi à Pierre Lahitun. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />47. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/129">Lettre de Marie d'Iturriague à Estebe de Echegaray. Sare</a>.<br />48. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/130">Lettre de Joannes Larralde à Betry Larralde. Ahetze</a>.<br />49. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/131">Lettre de Francha Barrere à Pierre Hayete</a>.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Pays basque (France)
Labourd
Bayonne
Louisbourg
Ingonish (Niganiche)
Labrador
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale [CC] [BY] [NC]
Relation
A related resource
Othoi çato etchera : le Dauphin itsasontziko euskarazko gutunak (1757). <em>Lapurdum</em>, numéro spécial 2. 2015. Disponible sur : <<a href="https://lapurdum.revues.org/2528" target="_blank" rel="noopener">https://lapurdum.revues.org/2528</a>> (consulté le 1.02.2017)
ELOSEGI Xabier. <em>Le dauphin : 1757ko gutuneriari buruzko osagarriak eta gogoetak, "othoi çato etchera"</em>. Bilbao : Euskaltzaindia, 2019 (Iker 36). Disponible : <<a href="https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf" target="_blank" rel="noopener">https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf</a>>
1757an lapurteraz idatzitako gutun batzuk topatu dituzte Londresen. Berria. 2016-04-26. Disponible : <<a href="http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm" target="_blank" rel="noopener">http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm</a>> (consulté le 1.07.2016)
XVIII. mendean euskaraz idatzitako gutunak topatu dituzte Londresen. EITB. 2015-05-13.<br />Disponible : <<a href="http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia" target="_blank" rel="noopener">http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia</a>> (consulté le 1.07.2016)
DELOBEL Pantxika. Insolite : cinquante lettres en basque datant de 1757 découvertes à Londres. <em>Sud Ouest</em> [en ligne]. 28.04.2016. Disponible sur : <<a href="http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php" target="_blank" rel="noopener">http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php</a>> (consulté le 1.07.2016)
Provenance
A statement of any changes in ownership and custody of the resource since its creation that are significant for its authenticity, integrity, and interpretation. The statement may include a description of any changes successive custodians made to the resource.
Archives nationales du Royaume-Uni (TNA), série Haute Cour de l'Amirauté (HCA) <a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560" target="_blank" rel="noopener">30/264/2</a>
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.02.2017
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux <a title="Open government licence" href="http://www.nationalarchives.gov.uk/doc/open-government-licence/version/3/" target="_blank" rel="noopener">Archives nationales de l'Amirauté britannique</a> qui nous a autorisé à utiliser, publier, et diffuser les images numériques des lettres.
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12</a>
Texte
A resource consisting primarily of words for reading. Examples include books, letters, dissertations, poems, newspapers, articles, archives of mailing lists. Note that facsimiles or images of texts are still of the genre Text.
Text
Any textual data included in the document
<p><strong>A bertsioa</strong></p>
<p><19.1r> <em>24</em></p>
<p>Monsieur / Monsieur Joannes D Etcheverry / Marinier demeurant a Louisbourq / pour Mieux dire fils de la maison / de Maiteguenia de Sare a present / a Louisbourq / Louisbourq</p>
<p><19.2r> Sare le 12<sup>m </sup>Mars 1757</p>
<p>/ Eneseme Maitea Errecibitudut çure letra abenduaren / hogoi eta borcian Eguina ceinac Marcatu baitarotçu / çure ossassuna ona, guissaberian ossassuna onbatean /<sup>5</sup> caussitcen baicare gubere Jaincoaresquer, Errecibitu dugu / çure lettra chanja 919<sup>tt </sup>liberaco bat ceina placer han / dia hartu baitut arribatu denean hainberce arriscuren / ondoan, baldin harcen baduçu deliberacioneriq etcherat / Ethorceco francian barna harçaçu mando gaztebat /<sup>10</sup> lau urtetaco çure eta çure bagaijen echarceco eta ustedut / despendioac atheraco tutçun, amac milla goraincy eta / cure haurridec eta çure ahaidec eta adisquidec eta / hauço guciec, finean guelditcen naiz çure aita eguiazcua / eta fidella bicinaiceino</p>
/<sup>15</sup> Joannes d’Etcheverry<br /><br />
<p><strong>B bertsioa</strong></p>
<p><19.1r> <em>24</em></p>
<p>Monsieur Monsieur Joannes d’Etcheverry, marinier demeurant a Louisbourq, pour mieux dire fils de la maison de Maiteguenia de Sare, a present a Louisbourq. Louisbourq.</p>
<p><19.2r> Sare, le 12<sup>ème</sup> mars 1757.</p>
<p>Ene seme maitea, errezibitu dut zure letra abenduaren hogoi eta bortzian egina, zeinak markatu baitarotzu zure osasuna ona. Gisa berian, osasuna on batean kausitzen baikare gu bere Jainkoar’esker. Errezibitu dugu zure letra xanja, 919 liberako bat zeina plazer handia hartu baitut arribatu denean, hainbertze arriskuren ondoan. Baldin hartzen baduzu deliberazionerik etxerat ethortzeko, Frantzian barna hartzazu mando gazte bat lau urtetako, zure eta zure bagajien ekhartzeko, eta uste dut despendioak atherako tutzun. Amak milla goraintzi, eta zure haurridek eta zure ahaidek eta adiskidek eta hauzo guziek. Finean, gelditzen naiz zure aita egiazkua eta fidela bizi naizeino.</p>
Joannes d’Etcheverry.
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettre de Joannes d’Etcheverry à Joannes d’Etcheverry
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Etcheverry, Joannes d’
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
12.03.1757
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
2 fichiers (fac-similé 2 p., 2088 Ko et transcription 1 p., 189 Ko)
Language
A language of the resource
basque
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.10.2016
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Source
A related resource from which the described resource is derived
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>L'original est conservé à Londres dans les archives de l'Amirauté britannique (<a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560">HCA 30/264/2</a>).</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
Subject
The topic of the resource
philologie
correspondance
dialectologie
labourdin
famille
vie domestique
Description
An account of the resource
Un père habitant au Labourd écrit à son fils vivant à Louisbourg au Canada. La lettre, convoyée par un bateau parti de Bayonne, fut saisie durant la traversée par la marine anglaise en 1757.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Sare
Louisbourg
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux Archives nationales de l'Amirauté britannique pour la permission de publier les images numériques.
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale - Partage selon les Conditions Initiales [CC] [BY] [NC] [SA]
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/100">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/100</a>
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
Joannes d’Etcheverryren gutuna Joannes d’Etcheverryri
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
Lamikiz, Xabier (photographie numérique) / Padilla-Moyano, Manuel (transcription de la lettre) / Videgain, Charles (transcription de la lettre)
Abstract
A summary of the resource.
Le père, Joannes d’Etcheverry, écrit à son fils, Joannes d’Etcheverry, et lui dit avoir reçu sa lettre du 25 décembre, ainsi qu’une lettre de change de 919 livres. Il lui recommande, si jamais il rejoint le continent, de prendre un jeune mulet pour transporter les bagages. Salutations.
18e siècle
commerce
communications
correspondance
dialectologie
guerre de sept ans
labourdin
langue régionale
lettre
messagerie
milieu familial
navire
océan Atlantique
philologie
transports
vie domestique
-
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/2848957260f9ba76bcc66e02293d5c80.png
91bc308622109d1eea98f0b8c05c96dd
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/b11e1e66d0ff80a144e924e6d2631e78.pdf
6b843d55975a607b0275d4e84209d5ad
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/40a0c4d3206a45ef97f905ccb3f37616.pdf
e2dd7b8c38a936c03f3b7d328262c639
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettres en basque du navire <em>Le Dauphin </em>(1757)
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
<em>Le Dauphin </em>itsasontziko euskarazko gutunak (1757)
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Arcocha-Scarcia, Aurélie
Denis, Gwendal
Lamikiz, Xabier
Talec, Jean-Philippe
Videgain, Charles
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
La Maison des Sciences de l'Homme d'Aquitaine appuie ce travail dans le cadre du quinquennal recherche 2016-2020.
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
1757
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
98 fichiers (fac-similés, et transcriptions de 49 lettres)
Language
A language of the resource
basque
Source
A related resource from which the described resource is derived
Fac-similés produits avec un appareil photographique
Subject
The topic of the resource
bateau
commerce, communications, transports
correspondance
mer
famille
guerre de sept ans
basque (langue)
histoire du Pays basque
transport maritime
linguistique
Description
An account of the resource
La collection regroupe 49 lettres privées rédigées en 1757 par des habitants du Labourd (province du Pays Basque près de Bayonne et Saint-Jean-de-Luz) à destination de résidents à Louisbourg (Canada). Des études ultérieures permettront d'approfondir les contextes historique, sociolinguistique, littéraire et linguistique de cette documentation.
Abstract
A summary of the resource.
La collection <em>Le Dauphin</em> rassemble des éléments d'une correspondance privée du 18ème siècle faisant partie des archives de l'Amirauté Britannique à Londres. Elles sont rédigées en dialecte basque labourdin et sont un témoignage nouveau de l'état de langue de ce parler, en 1757 dans le Labourd Côtier (autour de Saint-Jean-de-Luz). Les textes de ces lettres n'ont pas de prétention littéraire et complètent utilement les documents fournis par les œuvres littéraires.<br /><br />Ces lettres ont été rédigées en début 1757 par des habitants du Labourd à destination essentiellement de parents résidant à Louisbourg. Le bateau qui les transportait, appelé <em>Le Dauphin</em>, muni d'une commission de guerre et de commerce, quitta Bayonne le 4 avril 1757 mais fut arraisonné par des bâtiments de la marine anglaise avec les lettres qui étaient à bord.<br /><br />Xabier Lamikiz, lors de ses travaux de thèse sur le commerce atlantique au 18ème siècle a eu le mérite de trouver ces documents en langue basque qui n'avaient pas fait l'objet de traitement particulier. Nous en donnons une version diplomatique et une version modernisée.
Table Of Contents
A list of subunits of the resource.
Liste des lettres<br />--<br />1. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/82">Lettre de Martin (Pierre) de Arrunde à Martin de Arrunde. Urrugne</a>.<br />2. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/83">Lettre de Marie d'Etcheverry à Pierre Daguerre. Hendaye</a>.<br />3. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/84">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Patchiqu de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />4. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/85">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Martin Josepe de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />5. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/86">Lettre de Catalin Lalanne à Esteben Gourdo. Sare</a>.<br />6. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/87">Lettre de Maria de Molleres à Bitor & Bernat de Farandiret</a>.<br />7. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/88">Lettre de Miguel Harismendy à Bernard Harismendy. Sare</a>.<br />8. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/89">Lettre de Maria de Bortairay à Joannis Hiribarren. Ascain</a>.<br />9. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/90">Lettre de Gaçina Diyarz à Joannes Hiraburu. Hendaye</a>.<br />10. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/91">Lettre de Martin Borda à Andreco Borda. Sare</a>.<br />11. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/92">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />12. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/93">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />13. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/94">Lettre de Joanna de Salla à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />14. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/95">Lettre de Martin Durruitz à Domingo Durruitz. Sare</a>.<br />15. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/96">Lettre de Joanna de Castillou à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />16. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/97">Lettre de Joanes de Matet à Joannes de Matet. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />17. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/98">Lettre de ? à Bernat Haroqui</a>.<br />18. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/99">Lettre de Maria de Lamarq à Bernat de Lupoy. Guéthary</a>.<br />19. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/100">Lettre de Joannes d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />20. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/101">Lettre de Marie Darburu à Marie (Duhalde) Harboure. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />21. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/102">Lettre de Jean Lafitte Bourguignon à Joanis Lafitte Bourguignon. Ciboure</a>.<br />22. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/103">Lettre de Joanna de Bidart à Joannes d'Etcheto. Sare</a>.<br />23. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/104">Lettre de Piarres d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />24. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/105">Lettre de Betri d'Etcheberry à Joannes Etcheberry. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />25. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/106">Lettre de Martin d'Etchart à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />26. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/107">Lettre de Cathalin Marie Berrogain à Catherine Laborde. Bayonne</a>.<br />27. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/108">Lettre de Marittipo de Subiet à Laurens Perusqui. Ascain</a>.<br />28. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/109">Lettre de Cathalina Ithurriague à Gabriel Ithurriague. Ciboure</a>.<br />29. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/110">Lettre de Pierre d'Etchevers à Pierre d'Etchevers. Ciboure</a>.<br />30. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/111">Lettre de Martin Larralde à Saint Martin de Duronia Mirande. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />31. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/112">Lettre de Katalin Duat à Pierre Latiga. Bidart</a>.<br />32. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/113">Lettre de Maria de Saint Martin à Joanis Diharce. Ciboure</a>.<br />33. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/114">Lettre de Betry Daguerre à Martincho Daguerre. Guéthary</a>.<br />34. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/115">Lettre de Terecha Labadia à Joanis Dupui. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />35. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/116">Lettre de Catharine Desclaus à Martin de Heuty. Guéthary</a>.<br />36a. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/117">Lettre de Gachina Saint Pée koinata à Catherine Gelos. Ascain</a>.<br />36b. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/118">Lettre de Pierre Etchegaray à Catherine (veuve de) Gelos. Ascain</a>.<br />37. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/119">Lettre de Gana Haurra de Fumat à Adrien Salla. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />38. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/120">Lettre de Joana Duhalde à Janne Castillou. Guéthary</a>.<br />39. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/121">Lettre de Haraneder à Pierre Echegoyen. Urrugne</a>.<br />40. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/122">Lettre de David Borrotra à Martin Borrotra. Ahetze</a>.<br />41. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/123">Lettre de Machume Basterreche à Esteben Lafontaine. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />42. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/124">Lettre de Sabadina de Clauset Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />43. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/125">Lettre de Joana Aprendisdeguy à Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />44. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/126">Lettre de Gracianne Gorte à Gracian Goute. Bidart</a>.<br />45. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/127">Lettre de Estonta Durquiet à Martin Durquiet. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />46. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/128">Lettre de Maria de Bordachipi à Pierre Lahitun. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />47. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/129">Lettre de Marie d'Iturriague à Estebe de Echegaray. Sare</a>.<br />48. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/130">Lettre de Joannes Larralde à Betry Larralde. Ahetze</a>.<br />49. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/131">Lettre de Francha Barrere à Pierre Hayete</a>.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Pays basque (France)
Labourd
Bayonne
Louisbourg
Ingonish (Niganiche)
Labrador
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale [CC] [BY] [NC]
Relation
A related resource
Othoi çato etchera : le Dauphin itsasontziko euskarazko gutunak (1757). <em>Lapurdum</em>, numéro spécial 2. 2015. Disponible sur : <<a href="https://lapurdum.revues.org/2528" target="_blank" rel="noopener">https://lapurdum.revues.org/2528</a>> (consulté le 1.02.2017)
ELOSEGI Xabier. <em>Le dauphin : 1757ko gutuneriari buruzko osagarriak eta gogoetak, "othoi çato etchera"</em>. Bilbao : Euskaltzaindia, 2019 (Iker 36). Disponible : <<a href="https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf" target="_blank" rel="noopener">https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf</a>>
1757an lapurteraz idatzitako gutun batzuk topatu dituzte Londresen. Berria. 2016-04-26. Disponible : <<a href="http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm" target="_blank" rel="noopener">http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm</a>> (consulté le 1.07.2016)
XVIII. mendean euskaraz idatzitako gutunak topatu dituzte Londresen. EITB. 2015-05-13.<br />Disponible : <<a href="http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia" target="_blank" rel="noopener">http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia</a>> (consulté le 1.07.2016)
DELOBEL Pantxika. Insolite : cinquante lettres en basque datant de 1757 découvertes à Londres. <em>Sud Ouest</em> [en ligne]. 28.04.2016. Disponible sur : <<a href="http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php" target="_blank" rel="noopener">http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php</a>> (consulté le 1.07.2016)
Provenance
A statement of any changes in ownership and custody of the resource since its creation that are significant for its authenticity, integrity, and interpretation. The statement may include a description of any changes successive custodians made to the resource.
Archives nationales du Royaume-Uni (TNA), série Haute Cour de l'Amirauté (HCA) <a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560" target="_blank" rel="noopener">30/264/2</a>
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.02.2017
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux <a title="Open government licence" href="http://www.nationalarchives.gov.uk/doc/open-government-licence/version/3/" target="_blank" rel="noopener">Archives nationales de l'Amirauté britannique</a> qui nous a autorisé à utiliser, publier, et diffuser les images numériques des lettres.
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12</a>
Texte
A resource consisting primarily of words for reading. Examples include books, letters, dissertations, poems, newspapers, articles, archives of mailing lists. Note that facsimiles or images of texts are still of the genre Text.
Text
Any textual data included in the document
<strong>A bertsioa</strong><br /><br /><13.1r> 84<br />A Monsieur / Monsieur jean Caztilou / me de grabe pour monsieur Laborde / a Luisbourg<br /><br /><13.2r> A Guettary le 2 mars 1757<br /><br />/ Ene hauco majtea / Prezentequo coury adicerá emaitequo Neure ossasunaren / Beria eta denbora verean coure<br /> famillarená ossasuná /5 Dougou jaincoary esquer deciracen guindouque coubena / ala jcaitea Neure semea joannis gomendacen daucout / otoy coure qonpania oná Eguiteás hauco onen / adisquidetacouna hunetaquo hourtetan da senálle / coure Esparancan gueldicen Naiz Esparanca dout /10 coure partetiq esdiocula faltatuquo halaber ene / semea piarressy goraincy milla coure famillaq / saloutacen saitou eta piarres hacharrenequoq / Beré Biox gucias eta Naiz cure servicary joanná / Desallá<br /><br /><strong>B bertsioa</strong><br /><br /><13.1r> 84<br />A Monsieur Monsieur Jean Caztilou, maitre de grabe pour Monsieur Laborde. A Luisbourg.<br /><br /><13.2r> A Guettary le 2 mars 1757.<br /><br />Ene hauzo maitea, Presenteko zuri aditzera emaiteko neure osasunaren berria, eta denbora berean zure famillarena. Osasuna dugu Jainkoari esker; desiratzen ginduke zubena ala izaitea. Neure semea Joanis gomendatzen dautzut otoi zure konpania ona egiteaz. Hauzo onen adiskidetasuna hunetako hurtetan da senalle; zure esparantzan gelditzen naiz. Esparantza dut zure partetik ez diozula faltatuko halaber ene semea Piarresi. Goraintzi milla. Zure famillak salutatzen zaitu, eta Piarres Hacharrenekok bere biotz guziaz. Eta naiz zure zerbitzari, Joanna de Salla.
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettre de Joanna de Salla à Jean Caztillou
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Salla, Joanna de
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
02.03.1757
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
2 fichiers (fac-similé 2 p., 2204 Ko et transcription 1 p., 188 Ko)
Language
A language of the resource
basque
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.10.2016
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Source
A related resource from which the described resource is derived
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>L'original est conservé à Londres dans les archives de l'Amirauté britannique (<a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560">HCA 30/264/2</a>).</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
Subject
The topic of the resource
philologie
correspondance
dialectologie
labourdin
famille
vie domestique
Description
An account of the resource
Un homme du Labourd écrit à son voisin vivant à Louisbourg au Canada. La lettre, convoyée par un bateau parti de Bayonne, fut saisie durant la traversée par la marine anglaise en 1757.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Guéthary
Louisbourg
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux Archives nationales de l'Amirauté britannique pour la permission de publier les images numériques.
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale - Partage selon les Conditions Initiales [CC] [BY] [NC] [SA]
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/94">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/94</a>
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
Joanna de Sallaren gutuna Jean Caztillouri
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
Lamikiz, Xabier (photographie numérique) / Padilla-Moyano, Manuel (transcription de la lettre) / Videgain, Charles (transcription de la lettre)
Abstract
A summary of the resource.
Une femme, Joanna de Salla, écrit à son voisin, Jean Castillou pour le saluer et lui recommander son fils Joannis en tant que voisin attentif. Salutations de la famille et de Piarres Hacharreneko.
18e siècle
commerce
communications
correspondance
dialectologie
guerre de sept ans
labourdin
langue régionale
lettre
messagerie
milieu familial
navire
océan Atlantique
philologie
transports
vie domestique
-
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/21ac946b91638a52943fdfd5c1e8b0d6.png
1189084a08efcbdc2aa70f09c5825ac4
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/18a78079b508c8c1eb4d32a86f832d5b.pdf
506983509b770b2b3773da2676d26fcf
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/5cfbad7bbd2f81be83aaa9c6486323e7.pdf
3aa54e9dd428bf0a99077d0f536fc71b
PDF Text
Text
Data : 1757/3/3
Non idatzia : Getaria
Igorlea : Joanna de Castillou
Hartzailea : Jean Castillou
Lotura : aita-alabak
Helmuga : Louisbourg
A bertsioa
<15.1r> 61
Monsieur / Monsieur / Jean qastillou /
Metre de Grabe / pour monsieur
Laborde / a Louis bourg
<15.2r> Getharian egina marchoaren
3 1757
/ Ene / aita maitia hartcendut libertade
Curi bi leroren / Esqribatceqo Eta
denbora berian Curi Ene osasunaren /5
beria aditcerat Emateqo Cinetan ona
baita Etadesiratcen / bainuque Curia
hala jcaitia cure qonpania guciareqin
batian / sallutatcen caitut Ene bihotc
gucias eta halaber / sallutacen caituste
aispa nanaq Ceinetan miariscenbaita /
nesqato Eta domincheq eta qailantaq
eta goanahauraq /10 Eta dominiqaq
mila gorainci Eta areba chabadineq /
Eta hiribarongo ania arebeq eta
baroineneqo familaq / mila gorainci
hachareneqo familaq mila gorainci /
goanatipitoa chabadineneqoaq Eta
bere alabaq mila / gorainci Eta othoi
gomendatcen darotcula haren /15
semia joanis cure prudencias
Esenpluonbatenematias / bere
burasoaren aldera miseria gucien
erdian horeq / sofritcen ditubeneq
Ematen dautedatela Enepenagucia /
mila gorainciamaq Eta arebaq Eta
gaineraqo cure / hauco ahaide adisqide
gucieq mila gorainci /20 Ene aita maitia
bihotces Curi Erateqo hemengo dolore
/ Eta miseria gucieqbaino gehiago
afligitcenaute / Cuhor gerlatriste
huneqin jcanaq EtaCu jqusinahiaq /
Cureberiaq Escinjaqines hiltcerat
goasguciaq
<15.2v> Ene aita maitia Egicu bethi
quraie Ceruqo aitaq bethi / jcaren du
B bertsioa
<15.1r> 61
Monsieur Monsieur Jean Qastillou,
metre de grabe pour Monsieur
Laborde. A Louisbourg.
<15.2r> Getharian egina, martxoaren 3,
1757.
Ene aita maitia, hartzen dut libertade
zuri bi lerroren eskribatzeko eta
denbora berian zuri ene osasunaren
berria aditzerat emateko, zinetan ona
baita, eta desiratzen bainuke zuria hala
izaitia, zure konpania guziarekin
batian. Salutatzen zaitut ene bihotz
guziaz, eta halaber salutatzen zaituzte
aizpa Nanak, zeinetan Miarritzen baita
neskato. Eta Dominxek eta Kailantak
eta Goana Haurrak eta Dominikak mila
goraintzi. Eta arreba Xabadinek eta
Hiribarrongo ania-arrebek eta
Baroineneko familak mila goraintzi.
Haxarreneko familak mila goraintzi ;
Goana Tipitoa Xabadinenekoak eta
bere alabak mila goraintzi, eta othoi
gomendatzen darotzula haren semia
Joanis zure prudentziaz esenplu on
baten ematiaz. Bere burasoaren aldera,
miseria guzien erdian, horrek sofritzen
ditubenek ematen dautedatela ene
pena guzia. Mila goraintzi amak eta
arrebak, eta gainerako zure auzo,
ahaide, adiskide guziek mila goraintzi.
Ene aita maitia, bihotzez zuri errateko
hemengo dolore eta miseria guziek
baino gehiago aflijitzen naute zuhor
gerla triste hunekin izanak eta zu ikusi
nahiak ; zure berriak ezin jakinez
hiltzerat goaz guziak.
<15.2v> Ene aita maitia, egizu bethi
kuraie ; zeruko Aitak bethi izaren du
�gure artha Eta Cure doloreguciaq
ofregi / diotcotcu jnqoari ahaliq
hobeqiena Cure horqo / dolorieq
Ematen dute Ene bihotcian
penariqhandiena /5 agerida ginqoaq
horla placer dubela qonplibedi / bada
bethi jaunaren borondatia goanden
urthian / Egori darosquitcut corciletra
Eta Estaqit jcatu / othe ducun batere
hiriartenas landan gastiatu / narotcun
supreni escintescen nola mahitcheneqo
/10 semia Esposatuden butuneneqo
alabarequin dioelariq / Escarotcula
Eman hitciq Eta trufatu cindubela / Eta
senqriqeneqo ſ premuba Ere
esposatuda / danielen arebareqin hauq
marqatcen darosqitcut / Es nahis curi
hutsiq Eta damuriq Egin batere /15
horietas Esdolora batere Ceren jnqoaq
premetitcen / baiqitu horiec gucia
qomeni estiren gaucetan / Estut
presentian deus berceriq Curi cer
gastia / baiciq Ere naisela gelditcen
Cure Cerbitcari / Cure ume naisen
becalaqo miserablia orai Eta /20 bethi
bihos Eta borondate ones Eta Escin
pagatubes / bethia joanna de qastillou
gure artha ; eta zure dolore guziak
ofreji diotzotzu Jinkoari ahalik
hobekiena. Zure horko doloriek
ematen dute ene bihotzian penarik
handiena. Ageri da Jinkoak horla plazer
dubela ; konpli bedi, bada, bethi
Jaunaren borondatia. Goan den urthian
egorri darozkitzut zortzi letra, eta
eztakit izatu othe duzun batere.
Hiriartenaz landan, gaztiatu narotzun
supreni etzintezen nola Mahixeneko
semia esposatu den Butuneneko
alabarekin, dioelarik eztarotzula eman
hitzik, eta trufatu zindubela. Eta
Senkrikeneko premuba ere esposatu
da Danielen arrebarekin. Hauk
markatzen darozkitzut, ez nahiz zuri
hutsik eta damurik egin batere.
Horietaz ez dolora batere, zeren
Jinkoak premetitzen baikitu horiek
guziak komeni eztiren gauzetan. Eztut
presentian deus bertzerik zuri zer
gaztia, baizik ere naizela gelditzen zure
zerbitzari. Zure ume naizen bezalako
miserablia, orai eta bethi, bihotz eta
borondate onez eta ezin pagatubez
bethia, Joanna de Qastillou.
2v :11 Escarotcula : irakur bedi estarotçula. Herskarien arteko batetortzea gertatu
da hemen, nahiz fenomenoaren testuingurua hitz bukaera den ; cf. baiqitu ‘baititu’
ondoko oharrean. 16. baiqitu : uler bedi baititu. gucia : guciac irakur ; menturaz
herskaria ez da grafiatu ondoko hitzaren hastapeneko qo-ren eraginaz.
�
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettres en basque du navire <em>Le Dauphin </em>(1757)
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
<em>Le Dauphin </em>itsasontziko euskarazko gutunak (1757)
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Arcocha-Scarcia, Aurélie
Denis, Gwendal
Lamikiz, Xabier
Talec, Jean-Philippe
Videgain, Charles
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
La Maison des Sciences de l'Homme d'Aquitaine appuie ce travail dans le cadre du quinquennal recherche 2016-2020.
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
1757
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
98 fichiers (fac-similés, et transcriptions de 49 lettres)
Language
A language of the resource
basque
Source
A related resource from which the described resource is derived
Fac-similés produits avec un appareil photographique
Subject
The topic of the resource
bateau
commerce, communications, transports
correspondance
mer
famille
guerre de sept ans
basque (langue)
histoire du Pays basque
transport maritime
linguistique
Description
An account of the resource
La collection regroupe 49 lettres privées rédigées en 1757 par des habitants du Labourd (province du Pays Basque près de Bayonne et Saint-Jean-de-Luz) à destination de résidents à Louisbourg (Canada). Des études ultérieures permettront d'approfondir les contextes historique, sociolinguistique, littéraire et linguistique de cette documentation.
Abstract
A summary of the resource.
La collection <em>Le Dauphin</em> rassemble des éléments d'une correspondance privée du 18ème siècle faisant partie des archives de l'Amirauté Britannique à Londres. Elles sont rédigées en dialecte basque labourdin et sont un témoignage nouveau de l'état de langue de ce parler, en 1757 dans le Labourd Côtier (autour de Saint-Jean-de-Luz). Les textes de ces lettres n'ont pas de prétention littéraire et complètent utilement les documents fournis par les œuvres littéraires.<br /><br />Ces lettres ont été rédigées en début 1757 par des habitants du Labourd à destination essentiellement de parents résidant à Louisbourg. Le bateau qui les transportait, appelé <em>Le Dauphin</em>, muni d'une commission de guerre et de commerce, quitta Bayonne le 4 avril 1757 mais fut arraisonné par des bâtiments de la marine anglaise avec les lettres qui étaient à bord.<br /><br />Xabier Lamikiz, lors de ses travaux de thèse sur le commerce atlantique au 18ème siècle a eu le mérite de trouver ces documents en langue basque qui n'avaient pas fait l'objet de traitement particulier. Nous en donnons une version diplomatique et une version modernisée.
Table Of Contents
A list of subunits of the resource.
Liste des lettres<br />--<br />1. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/82">Lettre de Martin (Pierre) de Arrunde à Martin de Arrunde. Urrugne</a>.<br />2. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/83">Lettre de Marie d'Etcheverry à Pierre Daguerre. Hendaye</a>.<br />3. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/84">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Patchiqu de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />4. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/85">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Martin Josepe de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />5. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/86">Lettre de Catalin Lalanne à Esteben Gourdo. Sare</a>.<br />6. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/87">Lettre de Maria de Molleres à Bitor & Bernat de Farandiret</a>.<br />7. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/88">Lettre de Miguel Harismendy à Bernard Harismendy. Sare</a>.<br />8. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/89">Lettre de Maria de Bortairay à Joannis Hiribarren. Ascain</a>.<br />9. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/90">Lettre de Gaçina Diyarz à Joannes Hiraburu. Hendaye</a>.<br />10. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/91">Lettre de Martin Borda à Andreco Borda. Sare</a>.<br />11. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/92">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />12. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/93">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />13. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/94">Lettre de Joanna de Salla à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />14. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/95">Lettre de Martin Durruitz à Domingo Durruitz. Sare</a>.<br />15. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/96">Lettre de Joanna de Castillou à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />16. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/97">Lettre de Joanes de Matet à Joannes de Matet. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />17. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/98">Lettre de ? à Bernat Haroqui</a>.<br />18. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/99">Lettre de Maria de Lamarq à Bernat de Lupoy. Guéthary</a>.<br />19. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/100">Lettre de Joannes d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />20. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/101">Lettre de Marie Darburu à Marie (Duhalde) Harboure. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />21. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/102">Lettre de Jean Lafitte Bourguignon à Joanis Lafitte Bourguignon. Ciboure</a>.<br />22. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/103">Lettre de Joanna de Bidart à Joannes d'Etcheto. Sare</a>.<br />23. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/104">Lettre de Piarres d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />24. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/105">Lettre de Betri d'Etcheberry à Joannes Etcheberry. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />25. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/106">Lettre de Martin d'Etchart à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />26. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/107">Lettre de Cathalin Marie Berrogain à Catherine Laborde. Bayonne</a>.<br />27. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/108">Lettre de Marittipo de Subiet à Laurens Perusqui. Ascain</a>.<br />28. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/109">Lettre de Cathalina Ithurriague à Gabriel Ithurriague. Ciboure</a>.<br />29. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/110">Lettre de Pierre d'Etchevers à Pierre d'Etchevers. Ciboure</a>.<br />30. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/111">Lettre de Martin Larralde à Saint Martin de Duronia Mirande. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />31. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/112">Lettre de Katalin Duat à Pierre Latiga. Bidart</a>.<br />32. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/113">Lettre de Maria de Saint Martin à Joanis Diharce. Ciboure</a>.<br />33. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/114">Lettre de Betry Daguerre à Martincho Daguerre. Guéthary</a>.<br />34. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/115">Lettre de Terecha Labadia à Joanis Dupui. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />35. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/116">Lettre de Catharine Desclaus à Martin de Heuty. Guéthary</a>.<br />36a. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/117">Lettre de Gachina Saint Pée koinata à Catherine Gelos. Ascain</a>.<br />36b. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/118">Lettre de Pierre Etchegaray à Catherine (veuve de) Gelos. Ascain</a>.<br />37. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/119">Lettre de Gana Haurra de Fumat à Adrien Salla. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />38. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/120">Lettre de Joana Duhalde à Janne Castillou. Guéthary</a>.<br />39. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/121">Lettre de Haraneder à Pierre Echegoyen. Urrugne</a>.<br />40. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/122">Lettre de David Borrotra à Martin Borrotra. Ahetze</a>.<br />41. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/123">Lettre de Machume Basterreche à Esteben Lafontaine. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />42. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/124">Lettre de Sabadina de Clauset Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />43. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/125">Lettre de Joana Aprendisdeguy à Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />44. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/126">Lettre de Gracianne Gorte à Gracian Goute. Bidart</a>.<br />45. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/127">Lettre de Estonta Durquiet à Martin Durquiet. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />46. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/128">Lettre de Maria de Bordachipi à Pierre Lahitun. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />47. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/129">Lettre de Marie d'Iturriague à Estebe de Echegaray. Sare</a>.<br />48. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/130">Lettre de Joannes Larralde à Betry Larralde. Ahetze</a>.<br />49. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/131">Lettre de Francha Barrere à Pierre Hayete</a>.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Pays basque (France)
Labourd
Bayonne
Louisbourg
Ingonish (Niganiche)
Labrador
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale [CC] [BY] [NC]
Relation
A related resource
Othoi çato etchera : le Dauphin itsasontziko euskarazko gutunak (1757). <em>Lapurdum</em>, numéro spécial 2. 2015. Disponible sur : <<a href="https://lapurdum.revues.org/2528" target="_blank" rel="noopener">https://lapurdum.revues.org/2528</a>> (consulté le 1.02.2017)
ELOSEGI Xabier. <em>Le dauphin : 1757ko gutuneriari buruzko osagarriak eta gogoetak, "othoi çato etchera"</em>. Bilbao : Euskaltzaindia, 2019 (Iker 36). Disponible : <<a href="https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf" target="_blank" rel="noopener">https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf</a>>
1757an lapurteraz idatzitako gutun batzuk topatu dituzte Londresen. Berria. 2016-04-26. Disponible : <<a href="http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm" target="_blank" rel="noopener">http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm</a>> (consulté le 1.07.2016)
XVIII. mendean euskaraz idatzitako gutunak topatu dituzte Londresen. EITB. 2015-05-13.<br />Disponible : <<a href="http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia" target="_blank" rel="noopener">http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia</a>> (consulté le 1.07.2016)
DELOBEL Pantxika. Insolite : cinquante lettres en basque datant de 1757 découvertes à Londres. <em>Sud Ouest</em> [en ligne]. 28.04.2016. Disponible sur : <<a href="http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php" target="_blank" rel="noopener">http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php</a>> (consulté le 1.07.2016)
Provenance
A statement of any changes in ownership and custody of the resource since its creation that are significant for its authenticity, integrity, and interpretation. The statement may include a description of any changes successive custodians made to the resource.
Archives nationales du Royaume-Uni (TNA), série Haute Cour de l'Amirauté (HCA) <a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560" target="_blank" rel="noopener">30/264/2</a>
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.02.2017
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux <a title="Open government licence" href="http://www.nationalarchives.gov.uk/doc/open-government-licence/version/3/" target="_blank" rel="noopener">Archives nationales de l'Amirauté britannique</a> qui nous a autorisé à utiliser, publier, et diffuser les images numériques des lettres.
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12</a>
Texte
A resource consisting primarily of words for reading. Examples include books, letters, dissertations, poems, newspapers, articles, archives of mailing lists. Note that facsimiles or images of texts are still of the genre Text.
Text
Any textual data included in the document
<strong>A bertsioa</strong><br /><br />
<p><15.1r> <em>61</em></p>
<p>Monsieur / Monsieur / Jean qastillou / Metre de Grabe / pour monsieur Laborde / a Louis bourg</p>
<p><15.2r> Getharian egina marchoaren 3 1757</p>
<p>/ Ene / aita maitia hartcendut libertade Curi bi leroren / Esqribatceqo Eta denbora berian Curi Ene osasunaren /<sup>5</sup> beria aditcerat Emateqo Cinetan ona baita Etadesiratcen / bainuque Curia hala jcaitia cure qonpania guciareqin batian / sallutatcen caitut Ene bihotc gucias eta halaber / sallutacen caituste aispa nanaq Ceinetan miariscenbaita / nesqato Eta domincheq eta qailantaq eta goanahauraq /<sup>10</sup> Eta dominiqaq mila gorainci Eta areba chabadineq / Eta hiribarongo ania arebeq eta baroineneqo familaq / mila gorainci hachareneqo familaq mila gorainci / goanatipitoa chabadineneqoaq Eta bere alabaq mila / gorainci Eta othoi gomendatcen darotcula haren /<sup>15</sup> semia joanis cure prudencias Esenpluonbatenematias / bere burasoaren aldera miseria gucien erdian horeq / sofritcen ditubeneq Ematen dautedatela Enepenagucia / mila gorainciamaq Eta arebaq Eta gaineraqo cure / hauco ahaide adisqide gucieq mila gorainci /<sup>20</sup> Ene aita maitia bihotces Curi Erateqo hemengo dolore / Eta miseria gucieqbaino gehiago afligitcenaute / Cuhor gerlatriste huneqin jcanaq EtaCu jqusinahia<sub>q</sub> / Cureberi<sup>a</sup>q Escinjaqines hiltcerat goasguciaq</p>
<15.2v> Ene aita maitia Egicu bethi quraie Ceruqo aitaq bethi / jcaren du gure artha Eta Cure doloreguciaq ofregi / diotcotcu jnqoari ahaliq hobeqiena Cure horqo / dolorieq Ematen dute Ene bihotcian penariqhandiena /<sup>5</sup> agerida ginqoaq horla placer dubela qonplibedi / bada bethi jaunaren borondatia goanden urthian / Egori darosquitcut corciletra Eta Estaqit jcatu / othe ducun batere hiriartenas landan gastiatu / narotcun supreni escintescen nola mahitcheneqo /<sup>10</sup> semia Esposatuden butuneneqo alabarequin dioelariq / Escarotcula Eman hitciq Eta trufatu cindubela / Eta senqriqeneqo ſ premuba Ere esposatuda / danielen arebareqin hauq marqatcen darosqitcut / Es nahis curi hutsiq Eta damuriq Egin batere /<sup>15</sup> horietas Esdolora batere Ceren jnqoaq premetitcen / baiqitu horiec gucia qomeni estiren gaucetan / Estut presentian deus berceriq Curi cer gastia / baiciq Ere naisela gelditcen Cure Cerbitcari / Cure ume naisen becalaqo miserablia orai Eta /<sup>20</sup> bethi bihos Eta borondate ones Eta Escin pagatube<sub>s</sub> / bethia joanna de qastillou<br /><br /><strong>B bertsioa</strong><br /><br />
<p><15.1r> <em>61</em></p>
<p>Monsieur Monsieur Jean Qastillou, metre de grabe pour Monsieur Laborde. A Louisbourg.</p>
<p><15.2r> Getharian egina, martxoaren 3, 1757.</p>
<p>Ene aita maitia, hartzen dut libertade zuri bi lerroren eskribatzeko eta denbora berian zuri ene osasunaren berria aditzerat emateko, zinetan ona baita, eta desiratzen bainuke zuria hala izaitia, zure konpania guziarekin batian. Salutatzen zaitut ene bihotz guziaz, eta halaber salutatzen zaituzte aizpa Nanak, zeinetan Miarritzen baita neskato. Eta Dominxek eta Kailantak eta Goana Haurrak eta Dominikak mila goraintzi. Eta arreba Xabadinek eta Hiribarrongo ania-arrebek eta Baroineneko familak mila goraintzi. Haxarreneko familak mila goraintzi ; Goana Tipitoa Xabadinenekoak eta bere alabak mila goraintzi, eta othoi gomendatzen darotzula haren semia Joanis zure prudentziaz esenplu on baten ematiaz. Bere burasoaren aldera, miseria guzien erdian, horrek sofritzen ditubenek ematen dautedatela ene pena guzia. Mila goraintzi amak eta arrebak, eta gainerako zure auzo, ahaide, adiskide guziek mila goraintzi. Ene aita maitia, bihotzez zuri errateko hemengo dolore eta miseria guziek baino gehiago aflijitzen naute zuhor gerla triste hunekin izanak eta zu ikusi nahiak ; zure berriak ezin jakinez hiltzerat goaz guziak.</p>
<15.2v> Ene aita maitia, egizu bethi kuraie ; zeruko Aitak bethi izaren du gure artha ; eta zure dolore guziak ofreji diotzotzu Jinkoari ahalik hobekiena. Zure horko doloriek ematen dute ene bihotzian penarik handiena. Ageri da Jinkoak horla plazer dubela ; konpli bedi, bada, bethi Jaunaren borondatia. Goan den urthian egorri darozkitzut zortzi letra, eta eztakit izatu othe duzun batere. Hiriartenaz landan, gaztiatu narotzun supreni etzintezen nola Mahixeneko semia esposatu den Butuneneko alabarekin, dioelarik eztarotzula eman hitzik, eta trufatu zindubela. Eta Senkrikeneko premuba ere esposatu da Danielen arrebarekin. Hauk markatzen darozkitzut, ez nahiz zuri hutsik eta damurik egin batere. Horietaz ez dolora batere, zeren Jinkoak premetitzen baikitu horiek guziak komeni eztiren gauzetan. Eztut presentian deus bertzerik zuri zer gaztia, baizik ere naizela gelditzen zure zerbitzari. Zure ume naizen bezalako miserablia, orai eta bethi, bihotz eta borondate onez eta ezin pagatubez bethia, Joanna de Qastillou.<br /><br /><strong>Oharrak</strong><br /><br />2v :11 <em>Escarotcula</em> : irakur bedi <em>estarotçula</em>. Herskarien arteko batetortzea gertatu da hemen, nahiz fenomenoaren testuingurua hitz bukaera den ; cf. <em>baiqitu </em>‘baititu’ ondoko oharrean. 16. <em>baiqitu </em>: uler bedi <em>baititu</em>. <em>gucia </em>: <em>guciac </em>irakur ; menturaz herskaria ez da grafiatu ondoko hitzaren hastapeneko <em>qo</em>-ren eraginaz.
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettre de Joanna de Castillou à Jean Castillou
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Castillou, Joanna de
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
03.03.1757
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Language
A language of the resource
basque
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.10.2016
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Extent
The size or duration of the resource.
2 fichiers (fac-similé 3 p., 3210 Ko et transcription 2 p., 315 Ko)
Source
A related resource from which the described resource is derived
<div class="element-text">
<div>
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>L'original est conservé à Londres dans les archives de l'Amirauté britannique (<a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560">HCA 30/264/2</a>).</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
Subject
The topic of the resource
philologie
correspondance
dialectologie
labourdin
famille
vie domestique
Description
An account of the resource
Une femme du Labourd écrit à son père vivant à Louisbourg au Canada. La lettre, convoyée par un bateau parti de Bayonne, fut saisie durant la traversée par la marine anglaise en 1757.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Guéthary
Louisbourg
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux Archives nationales de l'Amirauté britannique pour la permission de publier les images numériques.
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale - Partage selon les Conditions Initiales [CC] [BY] [NC] [SA]
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/96">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/96</a>
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
Joanna de Castillouren gutuna Jean Castillouri
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
Lamikiz, Xabier (photographie numérique) / Padilla-Moyano, Manuel (transcription de la lettre) / Videgain, Charles (transcription de la lettre)
Abstract
A summary of the resource.
La fille, Joanna de Castillou, écrit à son père, Jean Castillou et lui envoie salutations de tous dont Nana, sa sœur domestique à Biarritz, Dominxe, Kailanta, Goanes Haurra, Dominika, Xabadin, ceux d’Hiribarrrongo, Baroine, Haxarren, Goana Tipiko de Xabadin qui lui recommande son fils Joanis et dont la famille est en grande misère. Elle est davantage affligée par le triste sort de son père et l’envie de le revoir que par la misère chez elle. Dans le post-scriptum¸ elle lui offre des prières en sa faveur. Elle déclare lui avoir envoyé huit lettres dont elle ne sait rien. Elle lui a écrit pour qu’il ne soit pas surpris d’apprendre que le fils de Mahixen s’est marié avec la fille de Butunen qui lui aurait dit qu’il (le père de l’auteure) se serait moqué d’elle.
18e siècle
commerce
communications
correspondance
dialectologie
guerre de sept ans
labourdin
langue régionale
lettre
messagerie
milieu familial
navire
océan Atlantique
philologie
transports
vie domestique
-
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/8ed48f52db5a2ba8dc451db81e73b5cb.png
70cf32c6844f9b041cc633bad2820df1
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/39517ce9257dfca1c73b35f5acb626a0.pdf
4477cd976cbb6c7c85f4af64620c7c30
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/bb64806aee080e960ebfb862d06f469c.pdf
6928356166cb20a7afeed67602cde52b
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettres en basque du navire <em>Le Dauphin </em>(1757)
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
<em>Le Dauphin </em>itsasontziko euskarazko gutunak (1757)
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Arcocha-Scarcia, Aurélie
Denis, Gwendal
Lamikiz, Xabier
Talec, Jean-Philippe
Videgain, Charles
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
La Maison des Sciences de l'Homme d'Aquitaine appuie ce travail dans le cadre du quinquennal recherche 2016-2020.
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
1757
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
98 fichiers (fac-similés, et transcriptions de 49 lettres)
Language
A language of the resource
basque
Source
A related resource from which the described resource is derived
Fac-similés produits avec un appareil photographique
Subject
The topic of the resource
bateau
commerce, communications, transports
correspondance
mer
famille
guerre de sept ans
basque (langue)
histoire du Pays basque
transport maritime
linguistique
Description
An account of the resource
La collection regroupe 49 lettres privées rédigées en 1757 par des habitants du Labourd (province du Pays Basque près de Bayonne et Saint-Jean-de-Luz) à destination de résidents à Louisbourg (Canada). Des études ultérieures permettront d'approfondir les contextes historique, sociolinguistique, littéraire et linguistique de cette documentation.
Abstract
A summary of the resource.
La collection <em>Le Dauphin</em> rassemble des éléments d'une correspondance privée du 18ème siècle faisant partie des archives de l'Amirauté Britannique à Londres. Elles sont rédigées en dialecte basque labourdin et sont un témoignage nouveau de l'état de langue de ce parler, en 1757 dans le Labourd Côtier (autour de Saint-Jean-de-Luz). Les textes de ces lettres n'ont pas de prétention littéraire et complètent utilement les documents fournis par les œuvres littéraires.<br /><br />Ces lettres ont été rédigées en début 1757 par des habitants du Labourd à destination essentiellement de parents résidant à Louisbourg. Le bateau qui les transportait, appelé <em>Le Dauphin</em>, muni d'une commission de guerre et de commerce, quitta Bayonne le 4 avril 1757 mais fut arraisonné par des bâtiments de la marine anglaise avec les lettres qui étaient à bord.<br /><br />Xabier Lamikiz, lors de ses travaux de thèse sur le commerce atlantique au 18ème siècle a eu le mérite de trouver ces documents en langue basque qui n'avaient pas fait l'objet de traitement particulier. Nous en donnons une version diplomatique et une version modernisée.
Table Of Contents
A list of subunits of the resource.
Liste des lettres<br />--<br />1. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/82">Lettre de Martin (Pierre) de Arrunde à Martin de Arrunde. Urrugne</a>.<br />2. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/83">Lettre de Marie d'Etcheverry à Pierre Daguerre. Hendaye</a>.<br />3. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/84">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Patchiqu de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />4. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/85">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Martin Josepe de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />5. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/86">Lettre de Catalin Lalanne à Esteben Gourdo. Sare</a>.<br />6. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/87">Lettre de Maria de Molleres à Bitor & Bernat de Farandiret</a>.<br />7. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/88">Lettre de Miguel Harismendy à Bernard Harismendy. Sare</a>.<br />8. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/89">Lettre de Maria de Bortairay à Joannis Hiribarren. Ascain</a>.<br />9. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/90">Lettre de Gaçina Diyarz à Joannes Hiraburu. Hendaye</a>.<br />10. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/91">Lettre de Martin Borda à Andreco Borda. Sare</a>.<br />11. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/92">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />12. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/93">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />13. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/94">Lettre de Joanna de Salla à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />14. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/95">Lettre de Martin Durruitz à Domingo Durruitz. Sare</a>.<br />15. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/96">Lettre de Joanna de Castillou à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />16. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/97">Lettre de Joanes de Matet à Joannes de Matet. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />17. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/98">Lettre de ? à Bernat Haroqui</a>.<br />18. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/99">Lettre de Maria de Lamarq à Bernat de Lupoy. Guéthary</a>.<br />19. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/100">Lettre de Joannes d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />20. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/101">Lettre de Marie Darburu à Marie (Duhalde) Harboure. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />21. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/102">Lettre de Jean Lafitte Bourguignon à Joanis Lafitte Bourguignon. Ciboure</a>.<br />22. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/103">Lettre de Joanna de Bidart à Joannes d'Etcheto. Sare</a>.<br />23. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/104">Lettre de Piarres d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />24. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/105">Lettre de Betri d'Etcheberry à Joannes Etcheberry. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />25. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/106">Lettre de Martin d'Etchart à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />26. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/107">Lettre de Cathalin Marie Berrogain à Catherine Laborde. Bayonne</a>.<br />27. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/108">Lettre de Marittipo de Subiet à Laurens Perusqui. Ascain</a>.<br />28. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/109">Lettre de Cathalina Ithurriague à Gabriel Ithurriague. Ciboure</a>.<br />29. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/110">Lettre de Pierre d'Etchevers à Pierre d'Etchevers. Ciboure</a>.<br />30. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/111">Lettre de Martin Larralde à Saint Martin de Duronia Mirande. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />31. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/112">Lettre de Katalin Duat à Pierre Latiga. Bidart</a>.<br />32. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/113">Lettre de Maria de Saint Martin à Joanis Diharce. Ciboure</a>.<br />33. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/114">Lettre de Betry Daguerre à Martincho Daguerre. Guéthary</a>.<br />34. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/115">Lettre de Terecha Labadia à Joanis Dupui. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />35. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/116">Lettre de Catharine Desclaus à Martin de Heuty. Guéthary</a>.<br />36a. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/117">Lettre de Gachina Saint Pée koinata à Catherine Gelos. Ascain</a>.<br />36b. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/118">Lettre de Pierre Etchegaray à Catherine (veuve de) Gelos. Ascain</a>.<br />37. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/119">Lettre de Gana Haurra de Fumat à Adrien Salla. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />38. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/120">Lettre de Joana Duhalde à Janne Castillou. Guéthary</a>.<br />39. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/121">Lettre de Haraneder à Pierre Echegoyen. Urrugne</a>.<br />40. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/122">Lettre de David Borrotra à Martin Borrotra. Ahetze</a>.<br />41. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/123">Lettre de Machume Basterreche à Esteben Lafontaine. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />42. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/124">Lettre de Sabadina de Clauset Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />43. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/125">Lettre de Joana Aprendisdeguy à Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />44. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/126">Lettre de Gracianne Gorte à Gracian Goute. Bidart</a>.<br />45. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/127">Lettre de Estonta Durquiet à Martin Durquiet. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />46. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/128">Lettre de Maria de Bordachipi à Pierre Lahitun. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />47. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/129">Lettre de Marie d'Iturriague à Estebe de Echegaray. Sare</a>.<br />48. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/130">Lettre de Joannes Larralde à Betry Larralde. Ahetze</a>.<br />49. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/131">Lettre de Francha Barrere à Pierre Hayete</a>.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Pays basque (France)
Labourd
Bayonne
Louisbourg
Ingonish (Niganiche)
Labrador
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale [CC] [BY] [NC]
Relation
A related resource
Othoi çato etchera : le Dauphin itsasontziko euskarazko gutunak (1757). <em>Lapurdum</em>, numéro spécial 2. 2015. Disponible sur : <<a href="https://lapurdum.revues.org/2528" target="_blank" rel="noopener">https://lapurdum.revues.org/2528</a>> (consulté le 1.02.2017)
ELOSEGI Xabier. <em>Le dauphin : 1757ko gutuneriari buruzko osagarriak eta gogoetak, "othoi çato etchera"</em>. Bilbao : Euskaltzaindia, 2019 (Iker 36). Disponible : <<a href="https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf" target="_blank" rel="noopener">https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf</a>>
1757an lapurteraz idatzitako gutun batzuk topatu dituzte Londresen. Berria. 2016-04-26. Disponible : <<a href="http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm" target="_blank" rel="noopener">http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm</a>> (consulté le 1.07.2016)
XVIII. mendean euskaraz idatzitako gutunak topatu dituzte Londresen. EITB. 2015-05-13.<br />Disponible : <<a href="http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia" target="_blank" rel="noopener">http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia</a>> (consulté le 1.07.2016)
DELOBEL Pantxika. Insolite : cinquante lettres en basque datant de 1757 découvertes à Londres. <em>Sud Ouest</em> [en ligne]. 28.04.2016. Disponible sur : <<a href="http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php" target="_blank" rel="noopener">http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php</a>> (consulté le 1.07.2016)
Provenance
A statement of any changes in ownership and custody of the resource since its creation that are significant for its authenticity, integrity, and interpretation. The statement may include a description of any changes successive custodians made to the resource.
Archives nationales du Royaume-Uni (TNA), série Haute Cour de l'Amirauté (HCA) <a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560" target="_blank" rel="noopener">30/264/2</a>
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.02.2017
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux <a title="Open government licence" href="http://www.nationalarchives.gov.uk/doc/open-government-licence/version/3/" target="_blank" rel="noopener">Archives nationales de l'Amirauté britannique</a> qui nous a autorisé à utiliser, publier, et diffuser les images numériques des lettres.
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12</a>
Texte
A resource consisting primarily of words for reading. Examples include books, letters, dissertations, poems, newspapers, articles, archives of mailing lists. Note that facsimiles or images of texts are still of the genre Text.
Text
Any textual data included in the document
<p><strong>A bertsioa</strong></p>
<p><22.1r> <em>172</em></p>
<p>presenteco leta hau / errendatuco caijo joannes / detçheto sara olhaco / errotaco semmeari / a jnnaniz jnnaniz</p>
<p><22.2r> Escribatua marchoaren 14 saran 1757</p>
<p>/ Enne semme maitea harçendut libertate / Curi bilerroren marcaçeco osassunadut jain / coari Escer nere fammilla guziarecin Ceineta[n] /<sup>5</sup> dessiraçen bainuque Curea halla baliz denbora / berean gorainçi Cure arrebec eta Coinnatac eta / amaçhic eta jcebec eta Cussinec eta ahaide adi[s] / cide guçiec dolloratuac gara hagiz jçatudu / gun berritristeaz har<sup>en</sup> gauçac ahalic un /<sup>10</sup> gui alchaturic hunat pasaçerat Eguiçu lehen / biçico Comoitatean Ceren nihor gabe Causicen baica / ra Catalin eta bibioc gara eta maria eta arran / goiçen guelditudire hunat passaçerat Eguiçu Ceren / helduden neguco Ezbaçaiçaigu ethorcen uz aha /<sup>15</sup> l baitecaquegu errota</p>
<22.2v> letrahau hirur garrena Egorçen dugu xxx / jgorcen darosquiçug beti bianda Eçheberricoarrequin / Luqainca pusca baçuec Ez dugu passajaric jcan / deussen Egorçeco eta mari maite argainenecoc /<sup>5</sup> gorainçi finnean gueldicennaiz eta Cure ama / fidela Cure Cerbiçari joanna xx debidart<br /><br />
<p><strong>B bertsioa</strong></p>
<p><22.1r> <em>172</em></p>
<p>Presenteko letra hau errendatuko zaijo Joannes d’Etcheto, Sara, Olhako errotako semeari, a Innaniz. Innaniz.</p>
<p><22.2r> Eskribatua martxoaren 14, Saran, 1757.</p>
<p>Ene seme maitea, hartzen dut libertate zuri bi lerroren markatzeko. Osasuna dut Jainkoari esker nere familla guziarekin, zeinetan desiratzen bainuke zurea hala balitz denbora berean. Goraintzi zure arrebek eta koinatak eta amatxik eta izebek eta kusinek eta ahaide-adiskide guziek. Doloratuak gara hagiz izatu dugun berri tristeaz. Harren, gauzak ahalik ungi altxaturik, hunat pasatzerat egizu lehenbiziko komoitatean, zeren nihor gabe kausitzen baikara. Katalin eta bi-biok gara, eta Maria eta Arrangoitzen gelditu dire. Hunat pasatzerat egizu, zeren heldu den neguko ez bazaitzaigu ethortzen utz ahal baitezakegu errota.</p>
<22.2v> Letra hau hirurgarrena egortzen dugu. Igortzen darozkizugu beti bianda Echeberrikoarekin, lukhainka puska batzuek. Ez dugu pasaiarik izan deusen egortzeko. Eta Mari Maite Argainenekok goraintzi. Finean, gelditzen naiz eta zure ama fidela. Zure zerbitzari, Joanna de Bidart.<br /><br /><strong>Oharrak<br /><br /></strong>1r <em>leta </em>: horrela. 2r :9 <em>haren </em>: posible da <em>haren </em>posesiboa zein <em>harren </em>’otoi’ interpretatzea. Dudazko hautu bat egiten dugu bigarrenaren alde. 2v :2 <em>darosquiçug</em> : horrela.
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettre de Joanna de Bidart à Joannes d’Etcheto
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Bidart, Joanna de
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
14.03.1757
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
2 fichiers (fac-similé 3 p., 3633 Ko et transcription 2 p., 196 Ko)
Language
A language of the resource
basque
Description
An account of the resource
Une mère du Labourd écrit à son fils vivant à Ingonish (Niganiche) au Canada. La lettre, convoyée par un bateau parti de Bayonne, fut saisie durant la traversée par la marine anglaise en 1757.
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.10.2016
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Source
A related resource from which the described resource is derived
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>L'original est conservé à Londres dans les archives de l'Amirauté britannique (<a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560">HCA 30/264/2</a>).</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
Subject
The topic of the resource
philologie
correspondance
dialectologie
labourdin
famille
vie domestique
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Sare
Ingonish (Niganiche)
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux Archives nationales de l'Amirauté britannique pour la permission de publier les images numériques.
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale - Partage selon les Conditions Initiales [CC] [BY] [NC] [SA]
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/103">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/103</a>
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
Joanna de Bidarten gutuna Joannes d’Etchetori
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
Lamikiz, Xabier (photographie numérique) / Padilla-Moyano, Manuel (transcription de la lettre) / Videgain, Charles (transcription de la lettre)
Abstract
A summary of the resource.
La mère, Joanna de Bidart, salue son fils, Joannes d’Etcheto, et lui dit que tous ont été touchés par la triste nouvelle (non précisée). Elle lui demande son prompt retour, reste avec Katalin à Sare alors que Maria et les autres sont à Arcangues. Si son fils ne revient pas pour l’hiver elle devra abandonner le moulin. C’est la troisième lettre qu’elle envoie, elle envoie une autre lettre partie avec Bianda Etcheverry, ainsi que des saucisses, Salutations dont celles de Mari Maite Argainenea.
18e siècle
commerce
communications
correspondance
dialectologie
guerre de sept ans
labourdin
langue régionale
lettre
messagerie
milieu familial
navire
océan Atlantique
philologie
transports
vie domestique
-
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/a41ed52cef476fddf9ccb232fc71c999.png
66d1d49b27bc2636fc7cae97702aa7bc
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/7c14ad8c9dda02d55d9e257fed61a4c5.pdf
fd0d50907ed30990e749c6594549b1ec
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/ec02618c08edddf7b27e48a51ae1add0.pdf
ccbd0209c51817b80ea572342b90d602
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettres en basque du navire <em>Le Dauphin </em>(1757)
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
<em>Le Dauphin </em>itsasontziko euskarazko gutunak (1757)
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Arcocha-Scarcia, Aurélie
Denis, Gwendal
Lamikiz, Xabier
Talec, Jean-Philippe
Videgain, Charles
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
La Maison des Sciences de l'Homme d'Aquitaine appuie ce travail dans le cadre du quinquennal recherche 2016-2020.
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
1757
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
98 fichiers (fac-similés, et transcriptions de 49 lettres)
Language
A language of the resource
basque
Source
A related resource from which the described resource is derived
Fac-similés produits avec un appareil photographique
Subject
The topic of the resource
bateau
commerce, communications, transports
correspondance
mer
famille
guerre de sept ans
basque (langue)
histoire du Pays basque
transport maritime
linguistique
Description
An account of the resource
La collection regroupe 49 lettres privées rédigées en 1757 par des habitants du Labourd (province du Pays Basque près de Bayonne et Saint-Jean-de-Luz) à destination de résidents à Louisbourg (Canada). Des études ultérieures permettront d'approfondir les contextes historique, sociolinguistique, littéraire et linguistique de cette documentation.
Abstract
A summary of the resource.
La collection <em>Le Dauphin</em> rassemble des éléments d'une correspondance privée du 18ème siècle faisant partie des archives de l'Amirauté Britannique à Londres. Elles sont rédigées en dialecte basque labourdin et sont un témoignage nouveau de l'état de langue de ce parler, en 1757 dans le Labourd Côtier (autour de Saint-Jean-de-Luz). Les textes de ces lettres n'ont pas de prétention littéraire et complètent utilement les documents fournis par les œuvres littéraires.<br /><br />Ces lettres ont été rédigées en début 1757 par des habitants du Labourd à destination essentiellement de parents résidant à Louisbourg. Le bateau qui les transportait, appelé <em>Le Dauphin</em>, muni d'une commission de guerre et de commerce, quitta Bayonne le 4 avril 1757 mais fut arraisonné par des bâtiments de la marine anglaise avec les lettres qui étaient à bord.<br /><br />Xabier Lamikiz, lors de ses travaux de thèse sur le commerce atlantique au 18ème siècle a eu le mérite de trouver ces documents en langue basque qui n'avaient pas fait l'objet de traitement particulier. Nous en donnons une version diplomatique et une version modernisée.
Table Of Contents
A list of subunits of the resource.
Liste des lettres<br />--<br />1. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/82">Lettre de Martin (Pierre) de Arrunde à Martin de Arrunde. Urrugne</a>.<br />2. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/83">Lettre de Marie d'Etcheverry à Pierre Daguerre. Hendaye</a>.<br />3. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/84">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Patchiqu de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />4. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/85">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Martin Josepe de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />5. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/86">Lettre de Catalin Lalanne à Esteben Gourdo. Sare</a>.<br />6. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/87">Lettre de Maria de Molleres à Bitor & Bernat de Farandiret</a>.<br />7. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/88">Lettre de Miguel Harismendy à Bernard Harismendy. Sare</a>.<br />8. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/89">Lettre de Maria de Bortairay à Joannis Hiribarren. Ascain</a>.<br />9. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/90">Lettre de Gaçina Diyarz à Joannes Hiraburu. Hendaye</a>.<br />10. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/91">Lettre de Martin Borda à Andreco Borda. Sare</a>.<br />11. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/92">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />12. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/93">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />13. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/94">Lettre de Joanna de Salla à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />14. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/95">Lettre de Martin Durruitz à Domingo Durruitz. Sare</a>.<br />15. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/96">Lettre de Joanna de Castillou à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />16. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/97">Lettre de Joanes de Matet à Joannes de Matet. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />17. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/98">Lettre de ? à Bernat Haroqui</a>.<br />18. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/99">Lettre de Maria de Lamarq à Bernat de Lupoy. Guéthary</a>.<br />19. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/100">Lettre de Joannes d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />20. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/101">Lettre de Marie Darburu à Marie (Duhalde) Harboure. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />21. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/102">Lettre de Jean Lafitte Bourguignon à Joanis Lafitte Bourguignon. Ciboure</a>.<br />22. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/103">Lettre de Joanna de Bidart à Joannes d'Etcheto. Sare</a>.<br />23. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/104">Lettre de Piarres d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />24. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/105">Lettre de Betri d'Etcheberry à Joannes Etcheberry. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />25. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/106">Lettre de Martin d'Etchart à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />26. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/107">Lettre de Cathalin Marie Berrogain à Catherine Laborde. Bayonne</a>.<br />27. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/108">Lettre de Marittipo de Subiet à Laurens Perusqui. Ascain</a>.<br />28. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/109">Lettre de Cathalina Ithurriague à Gabriel Ithurriague. Ciboure</a>.<br />29. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/110">Lettre de Pierre d'Etchevers à Pierre d'Etchevers. Ciboure</a>.<br />30. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/111">Lettre de Martin Larralde à Saint Martin de Duronia Mirande. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />31. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/112">Lettre de Katalin Duat à Pierre Latiga. Bidart</a>.<br />32. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/113">Lettre de Maria de Saint Martin à Joanis Diharce. Ciboure</a>.<br />33. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/114">Lettre de Betry Daguerre à Martincho Daguerre. Guéthary</a>.<br />34. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/115">Lettre de Terecha Labadia à Joanis Dupui. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />35. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/116">Lettre de Catharine Desclaus à Martin de Heuty. Guéthary</a>.<br />36a. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/117">Lettre de Gachina Saint Pée koinata à Catherine Gelos. Ascain</a>.<br />36b. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/118">Lettre de Pierre Etchegaray à Catherine (veuve de) Gelos. Ascain</a>.<br />37. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/119">Lettre de Gana Haurra de Fumat à Adrien Salla. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />38. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/120">Lettre de Joana Duhalde à Janne Castillou. Guéthary</a>.<br />39. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/121">Lettre de Haraneder à Pierre Echegoyen. Urrugne</a>.<br />40. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/122">Lettre de David Borrotra à Martin Borrotra. Ahetze</a>.<br />41. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/123">Lettre de Machume Basterreche à Esteben Lafontaine. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />42. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/124">Lettre de Sabadina de Clauset Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />43. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/125">Lettre de Joana Aprendisdeguy à Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />44. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/126">Lettre de Gracianne Gorte à Gracian Goute. Bidart</a>.<br />45. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/127">Lettre de Estonta Durquiet à Martin Durquiet. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />46. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/128">Lettre de Maria de Bordachipi à Pierre Lahitun. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />47. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/129">Lettre de Marie d'Iturriague à Estebe de Echegaray. Sare</a>.<br />48. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/130">Lettre de Joannes Larralde à Betry Larralde. Ahetze</a>.<br />49. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/131">Lettre de Francha Barrere à Pierre Hayete</a>.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Pays basque (France)
Labourd
Bayonne
Louisbourg
Ingonish (Niganiche)
Labrador
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale [CC] [BY] [NC]
Relation
A related resource
Othoi çato etchera : le Dauphin itsasontziko euskarazko gutunak (1757). <em>Lapurdum</em>, numéro spécial 2. 2015. Disponible sur : <<a href="https://lapurdum.revues.org/2528" target="_blank" rel="noopener">https://lapurdum.revues.org/2528</a>> (consulté le 1.02.2017)
ELOSEGI Xabier. <em>Le dauphin : 1757ko gutuneriari buruzko osagarriak eta gogoetak, "othoi çato etchera"</em>. Bilbao : Euskaltzaindia, 2019 (Iker 36). Disponible : <<a href="https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf" target="_blank" rel="noopener">https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf</a>>
1757an lapurteraz idatzitako gutun batzuk topatu dituzte Londresen. Berria. 2016-04-26. Disponible : <<a href="http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm" target="_blank" rel="noopener">http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm</a>> (consulté le 1.07.2016)
XVIII. mendean euskaraz idatzitako gutunak topatu dituzte Londresen. EITB. 2015-05-13.<br />Disponible : <<a href="http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia" target="_blank" rel="noopener">http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia</a>> (consulté le 1.07.2016)
DELOBEL Pantxika. Insolite : cinquante lettres en basque datant de 1757 découvertes à Londres. <em>Sud Ouest</em> [en ligne]. 28.04.2016. Disponible sur : <<a href="http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php" target="_blank" rel="noopener">http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php</a>> (consulté le 1.07.2016)
Provenance
A statement of any changes in ownership and custody of the resource since its creation that are significant for its authenticity, integrity, and interpretation. The statement may include a description of any changes successive custodians made to the resource.
Archives nationales du Royaume-Uni (TNA), série Haute Cour de l'Amirauté (HCA) <a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560" target="_blank" rel="noopener">30/264/2</a>
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.02.2017
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux <a title="Open government licence" href="http://www.nationalarchives.gov.uk/doc/open-government-licence/version/3/" target="_blank" rel="noopener">Archives nationales de l'Amirauté britannique</a> qui nous a autorisé à utiliser, publier, et diffuser les images numériques des lettres.
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12</a>
Texte
A resource consisting primarily of words for reading. Examples include books, letters, dissertations, poems, newspapers, articles, archives of mailing lists. Note that facsimiles or images of texts are still of the genre Text.
Text
Any textual data included in the document
<strong>A bertsioa</strong><br /><br /><16.1r> 107<br />Lapresente soit / rendüe a joannes / dematet / A Louis Bourg<br /><br /><16.2r> A St pée le 7 mars 1757<br /><br />/ Ene semea<br /><br />/ Ohore dugu curi presenteco letra hunen / jgorceco eta dembora berean gure berrien marcatceco /5 osasuna dugu familla guciac jaincoari esquer eta / Desiratcen daroçugu curi ere osasun bera guc dugun / beçala baldin jaincoari conbeni baçaio eta / desiratcen guinduque cure jqustea cure anaiac / othoisten çaitu çuben arteco duçubenjrabacia /10 edo ontasuna lechu on eta escu segur batetan / hor usteas badaquiçula cer jrrisqulitequen orai / eta den anguelesarençat eta cerorri nihola ere / posible bada jrrisca çaiteçilla alderdi huntarat / pasatcerat aguian jaincoac eguinen darotçulla /15 pasatceco gracia salboric eta bera corsuban / dabila baionnatic adiu ene semea / cure serbitçari guelditcen gare gure bihots gucias / ni aita eta ama eta bai haurride guciac eta ahaide / eta adisquide guciac<br /><br />/20 joannes de matet<br /><br /><strong>B bertsioa</strong><br /><br /><16.1r> 107<br />La presente soit rendüe a Joannes de Matet. A Louisbourg.<br /><br /><16.2r> A St. Pée, le 7 mars 1757.<br /><br />Ene semea,<br /><br />Ohore dugu zuri presenteko letra hunen igortzeko eta denbora berean gure berrien markatzeko. Osasuna dugu familla guziak Jainkoari esker, eta desiratzen darotzugu zuri ere osasun bera guk dugun bezala, baldin Jainkoari konbeni bazaio, eta desiratzen ginduke zure ikustea. Zure anaiak othoizten zaitu zuben arteko duzuben irabazia edo ontasuna lekhu on eta esku segur batetan hor uzteaz, badakizula zer irrisku liteken orai, eta den, angelesarentzat; eta zerorri, nihola ere posible bada, irriska zaitezila alderdi huntarat pasatzerat, agian Jainkoak eginen darotzula pasatzeko grazia salborik; eta bera korsuban dabila Baionatik. Adiu ene semea, zure zerbitzari gelditzen gare gure bihotz guziaz, ni aita, eta ama, eta bai haurride guziak eta ahaide eta adiskide guziak.<br /><br />Joannes de Matet.
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettre de Joanes de Matet à Joannes de Matet
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Matet, Joanes de
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
07.03.1757
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
2 fichiers (fac-similé 3 p., 2329 Ko et transcription 3 p., 188 Ko)
Language
A language of the resource
basque
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.10.2016
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Source
A related resource from which the described resource is derived
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>L'original est conservé à Londres dans les archives de l'Amirauté britannique (<a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560">HCA 30/264/2</a>).</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
Subject
The topic of the resource
philologie
correspondance
dialectologie
labourdin
famille
vie domestique
Description
An account of the resource
Un père habitant au Labourd écrit à son fils vivant à Louisbourg au Canada. La lettre, convoyée par un bateau parti de Bayonne, fut saisie durant la traversée par la marine anglaise en 1757.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Saint-Pée-sur-Nivelle
Louisbourg
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
Rights
Information about rights held in and over the resource
Droits réservés
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux Archives nationales de l'Amirauté britannique pour la permission de publier les images numériques.
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale - Partage selon les Conditions Initiales [CC] [BY] [NC] [SA]
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/97">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/97</a>
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
Joanes de Mateten gutuna Joannes de Mateti
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
Lamikiz, Xabier (photographie numérique) / Padilla-Moyano, Manuel (transcription de la lettre) / Videgain, Charles (transcription de la lettre)
Abstract
A summary of the resource.
Le père, Joanes de Matet, écrit à son fils, Joannes de Matet, et lui demande de revenir au plus tôt, en sauvant les biens qu’il a en commun avec son frère, et en prenant, pour rentrer, toutes les précautions du fait de la marine anglaise. Son frère est en course, parti de Bayonne. Salutations.
18e siècle
commerce
communications
correspondance
dialectologie
guerre de sept ans
labourdin
langue régionale
lettre
messagerie
milieu familial
navire
océan Atlantique
philologie
transports
vie domestique
-
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/7145c3cacc9643a60e826855d23373e3.png
a8a29d8ed7f46ae6771d50b205c64e1d
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/bb41eda0bd1eb7b94aa994436d6e4406.pdf
44e00a9a5ab3e28da6046f4195548c5e
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/a765bec94acab81492dd82b4d607f9df.pdf
25a382f67ce8806e26a7ae770bad2931
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettres en basque du navire <em>Le Dauphin </em>(1757)
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
<em>Le Dauphin </em>itsasontziko euskarazko gutunak (1757)
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Arcocha-Scarcia, Aurélie
Denis, Gwendal
Lamikiz, Xabier
Talec, Jean-Philippe
Videgain, Charles
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
La Maison des Sciences de l'Homme d'Aquitaine appuie ce travail dans le cadre du quinquennal recherche 2016-2020.
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
1757
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
98 fichiers (fac-similés, et transcriptions de 49 lettres)
Language
A language of the resource
basque
Source
A related resource from which the described resource is derived
Fac-similés produits avec un appareil photographique
Subject
The topic of the resource
bateau
commerce, communications, transports
correspondance
mer
famille
guerre de sept ans
basque (langue)
histoire du Pays basque
transport maritime
linguistique
Description
An account of the resource
La collection regroupe 49 lettres privées rédigées en 1757 par des habitants du Labourd (province du Pays Basque près de Bayonne et Saint-Jean-de-Luz) à destination de résidents à Louisbourg (Canada). Des études ultérieures permettront d'approfondir les contextes historique, sociolinguistique, littéraire et linguistique de cette documentation.
Abstract
A summary of the resource.
La collection <em>Le Dauphin</em> rassemble des éléments d'une correspondance privée du 18ème siècle faisant partie des archives de l'Amirauté Britannique à Londres. Elles sont rédigées en dialecte basque labourdin et sont un témoignage nouveau de l'état de langue de ce parler, en 1757 dans le Labourd Côtier (autour de Saint-Jean-de-Luz). Les textes de ces lettres n'ont pas de prétention littéraire et complètent utilement les documents fournis par les œuvres littéraires.<br /><br />Ces lettres ont été rédigées en début 1757 par des habitants du Labourd à destination essentiellement de parents résidant à Louisbourg. Le bateau qui les transportait, appelé <em>Le Dauphin</em>, muni d'une commission de guerre et de commerce, quitta Bayonne le 4 avril 1757 mais fut arraisonné par des bâtiments de la marine anglaise avec les lettres qui étaient à bord.<br /><br />Xabier Lamikiz, lors de ses travaux de thèse sur le commerce atlantique au 18ème siècle a eu le mérite de trouver ces documents en langue basque qui n'avaient pas fait l'objet de traitement particulier. Nous en donnons une version diplomatique et une version modernisée.
Table Of Contents
A list of subunits of the resource.
Liste des lettres<br />--<br />1. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/82">Lettre de Martin (Pierre) de Arrunde à Martin de Arrunde. Urrugne</a>.<br />2. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/83">Lettre de Marie d'Etcheverry à Pierre Daguerre. Hendaye</a>.<br />3. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/84">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Patchiqu de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />4. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/85">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Martin Josepe de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />5. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/86">Lettre de Catalin Lalanne à Esteben Gourdo. Sare</a>.<br />6. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/87">Lettre de Maria de Molleres à Bitor & Bernat de Farandiret</a>.<br />7. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/88">Lettre de Miguel Harismendy à Bernard Harismendy. Sare</a>.<br />8. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/89">Lettre de Maria de Bortairay à Joannis Hiribarren. Ascain</a>.<br />9. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/90">Lettre de Gaçina Diyarz à Joannes Hiraburu. Hendaye</a>.<br />10. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/91">Lettre de Martin Borda à Andreco Borda. Sare</a>.<br />11. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/92">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />12. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/93">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />13. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/94">Lettre de Joanna de Salla à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />14. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/95">Lettre de Martin Durruitz à Domingo Durruitz. Sare</a>.<br />15. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/96">Lettre de Joanna de Castillou à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />16. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/97">Lettre de Joanes de Matet à Joannes de Matet. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />17. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/98">Lettre de ? à Bernat Haroqui</a>.<br />18. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/99">Lettre de Maria de Lamarq à Bernat de Lupoy. Guéthary</a>.<br />19. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/100">Lettre de Joannes d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />20. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/101">Lettre de Marie Darburu à Marie (Duhalde) Harboure. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />21. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/102">Lettre de Jean Lafitte Bourguignon à Joanis Lafitte Bourguignon. Ciboure</a>.<br />22. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/103">Lettre de Joanna de Bidart à Joannes d'Etcheto. Sare</a>.<br />23. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/104">Lettre de Piarres d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />24. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/105">Lettre de Betri d'Etcheberry à Joannes Etcheberry. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />25. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/106">Lettre de Martin d'Etchart à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />26. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/107">Lettre de Cathalin Marie Berrogain à Catherine Laborde. Bayonne</a>.<br />27. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/108">Lettre de Marittipo de Subiet à Laurens Perusqui. Ascain</a>.<br />28. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/109">Lettre de Cathalina Ithurriague à Gabriel Ithurriague. Ciboure</a>.<br />29. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/110">Lettre de Pierre d'Etchevers à Pierre d'Etchevers. Ciboure</a>.<br />30. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/111">Lettre de Martin Larralde à Saint Martin de Duronia Mirande. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />31. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/112">Lettre de Katalin Duat à Pierre Latiga. Bidart</a>.<br />32. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/113">Lettre de Maria de Saint Martin à Joanis Diharce. Ciboure</a>.<br />33. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/114">Lettre de Betry Daguerre à Martincho Daguerre. Guéthary</a>.<br />34. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/115">Lettre de Terecha Labadia à Joanis Dupui. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />35. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/116">Lettre de Catharine Desclaus à Martin de Heuty. Guéthary</a>.<br />36a. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/117">Lettre de Gachina Saint Pée koinata à Catherine Gelos. Ascain</a>.<br />36b. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/118">Lettre de Pierre Etchegaray à Catherine (veuve de) Gelos. Ascain</a>.<br />37. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/119">Lettre de Gana Haurra de Fumat à Adrien Salla. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />38. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/120">Lettre de Joana Duhalde à Janne Castillou. Guéthary</a>.<br />39. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/121">Lettre de Haraneder à Pierre Echegoyen. Urrugne</a>.<br />40. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/122">Lettre de David Borrotra à Martin Borrotra. Ahetze</a>.<br />41. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/123">Lettre de Machume Basterreche à Esteben Lafontaine. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />42. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/124">Lettre de Sabadina de Clauset Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />43. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/125">Lettre de Joana Aprendisdeguy à Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />44. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/126">Lettre de Gracianne Gorte à Gracian Goute. Bidart</a>.<br />45. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/127">Lettre de Estonta Durquiet à Martin Durquiet. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />46. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/128">Lettre de Maria de Bordachipi à Pierre Lahitun. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />47. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/129">Lettre de Marie d'Iturriague à Estebe de Echegaray. Sare</a>.<br />48. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/130">Lettre de Joannes Larralde à Betry Larralde. Ahetze</a>.<br />49. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/131">Lettre de Francha Barrere à Pierre Hayete</a>.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Pays basque (France)
Labourd
Bayonne
Louisbourg
Ingonish (Niganiche)
Labrador
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale [CC] [BY] [NC]
Relation
A related resource
Othoi çato etchera : le Dauphin itsasontziko euskarazko gutunak (1757). <em>Lapurdum</em>, numéro spécial 2. 2015. Disponible sur : <<a href="https://lapurdum.revues.org/2528" target="_blank" rel="noopener">https://lapurdum.revues.org/2528</a>> (consulté le 1.02.2017)
ELOSEGI Xabier. <em>Le dauphin : 1757ko gutuneriari buruzko osagarriak eta gogoetak, "othoi çato etchera"</em>. Bilbao : Euskaltzaindia, 2019 (Iker 36). Disponible : <<a href="https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf" target="_blank" rel="noopener">https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf</a>>
1757an lapurteraz idatzitako gutun batzuk topatu dituzte Londresen. Berria. 2016-04-26. Disponible : <<a href="http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm" target="_blank" rel="noopener">http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm</a>> (consulté le 1.07.2016)
XVIII. mendean euskaraz idatzitako gutunak topatu dituzte Londresen. EITB. 2015-05-13.<br />Disponible : <<a href="http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia" target="_blank" rel="noopener">http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia</a>> (consulté le 1.07.2016)
DELOBEL Pantxika. Insolite : cinquante lettres en basque datant de 1757 découvertes à Londres. <em>Sud Ouest</em> [en ligne]. 28.04.2016. Disponible sur : <<a href="http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php" target="_blank" rel="noopener">http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php</a>> (consulté le 1.07.2016)
Provenance
A statement of any changes in ownership and custody of the resource since its creation that are significant for its authenticity, integrity, and interpretation. The statement may include a description of any changes successive custodians made to the resource.
Archives nationales du Royaume-Uni (TNA), série Haute Cour de l'Amirauté (HCA) <a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560" target="_blank" rel="noopener">30/264/2</a>
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.02.2017
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux <a title="Open government licence" href="http://www.nationalarchives.gov.uk/doc/open-government-licence/version/3/" target="_blank" rel="noopener">Archives nationales de l'Amirauté britannique</a> qui nous a autorisé à utiliser, publier, et diffuser les images numériques des lettres.
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12</a>
Texte
A resource consisting primarily of words for reading. Examples include books, letters, dissertations, poems, newspapers, articles, archives of mailing lists. Note that facsimiles or images of texts are still of the genre Text.
Text
Any textual data included in the document
<strong>A bertsioa</strong><br /><br /><38.1r> 20<br />A Monsieur / Monsieur / janne qastillou metre / de Grabe pour mosieur / Laborde / a Louis bourq<br /><br /><38.2r> Getharian Egina marschoaren 23 1757<br /><br />/ Ene / Espos maitia Estut faltatu nahi jcan presenteqo oqhasione hau / Curi aditcerat Eman gabe ene Estatubaren beria Ceinetan /5 presentian hanis miserable baiqare ni Eta alaba / goanahaura chumia bainan desiratcen nuque handisqi / Letra huneq Curia disposicione hobian qausitcia sallutatcen / Caitut ene bihotc gucias Eta halaber salutatcen Caituste / Cure haur gucieq Eta partiqularqi alaba Caharenaq /10 salutatcen Caituste Eta Cure hauco ahaideadisqide / gucieq mila gorainci hachareneqo jauna partituda / qorsurat masans harismendireqin Egun Erecebitudugu / Cure letra francian gaindi letra sangia barnian bainan / aurthen Estugu jçatu Cure letrariq batere bia baiciq /15 Eta heq letra sanjaq barnian Eta guq Egiten ditugu / qomoditate gucietan letraq marqatcen darotacu / Estucula qanigonequin jçatu Letrariq bainan egin / gintuben Ceinetan aispa nana miaristcen baitugu / nesqato bodrireqin Eta bodriri Eman gindiotcan /20 letraq Eta nola Choraqoan presabat egin baitcuten / hartan bodri Ethoricen Eta Eran Caroqun jtsasoan / jtsasorat Etchatu citustela letraq angelesen / beldures Eta oai ere horat particerat doha <br /><38.2v> tuliquneqin jçatu ditugu qutcha chumia Eta qartbat / Eta baqalu paqabat Eta muchil informatu dugu / Eja Ceren Esqasa ducun Eta Eran daroqu Estucula / deusen Esqasiq jcateqos capata parebat egorceqo /5 mehiac bainan Egortcen ditugu Curetcat / tuliqunequin baril bat nafar eta capata parebat / Eta Larmeteqin haren hardeareqin athora bat / Eta capata parebat jnqoaq dicula Erecebitceqo gracia / Cure jqusteqo desira handian gare guciaq afligitubaq /10 handisqi qanigonen uncian marqatu narotcun / gure seme maitiaren doloria eta migel harismendiq / gastiatu caroqun granbitatiq nola miliq Eman / Ciotcan anaiari Eta belatcen semeari berehun / Eta hirur hogoi libera bainan gure semiaq /15 Esomen du Erecebitu batere haren qonpaniatiq / Ethori diren giconeq Eran daroqute Eta hor / hartubaq ditubelaqoan paga Estetcacun / gastiatcen darotcugu gelditcen nais cure / Cerbitcari Cure Espos fidela orai Eta bethi /20 Cure aldera bihotc ones bethia<br /><br />/ Joana duhallde<br /><br /><strong>B bertsioa</strong><br /><br /><38.1r> 20<br />A Monsieur Monsieur Janne Qastillou, metre de grabe pour mosieur Laborde. A Louisbourq.<br /><br /><38.2r> Getharian egina, martxoaren 23, 1757.<br /><br />Ene espos maitia, eztut faltatu nahi izan presenteko okhasione hau zuri aditzerat eman gabe ene estatubaren berria, zeinetan presentian hanitz miserable baikare ni eta alaba Goana Haurra xumia, bainan desiratzen nuke handizki letra hunek zuria disposizione hobian kausitzia. Salutatzen zaitut ene bihotz guziaz, eta halaber salutatzen zaituzte zure haur guziek, eta partikularki alaba zaharrenak; salutatzen zaituzte eta zure auzo, ahaide, adiskide guziek mila goraintzi. Hachareneko jauna partitu da korsurat Masans Harismendirekin. Egun errezebitu dugu zure letra Frantzian gaindi, letra sanjia barnian. Bainan aurthen eztugu izatu zure letrarik batere, bia baizik; eta hek letra sanjak barnian. Eta guk egiten ditugu komoditate guzietan letrak. Markatzen darotazu eztuzula Qanigonekin izatu letrarik, bainan egin gintuben, zeinetan aizpa Nana Miarritzen baitugu neskato Bodrirekin, eta Bodriri eman gindiotzan letrak, eta nola Chorakoan presa bat egin baitzuten, hartan Bodri ethorri zen eta erran zarokun itsasoan itsasorat etxatu zituztela letrak, angelesen beldurrez. Eta oai ere horrat partitzerat doha.<br /><br /><38.2v> Tuliqunekin izatu ditugu kutxa xumia eta kart bat, eta bakalu paka bat. Eta Muxil informatu dugu eia zeren eskasa duzun, eta erran daroku eztuzula deusen eskasik; izatekoz zapata pare bat egortzeko, mehiak. Bainan egortzen ditugu zuretzat Tuliqunekin barril bat nafar eta zapata pare bat, eta Larmetekin, haren hardearekin, athorra bat eta zapata pare bat; Jinkoak dizula errezebitzeko grazia. Zure ikusteko desira handian gare guziak, aflijitubak handizki. Qanigonen untzian markatu narotzun gure seme maitiaren doloria, eta Migel Harismendik gaztiatu zarokun Granbitatik nola Milik eman ziotzan anaiari eta Belatzen semeari berrehun eta hirur hogoi libera, bainan gure semiak ez omen du errezebitu batere. Haren konpaniatik ethorri diren gizonek erran darokute, eta hor hartubak ditubelakoan, paga eztetzazun gaztiatzen darotzugu. Gelditzen naiz zure zerbitzari. Zure espos fidela, orai eta bethi, zure aldera bihotz onez bethia,<br /><br />Joana Duhalde.
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettre de Joana Duhalde à Janne Castillou
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Duhalde, Joana
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
23.03.1757
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
2 fichiers (fac-similé 3 p., 3007 Ko et transcription 2 p., 193 Ko)
Language
A language of the resource
basque
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.10.2016
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Source
A related resource from which the described resource is derived
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>L'original est conservé à Londres dans les archives de l'Amirauté britannique (<a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560">HCA 30/264/2</a>).</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
Subject
The topic of the resource
philologie
correspondance
dialectologie
labourdin
famille
vie domestique
Description
An account of the resource
Une femme du Labourd écrit à son mari vivant à Louisbourg au Canada. La lettre, convoyée par un bateau parti de Bayonne, fut saisie durant la traversée par la marine anglaise en 1757.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Guéthary
Louisbourg
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux Archives nationales de l'Amirauté britannique pour la permission de publier les images numériques.
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale - Partage selon les Conditions Initiales [CC] [BY] [NC] [SA]
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/120">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/120</a>
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
Joana Duhalden gutuna Janne Castillouri
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
Lamikiz, Xabier (photographie numérique) / Padilla-Moyano, Manuel (transcription de la lettre) / Videgain, Charles (transcription de la lettre)
Abstract
A summary of the resource.
L’épouse, Joana Duhalde, écrit à son mari Janne Castillou (Jean Castillou). Elle est dans un état misérable ainsi que leur fille Goana Haurra. Salutations de tous, dont la fille ainée. Le maître de Hacharenea est en course avec Masans Harismendi. L’épouse a reçu ce jour une lettre de change mais aucune autre lettre alors qu’elle envoie du courrier par chaque commodité. Il lui a fait savoir n’avoir pas eu de lettre de la part de Qanigonmais mais Nana, servante à Biarritz chez Bodri a appris qu’allant être pris par les Anglais ils avaient jeté toutes les lettres à la mer. Et il repart (Bodri ?). Elle a reçu une petite caisse par Tulikun et un paquet de morues. Elle a indiqué à Muxil dans quelle misère elle était et il lui dit que son mari (Janne) n’était pas dans le besoin et de lui envoyer tout au plus des chaussures. Elle lui envoie donc avec Tulikun des chaussures, une barrique de vin de Navarre, et avec Larmet, dans ses hardes, une chemise et des chaussures. Elle lui dit son désir qu’il revienne vite, son fils souffre aussi. Miguel Harismendi lui a dit de Granbita que Mili lui avait donné 260 livres mais que son fils (de Joana) n’avait rien reçu. Les hommes de sa compagnie lui conseillent qu’il ne paye pas. Salutations.
18e siècle
commerce
communications
correspondance
dialectologie
guerre de sept ans
labourdin
langue régionale
lettre
messagerie
milieu familial
navire
océan Atlantique
philologie
transports
vie domestique
-
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/833ae3c749337a4e54850c3f95d9eeed.png
3c0afa3594a4cbddb5cc5b93cf483dc2
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/f8d74f029959447d806998d012de4ec3.pdf
dc01aa49569bba8296891eecf8b52287
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/9b180321bff4b15f4babd6e76d7cf601.pdf
5c8c1c9d9c5cb7e3bb056af336d48bed
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettres en basque du navire <em>Le Dauphin </em>(1757)
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
<em>Le Dauphin </em>itsasontziko euskarazko gutunak (1757)
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Arcocha-Scarcia, Aurélie
Denis, Gwendal
Lamikiz, Xabier
Talec, Jean-Philippe
Videgain, Charles
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
La Maison des Sciences de l'Homme d'Aquitaine appuie ce travail dans le cadre du quinquennal recherche 2016-2020.
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
1757
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
98 fichiers (fac-similés, et transcriptions de 49 lettres)
Language
A language of the resource
basque
Source
A related resource from which the described resource is derived
Fac-similés produits avec un appareil photographique
Subject
The topic of the resource
bateau
commerce, communications, transports
correspondance
mer
famille
guerre de sept ans
basque (langue)
histoire du Pays basque
transport maritime
linguistique
Description
An account of the resource
La collection regroupe 49 lettres privées rédigées en 1757 par des habitants du Labourd (province du Pays Basque près de Bayonne et Saint-Jean-de-Luz) à destination de résidents à Louisbourg (Canada). Des études ultérieures permettront d'approfondir les contextes historique, sociolinguistique, littéraire et linguistique de cette documentation.
Abstract
A summary of the resource.
La collection <em>Le Dauphin</em> rassemble des éléments d'une correspondance privée du 18ème siècle faisant partie des archives de l'Amirauté Britannique à Londres. Elles sont rédigées en dialecte basque labourdin et sont un témoignage nouveau de l'état de langue de ce parler, en 1757 dans le Labourd Côtier (autour de Saint-Jean-de-Luz). Les textes de ces lettres n'ont pas de prétention littéraire et complètent utilement les documents fournis par les œuvres littéraires.<br /><br />Ces lettres ont été rédigées en début 1757 par des habitants du Labourd à destination essentiellement de parents résidant à Louisbourg. Le bateau qui les transportait, appelé <em>Le Dauphin</em>, muni d'une commission de guerre et de commerce, quitta Bayonne le 4 avril 1757 mais fut arraisonné par des bâtiments de la marine anglaise avec les lettres qui étaient à bord.<br /><br />Xabier Lamikiz, lors de ses travaux de thèse sur le commerce atlantique au 18ème siècle a eu le mérite de trouver ces documents en langue basque qui n'avaient pas fait l'objet de traitement particulier. Nous en donnons une version diplomatique et une version modernisée.
Table Of Contents
A list of subunits of the resource.
Liste des lettres<br />--<br />1. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/82">Lettre de Martin (Pierre) de Arrunde à Martin de Arrunde. Urrugne</a>.<br />2. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/83">Lettre de Marie d'Etcheverry à Pierre Daguerre. Hendaye</a>.<br />3. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/84">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Patchiqu de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />4. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/85">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Martin Josepe de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />5. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/86">Lettre de Catalin Lalanne à Esteben Gourdo. Sare</a>.<br />6. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/87">Lettre de Maria de Molleres à Bitor & Bernat de Farandiret</a>.<br />7. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/88">Lettre de Miguel Harismendy à Bernard Harismendy. Sare</a>.<br />8. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/89">Lettre de Maria de Bortairay à Joannis Hiribarren. Ascain</a>.<br />9. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/90">Lettre de Gaçina Diyarz à Joannes Hiraburu. Hendaye</a>.<br />10. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/91">Lettre de Martin Borda à Andreco Borda. Sare</a>.<br />11. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/92">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />12. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/93">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />13. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/94">Lettre de Joanna de Salla à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />14. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/95">Lettre de Martin Durruitz à Domingo Durruitz. Sare</a>.<br />15. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/96">Lettre de Joanna de Castillou à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />16. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/97">Lettre de Joanes de Matet à Joannes de Matet. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />17. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/98">Lettre de ? à Bernat Haroqui</a>.<br />18. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/99">Lettre de Maria de Lamarq à Bernat de Lupoy. Guéthary</a>.<br />19. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/100">Lettre de Joannes d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />20. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/101">Lettre de Marie Darburu à Marie (Duhalde) Harboure. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />21. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/102">Lettre de Jean Lafitte Bourguignon à Joanis Lafitte Bourguignon. Ciboure</a>.<br />22. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/103">Lettre de Joanna de Bidart à Joannes d'Etcheto. Sare</a>.<br />23. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/104">Lettre de Piarres d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />24. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/105">Lettre de Betri d'Etcheberry à Joannes Etcheberry. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />25. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/106">Lettre de Martin d'Etchart à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />26. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/107">Lettre de Cathalin Marie Berrogain à Catherine Laborde. Bayonne</a>.<br />27. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/108">Lettre de Marittipo de Subiet à Laurens Perusqui. Ascain</a>.<br />28. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/109">Lettre de Cathalina Ithurriague à Gabriel Ithurriague. Ciboure</a>.<br />29. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/110">Lettre de Pierre d'Etchevers à Pierre d'Etchevers. Ciboure</a>.<br />30. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/111">Lettre de Martin Larralde à Saint Martin de Duronia Mirande. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />31. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/112">Lettre de Katalin Duat à Pierre Latiga. Bidart</a>.<br />32. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/113">Lettre de Maria de Saint Martin à Joanis Diharce. Ciboure</a>.<br />33. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/114">Lettre de Betry Daguerre à Martincho Daguerre. Guéthary</a>.<br />34. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/115">Lettre de Terecha Labadia à Joanis Dupui. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />35. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/116">Lettre de Catharine Desclaus à Martin de Heuty. Guéthary</a>.<br />36a. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/117">Lettre de Gachina Saint Pée koinata à Catherine Gelos. Ascain</a>.<br />36b. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/118">Lettre de Pierre Etchegaray à Catherine (veuve de) Gelos. Ascain</a>.<br />37. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/119">Lettre de Gana Haurra de Fumat à Adrien Salla. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />38. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/120">Lettre de Joana Duhalde à Janne Castillou. Guéthary</a>.<br />39. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/121">Lettre de Haraneder à Pierre Echegoyen. Urrugne</a>.<br />40. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/122">Lettre de David Borrotra à Martin Borrotra. Ahetze</a>.<br />41. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/123">Lettre de Machume Basterreche à Esteben Lafontaine. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />42. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/124">Lettre de Sabadina de Clauset Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />43. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/125">Lettre de Joana Aprendisdeguy à Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />44. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/126">Lettre de Gracianne Gorte à Gracian Goute. Bidart</a>.<br />45. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/127">Lettre de Estonta Durquiet à Martin Durquiet. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />46. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/128">Lettre de Maria de Bordachipi à Pierre Lahitun. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />47. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/129">Lettre de Marie d'Iturriague à Estebe de Echegaray. Sare</a>.<br />48. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/130">Lettre de Joannes Larralde à Betry Larralde. Ahetze</a>.<br />49. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/131">Lettre de Francha Barrere à Pierre Hayete</a>.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Pays basque (France)
Labourd
Bayonne
Louisbourg
Ingonish (Niganiche)
Labrador
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale [CC] [BY] [NC]
Relation
A related resource
Othoi çato etchera : le Dauphin itsasontziko euskarazko gutunak (1757). <em>Lapurdum</em>, numéro spécial 2. 2015. Disponible sur : <<a href="https://lapurdum.revues.org/2528" target="_blank" rel="noopener">https://lapurdum.revues.org/2528</a>> (consulté le 1.02.2017)
ELOSEGI Xabier. <em>Le dauphin : 1757ko gutuneriari buruzko osagarriak eta gogoetak, "othoi çato etchera"</em>. Bilbao : Euskaltzaindia, 2019 (Iker 36). Disponible : <<a href="https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf" target="_blank" rel="noopener">https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf</a>>
1757an lapurteraz idatzitako gutun batzuk topatu dituzte Londresen. Berria. 2016-04-26. Disponible : <<a href="http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm" target="_blank" rel="noopener">http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm</a>> (consulté le 1.07.2016)
XVIII. mendean euskaraz idatzitako gutunak topatu dituzte Londresen. EITB. 2015-05-13.<br />Disponible : <<a href="http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia" target="_blank" rel="noopener">http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia</a>> (consulté le 1.07.2016)
DELOBEL Pantxika. Insolite : cinquante lettres en basque datant de 1757 découvertes à Londres. <em>Sud Ouest</em> [en ligne]. 28.04.2016. Disponible sur : <<a href="http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php" target="_blank" rel="noopener">http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php</a>> (consulté le 1.07.2016)
Provenance
A statement of any changes in ownership and custody of the resource since its creation that are significant for its authenticity, integrity, and interpretation. The statement may include a description of any changes successive custodians made to the resource.
Archives nationales du Royaume-Uni (TNA), série Haute Cour de l'Amirauté (HCA) <a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560" target="_blank" rel="noopener">30/264/2</a>
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.02.2017
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux <a title="Open government licence" href="http://www.nationalarchives.gov.uk/doc/open-government-licence/version/3/" target="_blank" rel="noopener">Archives nationales de l'Amirauté britannique</a> qui nous a autorisé à utiliser, publier, et diffuser les images numériques des lettres.
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12</a>
Texte
A resource consisting primarily of words for reading. Examples include books, letters, dissertations, poems, newspapers, articles, archives of mailing lists. Note that facsimiles or images of texts are still of the genre Text.
Text
Any textual data included in the document
<strong>A bertsioa</strong><br /><br /><43.2v> 33<br />Lapresente Lettre soite / Reandeue aMartin de / darango sieure de pirraenea / apresente Reste a Louisbourq / De Louisbourq<br /><br /><43.1r> fait aguethary çé 26 Marz 1757<br /><br />/ Enne Espos Bihox Maitea<br /><br />/ Estut faltatu nahy jçatu presenteqo oqasione / hau Çury Enne Eta famillaren ossassuna Beria /5 çury aditçerat Eman gabe çeinetan Baita onna / jainqoary Esquer Desiratçen Baiquinduque Çurea / halla Balix cure conpaniarequin Batean Enne / Espos Bihox Maitea sallutaxen caitut Bihox / samur Batequin semeaq Eta aitaq Eta amaq /10 annaia arrebaq gauça Bera maulioneqo Eta / mutçhurdineneqo famillaq gauça Bera Enne / Espos Bihox Maitea segurqui Esnuben Vste / aurtengo huntan Esçintudalla jqusiqo Erran nahy / gure jainqoary Esçixaiolla comeny jqusiada /15 gure gastetasuna hulla pasatu Behar dugulla / jainqoaq digulla grasia çaharxea harenglorian / Eremaiteq Enne Espos Bihox Maitea horay artean / Egotu nais segurquy hunguy hagoranduriq Eta / Bisquitartean satifatu nais Esçarella heldu /20 Enne Espos Bihox maitea jainqoaq nahy badu / Es dieçaçudala guehiago hunelaqo Bihox miniq / Eman othoisten Çaitut Eguiada partitu Bacine / patraqanequin Eta horay angueletan daire <br /><43.1v> halleriqere jqusiada Esçarella Errisqu hartan / Enne Espos Maitea hanix changrinetan nais / presentean nahy nauxuque çerbeit Egorry Eta / Bisquitartean nihorq Estautaut Emaiten conselluriq /5 Emaiten jrisqu handibat della Enne Espos Maitea / Esparanxadut gure jainqoaq Emaren darosquixula / çeinbeit jspirasione on hunat Lehenbiciqo qomoditean / Ethorxeqo segurquy ninere partetiq hunguy adresa / tuqo naxaio hothoy conply decalla çer Ere baixaio /10 comeny Eta hura.<br /><br />/ Enne Espos Maitea / Estut presentean Çury / çergastia alefin Cure / jqusteqo çhangrines /15 Vrxen hary naicella / Çure Çerbixary çure / Espos fidela horay eta / Bethiere joannade / Aprendisdeguy<br /><br /><strong>B bertsioa</strong><br /><br /><43.2v> 33<br />La presente lettre soite reandeue a Martin de Darango, sieure de Pirraenea, a presente reste a Louisbourq. De Louisbourq.<br /><br /><43.1r> Fait a Guethary ce 26 marz 1757.<br /><br />Ene espos bihotz maitea,<br /><br />Eztut faltatu nahi izatu presenteko okasione hau zuri ene eta famillaren osasuna berria zuri aditzerat eman gabe, zeinetan baita ona Jainkoari esker; desiratzen baikinduke zurea hala balitz zure konpaniarekin batean. Ene espos bihotz maitea, salutatzen zaitut bihotz samur batekin; semeak eta aitak eta amak, anaia-arrebak gauza bera; Maulioneko eta Mutxurdineneko famillak gauza bera. Ene espos bihotz maitea, segurki ez nuben uste aurtengo huntan ez zintudala ikusiko, erran nahi gure Jainkoari ez zitzaiola komeni. Ikusia da gure gaztetasuna hula pasatu behar dugula; Jainkoak digula grazia zahartzea haren glorian eremaiteko. Ene espos bihotz maitea, horai artean egotu naiz segurki hungi hagorandurik, eta bizkitartean satifatu naiz ez zarela heldu. Ene espos bihotz maitea, Jainkoak nahi badu ez diezazudala gehiago hunelako bihotz minik eman, othoizten zaitut. Egia da partitu bazine Patraqanekin eta horai Angeleterran dire. <br /><br /><43.1v> Halerik ere, ikusia da ez zarela errisku hartan. Ene espos maitea, hanitz xangrinetan naiz. Presentean nahi nautzuke zerbeit egorri, eta bizkitartean nihork eztaut konsellurik emaiten, irrisku handi bat dela. Ene espos maitea, esparantza dut gure Jainkoak emaren darozkitzula zeinbeit ispirazione on hunat lehenbiziko komoditatean ethortzeko segurki. Ni, nire partetik, hungi adrezatuko natzaio, hothoi konpli dezala zer ere baitzaio komeni, eta hura.<br /><br />Ene espos maitea, eztut presentean zuri zer gaztia, alefin zure ikusteko xangrinez urtzen hari naizela. Zure zerbitzari, zure espos fidela horai eta bethiere, Joanna de Aprendisdeguy.<br /><br /><strong>Oharrak</strong><br /><br />1r:17 Eremaiteq : irakur bedi Eremaiteqo. 1r:23 angueletan : Angueleterran. 1v:4–5 Eztautaut : irakur eztaut. Aditz nagusia bi aldiz emana da; bigarrena ematea proposatzen dugu: estaut conselluriq emaiten. 1v:7 qomoditean : irakur qomoditatean.
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettre de Joana Aprendisdeguy à Martin de Darango, sieur de Piarrenea
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Aprendisdeguy, Joana
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
26.03.1757
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Language
A language of the resource
basque
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.10.2016
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Extent
The size or duration of the resource.
2 fichiers (fac-similé 3 p., 3067 Ko et transcription 2 p., 190 Ko)
Source
A related resource from which the described resource is derived
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>L'original est conservé à Londres dans les archives de l'Amirauté britannique (<a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560">HCA 30/264/2</a>).</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
Subject
The topic of the resource
philologie
correspondance
dialectologie
labourdin
famille
vie domestique
Description
An account of the resource
Une femme du Labourd écrit à son mari vivant à Louisbourg au Canada. La lettre, convoyée par un bateau parti de Bayonne, fut saisie durant la traversée par la marine anglaise en 1757.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Guéthary
Louisbourg
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux Archives nationales de l'Amirauté britannique pour la permission de publier les images numériques.
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale - Partage selon les Conditions Initiales [CC] [BY] [NC] [SA]
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/125">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/125</a>
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
Joana Aprendisdeguyren gutuna Martin de Darangori
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
Lamikiz, Xabier (photographie numérique) / Padilla-Moyano, Manuel (transcription de la lettre) / Videgain, Charles (transcription de la lettre)
Abstract
A summary of the resource.
L’épouse, Joana Aprendisdeguy (Apprendisteguy), écrit à son mari, Martin de Darango (Martin Arango, récipiendaire de la lettre 42). Les nouvelles de la famille sont bonnes, salutations de tous dont Maulion et Mutxurdinea, Elle pensait revoir son mari dans l’année. Elle souffre de ne pas le voir revenir et le prie de ne plus lui causer tant de mal. Il est vrai que s’il était parti avec Patraqan il serait actuellement en Angleterre (prisonnier). Elle voudrait lui envoyer quelque chose mais on lui a recommandé de ne pas le faire. Elle prie Dieu pour que celui-ci inspire son retour dans la première commodité et que Dieu fasse ce qui lui semble le mieux. Elle se consume de chagrin à ne point le voir. Salutations.
18e siècle
commerce
correspondance
dialectologie
guerre de sept ans
labourdin
langue régionale
lettre
milieu familial
navire
océan Atlantique
philologie
transports
vie domestique
-
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/f8115d259e9a0693059625b3972f145b.png
19014ef02ccc8d6970e34b7a202cf8ea
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/c779fb2194264df1ad615e8d588fb484.pdf
247c6e357fbacd6a8f1de2f3808cf9b2
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/1688ce4c23eb1d7cbe0a105902b68058.pdf
41afb9bb6d058be5e24ba8c70fe3e68e
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettres en basque du navire <em>Le Dauphin </em>(1757)
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
<em>Le Dauphin </em>itsasontziko euskarazko gutunak (1757)
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Arcocha-Scarcia, Aurélie
Denis, Gwendal
Lamikiz, Xabier
Talec, Jean-Philippe
Videgain, Charles
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
La Maison des Sciences de l'Homme d'Aquitaine appuie ce travail dans le cadre du quinquennal recherche 2016-2020.
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
1757
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
98 fichiers (fac-similés, et transcriptions de 49 lettres)
Language
A language of the resource
basque
Source
A related resource from which the described resource is derived
Fac-similés produits avec un appareil photographique
Subject
The topic of the resource
bateau
commerce, communications, transports
correspondance
mer
famille
guerre de sept ans
basque (langue)
histoire du Pays basque
transport maritime
linguistique
Description
An account of the resource
La collection regroupe 49 lettres privées rédigées en 1757 par des habitants du Labourd (province du Pays Basque près de Bayonne et Saint-Jean-de-Luz) à destination de résidents à Louisbourg (Canada). Des études ultérieures permettront d'approfondir les contextes historique, sociolinguistique, littéraire et linguistique de cette documentation.
Abstract
A summary of the resource.
La collection <em>Le Dauphin</em> rassemble des éléments d'une correspondance privée du 18ème siècle faisant partie des archives de l'Amirauté Britannique à Londres. Elles sont rédigées en dialecte basque labourdin et sont un témoignage nouveau de l'état de langue de ce parler, en 1757 dans le Labourd Côtier (autour de Saint-Jean-de-Luz). Les textes de ces lettres n'ont pas de prétention littéraire et complètent utilement les documents fournis par les œuvres littéraires.<br /><br />Ces lettres ont été rédigées en début 1757 par des habitants du Labourd à destination essentiellement de parents résidant à Louisbourg. Le bateau qui les transportait, appelé <em>Le Dauphin</em>, muni d'une commission de guerre et de commerce, quitta Bayonne le 4 avril 1757 mais fut arraisonné par des bâtiments de la marine anglaise avec les lettres qui étaient à bord.<br /><br />Xabier Lamikiz, lors de ses travaux de thèse sur le commerce atlantique au 18ème siècle a eu le mérite de trouver ces documents en langue basque qui n'avaient pas fait l'objet de traitement particulier. Nous en donnons une version diplomatique et une version modernisée.
Table Of Contents
A list of subunits of the resource.
Liste des lettres<br />--<br />1. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/82">Lettre de Martin (Pierre) de Arrunde à Martin de Arrunde. Urrugne</a>.<br />2. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/83">Lettre de Marie d'Etcheverry à Pierre Daguerre. Hendaye</a>.<br />3. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/84">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Patchiqu de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />4. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/85">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Martin Josepe de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />5. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/86">Lettre de Catalin Lalanne à Esteben Gourdo. Sare</a>.<br />6. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/87">Lettre de Maria de Molleres à Bitor & Bernat de Farandiret</a>.<br />7. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/88">Lettre de Miguel Harismendy à Bernard Harismendy. Sare</a>.<br />8. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/89">Lettre de Maria de Bortairay à Joannis Hiribarren. Ascain</a>.<br />9. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/90">Lettre de Gaçina Diyarz à Joannes Hiraburu. Hendaye</a>.<br />10. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/91">Lettre de Martin Borda à Andreco Borda. Sare</a>.<br />11. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/92">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />12. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/93">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />13. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/94">Lettre de Joanna de Salla à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />14. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/95">Lettre de Martin Durruitz à Domingo Durruitz. Sare</a>.<br />15. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/96">Lettre de Joanna de Castillou à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />16. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/97">Lettre de Joanes de Matet à Joannes de Matet. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />17. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/98">Lettre de ? à Bernat Haroqui</a>.<br />18. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/99">Lettre de Maria de Lamarq à Bernat de Lupoy. Guéthary</a>.<br />19. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/100">Lettre de Joannes d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />20. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/101">Lettre de Marie Darburu à Marie (Duhalde) Harboure. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />21. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/102">Lettre de Jean Lafitte Bourguignon à Joanis Lafitte Bourguignon. Ciboure</a>.<br />22. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/103">Lettre de Joanna de Bidart à Joannes d'Etcheto. Sare</a>.<br />23. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/104">Lettre de Piarres d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />24. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/105">Lettre de Betri d'Etcheberry à Joannes Etcheberry. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />25. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/106">Lettre de Martin d'Etchart à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />26. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/107">Lettre de Cathalin Marie Berrogain à Catherine Laborde. Bayonne</a>.<br />27. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/108">Lettre de Marittipo de Subiet à Laurens Perusqui. Ascain</a>.<br />28. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/109">Lettre de Cathalina Ithurriague à Gabriel Ithurriague. Ciboure</a>.<br />29. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/110">Lettre de Pierre d'Etchevers à Pierre d'Etchevers. Ciboure</a>.<br />30. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/111">Lettre de Martin Larralde à Saint Martin de Duronia Mirande. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />31. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/112">Lettre de Katalin Duat à Pierre Latiga. Bidart</a>.<br />32. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/113">Lettre de Maria de Saint Martin à Joanis Diharce. Ciboure</a>.<br />33. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/114">Lettre de Betry Daguerre à Martincho Daguerre. Guéthary</a>.<br />34. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/115">Lettre de Terecha Labadia à Joanis Dupui. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />35. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/116">Lettre de Catharine Desclaus à Martin de Heuty. Guéthary</a>.<br />36a. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/117">Lettre de Gachina Saint Pée koinata à Catherine Gelos. Ascain</a>.<br />36b. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/118">Lettre de Pierre Etchegaray à Catherine (veuve de) Gelos. Ascain</a>.<br />37. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/119">Lettre de Gana Haurra de Fumat à Adrien Salla. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />38. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/120">Lettre de Joana Duhalde à Janne Castillou. Guéthary</a>.<br />39. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/121">Lettre de Haraneder à Pierre Echegoyen. Urrugne</a>.<br />40. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/122">Lettre de David Borrotra à Martin Borrotra. Ahetze</a>.<br />41. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/123">Lettre de Machume Basterreche à Esteben Lafontaine. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />42. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/124">Lettre de Sabadina de Clauset Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />43. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/125">Lettre de Joana Aprendisdeguy à Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />44. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/126">Lettre de Gracianne Gorte à Gracian Goute. Bidart</a>.<br />45. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/127">Lettre de Estonta Durquiet à Martin Durquiet. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />46. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/128">Lettre de Maria de Bordachipi à Pierre Lahitun. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />47. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/129">Lettre de Marie d'Iturriague à Estebe de Echegaray. Sare</a>.<br />48. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/130">Lettre de Joannes Larralde à Betry Larralde. Ahetze</a>.<br />49. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/131">Lettre de Francha Barrere à Pierre Hayete</a>.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Pays basque (France)
Labourd
Bayonne
Louisbourg
Ingonish (Niganiche)
Labrador
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale [CC] [BY] [NC]
Relation
A related resource
Othoi çato etchera : le Dauphin itsasontziko euskarazko gutunak (1757). <em>Lapurdum</em>, numéro spécial 2. 2015. Disponible sur : <<a href="https://lapurdum.revues.org/2528" target="_blank" rel="noopener">https://lapurdum.revues.org/2528</a>> (consulté le 1.02.2017)
ELOSEGI Xabier. <em>Le dauphin : 1757ko gutuneriari buruzko osagarriak eta gogoetak, "othoi çato etchera"</em>. Bilbao : Euskaltzaindia, 2019 (Iker 36). Disponible : <<a href="https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf" target="_blank" rel="noopener">https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf</a>>
1757an lapurteraz idatzitako gutun batzuk topatu dituzte Londresen. Berria. 2016-04-26. Disponible : <<a href="http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm" target="_blank" rel="noopener">http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm</a>> (consulté le 1.07.2016)
XVIII. mendean euskaraz idatzitako gutunak topatu dituzte Londresen. EITB. 2015-05-13.<br />Disponible : <<a href="http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia" target="_blank" rel="noopener">http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia</a>> (consulté le 1.07.2016)
DELOBEL Pantxika. Insolite : cinquante lettres en basque datant de 1757 découvertes à Londres. <em>Sud Ouest</em> [en ligne]. 28.04.2016. Disponible sur : <<a href="http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php" target="_blank" rel="noopener">http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php</a>> (consulté le 1.07.2016)
Provenance
A statement of any changes in ownership and custody of the resource since its creation that are significant for its authenticity, integrity, and interpretation. The statement may include a description of any changes successive custodians made to the resource.
Archives nationales du Royaume-Uni (TNA), série Haute Cour de l'Amirauté (HCA) <a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560" target="_blank" rel="noopener">30/264/2</a>
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.02.2017
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux <a title="Open government licence" href="http://www.nationalarchives.gov.uk/doc/open-government-licence/version/3/" target="_blank" rel="noopener">Archives nationales de l'Amirauté britannique</a> qui nous a autorisé à utiliser, publier, et diffuser les images numériques des lettres.
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12</a>
Texte
A resource consisting primarily of words for reading. Examples include books, letters, dissertations, poems, newspapers, articles, archives of mailing lists. Note that facsimiles or images of texts are still of the genre Text.
Text
Any textual data included in the document
<strong>A bertsioa</strong><br /><br /><21.1r> 39<br />La presente seraRendue / a Joanix Laffitte, dit / Bourguignon, Marinier / apresent al'isle Royale / a Niganiche<br /><br /><21.2r> Asibourele 14e Mars 1757. <br /><br />/ Eneseme Maitea presenteco Comoditateas baliatcen / nais letra haur çuri escribatceco, Eta curi errateco / nahi nausquitçula cembait tresna egorri, baiñan /5 guciec guibelatu naute erraten Dutela Beharbada / Eta segurqui, hortic partitua çarela, mentura hortan / esdausquitçut egorri<br /><br />/ Çuc egorri cignautan lettradechangeas, es nais / pagatuba issatu cergatic hura pagatu behar çubenac /10 baitio Es çubela haren Eguilliaren funcic, / Famillia Guciec ossasuna dugu Jaincoari Esquer / aguian Çuc ere haladuçu, Guciec milla goransi / dautçute, Mandataria pressatua da, hargatic es dautçut / Chehetassun guehiago eguiten, nais Eta aita erebay /15 cure aita eta ama samurrac <br /><br />/ Jean Lafitte etaJeanneton<br />/ Micho bourguignon <br /><br /><strong>B bertsioa</strong><br /><br /><21.1r> 39<br />La presente sera rendue a Joanix Laffitte, dit Bourguignon, Marinier a present a l'Isle Royale. A Niganiche.<br /><br /><21.2r> A Ciboure, le 14e mars 1757.<br /><br />Ene seme maitea, presenteko komoditateaz baliatzen naiz letra haur zuri eskribatzeko, eta zuri errateko nahi nauzkitzula zenbait tresna egorri, baiñan guziek gibelatu naute, erraten dutela beharbada, eta segurki, hortik partitua zarela; mentura hortan ez dauzkitzut egorri.<br /><br />Zuk egorri ziñautan letra de change-az, ez naiz pagatuba izatu, zergatik hura pagatu behar zubenak baitio ez zubela haren egilliaren funtsik. Famillia Guziek osasuna dugu Jainkoari esker, agian zuk ere hala duzu. Guziek milla gorantzi dautzute. Mandataria presatua da, hargatik ez dautzut xehetasun gehiago egiten, naiz eta aita ere bai. <br /><br />Zure aita eta ama samurrak,<br /><br />Jean Lafitte eta Jeanneton Micho Bourguignon.
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettre de Jean Lafitte Bourguignon à Joanis Lafitte Bourguignon
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Lafitte Bourguignon, Jean
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
14.03.1757
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
2 fichiers (fac-similé 2 p., 2227 Ko et transcription 1 p., 190 Ko)
Language
A language of the resource
basque
Description
An account of the resource
Un père habitant au Labourd écrit à son fils vivant à Ingonish (Niganiche) au Canada. La lettre, convoyée par un bateau parti de Bayonne, fut saisie durant la traversée par la marine anglaise en 1757.
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.10.2016
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Source
A related resource from which the described resource is derived
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>L'original est conservé à Londres dans les archives de l'Amirauté britannique (<a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560">HCA 30/264/2</a>).</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
Subject
The topic of the resource
philologie
correspondance
dialectologie
labourdin
famille
vie domestique
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Ciboure
Ingonish (Niganiche)
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux Archives nationales de l'Amirauté britannique pour la permission de publier les images numériques.
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale - Partage selon les Conditions Initiales [CC] [BY] [NC] [SA]
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/102">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/102</a>
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
Jean Lafitte Bourguignonen gutuna Joanis Lafitte Bourguignoni
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
Lamikiz, Xabier (photographie numérique) / Padilla-Moyano, Manuel (transcription de la lettre) / Videgain, Charles (transcription de la lettre)
Abstract
A summary of the resource.
Le père, Jean Lafitte Bourguignon (Jeanne Michau Bourguignon, en fait), signifie à son fils, Joanis Lafitte Bourguignon, avoir eu l’intention de lui envoyer du matériel (outils) mais que la situation incertaine l’en a retenu. Il n’a pas été payé de la lettre de change envoyée par son fils. Il fait la lettre brève car le messager est pressé. Salutations
18e siècle
commerce
communications
correspondance
dialectologie
guerre de sept ans
labourdin
langue régionale
lettre
messagerie
milieu familial
navire
océan Atlantique
philologie
transports
vie domestique
-
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/cc95e11fad58ddd7f39468c423609ba6.png
f56e2d23570bc295d69cb99b55d21d77
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/94305dbe028d11e7283061d500c8bfa4.pdf
35a1d25acde0673c4d40be3ed70191a1
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/b9d6169c8be1a8e8ff753448e47f741a.pdf
31cc5ad187993147ac500885b882006b
PDF Text
Text
Data : 1757/3/26
Non idatzia : Bidart
Igorlea : ? (arreba)
Hartzailea : Gracian Goute
Lotura : anai-arrebak
Helmuga : Louisbourg
A bertsioa
<44.1r> 48
A Monsieur / Dominique goute /
apresant a Lussiburc / a Lissiburc
<44.2r> Bidartten Egina martçoaren
26 1757
/ Ene anaia maitea hartçen dut libertad
çuri bilerroren / Escribatcequo Eta
famlilaquo berrien curi aditçerat /
Ematequo ossasuna dugu jainquoari
Esquer ceinetan /5 Desiratcen
baiquinduque curea halla ballis / hirur
letra jçatu ditugu Eta nic Egorridut
lehen / bat amac biia eta connatac bat
Eta orai hirrur bat / banna bat marsanç
handiarequin Eta bertçe bat /
larrametequin Eta bertçebat
tulliqunnequin /10 asquenequo letran
Escribaturic helduçarela Etcherat /
Vda hastean possiblebada hargatic
Cerbeit Egorriqoqo gindubenaç / Ecin
irisquatugare Egortçerat
chasquanarenequo jaunna / Eta
hartubac dire garnesein Eta deussic
ballin baduçu / Eseiia çaite letra
chaniaç ahallic hobequiena Eguinniç
/15 bei untcitan Egortcerat Eta niholere
possiblebada Cato / Etcherat gure
jcusterat anac Eta cunnatac milla /
gorrantci Eta connatac othoi catoçela
Etcherat
<44.2v> Etçhortçerat possiblebada
niholere hemenere badela jnobres
f…go (†) / nahidubenac chortçurat Eta
nahidubenac martchantean … 60 tt /
jlabetean Eta chortçurat hilabetenentça
… 150 tt / nahidutena Eguiten dute
cato ahal badguiçu Etcherat cureama /5
maitea lehennic Eta gerogu hurren çuc
aditcerat Emandaroquigutçun / berriac
aditu Eta ondoban cu horquo
B bertsioa
<44.1r> 48
A Monsieur Dominique Goute, a
presant a Lussiburc. A Lissiburc.
<44.2r> Bidarten egina, martzoaren 26,
1757.
Ene anaia maitea, hartzen dut libertad
zuri bi lerroren eskribatzeko eta
famillako berrien zuri aditzerat
emateko. Osasuna dugu Jainkoari
esker, zeinetan desiratzen baikinduke
zurea hala balitz. Hirur letra izatu
ditugu, eta nik egorri dut lehen bat,
amak bija eta koñatak bat, eta orai
hirur, bana bat Marsanç handiarekin,
eta bertze bat Larrametekin, eta bertze
bat Tulliqunekin. Azkeneko letran
eskribaturik heldu zarela etxerat, uda
hastean posible bada, hargatik zerbeit
egorriko gindubenaz ezin irriskatu
gare egortzerat. Xaskanareneko jauna
eta hartubak dire Garnesein. Eta deusik
balin baduzu, eseija zaite letra xaniak
ahalik hobekiena egiñik bi untzitan
egortzerat, eta niholere posible bada
zato etxerat gure ikusterat. Amak eta
kuñatak milla gorantzi, eta koñatak
othoi zatozela etxerat,
<44.2v> ethortzerat posible bada
niholere, hemen ere badela inobres
f…go (†), nahi dubenak khortsurat eta
nahi dubenak martxantean 60 libera
ilabetean, eta khortsurat hilabetentzat
150 libera ; nahi dutena egiten dute.
Zato ahal badagizu etxerat. Zure ama
maitea lehenik eta gero gu hurren, zuk
aditzerat eman darokigutzun berriak
aditu eta, ondoban zu horko
�miserietaric Etoria jcusinahis /
Etcherat cato Etcherat bi seme
jcatutugu lehen biçquoa hil chen
sortuta / cortçigarren Egunean Eta
bertçea haur gallant bat dugu Elqaarri
Eguinen / diogu beguitarte cato
Etcherat /10 presseintian Eçdut curi
ceraditçera Eman guelditçeinais cure
cerbitçari / fidel bihosones cure
arebamaitea / Eta bertçe fammilla
gucia orobat. / piarre hiribarren
graçian goute maria bastres
/ othoi cato Etçherat
miserietarik etorria ikusi nahiz
etxerat ; zato etxerat. Bi seme izatu
tugu ; lehenbizkoa hil tzen sortu ta
zortzigarren egunean, eta bertzea haur
galant bat dugu. Elkarri eginen diogu
begitarte. Zato etxerat. Presentian ez
dut zuri zer aditzera eman ; gelditzen
naiz zure zerbitzari fidel. Bihotz onez,
zure arreba maitea, eta bertze familla
guzia orobat : Piarre Hiribarren,
Graçian Goute, Maria Bastres.
Othoi zato etxerat.
�
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettres en basque du navire <em>Le Dauphin </em>(1757)
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
<em>Le Dauphin </em>itsasontziko euskarazko gutunak (1757)
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Arcocha-Scarcia, Aurélie
Denis, Gwendal
Lamikiz, Xabier
Talec, Jean-Philippe
Videgain, Charles
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
La Maison des Sciences de l'Homme d'Aquitaine appuie ce travail dans le cadre du quinquennal recherche 2016-2020.
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
1757
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
98 fichiers (fac-similés, et transcriptions de 49 lettres)
Language
A language of the resource
basque
Source
A related resource from which the described resource is derived
Fac-similés produits avec un appareil photographique
Subject
The topic of the resource
bateau
commerce, communications, transports
correspondance
mer
famille
guerre de sept ans
basque (langue)
histoire du Pays basque
transport maritime
linguistique
Description
An account of the resource
La collection regroupe 49 lettres privées rédigées en 1757 par des habitants du Labourd (province du Pays Basque près de Bayonne et Saint-Jean-de-Luz) à destination de résidents à Louisbourg (Canada). Des études ultérieures permettront d'approfondir les contextes historique, sociolinguistique, littéraire et linguistique de cette documentation.
Abstract
A summary of the resource.
La collection <em>Le Dauphin</em> rassemble des éléments d'une correspondance privée du 18ème siècle faisant partie des archives de l'Amirauté Britannique à Londres. Elles sont rédigées en dialecte basque labourdin et sont un témoignage nouveau de l'état de langue de ce parler, en 1757 dans le Labourd Côtier (autour de Saint-Jean-de-Luz). Les textes de ces lettres n'ont pas de prétention littéraire et complètent utilement les documents fournis par les œuvres littéraires.<br /><br />Ces lettres ont été rédigées en début 1757 par des habitants du Labourd à destination essentiellement de parents résidant à Louisbourg. Le bateau qui les transportait, appelé <em>Le Dauphin</em>, muni d'une commission de guerre et de commerce, quitta Bayonne le 4 avril 1757 mais fut arraisonné par des bâtiments de la marine anglaise avec les lettres qui étaient à bord.<br /><br />Xabier Lamikiz, lors de ses travaux de thèse sur le commerce atlantique au 18ème siècle a eu le mérite de trouver ces documents en langue basque qui n'avaient pas fait l'objet de traitement particulier. Nous en donnons une version diplomatique et une version modernisée.
Table Of Contents
A list of subunits of the resource.
Liste des lettres<br />--<br />1. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/82">Lettre de Martin (Pierre) de Arrunde à Martin de Arrunde. Urrugne</a>.<br />2. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/83">Lettre de Marie d'Etcheverry à Pierre Daguerre. Hendaye</a>.<br />3. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/84">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Patchiqu de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />4. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/85">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Martin Josepe de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />5. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/86">Lettre de Catalin Lalanne à Esteben Gourdo. Sare</a>.<br />6. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/87">Lettre de Maria de Molleres à Bitor & Bernat de Farandiret</a>.<br />7. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/88">Lettre de Miguel Harismendy à Bernard Harismendy. Sare</a>.<br />8. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/89">Lettre de Maria de Bortairay à Joannis Hiribarren. Ascain</a>.<br />9. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/90">Lettre de Gaçina Diyarz à Joannes Hiraburu. Hendaye</a>.<br />10. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/91">Lettre de Martin Borda à Andreco Borda. Sare</a>.<br />11. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/92">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />12. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/93">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />13. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/94">Lettre de Joanna de Salla à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />14. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/95">Lettre de Martin Durruitz à Domingo Durruitz. Sare</a>.<br />15. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/96">Lettre de Joanna de Castillou à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />16. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/97">Lettre de Joanes de Matet à Joannes de Matet. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />17. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/98">Lettre de ? à Bernat Haroqui</a>.<br />18. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/99">Lettre de Maria de Lamarq à Bernat de Lupoy. Guéthary</a>.<br />19. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/100">Lettre de Joannes d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />20. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/101">Lettre de Marie Darburu à Marie (Duhalde) Harboure. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />21. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/102">Lettre de Jean Lafitte Bourguignon à Joanis Lafitte Bourguignon. Ciboure</a>.<br />22. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/103">Lettre de Joanna de Bidart à Joannes d'Etcheto. Sare</a>.<br />23. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/104">Lettre de Piarres d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />24. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/105">Lettre de Betri d'Etcheberry à Joannes Etcheberry. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />25. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/106">Lettre de Martin d'Etchart à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />26. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/107">Lettre de Cathalin Marie Berrogain à Catherine Laborde. Bayonne</a>.<br />27. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/108">Lettre de Marittipo de Subiet à Laurens Perusqui. Ascain</a>.<br />28. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/109">Lettre de Cathalina Ithurriague à Gabriel Ithurriague. Ciboure</a>.<br />29. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/110">Lettre de Pierre d'Etchevers à Pierre d'Etchevers. Ciboure</a>.<br />30. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/111">Lettre de Martin Larralde à Saint Martin de Duronia Mirande. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />31. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/112">Lettre de Katalin Duat à Pierre Latiga. Bidart</a>.<br />32. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/113">Lettre de Maria de Saint Martin à Joanis Diharce. Ciboure</a>.<br />33. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/114">Lettre de Betry Daguerre à Martincho Daguerre. Guéthary</a>.<br />34. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/115">Lettre de Terecha Labadia à Joanis Dupui. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />35. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/116">Lettre de Catharine Desclaus à Martin de Heuty. Guéthary</a>.<br />36a. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/117">Lettre de Gachina Saint Pée koinata à Catherine Gelos. Ascain</a>.<br />36b. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/118">Lettre de Pierre Etchegaray à Catherine (veuve de) Gelos. Ascain</a>.<br />37. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/119">Lettre de Gana Haurra de Fumat à Adrien Salla. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />38. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/120">Lettre de Joana Duhalde à Janne Castillou. Guéthary</a>.<br />39. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/121">Lettre de Haraneder à Pierre Echegoyen. Urrugne</a>.<br />40. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/122">Lettre de David Borrotra à Martin Borrotra. Ahetze</a>.<br />41. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/123">Lettre de Machume Basterreche à Esteben Lafontaine. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />42. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/124">Lettre de Sabadina de Clauset Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />43. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/125">Lettre de Joana Aprendisdeguy à Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />44. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/126">Lettre de Gracianne Gorte à Gracian Goute. Bidart</a>.<br />45. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/127">Lettre de Estonta Durquiet à Martin Durquiet. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />46. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/128">Lettre de Maria de Bordachipi à Pierre Lahitun. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />47. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/129">Lettre de Marie d'Iturriague à Estebe de Echegaray. Sare</a>.<br />48. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/130">Lettre de Joannes Larralde à Betry Larralde. Ahetze</a>.<br />49. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/131">Lettre de Francha Barrere à Pierre Hayete</a>.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Pays basque (France)
Labourd
Bayonne
Louisbourg
Ingonish (Niganiche)
Labrador
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale [CC] [BY] [NC]
Relation
A related resource
Othoi çato etchera : le Dauphin itsasontziko euskarazko gutunak (1757). <em>Lapurdum</em>, numéro spécial 2. 2015. Disponible sur : <<a href="https://lapurdum.revues.org/2528" target="_blank" rel="noopener">https://lapurdum.revues.org/2528</a>> (consulté le 1.02.2017)
ELOSEGI Xabier. <em>Le dauphin : 1757ko gutuneriari buruzko osagarriak eta gogoetak, "othoi çato etchera"</em>. Bilbao : Euskaltzaindia, 2019 (Iker 36). Disponible : <<a href="https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf" target="_blank" rel="noopener">https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf</a>>
1757an lapurteraz idatzitako gutun batzuk topatu dituzte Londresen. Berria. 2016-04-26. Disponible : <<a href="http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm" target="_blank" rel="noopener">http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm</a>> (consulté le 1.07.2016)
XVIII. mendean euskaraz idatzitako gutunak topatu dituzte Londresen. EITB. 2015-05-13.<br />Disponible : <<a href="http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia" target="_blank" rel="noopener">http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia</a>> (consulté le 1.07.2016)
DELOBEL Pantxika. Insolite : cinquante lettres en basque datant de 1757 découvertes à Londres. <em>Sud Ouest</em> [en ligne]. 28.04.2016. Disponible sur : <<a href="http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php" target="_blank" rel="noopener">http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php</a>> (consulté le 1.07.2016)
Provenance
A statement of any changes in ownership and custody of the resource since its creation that are significant for its authenticity, integrity, and interpretation. The statement may include a description of any changes successive custodians made to the resource.
Archives nationales du Royaume-Uni (TNA), série Haute Cour de l'Amirauté (HCA) <a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560" target="_blank" rel="noopener">30/264/2</a>
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.02.2017
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux <a title="Open government licence" href="http://www.nationalarchives.gov.uk/doc/open-government-licence/version/3/" target="_blank" rel="noopener">Archives nationales de l'Amirauté britannique</a> qui nous a autorisé à utiliser, publier, et diffuser les images numériques des lettres.
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12</a>
Texte
A resource consisting primarily of words for reading. Examples include books, letters, dissertations, poems, newspapers, articles, archives of mailing lists. Note that facsimiles or images of texts are still of the genre Text.
Text
Any textual data included in the document
<p><strong>A bertsioa</strong></p>
<p><44.1r> <em>48</em></p>
<p>A Monsieur / Dominique goute / apresant a Lussiburc / a Lissiburc</p>
<p><44.2r> Bidartten Egina martçoaren 26 1757</p>
<p>/ Ene anaia maitea hartçen dut libertad çuri bilerroren / Escribatcequo Eta famlilaquo berrien curi aditçerat / Ematequo ossasuna dugu jainquoari Esquer ceinetan /<sup>5</sup> Desiratcen baiquinduque curea halla ballis / hirur letra jçatu ditugu Eta nic Egorridut lehen / bat amac biia eta connatac bat Eta orai hirrur bat / banna bat marsanç handiarequin Eta bertçe bat / larrametequin Eta bertçebat tulliqunnequin /<sup>10</sup> asquenequo letran Escribaturic helduçarela Etcherat / Vda hastean possiblebada hargatic Cerbeit Egorriqoqo gindubenaç / Ecin irisquatugare Egortçerat chasquanarenequo jaunna / Eta hartubac dire garnesein Eta deussic ballin baduçu / Eseiia çaite letra chaniaç ahallic hobequiena Eguinniç /<sup>15</sup> bei untcitan Egortcerat Eta niholere possiblebada Cato / Etcherat gure jcusterat anac Eta cunnatac milla / gorrantci Eta connatac othoi catoçela Etcherat</p>
<p><44.2v> Etçhortçerat possiblebada niholere hemenere badela jnobres f…go (†) / nahidubenac chortçurat Eta nahidubenac martchantean … 60 tt / jlabetean Eta chortçurat hilabetenentça … 150 tt / nahidutena Eguiten dute cato ahal badguiçu Etcherat cureama /<sup>5</sup> maitea lehennic Eta gerogu hurren çuc aditcerat Emandaroquigutçun / berriac aditu Eta ondoban cu horquo miserietaric Etoria jcusinahis / Etcherat cato Etcherat bi seme jcatutugu lehen biçquoa hil chen sortuta / cortçigarren Egunean Eta bertçea haur gallant bat dugu Elqaarri Eguinen / diogu beguitarte cato Etcherat /<sup>10</sup> presseintian Eçdut curi ceraditçera Eman guelditçeinais cure cerbitçari / fidel bihosones cure arebamaitea / Eta bertçe fammilla gucia orobat. / piarre hiribarren graçian goute maria bastres</p>
/ othoi cato Etçherat<br /><br />
<p><strong>B bertsioa</strong></p>
<p><44.1r> <em>48</em></p>
<p>A Monsieur Dominique Goute, a presant a Lussiburc. A Lissiburc.</p>
<p><44.2r> Bidarten egina, martzoaren 26, 1757.</p>
<p>Ene anaia maitea, hartzen dut libertad zuri bi lerroren eskribatzeko eta famillako berrien zuri aditzerat emateko. Osasuna dugu Jainkoari esker, zeinetan desiratzen baikinduke zurea hala balitz. Hirur letra izatu ditugu, eta nik egorri dut lehen bat, amak bija eta koñatak bat, eta orai hirur, bana bat Marsanç handiarekin, eta bertze bat Larrametekin, eta bertze bat Tulliqunekin. Azkeneko letran eskribaturik heldu zarela etxerat, uda hastean posible bada, hargatik zerbeit egorriko gindubenaz ezin irriskatu gare egortzerat. Xaskanareneko jauna eta hartubak dire Garnesein. Eta deusik balin baduzu, eseija zaite letra xaniak ahalik hobekiena egiñik bi untzitan egortzerat, eta niholere posible bada zato etxerat gure ikusterat. Amak eta kuñatak milla gorantzi, eta koñatak othoi zatozela etxerat,</p>
<p><44.2v> ethortzerat posible bada niholere, hemen ere badela inobres f…go (†), nahi dubenak khortsurat eta nahi dubenak martxantean 60 libera ilabetean, eta khortsurat hilabetentzat 150 libera ; nahi dutena egiten dute. Zato ahal badagizu etxerat. Zure ama maitea lehenik eta gero gu hurren, zuk aditzerat eman darokigutzun berriak aditu eta, ondoban zu horko miserietarik etorria ikusi nahiz etxerat ; zato etxerat. Bi seme izatu tugu ; lehenbizkoa hil tzen sortu ta zortzigarren egunean, eta bertzea haur galant bat dugu. Elkarri eginen diogu begitarte. Zato etxerat. Presentian ez dut zuri zer aditzera eman ; gelditzen naiz zure zerbitzari fidel. Bihotz onez, zure arreba maitea, eta bertze familla guzia orobat : Piarre Hiribarren, Graçian Goute, Maria Bastres.</p>
Othoi zato etxerat.
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettre de Gracianne Gorte à Gracian Goute
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Gorte, Gracianne
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
26.03.1757
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
2 fichiers (fac-similé 3 p., 3211 Ko et transcription 2 p., 311 Ko)
Language
A language of the resource
basque
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.10.2016
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Source
A related resource from which the described resource is derived
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>L'original est conservé à Londres dans les archives de l'Amirauté britannique (<a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560">HCA 30/264/2</a>).</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
Subject
The topic of the resource
philologie
correspondance
dialectologie
labourdin
famille
vie domestique
Description
An account of the resource
Une femme du Labourd écrit à son frère vivant à Louisbourg au Canada. La lettre, convoyée par un bateau parti de Bayonne, fut saisie durant la traversée par la marine anglaise en 1757.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Bidart
Louisbourg
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux Archives nationales de l'Amirauté britannique pour la permission de publier les images numériques.
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale - Partage selon les Conditions Initiales [CC] [BY] [NC] [SA]
Relation
A related resource
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text"><a href="https://lapurdum.revues.org/2528">https://lapurdum.revues.org/2528</a></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/126">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/126</a>
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
Lamikiz, Xabier (photographie numérique) / Padilla-Moyano, Manuel (transcription de la lettre) / Videgain, Charles (transcription de la lettre)
Abstract
A summary of the resource.
La sœur (Gracianne Gorte) écrit à son frère Gracian Gorte (en fait Dominique Gorte). Elle a reçu trois lettres de lui, en a envoyé une, sa mère deux et la belle-sœur une, p uis trois avec Marsans Handia, Larramet et Tulikun. Elle attend son retour pour le début de l’été mais ne lui envoie rien à cause des risques encourus. Le maître de la maison Xaskararenea est prisonnier à Guernesey. Elle lui conseille de faire les lettres de change avec le plus grand soin, Salutations de tous, il est attendu. Elle signale que quantité de gens partent en course. Si on est payé 60 livres dans la marine marchande, on reçoit 150 livres en course. Elle répète qu’il doit revenir et quitter la misère de là-bas. Elle a eu deux fils, l’un est mort au bout de huit jours, et l’autre est un enfant charmant à qui ils feront le meilleur accueil. Salutations de tous dont Piarre Hiribarren, Gracian Goute, Maria Bastres.
18e siècle
commerce
correspondance
dialectologie
guerre de sept ans
labourdin
langue régionale
lettre
milieu familial
navire
océan Atlantique
philologie
transports
vie domestique
-
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/7f40fc88fb52cab55f468aed7a6c0ff8.png
6e32ddc8e63a6d110237789e57b855ba
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/034aafa66782e92f13cebcbc6ade26e7.pdf
a31a4b4fbf7ef5789bb658b829e5e341
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/a44b28bc07d58d389253c0018755e14a.pdf
d7b328ef7d726f5f9e018d9f85f9c552
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettres en basque du navire <em>Le Dauphin </em>(1757)
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
<em>Le Dauphin </em>itsasontziko euskarazko gutunak (1757)
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Arcocha-Scarcia, Aurélie
Denis, Gwendal
Lamikiz, Xabier
Talec, Jean-Philippe
Videgain, Charles
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
La Maison des Sciences de l'Homme d'Aquitaine appuie ce travail dans le cadre du quinquennal recherche 2016-2020.
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
1757
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
98 fichiers (fac-similés, et transcriptions de 49 lettres)
Language
A language of the resource
basque
Source
A related resource from which the described resource is derived
Fac-similés produits avec un appareil photographique
Subject
The topic of the resource
bateau
commerce, communications, transports
correspondance
mer
famille
guerre de sept ans
basque (langue)
histoire du Pays basque
transport maritime
linguistique
Description
An account of the resource
La collection regroupe 49 lettres privées rédigées en 1757 par des habitants du Labourd (province du Pays Basque près de Bayonne et Saint-Jean-de-Luz) à destination de résidents à Louisbourg (Canada). Des études ultérieures permettront d'approfondir les contextes historique, sociolinguistique, littéraire et linguistique de cette documentation.
Abstract
A summary of the resource.
La collection <em>Le Dauphin</em> rassemble des éléments d'une correspondance privée du 18ème siècle faisant partie des archives de l'Amirauté Britannique à Londres. Elles sont rédigées en dialecte basque labourdin et sont un témoignage nouveau de l'état de langue de ce parler, en 1757 dans le Labourd Côtier (autour de Saint-Jean-de-Luz). Les textes de ces lettres n'ont pas de prétention littéraire et complètent utilement les documents fournis par les œuvres littéraires.<br /><br />Ces lettres ont été rédigées en début 1757 par des habitants du Labourd à destination essentiellement de parents résidant à Louisbourg. Le bateau qui les transportait, appelé <em>Le Dauphin</em>, muni d'une commission de guerre et de commerce, quitta Bayonne le 4 avril 1757 mais fut arraisonné par des bâtiments de la marine anglaise avec les lettres qui étaient à bord.<br /><br />Xabier Lamikiz, lors de ses travaux de thèse sur le commerce atlantique au 18ème siècle a eu le mérite de trouver ces documents en langue basque qui n'avaient pas fait l'objet de traitement particulier. Nous en donnons une version diplomatique et une version modernisée.
Table Of Contents
A list of subunits of the resource.
Liste des lettres<br />--<br />1. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/82">Lettre de Martin (Pierre) de Arrunde à Martin de Arrunde. Urrugne</a>.<br />2. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/83">Lettre de Marie d'Etcheverry à Pierre Daguerre. Hendaye</a>.<br />3. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/84">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Patchiqu de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />4. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/85">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Martin Josepe de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />5. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/86">Lettre de Catalin Lalanne à Esteben Gourdo. Sare</a>.<br />6. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/87">Lettre de Maria de Molleres à Bitor & Bernat de Farandiret</a>.<br />7. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/88">Lettre de Miguel Harismendy à Bernard Harismendy. Sare</a>.<br />8. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/89">Lettre de Maria de Bortairay à Joannis Hiribarren. Ascain</a>.<br />9. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/90">Lettre de Gaçina Diyarz à Joannes Hiraburu. Hendaye</a>.<br />10. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/91">Lettre de Martin Borda à Andreco Borda. Sare</a>.<br />11. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/92">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />12. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/93">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />13. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/94">Lettre de Joanna de Salla à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />14. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/95">Lettre de Martin Durruitz à Domingo Durruitz. Sare</a>.<br />15. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/96">Lettre de Joanna de Castillou à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />16. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/97">Lettre de Joanes de Matet à Joannes de Matet. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />17. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/98">Lettre de ? à Bernat Haroqui</a>.<br />18. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/99">Lettre de Maria de Lamarq à Bernat de Lupoy. Guéthary</a>.<br />19. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/100">Lettre de Joannes d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />20. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/101">Lettre de Marie Darburu à Marie (Duhalde) Harboure. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />21. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/102">Lettre de Jean Lafitte Bourguignon à Joanis Lafitte Bourguignon. Ciboure</a>.<br />22. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/103">Lettre de Joanna de Bidart à Joannes d'Etcheto. Sare</a>.<br />23. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/104">Lettre de Piarres d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />24. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/105">Lettre de Betri d'Etcheberry à Joannes Etcheberry. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />25. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/106">Lettre de Martin d'Etchart à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />26. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/107">Lettre de Cathalin Marie Berrogain à Catherine Laborde. Bayonne</a>.<br />27. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/108">Lettre de Marittipo de Subiet à Laurens Perusqui. Ascain</a>.<br />28. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/109">Lettre de Cathalina Ithurriague à Gabriel Ithurriague. Ciboure</a>.<br />29. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/110">Lettre de Pierre d'Etchevers à Pierre d'Etchevers. Ciboure</a>.<br />30. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/111">Lettre de Martin Larralde à Saint Martin de Duronia Mirande. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />31. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/112">Lettre de Katalin Duat à Pierre Latiga. Bidart</a>.<br />32. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/113">Lettre de Maria de Saint Martin à Joanis Diharce. Ciboure</a>.<br />33. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/114">Lettre de Betry Daguerre à Martincho Daguerre. Guéthary</a>.<br />34. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/115">Lettre de Terecha Labadia à Joanis Dupui. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />35. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/116">Lettre de Catharine Desclaus à Martin de Heuty. Guéthary</a>.<br />36a. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/117">Lettre de Gachina Saint Pée koinata à Catherine Gelos. Ascain</a>.<br />36b. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/118">Lettre de Pierre Etchegaray à Catherine (veuve de) Gelos. Ascain</a>.<br />37. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/119">Lettre de Gana Haurra de Fumat à Adrien Salla. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />38. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/120">Lettre de Joana Duhalde à Janne Castillou. Guéthary</a>.<br />39. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/121">Lettre de Haraneder à Pierre Echegoyen. Urrugne</a>.<br />40. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/122">Lettre de David Borrotra à Martin Borrotra. Ahetze</a>.<br />41. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/123">Lettre de Machume Basterreche à Esteben Lafontaine. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />42. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/124">Lettre de Sabadina de Clauset Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />43. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/125">Lettre de Joana Aprendisdeguy à Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />44. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/126">Lettre de Gracianne Gorte à Gracian Goute. Bidart</a>.<br />45. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/127">Lettre de Estonta Durquiet à Martin Durquiet. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />46. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/128">Lettre de Maria de Bordachipi à Pierre Lahitun. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />47. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/129">Lettre de Marie d'Iturriague à Estebe de Echegaray. Sare</a>.<br />48. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/130">Lettre de Joannes Larralde à Betry Larralde. Ahetze</a>.<br />49. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/131">Lettre de Francha Barrere à Pierre Hayete</a>.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Pays basque (France)
Labourd
Bayonne
Louisbourg
Ingonish (Niganiche)
Labrador
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale [CC] [BY] [NC]
Relation
A related resource
Othoi çato etchera : le Dauphin itsasontziko euskarazko gutunak (1757). <em>Lapurdum</em>, numéro spécial 2. 2015. Disponible sur : <<a href="https://lapurdum.revues.org/2528" target="_blank" rel="noopener">https://lapurdum.revues.org/2528</a>> (consulté le 1.02.2017)
ELOSEGI Xabier. <em>Le dauphin : 1757ko gutuneriari buruzko osagarriak eta gogoetak, "othoi çato etchera"</em>. Bilbao : Euskaltzaindia, 2019 (Iker 36). Disponible : <<a href="https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf" target="_blank" rel="noopener">https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf</a>>
1757an lapurteraz idatzitako gutun batzuk topatu dituzte Londresen. Berria. 2016-04-26. Disponible : <<a href="http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm" target="_blank" rel="noopener">http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm</a>> (consulté le 1.07.2016)
XVIII. mendean euskaraz idatzitako gutunak topatu dituzte Londresen. EITB. 2015-05-13.<br />Disponible : <<a href="http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia" target="_blank" rel="noopener">http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia</a>> (consulté le 1.07.2016)
DELOBEL Pantxika. Insolite : cinquante lettres en basque datant de 1757 découvertes à Londres. <em>Sud Ouest</em> [en ligne]. 28.04.2016. Disponible sur : <<a href="http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php" target="_blank" rel="noopener">http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php</a>> (consulté le 1.07.2016)
Provenance
A statement of any changes in ownership and custody of the resource since its creation that are significant for its authenticity, integrity, and interpretation. The statement may include a description of any changes successive custodians made to the resource.
Archives nationales du Royaume-Uni (TNA), série Haute Cour de l'Amirauté (HCA) <a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560" target="_blank" rel="noopener">30/264/2</a>
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.02.2017
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux <a title="Open government licence" href="http://www.nationalarchives.gov.uk/doc/open-government-licence/version/3/" target="_blank" rel="noopener">Archives nationales de l'Amirauté britannique</a> qui nous a autorisé à utiliser, publier, et diffuser les images numériques des lettres.
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12</a>
Texte
A resource consisting primarily of words for reading. Examples include books, letters, dissertations, poems, newspapers, articles, archives of mailing lists. Note that facsimiles or images of texts are still of the genre Text.
Text
Any textual data included in the document
<strong>A bertsioa</strong><br /><br /><37.1r> 99<br />La presente letre / soit Rendüe a Monsier / adrien de salla marini / er presentement / A Louisbourq<br /><br /><37.2r> Donibanen marz 22an 1757<br /><br />/ Nere seme maitia<br /><br />/ presenteco occasionias baliatuba / jsan nadintçat hartudut moment /5 bat sury by Lerro hauquietan Gure / ossassuna onas partalier eguiteco / deliberacionia desiratcen nuque suria / presentecoan Gauça berian Causi baleça / eranen dautçut nola erecibitu Guin /10 duben Letrade Chanjaren diruba / eta deliberacionetan Gare diru hura / berry baten Gagnian emateco, eta / esin ausa sartatu Gare sury deuser[e] / egortçerat sergatic pena handia /15 dela jdouritçen sait horat sal / boric ethortcia, asa (†) sure / serbitcary Guelditcen nais <37.2v> sure ama fidela Ganahau / ra de fumat / Aitac eta familla Guciac / milla Goraintcy dautcu /5 sure adisquide guciec ere / bay, adrien angueletarandela / adituric milla doloretan gare / jaincoary othoitz eguinendiogu / salboric ossassunan jdouc sait /10 çatela<br /><br /><strong>B bertsioa</strong><br /><br /><37.1r> 99<br />La presente letre soit rendüe a Monsier Adrien de Salla, marinier presentement a Louisbourq.<br /><br /><37.2r> Donibanen, marz 22an 1757.<br /><br />Nere seme maitia,<br /><br />Presenteko okhasioniaz baliatuba izan nadintzat, hartu dut moment bat zuri bi lerro haukietan gure osasuna onaz partalier egiteko deliberazionia. Desiratzen nuke zuria presentekoan gauza berian kausi baleza. Erranen dautzut nola errezibitu ginduben letra de xanjaren diruba, eta deliberazionetan gare diru hura berri baten gañian emateko, eta ezin ausartatu gare zuri deusere egortzerat, zergatik pena handia dela iduritzen zait horrat salborik ethortzia, asa (†) zure zerbitzari gelditzen naiz. <37.2v> Zure ama fidela, Gana Haurra de Fumat. Aitak eta familla guziak milla goraintzi dautzu; zure adiskide guziek ere bai. Adrien Angeletarran dela aditurik, milla doloretan gare; Jainkoari othoitz eginen diogu salborik osasunan iduk zaitzatela.<br /><br /><strong>Oharra</strong><br /><br />2r:16 asa : horrela; eta espero genezake.
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettre de Gana Haurra de Fumat à Adrien Salla
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Fumat, Gana Haurra de
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
22.03.1757
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
2 fichiers (fac-similé 3 p., 3171 Ko et transcription 2 p., 192 Ko)
Language
A language of the resource
basque
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.10.2016
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Source
A related resource from which the described resource is derived
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>L'original est conservé à Londres dans les archives de l'Amirauté britannique (<a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560">HCA 30/264/2</a>).</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
Subject
The topic of the resource
philologie
correspondance
dialectologie
labourdin
famille
vie domestique
Description
An account of the resource
Une mère du Labourd écrit à sa fille vivant à Louisbourg au Canada. La lettre, convoyée par un bateau parti de Bayonne, fut saisie durant la traversée par la marine anglaise en 1757.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Saint-Jean-de-Luz
Louisbourg
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux Archives nationales de l'Amirauté britannique pour la permission de publier les images numériques.
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale - Partage selon les Conditions Initiales [CC] [BY] [NC] [SA]
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/119">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/119</a>
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
Gana Haurra de Fumaten gutuna Adrien Sallari
Is Part Of
A related resource in which the described resource is physically or logically included.
Documentation conservée à Archives de la High Court of Admiralty and colonial Vice-Admiralty courts (Londres)
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
Lamikiz, Xabier (photographie numérique) / Padilla-Moyano, Manuel (transcription de la lettre) / Videgain, Charles (transcription de la lettre)
Abstract
A summary of the resource.
La mère, Gana Haurra de Fumat (Joanna Fumat), écrit à son fils, Adrien Salles. Elle a reçu l’argent par lettre de change mais n’ose rien lui envoyer de peur des risques encourus. Salutations de tous, famille, amis. Adrien (un autre) est pris en Angleterre à la grande douleur de l’auteure. Prières.
18e siècle
commerce
communications
correspondance
dialectologie
guerre de sept ans
labourdin
langue régionale
lettre
messagerie
milieu familial
navire
océan Atlantique
philologie
transports
vie domestique
-
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/ae44229c7832fe8641b5823de9e6e9d5.png
3b3ee2ec2727861cbd43947d03696b62
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/f12e0a7b85d8d3cb07321dad98460fb9.pdf
ee26d8b44b3f82e64e90642284f72578
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/8808ba1f750f22a7d926c29f32276789.pdf
586b07a46d3ffc5a6e92b43c2b6e1f50
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettres en basque du navire <em>Le Dauphin </em>(1757)
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
<em>Le Dauphin </em>itsasontziko euskarazko gutunak (1757)
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Arcocha-Scarcia, Aurélie
Denis, Gwendal
Lamikiz, Xabier
Talec, Jean-Philippe
Videgain, Charles
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
La Maison des Sciences de l'Homme d'Aquitaine appuie ce travail dans le cadre du quinquennal recherche 2016-2020.
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
1757
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
98 fichiers (fac-similés, et transcriptions de 49 lettres)
Language
A language of the resource
basque
Source
A related resource from which the described resource is derived
Fac-similés produits avec un appareil photographique
Subject
The topic of the resource
bateau
commerce, communications, transports
correspondance
mer
famille
guerre de sept ans
basque (langue)
histoire du Pays basque
transport maritime
linguistique
Description
An account of the resource
La collection regroupe 49 lettres privées rédigées en 1757 par des habitants du Labourd (province du Pays Basque près de Bayonne et Saint-Jean-de-Luz) à destination de résidents à Louisbourg (Canada). Des études ultérieures permettront d'approfondir les contextes historique, sociolinguistique, littéraire et linguistique de cette documentation.
Abstract
A summary of the resource.
La collection <em>Le Dauphin</em> rassemble des éléments d'une correspondance privée du 18ème siècle faisant partie des archives de l'Amirauté Britannique à Londres. Elles sont rédigées en dialecte basque labourdin et sont un témoignage nouveau de l'état de langue de ce parler, en 1757 dans le Labourd Côtier (autour de Saint-Jean-de-Luz). Les textes de ces lettres n'ont pas de prétention littéraire et complètent utilement les documents fournis par les œuvres littéraires.<br /><br />Ces lettres ont été rédigées en début 1757 par des habitants du Labourd à destination essentiellement de parents résidant à Louisbourg. Le bateau qui les transportait, appelé <em>Le Dauphin</em>, muni d'une commission de guerre et de commerce, quitta Bayonne le 4 avril 1757 mais fut arraisonné par des bâtiments de la marine anglaise avec les lettres qui étaient à bord.<br /><br />Xabier Lamikiz, lors de ses travaux de thèse sur le commerce atlantique au 18ème siècle a eu le mérite de trouver ces documents en langue basque qui n'avaient pas fait l'objet de traitement particulier. Nous en donnons une version diplomatique et une version modernisée.
Table Of Contents
A list of subunits of the resource.
Liste des lettres<br />--<br />1. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/82">Lettre de Martin (Pierre) de Arrunde à Martin de Arrunde. Urrugne</a>.<br />2. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/83">Lettre de Marie d'Etcheverry à Pierre Daguerre. Hendaye</a>.<br />3. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/84">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Patchiqu de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />4. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/85">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Martin Josepe de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />5. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/86">Lettre de Catalin Lalanne à Esteben Gourdo. Sare</a>.<br />6. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/87">Lettre de Maria de Molleres à Bitor & Bernat de Farandiret</a>.<br />7. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/88">Lettre de Miguel Harismendy à Bernard Harismendy. Sare</a>.<br />8. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/89">Lettre de Maria de Bortairay à Joannis Hiribarren. Ascain</a>.<br />9. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/90">Lettre de Gaçina Diyarz à Joannes Hiraburu. Hendaye</a>.<br />10. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/91">Lettre de Martin Borda à Andreco Borda. Sare</a>.<br />11. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/92">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />12. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/93">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />13. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/94">Lettre de Joanna de Salla à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />14. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/95">Lettre de Martin Durruitz à Domingo Durruitz. Sare</a>.<br />15. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/96">Lettre de Joanna de Castillou à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />16. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/97">Lettre de Joanes de Matet à Joannes de Matet. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />17. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/98">Lettre de ? à Bernat Haroqui</a>.<br />18. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/99">Lettre de Maria de Lamarq à Bernat de Lupoy. Guéthary</a>.<br />19. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/100">Lettre de Joannes d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />20. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/101">Lettre de Marie Darburu à Marie (Duhalde) Harboure. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />21. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/102">Lettre de Jean Lafitte Bourguignon à Joanis Lafitte Bourguignon. Ciboure</a>.<br />22. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/103">Lettre de Joanna de Bidart à Joannes d'Etcheto. Sare</a>.<br />23. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/104">Lettre de Piarres d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />24. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/105">Lettre de Betri d'Etcheberry à Joannes Etcheberry. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />25. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/106">Lettre de Martin d'Etchart à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />26. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/107">Lettre de Cathalin Marie Berrogain à Catherine Laborde. Bayonne</a>.<br />27. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/108">Lettre de Marittipo de Subiet à Laurens Perusqui. Ascain</a>.<br />28. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/109">Lettre de Cathalina Ithurriague à Gabriel Ithurriague. Ciboure</a>.<br />29. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/110">Lettre de Pierre d'Etchevers à Pierre d'Etchevers. Ciboure</a>.<br />30. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/111">Lettre de Martin Larralde à Saint Martin de Duronia Mirande. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />31. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/112">Lettre de Katalin Duat à Pierre Latiga. Bidart</a>.<br />32. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/113">Lettre de Maria de Saint Martin à Joanis Diharce. Ciboure</a>.<br />33. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/114">Lettre de Betry Daguerre à Martincho Daguerre. Guéthary</a>.<br />34. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/115">Lettre de Terecha Labadia à Joanis Dupui. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />35. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/116">Lettre de Catharine Desclaus à Martin de Heuty. Guéthary</a>.<br />36a. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/117">Lettre de Gachina Saint Pée koinata à Catherine Gelos. Ascain</a>.<br />36b. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/118">Lettre de Pierre Etchegaray à Catherine (veuve de) Gelos. Ascain</a>.<br />37. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/119">Lettre de Gana Haurra de Fumat à Adrien Salla. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />38. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/120">Lettre de Joana Duhalde à Janne Castillou. Guéthary</a>.<br />39. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/121">Lettre de Haraneder à Pierre Echegoyen. Urrugne</a>.<br />40. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/122">Lettre de David Borrotra à Martin Borrotra. Ahetze</a>.<br />41. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/123">Lettre de Machume Basterreche à Esteben Lafontaine. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />42. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/124">Lettre de Sabadina de Clauset Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />43. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/125">Lettre de Joana Aprendisdeguy à Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />44. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/126">Lettre de Gracianne Gorte à Gracian Goute. Bidart</a>.<br />45. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/127">Lettre de Estonta Durquiet à Martin Durquiet. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />46. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/128">Lettre de Maria de Bordachipi à Pierre Lahitun. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />47. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/129">Lettre de Marie d'Iturriague à Estebe de Echegaray. Sare</a>.<br />48. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/130">Lettre de Joannes Larralde à Betry Larralde. Ahetze</a>.<br />49. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/131">Lettre de Francha Barrere à Pierre Hayete</a>.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Pays basque (France)
Labourd
Bayonne
Louisbourg
Ingonish (Niganiche)
Labrador
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale [CC] [BY] [NC]
Relation
A related resource
Othoi çato etchera : le Dauphin itsasontziko euskarazko gutunak (1757). <em>Lapurdum</em>, numéro spécial 2. 2015. Disponible sur : <<a href="https://lapurdum.revues.org/2528" target="_blank" rel="noopener">https://lapurdum.revues.org/2528</a>> (consulté le 1.02.2017)
ELOSEGI Xabier. <em>Le dauphin : 1757ko gutuneriari buruzko osagarriak eta gogoetak, "othoi çato etchera"</em>. Bilbao : Euskaltzaindia, 2019 (Iker 36). Disponible : <<a href="https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf" target="_blank" rel="noopener">https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf</a>>
1757an lapurteraz idatzitako gutun batzuk topatu dituzte Londresen. Berria. 2016-04-26. Disponible : <<a href="http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm" target="_blank" rel="noopener">http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm</a>> (consulté le 1.07.2016)
XVIII. mendean euskaraz idatzitako gutunak topatu dituzte Londresen. EITB. 2015-05-13.<br />Disponible : <<a href="http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia" target="_blank" rel="noopener">http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia</a>> (consulté le 1.07.2016)
DELOBEL Pantxika. Insolite : cinquante lettres en basque datant de 1757 découvertes à Londres. <em>Sud Ouest</em> [en ligne]. 28.04.2016. Disponible sur : <<a href="http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php" target="_blank" rel="noopener">http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php</a>> (consulté le 1.07.2016)
Provenance
A statement of any changes in ownership and custody of the resource since its creation that are significant for its authenticity, integrity, and interpretation. The statement may include a description of any changes successive custodians made to the resource.
Archives nationales du Royaume-Uni (TNA), série Haute Cour de l'Amirauté (HCA) <a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560" target="_blank" rel="noopener">30/264/2</a>
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.02.2017
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux <a title="Open government licence" href="http://www.nationalarchives.gov.uk/doc/open-government-licence/version/3/" target="_blank" rel="noopener">Archives nationales de l'Amirauté britannique</a> qui nous a autorisé à utiliser, publier, et diffuser les images numériques des lettres.
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12</a>
Texte
A resource consisting primarily of words for reading. Examples include books, letters, dissertations, poems, newspapers, articles, archives of mailing lists. Note that facsimiles or images of texts are still of the genre Text.
Text
Any textual data included in the document
<strong>A bertsioa</strong><br /><br /><09.1r> 43<br />Monsieur / Monsieur Joannes hirabouru / charpantie marein / a Louis bourc<br />/ fait a hendaye <br /><br /><09.2r> Hendayan Eguigna otxaillaren 28–1757<br /><br />/ Ene Senar maitea<br /><br />/ Causitçen gare ossassuna parfait Batian / familla gucija non Desiratçen nuque /5 Çuria Ere hala jçaitea Eta Contignuatxia / halaber nere Bihotz gouçijaz / jçatudut Çuc Egorri dautaçun Léttra / chanjia non marquatçen baititu Berogoy / Louis Çeignetan adreçatuba Baita Mr /10 Manesco miarritz qouaren ganat Beras / jçatu nais jaun haren Baitan nola / Egorri dautaçun Eta Errepusta Emandarot / nola Estuben Chanje Egortçaille horren / ganic deus funsic Erreçibitu vntxijac /15 galdu direla Batçubec Eta Bertçiac / Es aguery non diren Esdarot sinatu / ortaric hartuco ditutçu Çure précossijon[eac] / Ene Espos maitea Eguignen duçu haha[lic] <09.2v> hobequijena Eçen jduritçen Çait pagatçeco / Borondateric jçatu Balu sinatuco çubela / afin salutaçen çaituste çure Burassuec / Eta anaya arrebac Eta coignatec Eta Bertçe /5 ahaide Eta adisquide guçijec halaber / milla goraintçy ossassuna on bat dessiratçen / dautçutela Ene Espos maitea<br />/ guelditçen nais Çure / cerbitçary Çure /10 jqousteco dessira handy / Batequin<br /><br />/ Gaçina Diyarz<br /><br /><strong>B bertsioa</strong><br /><br /><09.1r> 43<br />Monsieur Monsieur Joannes Hiraburu, charpantie marein a Louisbourc.<br /><br />Fait a Hendaye.<br /><br /><09.2r> Hendaian egiña, otsaillaren 28–1757.<br /><br />Ene senar maitea,<br /><br />Kausitzen gare osasuna parfeit batian familla guzija, non desiratzen nuke zuria ere hala izaitea, eta kontiñuatzia, halaber, nere bihotz guzijaz. Izatu dut zuk egorri dautazun letra xanjia, non markatzen baititu berrogoi luis, zeiñetan adrezatuba baita Mr Manesko Miarritzkuarenganat. Beraz, izatu naiz jaun haren baitan, nola egorri dautazun, eta errepusta eman darot nola eztuben xanje egortzaille horrenganik deus funtsik errezibitu, untzijak galdu direla, batzubek eta bertziak ez ageri non diren. Ez darot sinatu, ortarik hartuko ditutzu zure prekozijoneak. Ene espos maitea, egiñen duzu hahalik <09.2v> hobekijena, ezen iduritzen zait pagatzeko borondaterik izatu balu sinatuko zubela. Afin, salutatzen zaituzte zure burasuek eta anaia arrebak eta koiñatek, eta bertze ahaide eta adiskide guzijek, halaber milla goraintzi, osasuna on bat desiratzen dautzutela. Ene espos maitea, gelditzen naiz zure zerbitzari, zure ikusteko desira handi batekin.<br /><br />/ Gaçina Diyarz.
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettre de Gaçina Diyarz à Joannes Hiraburu
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Diyarz, Gaçina
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
28.02.1757
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Language
A language of the resource
basque
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.10.2016
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Extent
The size or duration of the resource.
2 fichiers (fac-similé 3 p., 3006 Ko et transcription 2 p., 192 Ko)
Source
A related resource from which the described resource is derived
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>L'original est conservé à Londres dans les archives de l'Amirauté britannique (<a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560">HCA 30/264/2</a>).</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
Subject
The topic of the resource
philologie
correspondance
dialectologie
labourdin
famille
vie domestique
Description
An account of the resource
Une femme du Labourd écrit à son mari vivant à Louisbourg au Canada. La lettre, convoyée par un bateau parti de Bayonne, fut saisie durant la traversée par la marine anglaise en 1757.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Hendaye
Louisbourg
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux Archives nationales de l'Amirauté britannique pour la permission de publier les images numériques.
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale - Partage selon les Conditions Initiales [CC] [BY] [NC] [SA]
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/90">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/90</a>
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
Gaçina Diyarzen gutuna Joannes Hirabururi
Is Part Of
A related resource in which the described resource is physically or logically included.
Documentation conservée à Archives de la High Court of Admiralty and colonial Vice-Admiralty courts (Londres)
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
Lamikiz, Xabier (photographie numérique) / Padilla-Moyano, Manuel (transcription de la lettre) / Videgain, Charles (transcription de la lettre)
Abstract
A summary of the resource.
L’épouse, Gaçina Dyars (Gracianne Diharce), écrit à son mari, Joannes Hiraburu (Joannes Hiraboure), et lui fait savoir qu’elle n’a pu recouvrer les 40 louis de la lettre de change adressée par lui à Manesco à Biarritz qui a argumenté les raisons de son refus par le fait de ne pas être au courant de cette lettre, peut-être parce que les vaisseaux ont été perdus. Elle demande donc à son mari d’être plus précautionneux en affaires. Salutations de toute la famille.
18e siècle
commerce
communications
correspondance
dialectologie
guerre de sept ans
labourdin
langue régionale
lettre
messagerie
milieu familial
navire
océan Atlantique
philologie
transports
vie domestique
-
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/7e7683f7e45da6f38b991cc8afb52cac.png
24fddcac93fa152840d8be07d8016b91
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/7f49f0b9d0d6846c60336533d82139f9.pdf
17f2dc4b670a74f34e2d69ca16d4885c
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/a0b8d80a440c10934eac502679b0c626.pdf
e34968e95ee8a3f67ee31a52a4d9d0ea
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettres en basque du navire <em>Le Dauphin </em>(1757)
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
<em>Le Dauphin </em>itsasontziko euskarazko gutunak (1757)
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Arcocha-Scarcia, Aurélie
Denis, Gwendal
Lamikiz, Xabier
Talec, Jean-Philippe
Videgain, Charles
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
La Maison des Sciences de l'Homme d'Aquitaine appuie ce travail dans le cadre du quinquennal recherche 2016-2020.
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
1757
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
98 fichiers (fac-similés, et transcriptions de 49 lettres)
Language
A language of the resource
basque
Source
A related resource from which the described resource is derived
Fac-similés produits avec un appareil photographique
Subject
The topic of the resource
bateau
commerce, communications, transports
correspondance
mer
famille
guerre de sept ans
basque (langue)
histoire du Pays basque
transport maritime
linguistique
Description
An account of the resource
La collection regroupe 49 lettres privées rédigées en 1757 par des habitants du Labourd (province du Pays Basque près de Bayonne et Saint-Jean-de-Luz) à destination de résidents à Louisbourg (Canada). Des études ultérieures permettront d'approfondir les contextes historique, sociolinguistique, littéraire et linguistique de cette documentation.
Abstract
A summary of the resource.
La collection <em>Le Dauphin</em> rassemble des éléments d'une correspondance privée du 18ème siècle faisant partie des archives de l'Amirauté Britannique à Londres. Elles sont rédigées en dialecte basque labourdin et sont un témoignage nouveau de l'état de langue de ce parler, en 1757 dans le Labourd Côtier (autour de Saint-Jean-de-Luz). Les textes de ces lettres n'ont pas de prétention littéraire et complètent utilement les documents fournis par les œuvres littéraires.<br /><br />Ces lettres ont été rédigées en début 1757 par des habitants du Labourd à destination essentiellement de parents résidant à Louisbourg. Le bateau qui les transportait, appelé <em>Le Dauphin</em>, muni d'une commission de guerre et de commerce, quitta Bayonne le 4 avril 1757 mais fut arraisonné par des bâtiments de la marine anglaise avec les lettres qui étaient à bord.<br /><br />Xabier Lamikiz, lors de ses travaux de thèse sur le commerce atlantique au 18ème siècle a eu le mérite de trouver ces documents en langue basque qui n'avaient pas fait l'objet de traitement particulier. Nous en donnons une version diplomatique et une version modernisée.
Table Of Contents
A list of subunits of the resource.
Liste des lettres<br />--<br />1. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/82">Lettre de Martin (Pierre) de Arrunde à Martin de Arrunde. Urrugne</a>.<br />2. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/83">Lettre de Marie d'Etcheverry à Pierre Daguerre. Hendaye</a>.<br />3. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/84">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Patchiqu de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />4. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/85">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Martin Josepe de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />5. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/86">Lettre de Catalin Lalanne à Esteben Gourdo. Sare</a>.<br />6. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/87">Lettre de Maria de Molleres à Bitor & Bernat de Farandiret</a>.<br />7. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/88">Lettre de Miguel Harismendy à Bernard Harismendy. Sare</a>.<br />8. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/89">Lettre de Maria de Bortairay à Joannis Hiribarren. Ascain</a>.<br />9. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/90">Lettre de Gaçina Diyarz à Joannes Hiraburu. Hendaye</a>.<br />10. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/91">Lettre de Martin Borda à Andreco Borda. Sare</a>.<br />11. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/92">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />12. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/93">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />13. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/94">Lettre de Joanna de Salla à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />14. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/95">Lettre de Martin Durruitz à Domingo Durruitz. Sare</a>.<br />15. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/96">Lettre de Joanna de Castillou à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />16. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/97">Lettre de Joanes de Matet à Joannes de Matet. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />17. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/98">Lettre de ? à Bernat Haroqui</a>.<br />18. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/99">Lettre de Maria de Lamarq à Bernat de Lupoy. Guéthary</a>.<br />19. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/100">Lettre de Joannes d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />20. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/101">Lettre de Marie Darburu à Marie (Duhalde) Harboure. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />21. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/102">Lettre de Jean Lafitte Bourguignon à Joanis Lafitte Bourguignon. Ciboure</a>.<br />22. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/103">Lettre de Joanna de Bidart à Joannes d'Etcheto. Sare</a>.<br />23. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/104">Lettre de Piarres d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />24. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/105">Lettre de Betri d'Etcheberry à Joannes Etcheberry. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />25. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/106">Lettre de Martin d'Etchart à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />26. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/107">Lettre de Cathalin Marie Berrogain à Catherine Laborde. Bayonne</a>.<br />27. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/108">Lettre de Marittipo de Subiet à Laurens Perusqui. Ascain</a>.<br />28. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/109">Lettre de Cathalina Ithurriague à Gabriel Ithurriague. Ciboure</a>.<br />29. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/110">Lettre de Pierre d'Etchevers à Pierre d'Etchevers. Ciboure</a>.<br />30. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/111">Lettre de Martin Larralde à Saint Martin de Duronia Mirande. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />31. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/112">Lettre de Katalin Duat à Pierre Latiga. Bidart</a>.<br />32. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/113">Lettre de Maria de Saint Martin à Joanis Diharce. Ciboure</a>.<br />33. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/114">Lettre de Betry Daguerre à Martincho Daguerre. Guéthary</a>.<br />34. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/115">Lettre de Terecha Labadia à Joanis Dupui. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />35. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/116">Lettre de Catharine Desclaus à Martin de Heuty. Guéthary</a>.<br />36a. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/117">Lettre de Gachina Saint Pée koinata à Catherine Gelos. Ascain</a>.<br />36b. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/118">Lettre de Pierre Etchegaray à Catherine (veuve de) Gelos. Ascain</a>.<br />37. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/119">Lettre de Gana Haurra de Fumat à Adrien Salla. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />38. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/120">Lettre de Joana Duhalde à Janne Castillou. Guéthary</a>.<br />39. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/121">Lettre de Haraneder à Pierre Echegoyen. Urrugne</a>.<br />40. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/122">Lettre de David Borrotra à Martin Borrotra. Ahetze</a>.<br />41. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/123">Lettre de Machume Basterreche à Esteben Lafontaine. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />42. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/124">Lettre de Sabadina de Clauset Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />43. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/125">Lettre de Joana Aprendisdeguy à Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />44. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/126">Lettre de Gracianne Gorte à Gracian Goute. Bidart</a>.<br />45. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/127">Lettre de Estonta Durquiet à Martin Durquiet. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />46. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/128">Lettre de Maria de Bordachipi à Pierre Lahitun. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />47. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/129">Lettre de Marie d'Iturriague à Estebe de Echegaray. Sare</a>.<br />48. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/130">Lettre de Joannes Larralde à Betry Larralde. Ahetze</a>.<br />49. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/131">Lettre de Francha Barrere à Pierre Hayete</a>.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Pays basque (France)
Labourd
Bayonne
Louisbourg
Ingonish (Niganiche)
Labrador
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale [CC] [BY] [NC]
Relation
A related resource
Othoi çato etchera : le Dauphin itsasontziko euskarazko gutunak (1757). <em>Lapurdum</em>, numéro spécial 2. 2015. Disponible sur : <<a href="https://lapurdum.revues.org/2528" target="_blank" rel="noopener">https://lapurdum.revues.org/2528</a>> (consulté le 1.02.2017)
ELOSEGI Xabier. <em>Le dauphin : 1757ko gutuneriari buruzko osagarriak eta gogoetak, "othoi çato etchera"</em>. Bilbao : Euskaltzaindia, 2019 (Iker 36). Disponible : <<a href="https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf" target="_blank" rel="noopener">https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf</a>>
1757an lapurteraz idatzitako gutun batzuk topatu dituzte Londresen. Berria. 2016-04-26. Disponible : <<a href="http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm" target="_blank" rel="noopener">http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm</a>> (consulté le 1.07.2016)
XVIII. mendean euskaraz idatzitako gutunak topatu dituzte Londresen. EITB. 2015-05-13.<br />Disponible : <<a href="http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia" target="_blank" rel="noopener">http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia</a>> (consulté le 1.07.2016)
DELOBEL Pantxika. Insolite : cinquante lettres en basque datant de 1757 découvertes à Londres. <em>Sud Ouest</em> [en ligne]. 28.04.2016. Disponible sur : <<a href="http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php" target="_blank" rel="noopener">http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php</a>> (consulté le 1.07.2016)
Provenance
A statement of any changes in ownership and custody of the resource since its creation that are significant for its authenticity, integrity, and interpretation. The statement may include a description of any changes successive custodians made to the resource.
Archives nationales du Royaume-Uni (TNA), série Haute Cour de l'Amirauté (HCA) <a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560" target="_blank" rel="noopener">30/264/2</a>
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.02.2017
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux <a title="Open government licence" href="http://www.nationalarchives.gov.uk/doc/open-government-licence/version/3/" target="_blank" rel="noopener">Archives nationales de l'Amirauté britannique</a> qui nous a autorisé à utiliser, publier, et diffuser les images numériques des lettres.
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12</a>
Texte
A resource consisting primarily of words for reading. Examples include books, letters, dissertations, poems, newspapers, articles, archives of mailing lists. Note that facsimiles or images of texts are still of the genre Text.
Original Format
The type of object, such as painting, sculpture, paper, photo, and additional data
<strong>A bertsioa</strong><br /><br /><03.1r> 71<br />A Monsieure / Monsieure / patchiqu de bis- / carondo / A Lisbourc<br /><br /><03.1r.bis><br />A Monsieure / Monsieure / patchiqu de bis-/ carondo / A Lisbourc<br /><br /><03.2r> endan eguina oxalen amabiian<br /><br />/ Ene anayamaitja escribatcen dosquicut belero / famila gucien partes vngui gare jainqoary / esquer amaso dugu etxituba eta cure emaste-/5 a ere esxituba espacatuda bainan orai vn-/ guida aura ere vnguida cuben beri hainits / estucube gastigatcen nolacaiten eta es / deus hainits egortcen letrabat solamen-/ te estucu eguiten esguri eta es emas-/10 teari penatuba gare hainits beriric / gabes otoisten cait cuhurjcatias etacu-/ re beriac gastiatcias miguel etche-/ veriari goraintci aitac eta famila / guciac eta osabas beri onac ditugu eta /15 cubec ere aitudugu cerbait baducula / hobe atxeguindut otoisten caitut letra hu-/ nen barnian egortcendut anajary eta / nola es homen baitcaite erealequin eren-/ datuqo diocu otoisten caitut erepusta egui-/20 tias lehen bicico comoitatian<br /><br />[marjinean idatzia] / guelditcen nais cure cerbit cary gacina de / biscarondo<br /><br /><strong>B bertsioa</strong><br /><br /><03.1r> 71<br />A Monsieure Monsieure Patchiqu de Biscarrondo. A Lisbourc.<br /><br /><03.1r.bis><br />A Monsieure Monsieure Patchiqu de Biscarrondo. A Lisbourc.<br /><br /><03.2r> Endan egina, otsalen amabijan.<br /><br />Ene anaia maitia, eskribatzen dozkitzut be lerro famila guzien partez. Ungi gare Jainkoari esker. Amaso dugu etsituba eta zure emaztea ere etsituba espakatu da, bainan orai ungi da. Aurra ere ungi da. Zuben berri hainitz eztuzube gaztigatzen, nola zaiten, eta ez deus hainitz egortzen; letra bat solamente eztuzu egiten, ez guri eta ez emazteari. Penatubak gare hainitz berririk gabez. Otoizten zaitut zuhur izatiaz eta zure berriak gaztiatziaz. Miguel Etcheverriari goraintzi. Aitak eta famila guziak eta osabaz berri onak ditugu, eta zubek ere. Aitu dugu zerbait baduzula; hobe, atsegin dut. Otoizten zaitut: letra hunen barnian egortzen dut anaiari eta, nola ez homen baitzaite, Errealekin errendatuko diozu. Otoizten zaitut errepusta egitiaz lehenbiziko komoitatian.<br /><br /><strong>Oharrak</strong><br /><br />Gelditzen naiz zure zerbitzari, Gacina de Biscarrondo.<br /><br />2r:10 penatuba : penatubac irakurri behar da. Menturaz ondoko belarrak eragotzi du k-ren agerpena: penatuba(c) gare. 11 cait : uste dugu çaitut irakurri behar dela; gero bi aldiz ageriko da çaitut.<br /><br />
Auteur de l'image
Citer le nom et le prénom de l'auteur de l'image
Lamikiz, Xabier
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettre de Gacina de Biscarrondo à Patchiqu de Biscarrondo
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
12.02.1757
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Language
A language of the resource
basque
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Hendaye
Louisbourg
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale - Partage selon les Conditions Initiales [CC] [BY] [NC] [SA]
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Biscarrondo, Gacina de
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.10.2016
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Extent
The size or duration of the resource.
2 fichiers (fac-similé 3 p., 3441 Ko et transcription 2 p., 193 Ko)
Source
A related resource from which the described resource is derived
<div>L'original est conservé à Londres dans les archives de l'Amirauté britannique (<a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560">HCA 30/264/2</a>).</div>
Subject
The topic of the resource
philologie
correspondance
dialectologie
labourdin
famille
vie domestique
Description
An account of the resource
Un frère habitant au Labourd écrit à sa soeur vivant à Louisbourg au Canada. La lettre, convoyée par un bateau parti de Bayonne, fut saisie durant la traversée par la marine anglaise en 1757.
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux Archives nationales de l'Amirauté britannique pour la permission de publier les images numériques.
References
A related resource that is referenced, cited, or otherwise pointed to by the described resource.
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/84">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/84</a>
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
Gacina de Biscarrondoren gutuna Patchiqu de Biscarrondori
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
Lamikiz, Xabier (photographie numérique) / Padilla-Moyano, Manuel (transcription de la lettre) / Videgain, Charles (transcription de la lettre)
Abstract
A summary of the resource.
La sœur, Gacina de Biscarrondo, écrit à son frère récipiendaire, Patchiq de Biscarrondo (Patchicou Biscarrondo), dont la mère et l’épouse sont déprimées faute de nouvelles de lui. Elle a entendu dire qu’il s’en tire bien économiquement. Elle lui envoie de l’argent pour un frère et implore des nouvelles.
18e siècle
commerce
communications
correspondance
dialectologie
guerre de sept ans
labourdin
langue régionale
lettre
messagerie
milieu familial
navire
océan Atlantique
philologie
transports
vie domestique
-
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/cb491a3204a200c2736cbf5cad41d7d9.png
04cf139e8cc03f64b691a01a870232ea
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/367209559f4b10693737b2873d5ec12e.pdf
e0022140cdef572a85c10a992b8ae1f5
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/f97992aecb0156c6c4c11f4072e03b56.pdf
0c4b3271f908f450d8bd70cd6b96981e
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettres en basque du navire <em>Le Dauphin </em>(1757)
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
<em>Le Dauphin </em>itsasontziko euskarazko gutunak (1757)
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Arcocha-Scarcia, Aurélie
Denis, Gwendal
Lamikiz, Xabier
Talec, Jean-Philippe
Videgain, Charles
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
La Maison des Sciences de l'Homme d'Aquitaine appuie ce travail dans le cadre du quinquennal recherche 2016-2020.
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
1757
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
98 fichiers (fac-similés, et transcriptions de 49 lettres)
Language
A language of the resource
basque
Source
A related resource from which the described resource is derived
Fac-similés produits avec un appareil photographique
Subject
The topic of the resource
bateau
commerce, communications, transports
correspondance
mer
famille
guerre de sept ans
basque (langue)
histoire du Pays basque
transport maritime
linguistique
Description
An account of the resource
La collection regroupe 49 lettres privées rédigées en 1757 par des habitants du Labourd (province du Pays Basque près de Bayonne et Saint-Jean-de-Luz) à destination de résidents à Louisbourg (Canada). Des études ultérieures permettront d'approfondir les contextes historique, sociolinguistique, littéraire et linguistique de cette documentation.
Abstract
A summary of the resource.
La collection <em>Le Dauphin</em> rassemble des éléments d'une correspondance privée du 18ème siècle faisant partie des archives de l'Amirauté Britannique à Londres. Elles sont rédigées en dialecte basque labourdin et sont un témoignage nouveau de l'état de langue de ce parler, en 1757 dans le Labourd Côtier (autour de Saint-Jean-de-Luz). Les textes de ces lettres n'ont pas de prétention littéraire et complètent utilement les documents fournis par les œuvres littéraires.<br /><br />Ces lettres ont été rédigées en début 1757 par des habitants du Labourd à destination essentiellement de parents résidant à Louisbourg. Le bateau qui les transportait, appelé <em>Le Dauphin</em>, muni d'une commission de guerre et de commerce, quitta Bayonne le 4 avril 1757 mais fut arraisonné par des bâtiments de la marine anglaise avec les lettres qui étaient à bord.<br /><br />Xabier Lamikiz, lors de ses travaux de thèse sur le commerce atlantique au 18ème siècle a eu le mérite de trouver ces documents en langue basque qui n'avaient pas fait l'objet de traitement particulier. Nous en donnons une version diplomatique et une version modernisée.
Table Of Contents
A list of subunits of the resource.
Liste des lettres<br />--<br />1. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/82">Lettre de Martin (Pierre) de Arrunde à Martin de Arrunde. Urrugne</a>.<br />2. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/83">Lettre de Marie d'Etcheverry à Pierre Daguerre. Hendaye</a>.<br />3. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/84">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Patchiqu de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />4. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/85">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Martin Josepe de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />5. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/86">Lettre de Catalin Lalanne à Esteben Gourdo. Sare</a>.<br />6. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/87">Lettre de Maria de Molleres à Bitor & Bernat de Farandiret</a>.<br />7. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/88">Lettre de Miguel Harismendy à Bernard Harismendy. Sare</a>.<br />8. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/89">Lettre de Maria de Bortairay à Joannis Hiribarren. Ascain</a>.<br />9. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/90">Lettre de Gaçina Diyarz à Joannes Hiraburu. Hendaye</a>.<br />10. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/91">Lettre de Martin Borda à Andreco Borda. Sare</a>.<br />11. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/92">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />12. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/93">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />13. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/94">Lettre de Joanna de Salla à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />14. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/95">Lettre de Martin Durruitz à Domingo Durruitz. Sare</a>.<br />15. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/96">Lettre de Joanna de Castillou à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />16. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/97">Lettre de Joanes de Matet à Joannes de Matet. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />17. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/98">Lettre de ? à Bernat Haroqui</a>.<br />18. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/99">Lettre de Maria de Lamarq à Bernat de Lupoy. Guéthary</a>.<br />19. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/100">Lettre de Joannes d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />20. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/101">Lettre de Marie Darburu à Marie (Duhalde) Harboure. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />21. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/102">Lettre de Jean Lafitte Bourguignon à Joanis Lafitte Bourguignon. Ciboure</a>.<br />22. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/103">Lettre de Joanna de Bidart à Joannes d'Etcheto. Sare</a>.<br />23. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/104">Lettre de Piarres d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />24. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/105">Lettre de Betri d'Etcheberry à Joannes Etcheberry. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />25. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/106">Lettre de Martin d'Etchart à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />26. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/107">Lettre de Cathalin Marie Berrogain à Catherine Laborde. Bayonne</a>.<br />27. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/108">Lettre de Marittipo de Subiet à Laurens Perusqui. Ascain</a>.<br />28. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/109">Lettre de Cathalina Ithurriague à Gabriel Ithurriague. Ciboure</a>.<br />29. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/110">Lettre de Pierre d'Etchevers à Pierre d'Etchevers. Ciboure</a>.<br />30. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/111">Lettre de Martin Larralde à Saint Martin de Duronia Mirande. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />31. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/112">Lettre de Katalin Duat à Pierre Latiga. Bidart</a>.<br />32. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/113">Lettre de Maria de Saint Martin à Joanis Diharce. Ciboure</a>.<br />33. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/114">Lettre de Betry Daguerre à Martincho Daguerre. Guéthary</a>.<br />34. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/115">Lettre de Terecha Labadia à Joanis Dupui. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />35. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/116">Lettre de Catharine Desclaus à Martin de Heuty. Guéthary</a>.<br />36a. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/117">Lettre de Gachina Saint Pée koinata à Catherine Gelos. Ascain</a>.<br />36b. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/118">Lettre de Pierre Etchegaray à Catherine (veuve de) Gelos. Ascain</a>.<br />37. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/119">Lettre de Gana Haurra de Fumat à Adrien Salla. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />38. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/120">Lettre de Joana Duhalde à Janne Castillou. Guéthary</a>.<br />39. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/121">Lettre de Haraneder à Pierre Echegoyen. Urrugne</a>.<br />40. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/122">Lettre de David Borrotra à Martin Borrotra. Ahetze</a>.<br />41. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/123">Lettre de Machume Basterreche à Esteben Lafontaine. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />42. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/124">Lettre de Sabadina de Clauset Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />43. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/125">Lettre de Joana Aprendisdeguy à Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />44. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/126">Lettre de Gracianne Gorte à Gracian Goute. Bidart</a>.<br />45. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/127">Lettre de Estonta Durquiet à Martin Durquiet. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />46. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/128">Lettre de Maria de Bordachipi à Pierre Lahitun. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />47. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/129">Lettre de Marie d'Iturriague à Estebe de Echegaray. Sare</a>.<br />48. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/130">Lettre de Joannes Larralde à Betry Larralde. Ahetze</a>.<br />49. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/131">Lettre de Francha Barrere à Pierre Hayete</a>.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Pays basque (France)
Labourd
Bayonne
Louisbourg
Ingonish (Niganiche)
Labrador
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale [CC] [BY] [NC]
Relation
A related resource
Othoi çato etchera : le Dauphin itsasontziko euskarazko gutunak (1757). <em>Lapurdum</em>, numéro spécial 2. 2015. Disponible sur : <<a href="https://lapurdum.revues.org/2528" target="_blank" rel="noopener">https://lapurdum.revues.org/2528</a>> (consulté le 1.02.2017)
ELOSEGI Xabier. <em>Le dauphin : 1757ko gutuneriari buruzko osagarriak eta gogoetak, "othoi çato etchera"</em>. Bilbao : Euskaltzaindia, 2019 (Iker 36). Disponible : <<a href="https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf" target="_blank" rel="noopener">https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf</a>>
1757an lapurteraz idatzitako gutun batzuk topatu dituzte Londresen. Berria. 2016-04-26. Disponible : <<a href="http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm" target="_blank" rel="noopener">http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm</a>> (consulté le 1.07.2016)
XVIII. mendean euskaraz idatzitako gutunak topatu dituzte Londresen. EITB. 2015-05-13.<br />Disponible : <<a href="http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia" target="_blank" rel="noopener">http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia</a>> (consulté le 1.07.2016)
DELOBEL Pantxika. Insolite : cinquante lettres en basque datant de 1757 découvertes à Londres. <em>Sud Ouest</em> [en ligne]. 28.04.2016. Disponible sur : <<a href="http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php" target="_blank" rel="noopener">http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php</a>> (consulté le 1.07.2016)
Provenance
A statement of any changes in ownership and custody of the resource since its creation that are significant for its authenticity, integrity, and interpretation. The statement may include a description of any changes successive custodians made to the resource.
Archives nationales du Royaume-Uni (TNA), série Haute Cour de l'Amirauté (HCA) <a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560" target="_blank" rel="noopener">30/264/2</a>
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.02.2017
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux <a title="Open government licence" href="http://www.nationalarchives.gov.uk/doc/open-government-licence/version/3/" target="_blank" rel="noopener">Archives nationales de l'Amirauté britannique</a> qui nous a autorisé à utiliser, publier, et diffuser les images numériques des lettres.
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12</a>
Texte
A resource consisting primarily of words for reading. Examples include books, letters, dissertations, poems, newspapers, articles, archives of mailing lists. Note that facsimiles or images of texts are still of the genre Text.
Original Format
The type of object, such as painting, sculpture, paper, photo, and additional data
<strong>A bertsioa</strong><br /><br /><04.1r> [71bis]<br />A Monsieur / Monsieur / Martin josepe de / biscarondo / A Lisbourc<br /><br /><04.2r> endajan eguina oxalaren amabican<br /><br />/ eneanaja maitia escribatcen darasquitcut / bilero auc curi gureberies satifacione em-/ ateqo ossasuna gdugu bainan amaso /5 etxituba dugu aitudugu cerbait baducube-/ la atxeguindugu saraqo guicon gastebat / anguelec arturic gure etchia jodu cure / conpaniatic cuhurqui gobernacaite eta / ossabas ere berri onac ditugu amaso bear-/10 retand cerbait fagore eguiocu aurten / etorcaite niolere posible bada goraintcy / aispac ere otoisten caitut erepusta / eguitias lehennenbicico comoitatian / guelditcen nais cure cerbitcary /15 erespetuhandibatequin gaci-/ na biscarondo<br /><br /><strong>B bertsioa</strong><br /><br /><04.1r> [71bis]<br />A Monsieur Monsieur Martin Josepe de Biscarrondo. A Lisbourc.<br /><br /><04.2r> Endaian egina, otsalaren amabikan.<br /><br />Ene anaia maitia, eskribatzen darazkitzut bi lerro auk zuri gure berriez satifazione emateko. Osasuna dugu, bainan amaso etsituba dugu. Aitu dugu zerbait baduzubela; atsegin dugu. Sarako gizon gazte bat angelek arturik gure etxia jo du, zure konpaniatik. Zuhurki goberna zaite. Eta osabaz ere berri onak ditugu. Amaso bearretan da, zerbait fagore egiozu. Aurten etor zaite, niolere posible bada. Goraintzi aizpak ere. Otoizten zaitut errepusta egitiaz lehenbiziko komoitatian. Gelditzen naiz zure zerbitzari, errespetu handi batekin, <br />Gacina Biscarrondo.<br /><br /><strong>Oharrak</strong><br /><br />2r:10 bearretand : bearretanda. 13 lehennenbicico : duda izan du lehen ala lenen eman behar zuen; lehenbicico irakur bedi.
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettre de Gacina de Biscarrondo à Martin Josepe de Biscarrondo
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Biscarrondo, Gacina de
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
12.02.1757
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
2 fichiers (fac-similé 2 p., 2166 Ko et transcription 1 p., 189 Ko)
Language
A language of the resource
basque
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.10.2016
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Source
A related resource from which the described resource is derived
<div class="element-text">
<div>L'original est conservé à Londres dans les archives de l'Amirauté britannique (<a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560">HCA 30/264/2</a>).</div>
</div>
Subject
The topic of the resource
philologie
correspondance
dialectologie
labourdin
famille
vie domestique
Description
An account of the resource
Un frère habitant au Labourd écrit à sa soeur vivant à Louisbourg au Canada. La lettre, convoyée par un bateau parti de Bayonne, fut saisie durant la traversée par la marine anglaise en 1757.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Hendaye
Louisbourg
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux Archives nationales de l'Amirauté britannique pour la permission de publier les images numériques.
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale - Partage selon les Conditions Initiales [CC] [BY] [NC] [SA]
References
A related resource that is referenced, cited, or otherwise pointed to by the described resource.
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/85">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/85</a>
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
Gacina de Biscarrondoren gutuna Martin Josepe de Biscarrondori
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
Lamikiz, Xabier (photographie numérique) / Padilla-Moyano, Manuel (transcription de la lettre) / Videgain, Charles (transcription de la lettre)
Abstract
A summary of the resource.
La sœur, Gacina de Biscarrondo, écrit à son frère récipiendaire, Martin Josepe de Biscarrondo, dont la mère est déprimée faute de nouvelles de lui. Un jeune homme de Sare a été pris par les Anglais. Les nouvelles de l’oncle sont bonnes. Elle prie son frère de rentrer au plus vite et de donner des nouvelles.
18e siècle
commerce
communications
correspondance
dialectologie
guerre de sept ans
labourdin
langue régionale
lettre
messagerie
milieu familial
navire
océan Atlantique
philologie
transports
vie domestique
-
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/db674b649bc559f8b6d88507a888fe27.png
49d81f4df618f837671240894f5001da
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/da355c6709a9e539d352bf8d9371b45e.pdf
0bc7f4ccee17166610494277feddb297
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/0975cd7821e06042caa904e4668fe4c9.pdf
6ca3f70f6c9ba06df8fbd63546954d93
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettres en basque du navire <em>Le Dauphin </em>(1757)
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
<em>Le Dauphin </em>itsasontziko euskarazko gutunak (1757)
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Arcocha-Scarcia, Aurélie
Denis, Gwendal
Lamikiz, Xabier
Talec, Jean-Philippe
Videgain, Charles
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
La Maison des Sciences de l'Homme d'Aquitaine appuie ce travail dans le cadre du quinquennal recherche 2016-2020.
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
1757
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
98 fichiers (fac-similés, et transcriptions de 49 lettres)
Language
A language of the resource
basque
Source
A related resource from which the described resource is derived
Fac-similés produits avec un appareil photographique
Subject
The topic of the resource
bateau
commerce, communications, transports
correspondance
mer
famille
guerre de sept ans
basque (langue)
histoire du Pays basque
transport maritime
linguistique
Description
An account of the resource
La collection regroupe 49 lettres privées rédigées en 1757 par des habitants du Labourd (province du Pays Basque près de Bayonne et Saint-Jean-de-Luz) à destination de résidents à Louisbourg (Canada). Des études ultérieures permettront d'approfondir les contextes historique, sociolinguistique, littéraire et linguistique de cette documentation.
Abstract
A summary of the resource.
La collection <em>Le Dauphin</em> rassemble des éléments d'une correspondance privée du 18ème siècle faisant partie des archives de l'Amirauté Britannique à Londres. Elles sont rédigées en dialecte basque labourdin et sont un témoignage nouveau de l'état de langue de ce parler, en 1757 dans le Labourd Côtier (autour de Saint-Jean-de-Luz). Les textes de ces lettres n'ont pas de prétention littéraire et complètent utilement les documents fournis par les œuvres littéraires.<br /><br />Ces lettres ont été rédigées en début 1757 par des habitants du Labourd à destination essentiellement de parents résidant à Louisbourg. Le bateau qui les transportait, appelé <em>Le Dauphin</em>, muni d'une commission de guerre et de commerce, quitta Bayonne le 4 avril 1757 mais fut arraisonné par des bâtiments de la marine anglaise avec les lettres qui étaient à bord.<br /><br />Xabier Lamikiz, lors de ses travaux de thèse sur le commerce atlantique au 18ème siècle a eu le mérite de trouver ces documents en langue basque qui n'avaient pas fait l'objet de traitement particulier. Nous en donnons une version diplomatique et une version modernisée.
Table Of Contents
A list of subunits of the resource.
Liste des lettres<br />--<br />1. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/82">Lettre de Martin (Pierre) de Arrunde à Martin de Arrunde. Urrugne</a>.<br />2. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/83">Lettre de Marie d'Etcheverry à Pierre Daguerre. Hendaye</a>.<br />3. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/84">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Patchiqu de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />4. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/85">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Martin Josepe de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />5. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/86">Lettre de Catalin Lalanne à Esteben Gourdo. Sare</a>.<br />6. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/87">Lettre de Maria de Molleres à Bitor & Bernat de Farandiret</a>.<br />7. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/88">Lettre de Miguel Harismendy à Bernard Harismendy. Sare</a>.<br />8. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/89">Lettre de Maria de Bortairay à Joannis Hiribarren. Ascain</a>.<br />9. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/90">Lettre de Gaçina Diyarz à Joannes Hiraburu. Hendaye</a>.<br />10. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/91">Lettre de Martin Borda à Andreco Borda. Sare</a>.<br />11. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/92">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />12. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/93">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />13. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/94">Lettre de Joanna de Salla à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />14. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/95">Lettre de Martin Durruitz à Domingo Durruitz. Sare</a>.<br />15. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/96">Lettre de Joanna de Castillou à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />16. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/97">Lettre de Joanes de Matet à Joannes de Matet. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />17. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/98">Lettre de ? à Bernat Haroqui</a>.<br />18. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/99">Lettre de Maria de Lamarq à Bernat de Lupoy. Guéthary</a>.<br />19. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/100">Lettre de Joannes d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />20. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/101">Lettre de Marie Darburu à Marie (Duhalde) Harboure. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />21. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/102">Lettre de Jean Lafitte Bourguignon à Joanis Lafitte Bourguignon. Ciboure</a>.<br />22. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/103">Lettre de Joanna de Bidart à Joannes d'Etcheto. Sare</a>.<br />23. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/104">Lettre de Piarres d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />24. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/105">Lettre de Betri d'Etcheberry à Joannes Etcheberry. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />25. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/106">Lettre de Martin d'Etchart à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />26. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/107">Lettre de Cathalin Marie Berrogain à Catherine Laborde. Bayonne</a>.<br />27. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/108">Lettre de Marittipo de Subiet à Laurens Perusqui. Ascain</a>.<br />28. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/109">Lettre de Cathalina Ithurriague à Gabriel Ithurriague. Ciboure</a>.<br />29. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/110">Lettre de Pierre d'Etchevers à Pierre d'Etchevers. Ciboure</a>.<br />30. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/111">Lettre de Martin Larralde à Saint Martin de Duronia Mirande. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />31. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/112">Lettre de Katalin Duat à Pierre Latiga. Bidart</a>.<br />32. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/113">Lettre de Maria de Saint Martin à Joanis Diharce. Ciboure</a>.<br />33. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/114">Lettre de Betry Daguerre à Martincho Daguerre. Guéthary</a>.<br />34. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/115">Lettre de Terecha Labadia à Joanis Dupui. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />35. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/116">Lettre de Catharine Desclaus à Martin de Heuty. Guéthary</a>.<br />36a. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/117">Lettre de Gachina Saint Pée koinata à Catherine Gelos. Ascain</a>.<br />36b. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/118">Lettre de Pierre Etchegaray à Catherine (veuve de) Gelos. Ascain</a>.<br />37. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/119">Lettre de Gana Haurra de Fumat à Adrien Salla. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />38. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/120">Lettre de Joana Duhalde à Janne Castillou. Guéthary</a>.<br />39. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/121">Lettre de Haraneder à Pierre Echegoyen. Urrugne</a>.<br />40. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/122">Lettre de David Borrotra à Martin Borrotra. Ahetze</a>.<br />41. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/123">Lettre de Machume Basterreche à Esteben Lafontaine. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />42. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/124">Lettre de Sabadina de Clauset Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />43. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/125">Lettre de Joana Aprendisdeguy à Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />44. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/126">Lettre de Gracianne Gorte à Gracian Goute. Bidart</a>.<br />45. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/127">Lettre de Estonta Durquiet à Martin Durquiet. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />46. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/128">Lettre de Maria de Bordachipi à Pierre Lahitun. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />47. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/129">Lettre de Marie d'Iturriague à Estebe de Echegaray. Sare</a>.<br />48. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/130">Lettre de Joannes Larralde à Betry Larralde. Ahetze</a>.<br />49. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/131">Lettre de Francha Barrere à Pierre Hayete</a>.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Pays basque (France)
Labourd
Bayonne
Louisbourg
Ingonish (Niganiche)
Labrador
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale [CC] [BY] [NC]
Relation
A related resource
Othoi çato etchera : le Dauphin itsasontziko euskarazko gutunak (1757). <em>Lapurdum</em>, numéro spécial 2. 2015. Disponible sur : <<a href="https://lapurdum.revues.org/2528" target="_blank" rel="noopener">https://lapurdum.revues.org/2528</a>> (consulté le 1.02.2017)
ELOSEGI Xabier. <em>Le dauphin : 1757ko gutuneriari buruzko osagarriak eta gogoetak, "othoi çato etchera"</em>. Bilbao : Euskaltzaindia, 2019 (Iker 36). Disponible : <<a href="https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf" target="_blank" rel="noopener">https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf</a>>
1757an lapurteraz idatzitako gutun batzuk topatu dituzte Londresen. Berria. 2016-04-26. Disponible : <<a href="http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm" target="_blank" rel="noopener">http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm</a>> (consulté le 1.07.2016)
XVIII. mendean euskaraz idatzitako gutunak topatu dituzte Londresen. EITB. 2015-05-13.<br />Disponible : <<a href="http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia" target="_blank" rel="noopener">http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia</a>> (consulté le 1.07.2016)
DELOBEL Pantxika. Insolite : cinquante lettres en basque datant de 1757 découvertes à Londres. <em>Sud Ouest</em> [en ligne]. 28.04.2016. Disponible sur : <<a href="http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php" target="_blank" rel="noopener">http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php</a>> (consulté le 1.07.2016)
Provenance
A statement of any changes in ownership and custody of the resource since its creation that are significant for its authenticity, integrity, and interpretation. The statement may include a description of any changes successive custodians made to the resource.
Archives nationales du Royaume-Uni (TNA), série Haute Cour de l'Amirauté (HCA) <a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560" target="_blank" rel="noopener">30/264/2</a>
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.02.2017
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux <a title="Open government licence" href="http://www.nationalarchives.gov.uk/doc/open-government-licence/version/3/" target="_blank" rel="noopener">Archives nationales de l'Amirauté britannique</a> qui nous a autorisé à utiliser, publier, et diffuser les images numériques des lettres.
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12</a>
Texte
A resource consisting primarily of words for reading. Examples include books, letters, dissertations, poems, newspapers, articles, archives of mailing lists. Note that facsimiles or images of texts are still of the genre Text.
Text
Any textual data included in the document
<strong>A bertsioa</strong><br /><br /><36a.1r> 9<br />A Mademoisselle mademoisselle / Catherine gelos / Veuve / a Louisbourg / founs de labay<br /><br /><36a.2r> Ascainen Eguina marsoaren 22an 1757<br /><br />/ Ene coinata maitea harcendut Libertate sury by / Leroren Escribatçeco osasuna dugula famila gusiac / Eta desiratcen nuce surea osasuna puerfet bat famila /5 gustiarecien batean. Cuc hortic Egori presentac Eresibitua / ditut picunecin hamabi Libera Eta michelecin berse / hamabi Libera Eta nic suri Egortcen darotçut Esagutça / chume bat picunecin urdai aspibat Eta [barratua] 2 harilco jostal hary / eta baratçeco hasiac Eta sansun hiriart sure osabaren /10 Bateleco harotcarecin urdai aspi bat Eta bi jostal / hari harilco eta baratceco hasiac amac goraintçi Eta / gure semeac Eta alabac Eta Coinata piarresec Eta / gachinac Eta haren amac Coinata piarres herianda Eta / trabailuban harida bere ofisioan oraino Esta isatu Corsuan /15 sure sapata Eguileac ni presatcen nau Eta gastia dasu ser / Eguin ahal desacedan lehenbisico Comoitatean Eta / Egori nahi narotçun serbait guehiago bainan denborac / Causatu baitu oraino guerlaren aparantcia handia da / Baionan Eta donibanen badire hemesorsi Corsucale untçy /20 istileroan Eta Corsurat goanac guehiago Esta hemen / Berse negosiori Corsua Eta Corsua baisic Eta bisia / garastia oguia asci arasoinda bainan arnoa eta gacia dira / garastia. Estut presentean guehiago suri declaratçeco / Ene Coinata maitea baisic naisela sur serbitcary /25 Bihotz gustias<br />/ gachina Stpe<br /><br /><strong>B bertsioa</strong><br /><br /><36a.1r> 9<br />A Mademoisselle Mademoisselle Catherine Gelos, veuve. A Louisbourg, founs de la bay.<br /><br /><36a.2r> Azkainen egina, marsoaren 22an, 1757.<br /><br />Ene koinata maitea, hartzen dut libertate zuri bi lerroren eskribatzeko. Osasuna dugula famila guziak, eta desiratzen nuke zurea osasuna puerfet bat famila guztiarekin batean. Zuk hortik egorri presentak errezibituak ditut: Picunekin hamabi libera, eta Michelekin bertze hamabi libera. Eta nik zuri egortzen darotzut ezagutza xume bat: Picunekin urdaiazpi bat eta 2 harilko jostal hari eta baratzeko hasiak, eta Sansun Hiriart zure osabaren bateleko harotzarekin urdaiazpi bat eta bi jostal hari harilko eta baratzeko hasiak. Amak goraintzi, eta gure semeak eta alabak eta koinata Piarresek, eta Gachinak eta haren amak. Koinata Piarres herrian da eta trabailuban hari da bere ofizioan; oraino ezta izatu korsuan. Zure zapata egileak ni presatzen nau, eta gaztiadazu zer egin ahal dezakedan lehenbiziko komoitatean. Eta egorri nahi narotzun zerbait gehiago, bainan denborak kausatu baitu. Oraino gerlaren aparantzia handia da Baionan, eta Donibanen badire hemezortzi korsuzale untzi istileroan, eta korsurat goanak gehiago; ezta hemen bertze negoziorik korsua eta korsua baizik. Eta bizia garastia: ogia aski arrazoin da, bainan arnoa eta gazia dira garastia. Eztut presentean gehiago zuri deklaratzeko, ene koinata maitea, baizik naizela zure zerbitzari. Bihotz guztiaz, <br /><br />Gachina St. Pe.<br /><br /><strong>Oharrak</strong><br /><br />2r:5 Eresibitua : testuinguruak plurala eskatzen du. 2r:24 sur : sure irakur.
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettre de Gachina St Pée à Catherine (veuve de) Gelos
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
St Pée, Gachina
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
22.03.1757
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
2 fichiers (fac-similé 3 p., 3170 Ko et transcription 3 p., 241 Ko)
Language
A language of the resource
basque
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.10.2016
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Source
A related resource from which the described resource is derived
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>L'original est conservé à Londres dans les archives de l'Amirauté britannique (<a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560">HCA 30/264/2</a>).</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
Subject
The topic of the resource
philologie
correspondance
dialectologie
labourdin
famille
vie domestique
Description
An account of the resource
Une femme du Labourd écrit à sa belle-soeur vivant à Louisbourg au Canada. La lettre, convoyée par un bateau parti de Bayonne, fut saisie durant la traversée par la marine anglaise en 1757.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Ascain
Louisbourg
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux Archives nationales de l'Amirauté britannique pour la permission de publier les images numériques.
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale - Partage selon les Conditions Initiales [CC] [BY] [NC] [SA]
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/117">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/117</a>
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
Gachina St Péeren gutuna Catherine Gelosi
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
Lamikiz, Xabier (photographie numérique) / Padilla-Moyano, Manuel (transcription de la lettre) / Videgain, Charles (transcription de la lettre)
Abstract
A summary of the resource.
Une femme, Gachina Saint-Pée, écrit à sa belle-sœur Catherine veuve Gelos (en fait Catherine Gelos, veuve Saint-Pée), pour lui dire avoir reçu d’elle, douze livres par Picun, et douze livres par Michel. Elle lui a envoyé avec Picun un jambon, du tissu et des semences pour le jardin et la même chose avec Sanson Hiriart. Salutations de la famille. Piarres est au pays et pas encore parti en course. Le cordonnier de Catherine presse l’auteure qui ne sait quoi faire sans consigne de Catherine. La guerre paraît un fait certain, il y a dix-huit bateaux en construction dans les chantiers navals à Saint-Jean-de-Luz, d’autres sont déjà partis et on n’entend parler que de course. La vie est chère, pas tant le pain que le vin et le sel. Salutations.
18e siècle
commerce
communications
correspondance
dialectologie
guerre de sept ans
labourdin
langue régionale
lettre
messagerie
milieu familial
navire
océan Atlantique
philologie
transports
vie domestique
-
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/9db3559a0a1efd85586cb4e5b946fc14.png
ee5d4630cb7915f633aea594a954c0f1
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/af7ed8e322fc31cf00cef876b997a3b7.pdf
7e6da4356057afce244ef18fd42f7fc5
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/9a7d90ee83e24b3827553ad024474568.pdf
a93b995cb55069721e4ef146783aa29c
PDF Text
Text
Data : ?
Non idatzia : ?
Igorlea : Francha Barrere
Hartzailea : Pierre Hayete
Lotura : senar-emazteak
Helmuga : Louisbourg
A bertsioa
<49.1r> 117
Monsieur / Monsieur Pierre hayete /
maitre cordonnié apresante / A
Louisbourg
<49.2r> Ene Espoz maitia =
/ Baliatçen nais Presenteco Comoitate
hunaz Çuri / satifazione emateco
Çenbat consolasione eta boscario /
requin Causitcen naisen aditçias Çure
ossasunaren /5 berriac seiña satifatu
bainaute çure ganic ereçibitu / ditudan
bortz Letretec, arosoiñeiquin diot
haiñitz Conzo / laziones bethia
Causitçen naizela Çure ossasuna onar /
en berrien aditçia Çeren presentian
ÇurePresençiaz / Landan ez bainuen
desiratçen bertçe ontaçunic eta abe /10
aberastasunic baizen çure ossasunaren
satifazionias / bada nic ere satifatçen
Çaitut gurias = seña baitugu / haiñitz
perfecta Jaincoary esquer eta hala
desira / tçen nuque ene bihotz guçias
çuria hala balix eta / horen
conserbasioniaren intençionetara
Jaincoa /15 Erequedituco dut eguin
ahaldeçaquedan molde diferent /
Guçies diçula Lehenic ossasuna
izpirituala eta gue / ro ) temporala bay
diot. / Lehenic izpirituala eta Guero
temporala Çergatic / hura gabe ez
baicare arbola idor fruituric ecars /20
en ) ezduen bat baizen seiña arbola
fruituric ecars- / en ) ezduena
Condenatua baita picatçerat eta Çurat /
hartiquitçerat eta idia Justu huntas
seguratçen Gaitu
B bertsioa
<49.1r> 117
Monsieur Monsieur Pierre Hayete,
maitre cordonnié, a presante a
Louisbourg.
<49.2r> Ene espos maitia,
Baliatzen naiz presenteko komoitate
hunaz zuri satifazione emateko, zenbat
konsolazione eta bozkariorekin
kausitzen naizen aditziaz zure
osasunaren berriak, zeiña satifatu
bainaute zureganik errezibitu ditudan
bortz letrek. Arrozoiñeikin diot haiñitz
konsolazionez bethia kausitzen naizela
zure osasuna onaren berrien aditzia,
zeren presentian zure presentziaz
landan ez bainuen desiratzen bertze
ontasunik eta aberastasunik baizen
zure osasunaren satifazioniaz. Bada,
nik ere satifatzen zaitut guriaz, zeña
baitugu haiñitz perfekta Jainkoari
esker, eta hala desiratzen nuke ene
bihotz guziaz zuria hala balitz. Eta
horren konserbazioniaren
intentzionetara Jainkoa errekedituko
dut, egin ahal dezakedan molde
diferent guziez, dizula lehenik osasuna
izpirituala, eta gero tenporala.
Bai, diot lehenik izpirituala eta gero
tenporala, zergatik hura gabe ez
baikare arbola idor fruiturik ekartzen
ez duen bat baizen, zeiña arbola
fruiturik ekartzen ez duena
kondenatua baita pikatzerat eta zurat
hartikitzerat. Eta idia justu huntaz
seguratzen gaitu
�<49.2v> Jesus Christoc bere
Evangeliguan ; Comprendiarasten /
dauqularic hitz Labur hautas gugarela
arbola hura / eta esbaitugu Fruitu onac
ecartçen Condenatuac izaren / izaren
garela ; eta nola Fruitu on-hequin
ecarseco /5 ez-baitugu deuseure
inportantago ; ossasuna izpiritu / ala
baiño hargatic desiratçen dautçut
Lehenic eta / Guçien gaiñetic ;
ossasuna ezin asqui presadaitequen /
hura ; seiña gabe ez baicare deusic nic
baiño / hobequidaquiçun beçala gauça
guçiac harequin badi /10 tugula ez bedi
beras seculan aparta gure ganic gure /
tçat haiñ inportant de perla presiatu
hura biçia / galduco badugu ere haren
sustengutan eta çhedehori / ec ) gure
bihotzetan Vngui fincatuac baitugu,
seguratuac / izan bihardugu
temporalian ere nola ezdaquigula /15
abantçatuaz garen garela eta
ezparantça dut eguia / inportant horiec
Çure bihotzian hobequi imprimatuac /
eta seguituac direla enian nic baiño =
/ Guçia suprenitua nais çuc ez
markhatçia deuz / Etcherat etorseco
Conturic non haiñitz afligitçen /20
bainau gauça horec ; eta othoisten
çaitut eguidaçun / haren bertçe
Atçeguin haurten etcherat etorsia /
Erregueren Vntcy batian munduan
Posible bada = Çure / Letretan
markhatçen dausquidatçun Letrade
çhange / eta bacaillau guçiac
ereçibitutut eta othoisten çaitut /25
comoitate guçietan egorsias posible
bada qintal bana / ezen hemen ere
gauça guçiac Garastia dire
<49.3r> Ezdut bada ene Vstes çu
hemen çiñeinian baiño Prodigali / tate
gihiago eguiten baiñan den gutienetic
ere famillac / asco bihardu çuc Vngui
daquiçun beçala baiñan harçaçu /
Quraie haurre galant batçuen hasten
<49.2v> Jesus Kristok bere
Ebanjeliguan, konprendiarazten
daukularik hitz labur hautaz gu garela
arbola hura, eta ez baitugu fruitu onak
ekartzen kondenatuak izaren garela ;
eta nola fruitu on hekin ekartzeko ez
baitugu deusere inportantago, osasuna
izpirituala baiño hargatik desiratzen
dautzut lehenik eta guzien gaiñetik,
osasuna ezin aski preza daiteken hura,
zeiña gabe ez baikare deusik, nik baiño
hobeki dakizun bezala, gauza guziak
harekin baditugula. Ez bedi, beraz,
sekulan aparta gureganik guretzat haiñ
inportant den perla preziatu hura, bizia
galduko badugu ere haren sustengutan.
Eta xede horiek gure bihotzetan ungi
finkatuak baitugu, seguratuak izan
bihar dugu tenporalian ere, nola ez
dakigula abantzatuaz garen garela, eta
ezparantza dut egia inportant horiek
zure bihotzian hobeki inprimatuak eta
segituak direla enian nik baiño.
Guzia suprenitua naiz zuk ez
markhatzia deus etxerat etortzeko
konturik, non haiñitz aflijitzen bainau
gauza horrek ; eta othoizten zaitut
egidazun harenbertze atsegin haurten
etxerat etortzia Erregeren untzi batian,
munduan posible bada. Zure letretan
markhatzen dauzkidatzun letra de
change eta bakaillau guziak errezibitu
tut, eta othoizten zaitut komoitate
guzietan egortziaz, posible bada, kintal
bana, ezen hemen ere gauza guziak
garastia dire.
<49.3r> Ez dut, bada, ene ustez zu
hemen ziñenian baiño prodigalitate
gihiago egiten, baiñan den gutienetik
ere famillak asko bihar du, zuk ungi
dakizun bezala. Baiñan hartzazu
kuraie : haurre galant batzuen hazten
�hari çare eta /5 iqusten baçintu
segurnais Content çintesquela Joanis /
Galant Vngui eraqursen eta mesa
Laguntçen ikasiric / Escribatçen harida
seiña Letra hau hari sinarasten / diot
eta nauçia haiñitz Content du ; oyer
guçia çure / Patroiña hemenda orobat
alaba Çhumia =
/10 piarres millafrancarra ganic
ereçibitutut 80tt / Çuc martinican
çalzeco emançiñoiscan 15 sapata /
pareren Alderat berogoy eta bortz
nasos çaldu / omentu, eta haren ganic
ereçibitu beçain Laster / Lapeirery
emanioscan = harismendy ganic ereçi
/15 bitututçun Çolac Gana Dargainganic
Çiren seiña / Eman baitioscat 140tt
Çhabat erotaçharecoary / Bertçe 140tt
gaiñeiraco hehun eta / hogoi
Liberequin guelditçen nais ene
famillaireq / uin ) etorquiçuneco Çure
zocorriaren esparançan /20 desiratçen
nuquen haren Çuri Çerbeit Laguntçen /
Eguitia famillairen hasteco deus
ezqutan izan / gabe ezda deuzere
irabasteco molderic eta othoisten /
Çaitut egorçias Lehenbicico Comoitian
100 esqutuco / Letrade çhange bat
irabas deçadan nic ere bi illaibetetaco
/25 oguia ezparança dut orai artian
beçala
hemendic / harat ere fagoratuco
nauçula =
<49.3v> Egortçen dausquitçut masans
handiarequin barille / bat nafar Vrday
aspi 2 galtçardy pare belar / piscabat
eta biper pisca bat = Toliqunequin /
Vrday aspi bat eltçe handy bat
zahesqui horen /5 contra
maistruarequin 30 Laurdeneco baril
bat / agorient eta galtçardy pare bat =
martin Larumen / tequin urday aspi
bat eta 30 laurdeneco barill / bat
agorient = Mr Daguerreri escribatçerat
nua / hia plaser dautçun eguin
hari zare, eta ikusten bazintu segur
naiz kontent zintezkela. Joanis galant
ungi erakurtzen eta meza laguntzen
ikasirik, eskribatzen hari da, zeiña letra
hau hari sinarazten diot, eta nausia
haiñitz kontent du. Oier guzia zure
patroiña hemen da, orobat alaba
xumia.
Piarres milafrankarraganik errezibitu
tut 80 libera, zuk Martinikan saltzeko
eman ziñoizkan 15 zapata pareren
alderat. Berrogoi eta bortzna sos saldu
omen tu, eta harenganik errezibitu
bezain laster Lapeireri eman niozkan.
Harismendyganik errezibitu tutzun
zolak Gana Dargainganik ziren, zeiña
eman baitiozkat 140 libera. Xabat
Errotaxarrekoari bertze 140 libera.
Gaiñeirako ehun eta hogoi liberekin
gelditzen naiz, ene famillarekin
etorkizuneko zure sokorriaren
esparantzan. Desiratzen nuken harren
zuri zerbeit laguntzen egitia, famillaren
hazteko deus eskutan izan gabe ez da
deusere irabazteko molderik. Eta
othoizten zaitut egortziaz lehenbiziko
komoitatian 100 ezkutuko letra de
change bat, irabaz dezadan nik ere bi
illabetetako ogia. Ezparantza dut, orai
artian bezala, hemendik harat ere
fagoratuko nauzula.
<49.3v> Egortzen dauzkitzut Masans
handiarekin barril bat nafar, urdaiazpi,
2 galtzardi pare, belar piska bat eta
biper piska bat. Toliqunekin urdaiazpi
bat, eltze handi bat saheski horren
kontra. Maistruarekin 30 laurdeneko
barril bat agorient eta galtzardi pare
bat. Martin Larumentekin urdaiazpi
bat eta 30 laurdeneko barril bat
agorient. Mr Daguerreri eskribatzerat
nua, ia plazer dautzun egin atsegin
ekhartzia 40 laurdeneko barril bat
�atçeguin ekarçia 40 /10 Laurdeneco
barill bat Arno çuc hor pagatçeco / edo
nic hemen ezdaquit azetatuco duen
azetatçen / badarot emaren dautçu
salbamendua duelaric = / ene Letra
batequin =
/ horiec dire nic Egor ahal
dietçaquedatçun guçiac /15 presentian
desiratçen nuquen harren haiñitz /
gihiagoren egortçia ezin gihiago egor
dieçaçuquet / eta Vste dut Çeronec ere
comprenitçenduçula / ene ahala
Çenbatetaraiñocoaden Atorrac /
hemen dauscat ezin hiriscatus baiñan
halere /20 banaqui etçintesquela
haurten etcherat etorr / egor
çinçasquet baiñan esparança horec
gibelaxen / nau = hemen Guelditçen
nais Çu helduden Vrtian / iqusteco
ezparançan, Çure servitçary humilla
ene / bihotz guciaz Çure ezpos fidela =
/25 Francha / Barere
/ milla goraintcy harismendic / eta
Gure Familla Guçiac Amen
<49.4r> Memorio hau Egortçen
dautçut çuri satifaçione / Emateco oray
arteraiñoco gure eguitecoac nola
duazen / edo nola guelditçendiren
gana dargain Çor guelditçenda / Gatian
eman Çausquitçun eta Guerostic egorri
Çausquitçun /5 en ) Alderat Çure
ordenas 600tt emanic arastatçen da /
hartçeco … 113 tt / harismendic Ecari
Çausquitçun zoletaric … 031 / saraco
Cristuali emandioscat çuc ordenatu
beçala ) / 300 tt eta haren
marçhandizec balio 334 tt arasta zor …
34 /10 ezdu onic eguin nahi batere
haren añaiary eman / Çinioscan
hemesorçy Liberaric = Plaçhançhary
eman / nioscan çuc haren semiari
Fornitu çiñoiscanen / Gaiñeira 555tt
Liberaco letradeçhange hura / Contu
harturic Çorda … 100 /15 eta bertçe
Alde Ganden Vrtian biçitçeco ) idequiac
arno, zuk hor pagatzeko edo nik
hemen. Ez dakit azetatuko duen ;
azetatzen badarot emaren dautzu
salbamendua duelarik ene letra
batekin.
Horiek dire nik egor ahal
dietzakedatzun guziak presentian.
Desiratzen nuken harren haiñitz
gihiagoren egortzia, ezin gihiago egor
diezazuket, eta uste dut zeronek ere
konprenitzen duzula ene ahala
zenbatetaraiñokoa den. Atorrak hemen
dauzkat, ezin hirriskatuz. Baiñan
halere, banaki etzintezkela haurten
etxerat etor, egor zintzazket, baiñan
esparantza horrek gibelatzen nau.
Hemen gelditzen naiz, zu heldu den
urtian ikusteko esparantzan, zure
zerbitzari humilla. Ene bihotz guziaz,
zure espos fidela. Francha Barrere.
Milla goraintzi Harismendik eta gure
familla guziak. Amen.
<49.4r> Memorio hau egortzen dautzut
zuri satifazione emateko, orai
arteraiñoko gure egitekoak nola
duazen edo nola gelditzen diren. Gana
Dargain zor gelditzen da, gatian eman
zauzkitzun eta geroztik egorri
zauzkitzunen alderat. Zure ordenaz
600 libera emanik arrastatzen da.
Hartzeko : 113 libera. Harismendik
ekarri zauzkitzun zoletarik : 031.
Sarako Cristuali eman diozkat, zuk
ordenatu bezala, 300 libera, eta haren
marxandizek balio 334 libera. Arrasta
zor : 34. Ez du onik egin nahi batere.
Haren añaiari eman ziniozkan
hemezortzi liberarik Plachanchari
eman niozkan, zuk haren semiari
fornitu ziñoizkanen gaiñeira. 555
liberako letra de change hura kontu
harturik, zor da : 100. Eta bertze alde,
gan den urtian bizitzeko idekiak : 200.
�) 200 / Presenteco hauc dire Çure eta
ene obligaçioniac … 478tt
Casanab Chumiary. / Emaniguen 1500
Liberaco Letrade çhange hura eguia /
da çure ganic ordena nuen emateco
1400tt baiñan /20 nola nerorec Eguin
bainuen 100 Liberaren obligaçionia /
Garniçione bat harturic eta dirubatçuec
idequiric semper / tarraren hauçiaren
seguitçeco hargatic emanioscan 1500tt
/ Digo Leheneco haren
marçhandisetaric oraiño baduela / hor
Çenbeit zaltçeco = haurten Egortçen
dautçu toliquneq /25 uin ) barica bat
Çare çenbeit tresnequin eta bertçe bat
/ Larumentequin. <49.4v>
Marçhandiçac Çuri ene Gaiñian
seguraturic egorçeco / Eguindut eguin
ahala baiñan ezin progoitçhatu naiz /
çergatic mr. Laraldec ez baitarot
permetitu nahiçatu / digoelaric bere
gaiñian nahituela hiriscatu
seguratugabe /5 Çure Ezquetara,
haguien Jaincoac permetitçendu gu /
malur handiago batetaric beiraitceco
Jaincoac hala / permeti ditçala =
Presenteko hauk dire zure eta ene
obligazioniak : 478 libera.
Casanab Xumiari eman niguen 1.500
liberako letra de change hura. Egia da
zureganik ordena nuen emateko 1.400
libera, baiñan nola nerorrek egin
bainuen 100 liberaren obligazionia,
garnizione bat harturik eta diru
batzuek idekirik senpertarraren
hauziaren segitzeko, hargatik eman
niozkan 1.500 libera.
Digo leheneko haren marxandizetarik
oraiño baduela hor zenbeit saltzeko.
Haurten egortzen dautzu Toliqunekin
barrika bat zare zenbeit tresnekin, eta
bertze bat Larumentekin. <49.4v>
Marxandizak zuri ene gaiñian
seguraturik egortzeko egin dut
eginahala, baiñan ezin progoitxatu
naiz, zergatik Mr Larraldek ez baitarot
permetitu nahi izatu, digoelarik bere
gaiñian nahi tuela hirriskatu, seguratu
gabe, zure eskuetara. Hagien Jainkoak
permetitzen du, gu malur handiago
batetarik beiratzeko ; Jainkoak hala
permeti ditzala.
2r :6 Letretec : irakur bedi letrec. 2v :11 de : den behar luke. 3r :23 Comoitian :
irakur comoditatian.
&&&
�
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettres en basque du navire <em>Le Dauphin </em>(1757)
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
<em>Le Dauphin </em>itsasontziko euskarazko gutunak (1757)
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Arcocha-Scarcia, Aurélie
Denis, Gwendal
Lamikiz, Xabier
Talec, Jean-Philippe
Videgain, Charles
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
La Maison des Sciences de l'Homme d'Aquitaine appuie ce travail dans le cadre du quinquennal recherche 2016-2020.
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
1757
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
98 fichiers (fac-similés, et transcriptions de 49 lettres)
Language
A language of the resource
basque
Source
A related resource from which the described resource is derived
Fac-similés produits avec un appareil photographique
Subject
The topic of the resource
bateau
commerce, communications, transports
correspondance
mer
famille
guerre de sept ans
basque (langue)
histoire du Pays basque
transport maritime
linguistique
Description
An account of the resource
La collection regroupe 49 lettres privées rédigées en 1757 par des habitants du Labourd (province du Pays Basque près de Bayonne et Saint-Jean-de-Luz) à destination de résidents à Louisbourg (Canada). Des études ultérieures permettront d'approfondir les contextes historique, sociolinguistique, littéraire et linguistique de cette documentation.
Abstract
A summary of the resource.
La collection <em>Le Dauphin</em> rassemble des éléments d'une correspondance privée du 18ème siècle faisant partie des archives de l'Amirauté Britannique à Londres. Elles sont rédigées en dialecte basque labourdin et sont un témoignage nouveau de l'état de langue de ce parler, en 1757 dans le Labourd Côtier (autour de Saint-Jean-de-Luz). Les textes de ces lettres n'ont pas de prétention littéraire et complètent utilement les documents fournis par les œuvres littéraires.<br /><br />Ces lettres ont été rédigées en début 1757 par des habitants du Labourd à destination essentiellement de parents résidant à Louisbourg. Le bateau qui les transportait, appelé <em>Le Dauphin</em>, muni d'une commission de guerre et de commerce, quitta Bayonne le 4 avril 1757 mais fut arraisonné par des bâtiments de la marine anglaise avec les lettres qui étaient à bord.<br /><br />Xabier Lamikiz, lors de ses travaux de thèse sur le commerce atlantique au 18ème siècle a eu le mérite de trouver ces documents en langue basque qui n'avaient pas fait l'objet de traitement particulier. Nous en donnons une version diplomatique et une version modernisée.
Table Of Contents
A list of subunits of the resource.
Liste des lettres<br />--<br />1. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/82">Lettre de Martin (Pierre) de Arrunde à Martin de Arrunde. Urrugne</a>.<br />2. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/83">Lettre de Marie d'Etcheverry à Pierre Daguerre. Hendaye</a>.<br />3. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/84">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Patchiqu de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />4. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/85">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Martin Josepe de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />5. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/86">Lettre de Catalin Lalanne à Esteben Gourdo. Sare</a>.<br />6. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/87">Lettre de Maria de Molleres à Bitor & Bernat de Farandiret</a>.<br />7. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/88">Lettre de Miguel Harismendy à Bernard Harismendy. Sare</a>.<br />8. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/89">Lettre de Maria de Bortairay à Joannis Hiribarren. Ascain</a>.<br />9. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/90">Lettre de Gaçina Diyarz à Joannes Hiraburu. Hendaye</a>.<br />10. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/91">Lettre de Martin Borda à Andreco Borda. Sare</a>.<br />11. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/92">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />12. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/93">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />13. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/94">Lettre de Joanna de Salla à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />14. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/95">Lettre de Martin Durruitz à Domingo Durruitz. Sare</a>.<br />15. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/96">Lettre de Joanna de Castillou à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />16. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/97">Lettre de Joanes de Matet à Joannes de Matet. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />17. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/98">Lettre de ? à Bernat Haroqui</a>.<br />18. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/99">Lettre de Maria de Lamarq à Bernat de Lupoy. Guéthary</a>.<br />19. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/100">Lettre de Joannes d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />20. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/101">Lettre de Marie Darburu à Marie (Duhalde) Harboure. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />21. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/102">Lettre de Jean Lafitte Bourguignon à Joanis Lafitte Bourguignon. Ciboure</a>.<br />22. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/103">Lettre de Joanna de Bidart à Joannes d'Etcheto. Sare</a>.<br />23. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/104">Lettre de Piarres d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />24. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/105">Lettre de Betri d'Etcheberry à Joannes Etcheberry. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />25. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/106">Lettre de Martin d'Etchart à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />26. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/107">Lettre de Cathalin Marie Berrogain à Catherine Laborde. Bayonne</a>.<br />27. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/108">Lettre de Marittipo de Subiet à Laurens Perusqui. Ascain</a>.<br />28. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/109">Lettre de Cathalina Ithurriague à Gabriel Ithurriague. Ciboure</a>.<br />29. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/110">Lettre de Pierre d'Etchevers à Pierre d'Etchevers. Ciboure</a>.<br />30. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/111">Lettre de Martin Larralde à Saint Martin de Duronia Mirande. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />31. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/112">Lettre de Katalin Duat à Pierre Latiga. Bidart</a>.<br />32. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/113">Lettre de Maria de Saint Martin à Joanis Diharce. Ciboure</a>.<br />33. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/114">Lettre de Betry Daguerre à Martincho Daguerre. Guéthary</a>.<br />34. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/115">Lettre de Terecha Labadia à Joanis Dupui. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />35. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/116">Lettre de Catharine Desclaus à Martin de Heuty. Guéthary</a>.<br />36a. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/117">Lettre de Gachina Saint Pée koinata à Catherine Gelos. Ascain</a>.<br />36b. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/118">Lettre de Pierre Etchegaray à Catherine (veuve de) Gelos. Ascain</a>.<br />37. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/119">Lettre de Gana Haurra de Fumat à Adrien Salla. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />38. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/120">Lettre de Joana Duhalde à Janne Castillou. Guéthary</a>.<br />39. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/121">Lettre de Haraneder à Pierre Echegoyen. Urrugne</a>.<br />40. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/122">Lettre de David Borrotra à Martin Borrotra. Ahetze</a>.<br />41. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/123">Lettre de Machume Basterreche à Esteben Lafontaine. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />42. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/124">Lettre de Sabadina de Clauset Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />43. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/125">Lettre de Joana Aprendisdeguy à Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />44. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/126">Lettre de Gracianne Gorte à Gracian Goute. Bidart</a>.<br />45. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/127">Lettre de Estonta Durquiet à Martin Durquiet. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />46. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/128">Lettre de Maria de Bordachipi à Pierre Lahitun. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />47. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/129">Lettre de Marie d'Iturriague à Estebe de Echegaray. Sare</a>.<br />48. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/130">Lettre de Joannes Larralde à Betry Larralde. Ahetze</a>.<br />49. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/131">Lettre de Francha Barrere à Pierre Hayete</a>.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Pays basque (France)
Labourd
Bayonne
Louisbourg
Ingonish (Niganiche)
Labrador
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale [CC] [BY] [NC]
Relation
A related resource
Othoi çato etchera : le Dauphin itsasontziko euskarazko gutunak (1757). <em>Lapurdum</em>, numéro spécial 2. 2015. Disponible sur : <<a href="https://lapurdum.revues.org/2528" target="_blank" rel="noopener">https://lapurdum.revues.org/2528</a>> (consulté le 1.02.2017)
ELOSEGI Xabier. <em>Le dauphin : 1757ko gutuneriari buruzko osagarriak eta gogoetak, "othoi çato etchera"</em>. Bilbao : Euskaltzaindia, 2019 (Iker 36). Disponible : <<a href="https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf" target="_blank" rel="noopener">https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf</a>>
1757an lapurteraz idatzitako gutun batzuk topatu dituzte Londresen. Berria. 2016-04-26. Disponible : <<a href="http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm" target="_blank" rel="noopener">http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm</a>> (consulté le 1.07.2016)
XVIII. mendean euskaraz idatzitako gutunak topatu dituzte Londresen. EITB. 2015-05-13.<br />Disponible : <<a href="http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia" target="_blank" rel="noopener">http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia</a>> (consulté le 1.07.2016)
DELOBEL Pantxika. Insolite : cinquante lettres en basque datant de 1757 découvertes à Londres. <em>Sud Ouest</em> [en ligne]. 28.04.2016. Disponible sur : <<a href="http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php" target="_blank" rel="noopener">http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php</a>> (consulté le 1.07.2016)
Provenance
A statement of any changes in ownership and custody of the resource since its creation that are significant for its authenticity, integrity, and interpretation. The statement may include a description of any changes successive custodians made to the resource.
Archives nationales du Royaume-Uni (TNA), série Haute Cour de l'Amirauté (HCA) <a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560" target="_blank" rel="noopener">30/264/2</a>
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.02.2017
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux <a title="Open government licence" href="http://www.nationalarchives.gov.uk/doc/open-government-licence/version/3/" target="_blank" rel="noopener">Archives nationales de l'Amirauté britannique</a> qui nous a autorisé à utiliser, publier, et diffuser les images numériques des lettres.
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12</a>
Texte
A resource consisting primarily of words for reading. Examples include books, letters, dissertations, poems, newspapers, articles, archives of mailing lists. Note that facsimiles or images of texts are still of the genre Text.
Text
Any textual data included in the document
<p><strong>A bertsioa</strong></p>
<p><49.1r> <em>117</em></p>
<p>Monsieur / Monsieur Pierre hayete / maitre cordonnié apresante / A Louisbourg</p>
<p><49.2r> Ene Espoz maitia =</p>
<p>/ Baliatçen nais Presenteco Comoitate hunaz Çuri / satifazione emateco Çenbat consolasione eta boscario / requin Causitcen naisen aditçias Çure ossasunaren /<sup>5</sup> berriac seiña satifatu bainaute çure ganic ereçibitu / ditudan bortz Letretec, arosoiñeiquin diot haiñitz Conzo / laziones bethia Causitçen naizela Çure ossasuna onar / en berrien aditçia Çeren presentian ÇurePresençiaz / Landan ez bainuen desiratçen bertçe ontaçunic eta abe /<sup>10</sup> aberastasunic baizen çure ossasunaren satifazionia<sup>s</sup> / bada nic ere satifatçen Çaitut gurias = seña baitugu / haiñitz perfecta Jaincoary esquer eta hala desira / tçen nuque ene bihotz guçias çuria hala balix eta / horen conserbasioniaren intençionetara Jaincoa /<sup>15</sup> Erequedituco dut eguin ahaldeçaquedan molde diferent / Guçies diçula Lehenic ossasuna izpirituala eta gue / ro ) temporala bay diot. / Lehenic izpirituala eta Guero temporala Çergatic / hura gabe ez baicare arbola idor fruituric ecars /<sup>20</sup> en ) ezduen bat baizen seiña arbola fruituric ecars- / en ) ezduena Condenatua baita picatçerat eta Çurat / hartiquitçerat eta idia Justu huntas seguratçen Gaitu</p>
<p><49.2v> Jesus Christoc bere Evangeliguan ; Comprendiarasten / dauqularic hitz Labur hautas gugarela arbola hura / eta esbaitugu Fruitu onac ecartçen Condenatuac izaren / izaren garela ; eta nola Fruitu on-hequin ecarseco /<sup>5</sup> ez-baitugu deuseure inportantago ; ossasuna izpiritu / ala baiño hargatic desiratçen dautçut Lehenic eta / Guçien gaiñetic ; ossasuna ezin asqui presadaitequen / hura ; seiña gabe ez baicare deusic nic baiño / hobequidaquiçun beçala gauça guçiac harequin badi /<sup>10</sup> tugula ez bedi beras seculan aparta gure ganic gure / tçat haiñ inportant de perla presiatu hura biçia / galduco badugu ere haren sustengutan eta çhedehori / ec ) gure bihotzetan Vngui fincatuac baitugu, seguratuac / izan bihardugu temporalian ere nola ezdaquigula /<sup>15</sup> abantçatuaz garen garela eta ezparantça dut eguia / inportant horiec Çure bihotzian hobequi imprimatuac / eta seguituac direla enian nic baiño =</p>
<p>/ Guçia suprenitua nais çuc ez markhatçia deuz / Etcherat etorseco Conturic non haiñitz afligitçen /<sup>20</sup> bainau gauça horec ; eta othoisten çaitut eguidaçun / haren bertçe Atçeguin haurten etcherat etorsia / Erregueren Vntcy batian munduan Posible bada = Çure / Letretan markhatçen dausquidatçun Letrade çhange / eta bacaillau guçiac ereçibitutut eta othoisten çaitut /<sup>25</sup> comoitate guçietan egorsias posible bada qintal bana / ezen hemen ere gauça guçiac Garastia dire</p>
<p><49.3r> Ezdut bada ene Vstes çu hemen çiñeinian baiño Prodigali / tate gihiago eguiten baiñan den gutienetic ere famillac / asco bihardu çuc Vngui daquiçun beçala baiñan harçaçu / Quraie haurre galant batçuen hasten hari çare eta /<sup>5</sup> iqusten baçintu segurnais Content çintesquela Joanis / Galant Vngui eraqursen eta mesa Laguntçen ikasiric / Escribatçen harida seiña Letra hau hari sinarasten / diot eta nauçia haiñitz Content du ; oyer guçia çure / Patroiña hemenda orobat alaba Çhumia =</p>
<p>/<sup>10</sup> piarres millafrancarra ganic ereçibitutut 80<sup>tt</sup> / Çuc martinican çalzeco emançiñoiscan 15 sapata / pareren Alderat berogoy eta bortz nasos çaldu / omentu, eta haren ganic ereçibitu beçain Laster / Lapeirery emanioscan = harismendy ganic ereçi /<sup>15</sup> bitututçun Çolac Gana Dargainganic Çiren seiña / Eman baitioscat 140tt Çhabat erotaçharecoary / Bertçe 140tt gaiñeiraco hehun eta / hogoi Liberequin guelditçen nais ene famillaireq / uin ) etorquiçuneco Çure zocorriaren esparançan /<sup>20</sup> desiratçen nuquen haren Çuri Çerbeit Laguntçen / Eguitia famillairen hasteco deus ezqutan izan / gabe ezda deuzere irabasteco molderic eta othoisten / Çaitut egorçias Lehenbicico Comoitian 100 esqutuco / Letrade çhange bat irabas deçadan nic ere bi illaibeteta<sup>co</sup> /<sup>25</sup> oguia ezparança dut orai artian beçala</p>
<p>hemendic / harat ere fagoratuco nauçula =</p>
<p><49.3v> Egortçen dausquitçut masans handiarequin barille / bat nafar Vrday aspi 2 galtçardy pare belar / piscabat eta biper pisca bat = Toliqunequin / Vrday aspi bat eltçe handy bat zahesqui horen /<sup>5</sup> contra maistruarequin 30 Laurdeneco baril bat / agorient eta galtçardy pare bat = martin Larumen / tequin urday aspi bat eta 30 laurdeneco barill / bat agorient = Mr Daguerreri escribatçerat nua / hia plaser dautçun eguin atçeguin ekarçia 40 /<sup>10</sup> Laurdeneco barill bat Arno çuc hor pagatçeco / edo nic hemen ezdaquit azetatuco duen azetatçen / badarot emaren dautçu salbamendua duelaric = / ene Letra batequin =</p>
<p>/ horiec dire nic Egor ahal dietçaquedatçun guçiac /<sup>15</sup> presentian desiratçen nuquen harren haiñitz / gihiagoren egortçia ezin gihiago egor dieçaçuquet / eta Vste dut Çeronec ere comprenitçenduçula / ene ahala Çenbatetaraiñocoaden Atorrac / hemen dauscat ezin hiriscatus baiñan halere /<sup>20</sup> banaqui etçintesquela haurten etcherat etorr / egor çinçasquet baiñan esparança horec gibelaxen / nau = hemen Guelditçen nais Çu helduden Vrtian / iqusteco ezparançan, Çure servitçary humilla ene / bihotz guciaz Çure ezpos fidela = /<sup>25</sup> Francha / Barere</p>
<p>/ milla goraintcy harismendic / eta Gure Familla Guçiac Amen</p>
<p><49.4r> Memorio hau Egortçen dautçut çuri satifaçione / Emateco oray arteraiñoco gure eguitecoac nola duazen / edo nola guelditçendiren gana dargain Çor guelditçenda / Gatian eman Çausquitçun eta Guerostic egorri Çausquitçun /<sup>5</sup> en ) Alderat Çure ordenas 600<sup>tt</sup> emanic arastatçen da / hartçeco … 113<sup> tt</sup> / harismendic Ecari Çausquitçun zoletaric … 031 / saraco Cristuali emandioscat çuc ordenatu beçala ) / 300<sup> tt</sup> eta haren marçhandizec balio 334 <sup>tt</sup> arasta zor … 34 /<sup>10</sup> ezdu onic eguin nahi batere haren añaiary eman / Çinioscan hemesorçy Liberaric = Plaçhançhary eman / nioscan çuc haren semiari Fornitu çiñoiscanen / Gaiñeira 555<sup>tt</sup> Liberaco letradeçhange hura / Contu harturic Çorda … 100 /<sup>15</sup> eta bertçe Alde Ganden Vrtian biçitçeco ) idequiac ) 200 / Presenteco hauc dire Çure eta ene obligaçioniac … 478<sup>tt</sup></p>
<p>Casanab Chumiary. / Emaniguen 1500 Liberaco Letrade çhange hura eguia / da çure ganic ordena nuen emateco 1400<sup>tt</sup> baiñan /<sup>20</sup> nola nerorec Eguin bainuen 100 Liberaren obligaçionia / Garniçione bat harturic eta dirubatçuec idequiric semper / tarraren hauçiaren seguitçeco hargatic emanioscan 1500<sup>tt</sup></p>
/ Digo Leheneco haren marçhandisetaric oraiño baduela / hor Çenbeit zaltçeco = haurten Egortçen dautçu toliquneq /<sup>25</sup> uin ) barica bat Çare çenbeit tresnequin eta bertçe bat / Larumentequin. <49.4v> Marçhandiçac Çuri ene Gaiñian seguraturic egorçeco / Eguindut eguin ahala baiñan ezin progoitçhatu naiz / çergatic mr. Laraldec ez baitarot permetitu nahiçatu / digoelaric bere gaiñian nahituela hiriscatu seguratugabe /<sup>5</sup> Çure Ezquetara, haguien Jaincoac permetitçendu gu / malur handiago batetaric beiraitceco Jaincoac hala / permeti ditçala =<br /><br /><strong>B bertsioa<br /><br /></strong><49.1r> <em>117</em>
<p>Monsieur Monsieur Pierre Hayete, maitre cordonnié, a presante a Louisbourg.</p>
<p><49.2r> Ene espos maitia,</p>
<p>Baliatzen naiz presenteko komoitate hunaz zuri satifazione emateko, zenbat konsolazione eta bozkariorekin kausitzen naizen aditziaz zure osasunaren berriak, zeiña satifatu bainaute zureganik errezibitu ditudan bortz letrek. Arrozoiñeikin diot haiñitz konsolazionez bethia kausitzen naizela zure osasuna onaren berrien aditzia, zeren presentian zure presentziaz landan ez bainuen desiratzen bertze ontasunik eta aberastasunik baizen zure osasunaren satifazioniaz. Bada, nik ere satifatzen zaitut guriaz, zeña baitugu haiñitz perfekta Jainkoari esker, eta hala desiratzen nuke ene bihotz guziaz zuria hala balitz. Eta horren konserbazioniaren intentzionetara Jainkoa errekedituko dut, egin ahal dezakedan molde diferent guziez, dizula lehenik osasuna izpirituala, eta gero tenporala.</p>
<p>Bai, diot lehenik izpirituala eta gero tenporala, zergatik hura gabe ez baikare arbola idor fruiturik ekartzen ez duen bat baizen, zeiña arbola fruiturik ekartzen ez duena kondenatua baita pikatzerat eta zurat hartikitzerat. Eta idia justu huntaz seguratzen gaitu</p>
<p><49.2v> Jesus Kristok bere Ebanjeliguan, konprendiarazten daukularik hitz labur hautaz gu garela arbola hura, eta ez baitugu fruitu onak ekartzen kondenatuak izaren garela ; eta nola fruitu on hekin ekartzeko ez baitugu deusere inportantago, osasuna izpirituala baiño hargatik desiratzen dautzut lehenik eta guzien gaiñetik, osasuna ezin aski preza daiteken hura, zeiña gabe ez baikare deusik, nik baiño hobeki dakizun bezala, gauza guziak harekin baditugula. Ez bedi, beraz, sekulan aparta gureganik guretzat haiñ inportant den perla preziatu hura, bizia galduko badugu ere haren sustengutan. Eta xede horiek gure bihotzetan ungi finkatuak baitugu, seguratuak izan bihar dugu tenporalian ere, nola ez dakigula abantzatuaz garen garela, eta ezparantza dut egia inportant horiek zure bihotzian hobeki inprimatuak eta segituak direla enian nik baiño.</p>
<p>Guzia suprenitua naiz zuk ez markhatzia deus etxerat etortzeko konturik, non haiñitz aflijitzen bainau gauza horrek ; eta othoizten zaitut egidazun harenbertze atsegin haurten etxerat etortzia Erregeren untzi batian, munduan posible bada. Zure letretan markhatzen dauzkidatzun <em>letra de change</em> eta bakaillau guziak errezibitu tut, eta othoizten zaitut komoitate guzietan egortziaz, posible bada, kintal bana, ezen hemen ere gauza guziak garastia dire.</p>
<p><49.3r> Ez dut, bada, ene ustez zu hemen ziñenian baiño prodigalitate gihiago egiten, baiñan den gutienetik ere famillak asko bihar du, zuk ungi dakizun bezala. Baiñan hartzazu kuraie : haurre galant batzuen hazten hari zare, eta ikusten bazintu segur naiz kontent zintezkela. Joanis galant ungi erakurtzen eta meza laguntzen ikasirik, eskribatzen hari da, zeiña letra hau hari sinarazten diot, eta nausia haiñitz kontent du. Oier guzia zure patroiña hemen da, orobat alaba xumia.</p>
<p>Piarres milafrankarraganik errezibitu tut 80 libera, zuk Martinikan saltzeko eman ziñoizkan 15 zapata pareren alderat. Berrogoi eta bortzna sos saldu omen tu, eta harenganik errezibitu bezain laster Lapeireri eman niozkan. Harismendyganik errezibitu tutzun zolak Gana Dargainganik ziren, zeiña eman baitiozkat 140 libera. Xabat Errotaxarrekoari bertze 140 libera. Gaiñeirako ehun eta hogoi liberekin gelditzen naiz, ene famillarekin etorkizuneko zure sokorriaren esparantzan. Desiratzen nuken harren zuri zerbeit laguntzen egitia, famillaren hazteko deus eskutan izan gabe ez da deusere irabazteko molderik. Eta othoizten zaitut egortziaz lehenbiziko komoitatian 100 ezkutuko <em>letra de change</em> bat, irabaz dezadan nik ere bi illabetetako ogia. Ezparantza dut, orai artian bezala, hemendik harat ere fagoratuko nauzula.</p>
<p><49.3v> Egortzen dauzkitzut Masans handiarekin barril bat nafar, urdaiazpi, 2 galtzardi pare, belar piska bat eta biper piska bat. Toliqunekin urdaiazpi bat, eltze handi bat saheski horren kontra. Maistruarekin 30 laurdeneko barril bat agorient eta galtzardi pare bat. Martin Larumentekin urdaiazpi bat eta 30 laurdeneko barril bat agorient. M<sup>r</sup> Daguerreri eskribatzerat nua, ia plazer dautzun egin atsegin ekhartzia 40 laurdeneko barril bat arno, zuk hor pagatzeko edo nik hemen. Ez dakit azetatuko duen ; azetatzen badarot emaren dautzu salbamendua duelarik ene letra batekin.</p>
<p>Horiek dire nik egor ahal dietzakedatzun guziak presentian. Desiratzen nuken harren haiñitz gihiagoren egortzia, ezin gihiago egor diezazuket, eta uste dut zeronek ere konprenitzen duzula ene ahala zenbatetaraiñokoa den. Atorrak hemen dauzkat, ezin hirriskatuz. Baiñan halere, banaki etzintezkela haurten etxerat etor, egor zintzazket, baiñan esparantza horrek gibelatzen nau. Hemen gelditzen naiz, zu heldu den urtian ikusteko esparantzan, zure zerbitzari humilla. Ene bihotz guziaz, zure espos fidela. Francha Barrere.</p>
<p>Milla goraintzi Harismendik eta gure familla guziak. Amen.</p>
<p><49.4r> Memorio hau egortzen dautzut zuri satifazione emateko, orai arteraiñoko gure egitekoak nola duazen edo nola gelditzen diren. Gana Dargain zor gelditzen da, gatian eman zauzkitzun eta geroztik egorri zauzkitzunen alderat. Zure ordenaz 600 libera emanik arrastatzen da. Hartzeko : 113 libera. Harismendik ekarri zauzkitzun zoletarik : 031. Sarako Cristuali eman diozkat, zuk ordenatu bezala, 300 libera, eta haren marxandizek balio 334 libera. Arrasta zor : 34. Ez du onik egin nahi batere. Haren añaiari eman ziniozkan hemezortzi liberarik Plachanchari eman niozkan, zuk haren semiari fornitu ziñoizkanen gaiñeira. 555liberako <em>letra de change</em> hura kontu harturik, zor da : 100. Eta bertze alde, gan den urtian bizitzeko idekiak : 200. Presenteko hauk dire zure eta ene obligazioniak : 478 libera.</p>
<p>Casanab Xumiari eman niguen 1.500 liberako <em>letra de change</em> hura. Egia da zureganik ordena nuen emateko 1.400 libera, baiñan nola nerorrek egin bainuen 100 liberaren obligazionia, garnizione bat harturik eta diru batzuek idekirik senpertarraren hauziaren segitzeko, hargatik eman niozkan 1.500 libera.</p>
Digo leheneko haren marxandizetarik oraiño baduela hor zenbeit saltzeko. Haurten egortzen dautzu Toliqunekin barrika bat zare zenbeit tresnekin, eta bertze bat Larumentekin. <49.4v> Marxandizak zuri ene gaiñian seguraturik egortzeko egin dut eginahala, baiñan ezin progoitxatu naiz, zergatik M<sup>r</sup> Larraldek ez baitarot permetitu nahi izatu, digoelarik bere gaiñian nahi tuela hirriskatu, seguratu gabe, zure eskuetara. Hagien Jainkoak permetitzen du, gu malur handiago batetarik beiratzeko ; Jainkoak hala permeti ditzala.<br /><br /><strong>Oharrak</strong><br /><br />2r :6 <em>Letretec</em> : irakur bedi <em>letrec</em>. 2v :11 <em>de</em> : <em>den </em>behar luke. 3r :23 <em>Comoitian</em> : irakur <em>comoditatian</em>.
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettre de Francha Barrere à Pierre Hayete
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
1757?
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Language
A language of the resource
basque
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.10.2016
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Extent
The size or duration of the resource.
2 fichiers (fac-similé 7 p., 7667 Ko et transcription 5 p., 330 Ko)
Source
A related resource from which the described resource is derived
Une ressource électronique est créée à partir d'une lettre manuscrite.
Subject
The topic of the resource
philologie
correspondance
dialectologie
labourdin
famille
vie domestique
Description
An account of the resource
Une femme du Labourd écrit à son mari vivant à Louisbourg au Canada. La lettre, convoyée par un bateau parti de Bayonne, fut saisie durant la traversée par la marine anglaise en 1757.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Pays basque (France)
Louisbourg
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux Archives nationales de l'Amirauté britannique pour la permission de publier les images numériques.
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale - Partage selon les Conditions Initiales [CC] [BY] [NC] [SA]
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text"><a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/131">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/131</a></div>
</div>
</div>
</div>
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
Francha Barrereren gutuna Pierre Hayeteri
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
Lamikiz, Xabier (photographie numérique) / Padilla-Moyano, Manuel (transcription de la lettre) / Videgain, Charles (transcription de la lettre)
Provenance
A statement of any changes in ownership and custody of the resource since its creation that are significant for its authenticity, integrity, and interpretation. The statement may include a description of any changes successive custodians made to the resource.
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>L'original est conservé à Londres dans les archives de l'Amirauté britannique (<a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560">HCA 30/264/2</a>).</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
Abstract
A summary of the resource.
L’épouse, Francha Barrere (Françoise Barrere), adresse une longue lettre à son mari, Pierre Hayete (Pierre Hayet). Elle a reçu cinq lettres qui l’ont satisfaite de savoir qu’il est en bonne santé comme elle l’est elle-même ainsi que la famille. Elle consacre à Dieu un grand effort temporel et spirituel pour être un arbre qui porte du fruit comme le demande l’Evangile. Elle insiste sur la nécessité de cet effort. Elle marque sa surprise du fait que son mari ne lui indique pas une date pour son retour et le prie de revenir dans l’année. Elle a reçu lettre de change et morue et lui en demande un quintal chaque fois, si possible. La famille va bien mais coûte cher à nourrir, le fils Joanis a appris à lire. Son patron Oier est là ainsi que la très jeune fille. Elle fait le point sur les comptes. Elle a reçu 80 livres de Piarres de Villefranque pour 15 paires de chaussures que son mari lui avait données à vendre. Elle a donné l’argent à Lapeire. Elle a reçu de Harismendy les semelles de la part de Gana Dargain et lui a donné 140 livres. 140 livres aussi à Xabat Errotaxarre. Il lui reste 120 livres pour la famille. Elle lui demande son aide dont une lettre de change de 100 écus. Elle lui envoie avec Masans Handia un barril de vin de Navarre, un jambon, des chausses, du tabac et du piment. Avec Tuliqun un jambon, une marmite. Avec le maître, un barril de 30 quarts d’eau-de-vie et des chausses. Avec Martin Larument, un jambon et un barril de 30 quarts d’eau-de-vie. Elle écrit à Daguerre pour qu’il lui apporte un barril de quarante quarts de vin, à payer par le mari. Si Daguerre accepte le transport. Elle le prie de comprendre qu’elle ne peut lui envoyer davantage. Elle lui enverrait des chemises si elle savait qu’il ne doit pas revenir dans l’année. Salutations de la famille et de Harismendy. En post-scriptum, elle lui dit lui envoyer un mémoire sur ses affaires. Gana Dargain est en dette de 600 livres. 113 livres sont à recouvrer, 34 à Cristual de Sare. 100 à son frère. Les obligations du couple sont de 478 livres. Elle a donné une lettre de change de 1500 livres à Casanab Xume et pas seulement 1400. On envoie au mari avec Tulikun une barrique avec des paniers et outils, mais Larralde n’a pas voulu accepter ses demandes. Elle demande en terminant l’aide de Dieu.
18e siècle
commerce
correspondance
dialectologie
guerre de sept ans
labourdin
langue régionale
lettre
milieu familial
navire
océan Atlantique
philologie
transports
vie domestique
-
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/94e150f33dde58b1e891e34c4709191c.png
cab0d34466c0b8459757d3163a60a5b7
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/ac554b76ef22d65c462ef2afd71543aa.pdf
e2e58c66b3bb973d6e73eec40381d1fe
https://anpersana.iker.univ-pau.fr/files/original/5cdc6feee63b9bfa415650734a44089a.pdf
639fedae200020a622c1ba44fdd7dd8b
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettres en basque du navire <em>Le Dauphin </em>(1757)
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
<em>Le Dauphin </em>itsasontziko euskarazko gutunak (1757)
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Arcocha-Scarcia, Aurélie
Denis, Gwendal
Lamikiz, Xabier
Talec, Jean-Philippe
Videgain, Charles
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
La Maison des Sciences de l'Homme d'Aquitaine appuie ce travail dans le cadre du quinquennal recherche 2016-2020.
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
1757
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Extent
The size or duration of the resource.
98 fichiers (fac-similés, et transcriptions de 49 lettres)
Language
A language of the resource
basque
Source
A related resource from which the described resource is derived
Fac-similés produits avec un appareil photographique
Subject
The topic of the resource
bateau
commerce, communications, transports
correspondance
mer
famille
guerre de sept ans
basque (langue)
histoire du Pays basque
transport maritime
linguistique
Description
An account of the resource
La collection regroupe 49 lettres privées rédigées en 1757 par des habitants du Labourd (province du Pays Basque près de Bayonne et Saint-Jean-de-Luz) à destination de résidents à Louisbourg (Canada). Des études ultérieures permettront d'approfondir les contextes historique, sociolinguistique, littéraire et linguistique de cette documentation.
Abstract
A summary of the resource.
La collection <em>Le Dauphin</em> rassemble des éléments d'une correspondance privée du 18ème siècle faisant partie des archives de l'Amirauté Britannique à Londres. Elles sont rédigées en dialecte basque labourdin et sont un témoignage nouveau de l'état de langue de ce parler, en 1757 dans le Labourd Côtier (autour de Saint-Jean-de-Luz). Les textes de ces lettres n'ont pas de prétention littéraire et complètent utilement les documents fournis par les œuvres littéraires.<br /><br />Ces lettres ont été rédigées en début 1757 par des habitants du Labourd à destination essentiellement de parents résidant à Louisbourg. Le bateau qui les transportait, appelé <em>Le Dauphin</em>, muni d'une commission de guerre et de commerce, quitta Bayonne le 4 avril 1757 mais fut arraisonné par des bâtiments de la marine anglaise avec les lettres qui étaient à bord.<br /><br />Xabier Lamikiz, lors de ses travaux de thèse sur le commerce atlantique au 18ème siècle a eu le mérite de trouver ces documents en langue basque qui n'avaient pas fait l'objet de traitement particulier. Nous en donnons une version diplomatique et une version modernisée.
Table Of Contents
A list of subunits of the resource.
Liste des lettres<br />--<br />1. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/82">Lettre de Martin (Pierre) de Arrunde à Martin de Arrunde. Urrugne</a>.<br />2. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/83">Lettre de Marie d'Etcheverry à Pierre Daguerre. Hendaye</a>.<br />3. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/84">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Patchiqu de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />4. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/85">Lettre de Gachina de Biscarrondo à Martin Josepe de Biscarrondo. Hendaye</a>.<br />5. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/86">Lettre de Catalin Lalanne à Esteben Gourdo. Sare</a>.<br />6. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/87">Lettre de Maria de Molleres à Bitor & Bernat de Farandiret</a>.<br />7. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/88">Lettre de Miguel Harismendy à Bernard Harismendy. Sare</a>.<br />8. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/89">Lettre de Maria de Bortairay à Joannis Hiribarren. Ascain</a>.<br />9. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/90">Lettre de Gaçina Diyarz à Joannes Hiraburu. Hendaye</a>.<br />10. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/91">Lettre de Martin Borda à Andreco Borda. Sare</a>.<br />11. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/92">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />12. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/93">Lettre de Maria Dihitx à Haurra Maria Hiriart. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />13. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/94">Lettre de Joanna de Salla à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />14. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/95">Lettre de Martin Durruitz à Domingo Durruitz. Sare</a>.<br />15. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/96">Lettre de Joanna de Castillou à Jean Castillou. Guéthary</a>.<br />16. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/97">Lettre de Joanes de Matet à Joannes de Matet. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />17. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/98">Lettre de ? à Bernat Haroqui</a>.<br />18. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/99">Lettre de Maria de Lamarq à Bernat de Lupoy. Guéthary</a>.<br />19. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/100">Lettre de Joannes d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />20. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/101">Lettre de Marie Darburu à Marie (Duhalde) Harboure. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />21. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/102">Lettre de Jean Lafitte Bourguignon à Joanis Lafitte Bourguignon. Ciboure</a>.<br />22. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/103">Lettre de Joanna de Bidart à Joannes d'Etcheto. Sare</a>.<br />23. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/104">Lettre de Piarres d'Etcheverry à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />24. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/105">Lettre de Betri d'Etcheberry à Joannes Etcheberry. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />25. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/106">Lettre de Martin d'Etchart à Joannes d'Etcheverry. Sare</a>.<br />26. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/107">Lettre de Cathalin Marie Berrogain à Catherine Laborde. Bayonne</a>.<br />27. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/108">Lettre de Marittipo de Subiet à Laurens Perusqui. Ascain</a>.<br />28. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/109">Lettre de Cathalina Ithurriague à Gabriel Ithurriague. Ciboure</a>.<br />29. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/110">Lettre de Pierre d'Etchevers à Pierre d'Etchevers. Ciboure</a>.<br />30. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/111">Lettre de Martin Larralde à Saint Martin de Duronia Mirande. Saint-Pée-sur-Nivelle</a>.<br />31. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/112">Lettre de Katalin Duat à Pierre Latiga. Bidart</a>.<br />32. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/113">Lettre de Maria de Saint Martin à Joanis Diharce. Ciboure</a>.<br />33. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/114">Lettre de Betry Daguerre à Martincho Daguerre. Guéthary</a>.<br />34. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/115">Lettre de Terecha Labadia à Joanis Dupui. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />35. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/116">Lettre de Catharine Desclaus à Martin de Heuty. Guéthary</a>.<br />36a. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/117">Lettre de Gachina Saint Pée koinata à Catherine Gelos. Ascain</a>.<br />36b. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/118">Lettre de Pierre Etchegaray à Catherine (veuve de) Gelos. Ascain</a>.<br />37. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/119">Lettre de Gana Haurra de Fumat à Adrien Salla. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />38. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/120">Lettre de Joana Duhalde à Janne Castillou. Guéthary</a>.<br />39. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/121">Lettre de Haraneder à Pierre Echegoyen. Urrugne</a>.<br />40. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/122">Lettre de David Borrotra à Martin Borrotra. Ahetze</a>.<br />41. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/123">Lettre de Machume Basterreche à Esteben Lafontaine. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />42. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/124">Lettre de Sabadina de Clauset Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />43. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/125">Lettre de Joana Aprendisdeguy à Martin de Darango. Guéthary</a>.<br />44. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/126">Lettre de Gracianne Gorte à Gracian Goute. Bidart</a>.<br />45. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/127">Lettre de Estonta Durquiet à Martin Durquiet. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />46. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/128">Lettre de Maria de Bordachipi à Pierre Lahitun. Saint-Jean-de-Luz</a>.<br />47. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/129">Lettre de Marie d'Iturriague à Estebe de Echegaray. Sare</a>.<br />48. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/130">Lettre de Joannes Larralde à Betry Larralde. Ahetze</a>.<br />49. <a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/131">Lettre de Francha Barrere à Pierre Hayete</a>.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Pays basque (France)
Labourd
Bayonne
Louisbourg
Ingonish (Niganiche)
Labrador
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale [CC] [BY] [NC]
Relation
A related resource
Othoi çato etchera : le Dauphin itsasontziko euskarazko gutunak (1757). <em>Lapurdum</em>, numéro spécial 2. 2015. Disponible sur : <<a href="https://lapurdum.revues.org/2528" target="_blank" rel="noopener">https://lapurdum.revues.org/2528</a>> (consulté le 1.02.2017)
ELOSEGI Xabier. <em>Le dauphin : 1757ko gutuneriari buruzko osagarriak eta gogoetak, "othoi çato etchera"</em>. Bilbao : Euskaltzaindia, 2019 (Iker 36). Disponible : <<a href="https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf" target="_blank" rel="noopener">https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/81625.pdf</a>>
1757an lapurteraz idatzitako gutun batzuk topatu dituzte Londresen. Berria. 2016-04-26. Disponible : <<a href="http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm" target="_blank" rel="noopener">http://www.berria.eus/albisteak/122130/1757an_lapurteraz_idatzitako_gutun_batzuk_topatu_dituzte_londresen.htm</a>> (consulté le 1.07.2016)
XVIII. mendean euskaraz idatzitako gutunak topatu dituzte Londresen. EITB. 2015-05-13.<br />Disponible : <<a href="http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia" target="_blank" rel="noopener">http://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/faktoria/audioak/osoa/3206450/xviii-mendeko-euskarazko-gutunak--xabier-lamikiz--euskadi-irratia</a>> (consulté le 1.07.2016)
DELOBEL Pantxika. Insolite : cinquante lettres en basque datant de 1757 découvertes à Londres. <em>Sud Ouest</em> [en ligne]. 28.04.2016. Disponible sur : <<a href="http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php" target="_blank" rel="noopener">http://www.sudouest.fr/2016/04/27/insolite-cinquante-lettres-en-basque-datant-de-1757-decouvertes-a-londres-2343550-4018.php</a>> (consulté le 1.07.2016)
Provenance
A statement of any changes in ownership and custody of the resource since its creation that are significant for its authenticity, integrity, and interpretation. The statement may include a description of any changes successive custodians made to the resource.
Archives nationales du Royaume-Uni (TNA), série Haute Cour de l'Amirauté (HCA) <a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560" target="_blank" rel="noopener">30/264/2</a>
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.02.2017
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux <a title="Open government licence" href="http://www.nationalarchives.gov.uk/doc/open-government-licence/version/3/" target="_blank" rel="noopener">Archives nationales de l'Amirauté britannique</a> qui nous a autorisé à utiliser, publier, et diffuser les images numériques des lettres.
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/collections/show/12</a>
Texte
A resource consisting primarily of words for reading. Examples include books, letters, dissertations, poems, newspapers, articles, archives of mailing lists. Note that facsimiles or images of texts are still of the genre Text.
Text
Any textual data included in the document
<strong>A bertsioa</strong><br /><br /><45.1r> 123<br />A Monsieur / Monsieur martin durquie / Durquiet / A Louis burq<br /><br /><45.2r> marchoaren 26an donibanen Eguina 1757<br /><br />/ Ene anaja maitea<br /><br />/ iscribatcen dausquitçut bi Lerro hauc curi / gure osasunaren marcatceco ceinetan /5 hanits on baita jaincoari esquerrac desiratcen / nuque çuria hala balits hanits pena sofritu / dut çuc amari Causatu dioçun changrinas / Çure eta ene ganic esdut mereci changrinic / icatea exenplu harçaçu eta icus açu nola /10 jaincoac Cuc haren aldera iduqui duçun / Conduita bera çure aldera iduqui duen / othoisten çaitut beras horiec guciac / ahanciric jaincoas orroitcea eta amari / eta guri çure icusteco atceguina laster /15 ematea ecen ama gaichoa çure icus minac / beldur nais mundutic eraman decan / esdu cutasco aiphamenic eta suspiraric / baicen eta othoy haren amudiori / ihardets diocaçu anaja ganistoc gorainci /20 gure burasoa uste dut haren aldetic hanits / icanen den consolatua ecen halaco manerac / ditu guelditcen nais xxx çure cerbitçari çure / arreba estonta durquiet<br /><br /><strong>B bertsioa</strong><br /><br /><45.1r> 123<br />A Monsieur Monsieur Martin Durquiet. A Louisburq.<br /><br /><45.2r> Martxoaren 26an, Donibanen egina, 1757.<br /><br />Ene anaia maitea,<br /><br />Iskribatzen dauzkitzut bi lerro hauk zuri gure osasunaren markatzeko, zeinetan hanitz on baita Jainkoari eskerrak; desiratzen nuke zuria hala balitz. Hanitz pena sofritu dut zuk amari kausatu diozun xangrinaz. Zure eta eneganik ez du merezi xangrinik izatea. Etsenplu hartzazu, eta ikusazu nola Jainkoak zuk haren aldera iduki duzun konduita bera zure aldera iduki duen. Othoizten zaitut, beraz, horiek guziak ahantzirik, Jainkoaz oroitzea eta amari eta guri zure ikusteko atsegina laster ematea, ezen ama gaixoa zure ikusminak beldur naiz mundutik eraman dezan. Ez du zutazko aiphamenik eta suspirarik baizen, eta othoi haren amudiori ihardets diozazu. Anaia Ganistok goraintzi. Gure burasoa uste dut haren aldetik hanitz izanen den konsolatua, ezen halako manerak ditu. Gelditzen naiz zure zerbitzari. Zure arreba, <br />Estonta Durquiet.<br /><br /><strong>Oharra</strong><br /><br />1r durquie Durquiet : duplografia. Bigarrena hautatu behar da.
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lettre de Estonta Durquiet à Martin Durquiet
Creator
An entity primarily responsible for making the resource
Durquiet, Estonta
Publisher
An entity responsible for making the resource available
CNRS IKER (UMR 5478)
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
26.03.1757
Type
The nature or genre of the resource
manuscrit
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
PDF
Language
A language of the resource
basque
Date Available
Date (often a range) that the resource became or will become available.
01.10.2016
Date Created
Date of creation of the resource.
01.07.2016
Extent
The size or duration of the resource.
2 fichiers (fac-similé 2 p., 2485 Ko et transcription 2 p., 191 Ko)
Source
A related resource from which the described resource is derived
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div class="element-text">
<div>L'original est conservé à Londres dans les archives de l'Amirauté britannique (<a href="http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/r/C14892560">HCA 30/264/2</a>).</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
Subject
The topic of the resource
philologie
correspondance
dialectologie
labourdin
famille
vie domestique
Description
An account of the resource
Une femme du Labourd écrit à son frère vivant à Louisbourg au Canada. La lettre, convoyée par un bateau parti de Bayonne, fut saisie durant la traversée par la marine anglaise en 1757.
Spatial Coverage
Spatial characteristics of the resource.
Saint-Jean-de-Luz
Louisbourg
Temporal Coverage
Temporal characteristics of the resource.
18e siècle
Rights
Information about rights held in and over the resource
Domaine public
Access Rights
Information about who can access the resource or an indication of its security status. Access Rights may include information regarding access or restrictions based on privacy, security, or other policies.
Nous tenons à exprimer notre sincère gratitude aux Archives nationales de l'Amirauté britannique pour la permission de publier les images numériques.
License
A legal document giving official permission to do something with the resource.
Paternité - Pas d'utilisation commerciale - Partage selon les Conditions Initiales [CC] [BY] [NC] [SA]
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
<a href="http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/127">http://anpersana.iker.univ-pau.fr/items/show/127</a>
Alternative Title
An alternative name for the resource. The distinction between titles and alternative titles is application-specific.
Estonta Durquieten gutuna Martin Durquieti
Contributor
An entity responsible for making contributions to the resource
Lamikiz, Xabier (photographie numérique) / Padilla-Moyano, Manuel (transcription de la lettre) / Videgain, Charles (transcription de la lettre)
Abstract
A summary of the resource.
La sœur, Estonta Durquiet, écrit à son frère Martin Durquiet. Leur mère est dans le chagrin de par l’absence du fils. Elle le prie de revoir sa conduite et de rentrer de se souvenir de Dieu, de sa mère et d’elle-même avant que sa mère ne quitte ce monde, tant elle ne pense qu’à lui. Il faut qu’il réponde à cet amour. Salutations de son frère Ganisto qui est attentif à ses parents.
18e siècle
commerce
correspondance
dialectologie
guerre de sept ans
labourdin
langue régionale
lettre
milieu familial
navire
océan Atlantique
philologie
transports
vie domestique